Η αναζήτηση εργασίας και η δημιουργία καριέρας δεν είναι μια απλή υπόθεση. Η αγορά εργασίας δεν είναι απαραίτητα πλέον η τοπική ή η εθνική, αλλά και η ευρωπαϊκή ή η παγκόσμια, ενώ η χάραξη στρατηγικής δημιουργίας και ανάπτυξης καριέρας αποτελεί μονόδρομο.

Η καριέρα μπορεί να οριστεί ως μια σειρά από εργασιακές εμπειρίες που διαμορφώνουν και διαμορφώνονται από την αίσθηση της ταυτότητας και της αξίας ενός ατόμου στην εκάστοτε θέση εργασίας και πέραν αυτής.

Μια στρατηγική σταδιοδρομίας είναι μια δομημένη προσέγγιση για την ανάπτυξη δυνατοτήτων, εργαλείων και πόρων σε μια θέση εργασίας που θα επιτρέψει στον εργαζόμενο  να περιηγηθεί επιτυχώς σε αυτό το «ταξίδι» της καριέρας. Μέσα από αυτά τα επιμέρους «ταξίδια» στο πλαίσιο της θέσης εργασίας ή της εταιρίας αναπτύσσει τα προσόντα του και την ικανότητά του να αλλάζει, οπότε η προσέγγιση της καριέρας είναι κρίσιμη για την επιτυχία του (https://www.careerinnovation.com/tools-and-services/career-strategy/).

 Ποια είναι τα απαραίτητα βήματα για τη χάραξη σωστής και κυρίως αποτελεσματικής στρατηγικής καριέρας;

1. Επιλογή αγοράς και σημείου διαφοροποίησης: Είναι δεδομένο πως δεν μπορούμε να κάνουμε όλοι όλες τις δουλειές και σε αυτό το σημείο οφείλουμε να επιλέξουμε το κατάλληλο μονοπάτι καριέρας με βάση τις γνώσεις μας, τις δεξιότητές μας, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη μας την αγορά όπου επιθυμούμε να δραστηριοποιηθούμε. Τι σημαίνει αυτό; Ερευνούμε διεξοδικά τον κορεσμό της αγοράς σε συγκεκριμένα επαγγέλματα, τα περιθώρια εξέλιξης και ανέλιξης, καθώς και τη συνολική οικονομική κατάσταση της πόλης ή χώρας που επιλέξαμε. Επιπλέον φροντίζουμε να έχουμε το στοιχείο διαφοροποίησης εκείνο που θα μας κάνει να ξεχωρίζουμε από την πληθώρα διαθέσιμων υποψηφίων. Αυτό μπορεί να είναι ένα σεμινάριο, μια μετεκπαίδευση, ένα προσόν που το έχουν λίγοι, αλλά το αναζητούν πολλοί.
2. Προσδιορισμός προσφοράς: Ένα συνηθισμένο σφάλμα που κάνουμε στη χάραξη στρατηγικής καριέρας είναι να εστιάζουμε αποκλειστικά στο τι έχει η αγορά να μας προσφέρει, ο εργοδότης ή ο συνεργάτης. Σπάνια ορίζουμε ξεκάθαρα τι έχουμε να προσφέρουμε εμείς υπό την έννοια της υπηρεσίας, του προϊόντος, του διαθέσιμου χρόνου για την εν λόγω θέση ή καριέρα. Η στρατηγική βασίζεται στο δούναι και λαβείν με ξεκάθαρους και σαφείς όρους ώστε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να γνωρίζουν επακριβώς ποιο είναι το έκαστο όφελος σε οικονομική, αλλά και προστιθέμενη αξία.
3. Μέντορες: Έχουμε αναφερθεί αναλυτικά στην αξία και τη χρησιμότητα των μεντόρων στη χάραξη στρατηγικής καριέρας (https://stentoras.gr/epixeirimatikotita/571-stentoras-h-xrhsimothta-kai-h-aksia-tou-mentora), αλλά δεν θα σταματάμε να τονίζουμε ότι ο σωστός μέντορας μέσα από την πρακτική εφαρμογή συμβουλών και διαλεκτικής αποτελεί σημείο-κλειδί για τη σωστή και μακροπρόθεσμα επιτυχημένη καριέρα.
4. Αναγνώριση τρέχουσας κατάστασης και στοχοθεσία: Μέσα από τη διαδικασία της αυτογνωσίας και της αναλυτικής εξέτασης της τρέχουσας κατάστασης της καριέρας μπορούμε να εκτιμήσουμε τις δυνατότητές μας, να αναγνωρίσουμε τις ανάγκες μας σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο και έτσι να αποφασίσουμε ποιο θα είναι το επόμενο βήμα μας, πώς θα το κάνουμε και με ποια εργαλεία θα το καταφέρουμε. Η στοχοθεσία έχει ως σκοπό να πάει την αναγνώριση στο επόμενο στάδιο, να εξετάσει το μελλοντικό πλάνο και να αποτελέσει τον οδικό χάρτη για τις κύριες κινήσεις. Επιπλέον είναι μια διαδικασία που θέτει στόχους, αλλά κυρίως θέτει το πλάνο δράσης για το επόμενο χρονικό διάστημα (αυτό ορίζεται ανάλογα με τις ανάγκες του ενδιαφερομένου, της αγοράς, αλλά και του μακροπρόθεσμου οικονομικού περιβάλλοντος δράσης).
5. Προβλήματα και εμπόδια: Μια σωστή στρατηγική δεν παραλείπει ποτέ να εξετάσει τα πιθανά προβλήματα και εμπόδια που μπορούν να προκύψουν κατά τη διάρκεια εφαρμογής της. Στον επαγγελματικό στίβο δεν υπάρχουν ανέφελες και απροβλημάτιστες διαδρομές, οπότε οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε την καταγραφή τους με ρεαλισμό, ψυχραιμία και παράλληλα, όπου είναι εφικτό, με δημιουργία εναλλακτικών πλάνων δράσης και κατάλληλου χειρισμού.

Ποια είναι τα οφέλη από τη χάραξη στρατηγικής καριέρας;

• Η διαδικασία σχεδιασμού σταδιοδρομίας βοηθά το άτομο να γνωρίζει τις διάφορες ευκαιρίες σταδιοδρομίας και τις προτεραιότητές του.
• Αυτή η γνώση βοηθά τον εμπλεκόμενο να επιλέξει τη σταδιοδρομία που είναι κατάλληλη για τον τρόπο ζωής του, τις προτιμήσεις του, το οικογενειακό περιβάλλον και το πεδίο για την ατομική ανάπτυξη.
• Βοηθά τις εταιρίες να αναγνωρίζουν τους ήδη υπάρχοντες υπαλλήλους που μπορούν να προωθηθούν.
• Οι εσωτερικές προωθήσεις, προαγωγές και μεταθέσεις κινητοποιούν τους υπαλλήλους, ενισχύουν το ηθικό τους και οδηγούν επίσης σε αυξημένη ικανοποίηση από την εργασία.
• Η αυξημένη ικανοποίηση από την εργασία αυξάνει τη δέσμευση των εργαζομένων και δημιουργεί μια αίσθηση ανιδιοτέλειας και πίστης στην εν λόγω εταιρία.
• Βελτιώνει την απόδοση του ενδιαφερομένου στην εργασία προωθώντας τις δυνατότητές του και τον περαιτέρω κύκλο εργασιών της καριέρας ή και της εταιρίας.
• Αποτελεί ένα στοιχείο ενίσχυσης της αυτοπεποίθησης των ενδιαφερομένων (https://www.ukessays.com/essays/management/career-planning-of-an-organisation-analysis-management-essay.php).

 Οι περιορισμοί σχεδιασμού στρατηγικής καριέρας ωστόσο υφίστανται, και παρά τον σχεδιασμό της καριέρας οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν ορισμένα προβλήματα σταδιοδρομίας και μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:

1. Μειωμένες ευκαιρίες καριέρας: Οι ευκαιρίες καριέρας για ορισμένες κατηγορίες φθάνουν στο φθίνον στάδιο λόγω της επίδρασης των τεχνολογικών ή οικονομικών παραγόντων. Με τα digital skills να αποτελούν πλέον δεδομένο ζητούμενο, πολλοί εργαζόμενοι χρειάζεται ή να σκεφτούν αλλαγή και στροφή στη σταδιοδρομία τους ή –η πλέον αποτελεσματική λύση– διά βίου εκπαίδευση και επιμόρφωση με σκοπό την αναβάθμιση ικανοτήτων και γνώσεων.
2. Περιορισμένες ευκαιρίες ανέλιξης: Κάποιες σταδιοδρομίες δεν έχουν περιθώρια για μεγάλη πρόοδο και προαγωγές. Οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να λάβουν προσφορές παρά τα σχέδια σταδιοδρομίας τους και την ανάπτυξή τους σε τέτοιες θέσεις εργασίας. Σε αυτό το σημείο μεγάλο ρόλο παίζει η στοχοθεσία και το αν ο εργαζόμενος επιθυμεί να ακολουθήσει μια καριέρα γνωρίζοντας τους περιορισμούς εξέλιξης ή θα διαλέξει ένα διαφορετικό μονοπάτι απασχόλησης.

Η στρατηγική είναι μια διαδικασία που αφορά το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, συνθέτει όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, εξετάζει τις τάσεις και τις ανάγκες και γίνεται το εφαλτήριο για μια καλή αρχή. Η εφαρμογή της είναι μια δύσκολη, αλλά απαραίτητη κίνηση που θα οδηγήσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Μαρία Ζαρωτιάδου,
Political & marketing strategy analyst, business coach & mentor, MSc in Strategic Marketing, member of the European Institute for Gender Equality

Share this post