
Τα αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η νόσος του Hashimoto, αυξάνονται συνεχώς παγκοσμίως, με τις αιτίες τους να είναι πολυπαραγοντικές – γενετικές, περιβαλλοντικές, και ανοσολογικές. Τα τελευταία χρόνια, η διατροφή έχει αρχίσει να μελετάται πιο εντατικά ως τροποποιήσιμος παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη ή/και την έκβαση αυτών των ασθενειών. Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα αλλά ταυτόχρονα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμα είναι το αυγό.
Θρεπτικά συστατικά του αυγού με αντιφλεγμονώδη και ανοσοπροστατευτική δράση
Το αυγό είναι μια διατροφική «βόμβα» με πληθώρα θρεπτικών στοιχείων, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν τα παρακάτω:
- Βιταμίνη D: Αποδεδειγμένα ρυθμίζει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και μειώνει την υπερδραστηριότητα των Τ-λεμφοκυττάρων, που παίζουν κρίσιμο ρόλο στην παθογένεση των αυτοάνοσων νοσημάτων. Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για ΣΚΠ, διαβήτη τύπου 1 και λύκο. Το αυγό είναι μια από τις λίγες φυσικές διατροφικές πηγές βιταμίνης D.
- Χολίνη: Στον κρόκο του αυγού περιέχεται σε υψηλή ποσότητα. Είναι απαραίτητη για τη λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών και την παραγωγή ακετυλοχολίνης, νευροδιαβιβαστή με αντιφλεγμονώδη ρόλο. Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι η επαρκής πρόσληψη χολίνης σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο φλεγμονής και βελτίωση της ανοσορρύθμισης.
- Σελήνιο: Ιχνοστοιχείο με ισχυρές αντιοξειδωτικές και ανοσοπροστατευτικές ιδιότητες. Χαμηλά επίπεδα σεληνίου έχουν παρατηρηθεί σε ασθενείς με Hashimoto και άλλες αυτοάνοσες θυρεοειδοπάθειες. Το αυγό αποτελεί αξιόλογη πηγή σεληνίου, συμβάλλοντας στη μείωση του οξειδωτικού στρες.
- Βιταμίνη Β12 και φολικό οξύ: Συμβάλλουν στην ομοκυστεΐνη, έναν δείκτη φλεγμονής που σε υψηλά επίπεδα σχετίζεται με αυτοάνοσες διεργασίες. Η επαρκής πρόσληψή τους βοηθά στη διατήρηση της ανοσολογικής ισορροπίας.
- Αντιοξειδωτικά (λουτεΐνη & ζεαξανθίνη): Αν και είναι περισσότερο γνωστά για την προστασία της όρασης, φαίνεται πως παίζουν και ρόλο στη μείωση των φλεγμονωδών διεργασιών.
Το αυγό και η ανοχή του ανοσοποιητικού
Η υγεία του εντέρου είναι θεμελιώδης για την ανοσολογική ομοιόσταση. Το αυγό, χάρη στις πρωτεΐνες του (π.χ. λυσοζύμη, οβοτρανσφερίνη), φαίνεται να ενισχύει την εντερική φραγμή, ενώ η παρουσία λεκιθίνης ευνοεί τη σύνθεση λιπιδίων που σχετίζονται με την ανοσορύθμιση. Σε υγιή άτομα χωρίς αλλεργία στο αυγό, η μέτρια και τακτική κατανάλωσή του φαίνεται να ενισχύει την ανοσολογική ανοχή και να μειώνει την παραγωγή αυτοαντισωμάτων.
Τι λέει η έρευνα:
- Arias et al. (2020, Nutrients): Κατέληξαν ότι η διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά όπως D, σελήνιο και χολίνη, μπορεί να περιορίσει την εμφάνιση αυτοάνοσων φαινομένων σε πληθυσμούς με προδιάθεση.
- Wu et al. (2019, Frontiers in Immunology): Αναφέρουν πως διατροφικά πρότυπα με υψηλής ποιότητας ζωική πρωτεΐνη (όπως του αυγού) και μικροθρεπτικά συστατικά έχουν συσχετιστεί με χαμηλότερη φλεγμονή και βελτιωμένη λειτουργία του εντερικού μικροβιώματος.
- Aslam et al. (2021): Εστιάζουν στον ρόλο της βιταμίνης D και χολίνης από το αυγό ως βασικών στοιχείων πρόληψης της αυτοάνοσης σκλήρυνσης.
Το αυγό, όταν καταναλώνεται με μέτρο και σε άτομα χωρίς αλλεργίες ή δυσανεξία, μπορεί να αποτελέσει ισχυρό διατροφικό εργαλείο πρόληψης έναντι των αυτοάνοσων νοσημάτων. Η πλούσια σύστασή του σε θρεπτικά συστατικά με αντιφλεγμονώδη, ανοσορυθμιστική και αντιοξειδωτική δράση στηρίζει έναν οργανισμό ικανό να διατηρήσει ανοσολογική ισορροπία και να αντιστέκεται στην παθολογική ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού.
Γράφει,
Έλενα Κούτση