Μια ασθένεια αλλάζει εντελώς την εσωτερική κατάσταση του σώματός μας και χρειάζεται άλλου είδους χειρισμό. Λέμε τότε πως αλλάζει το μεταβολικό προφίλ του και προσπαθεί να χειριστεί την κατάσταση έτσι ώστε και να αντιμετωπίσει την ασθένεια και να κάνει τις καθημερινές διεργασίες του και να διατηρήσει τη βιοχημεία του σε επίπεδα επιβίωσης και κίνησης ζωής.
Πολλές φορές, όταν τύχει να αρρωστήσουμε, αισθανόμαστε διαφορετικά σήματα ως προς την όρεξή μας για φαγητό. Βέβαια, επειδή το ανθρώπινο σώμα έχει ισχυρούς αμυντικούς μηχανισμούς και πολλούς «διακόπτες» που χρησιμοποιεί πολύ σοφά, το καλύτερο είναι να το αφήνουμε να αναλάβει εκείνο την κατάσταση σε τέτοιες στιγμές, που είναι το καλύτερο για την καλύτερη προστασία του. Σίγουρα όμως δεν μπορούμε να μη συμβάλουμε στην τροφοδοσία μας με ό,τι καλύτερο και κατάλληλο για να ενισχύσουμε τη δράση του.
Η καλή διατροφή επιτρέπει στο σώμα μας να ανταποκρίνεται γρήγορα και αποτελεσματικά στους μικροβιακούς εισβολείς. Και για να λειτουργήσει καλά, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού μας συστήματος χρειάζονται πολλές βιταμίνες, μέταλλα, αμινοξέα και απαραίτητα λιπαρά οξέα.
Το σώμα μας από μόνο του ξέρει πολύ καλά τι να κάνει, και είναι καλύτερο να βασίζεστε στα σήματα του σώματός σας. Στην πραγματικότητα τα στοιχεία της όρεξής μας δίνουν πιθανώς τη σαφέστερη εικόνα του τι πρέπει να φάμε ή να αποφύγουμε να φάμε όταν αρρωστήσουμε. Για παράδειγμα, πολύ λίγοι από εμάς θέλουμε να φάμε όταν πάσχουμε από γρίπη ή γαστρεντερίτιδα.
Αυτό συμβαίνει επειδή οι βακτηριακές λοιμώξεις οδηγούν σε υψηλότερα επίπεδα κυκλοφορούντος ΤΝΡ-άλφα (μιας φλεγμονώδους κυτοκίνης), που προάγει την καταστολή της όρεξης. Ίσως αυτός να είναι ο τρόπος φύλαξης των πόρων του οργανισμού. Της ενέργειάς μας δηλαδή. Αυτό όμως στο οποίο εμείς μπορούμε να συμβάλουμε είναι η σωστή τροφοδοσία του σώματος με τα κατάλληλα υλικά και με τον σωστό τρόπο, που θα το βοηθήσουν να κάνει καλύτερα και πιο άνετα τη δουλειά του. Γιατί μπορεί το σώμα μας να μη ζητά τρόφιμα σε τέτοιες στιγμές, αλλά η έλλειψη θρεπτικών ουσιών μπορεί να το οδηγήσει σε χειρότερη κατάσταση.
Ίσως να μην το συνειδητοποιείτε, αλλά αυτό που συμβαίνει στην πεπτική οδό σας παίζει τεράστιο ρόλο στο κατά πόσο είστε σε θέση να καταπολεμήσετε τα μικρόβια. Και αυτό που τρώτε –ακόμα και μερικές φορές εάν τρώτε– μπορεί να έχει άμεση επίδραση στο πόσο γρήγορα θα αναρρώσετε από μια ασθένεια ή μια γρίπη και αν θα χτυπήσετε το πρόβλημα στην αρχή του.
Στην πραγματικότητα το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι ένας καταπληκτικός και πολύπλοκος μηχανισμός. Μόνιμη φρουρά σε όλα τα μέρη του σώματός μας, μας προστατεύει από τις ορδές των μικροβίων, των μυκήτων και των ιών, που απειλούν κυριολεκτικά να μας καταβάλουν.
Όταν τρώμε, το ανοσοποιητικό μας σύστημα περνά στην πράξη από την πρώτη στιγμή που βάζουμε τα τρόφιμα στο στόμα μας. Αρχίζοντας ήδη από το σάλιο, που περιέχει ισχυρά αντιμικροβιακά, όπως λυσοζύμη, άλφα-αμυλάση και λακτοφερρίνη. Και αυτά τα αντιμικροβιακά είναι μόνο η βασική άμυνα της πρώτης γραμμής. Όλα τα μικρόβια που γλιστρούν προς τα κάτω θα αντιμετωπίσουν ένα πολύ πιο μεγάλο εμπόδιο: το υδροχλωρικό οξύ του στομάχου μας. Αρκετά διαβρωτικό για να αφαιρέσει τη σκουριά από τον χάλυβα, το υδροχλωρικό οξύ θα κονιορτοποιήσει τους περισσότερους εισβολείς στο στομάχι μας πριν φτάσουν στα έντερά μας.
Εάν τα οξέα του στομάχου μας πάνε να χάσουν τη μάχη, έχουμε επίσης πρωτεΐνες και χημικές ενώσεις κάτω από την πεπτική αλυσίδα που μπορούν να αισθανθούν και να καταπολεμήσουν οποιαδήποτε επιβλαβή βακτήρια μπορεί να έχουν περάσει.
Στο επόμενο άρθρο θα δούμε τη βακτηριδιακή προστασία μας και τι πρέπει εν τέλει να κάνουμε σε περίπτωση ασθένειας για να ενισχύσουμε την άμυνά μας, αλλά και για την καταπολέμηση των παθογόνων μικροοργανισμών.
Ιωακείμ Καραμανέας,
Diploma in Health Studies, certification in Human Health, certification in Diet & Nutrition/Healthy Living, certification in Physical Education/Fitness Training Principles & Methods, specialization in work-out & training apps, συγγραφέας 10 βιβλίων διατροφολογίας και προπονητικής