Πολυπράγμων και υπερδραστήρια, με πλούσιο βιογραφικό σπουδών στην ανθρωπολογία, τη βιολογία, την αρχαιολογία, την αστροφυσική και κοσμολογία, η συγγραφέας Μάρα Μεϊμαρίδη δεν θέλει ιδιαίτερες συστάσεις. Έμεινε «ανεξίτηλη» με τη συγγραφή του μυθιστορήματος «Οι μάγισσες της Σμύρνης». Πλέον επανέρχεται δριμύτερη με τη νέα της συγγραφική δουλειά, τη «Ραχέλ», η οποία, όπως όλα δείχνουν, πρόκειται να μονοπωλήσει την περιέργεια και το ενδιαφέρον των αναγνωστών.
Κα Μεϊμαρίδη, μόλις κυκλοφόρησε το νέο σας βιβλίο «Ραχέλ». Πείτε μας λίγα λόγια για αυτό. Πώς το εμπνευστήκατε;
Με δυο λόγια, η Ραχέλ είναι μια ιστορία για το πώς ξεκίνησε ο χριστιανισμός. Πολλά χρόνια μελετούσα το θέμα για την ιστορικότητα του Ιησού. Υπήρξε πράγματι κάποιος Ιησούς; Ποιος ήταν αυτός; Υπήρξε πράγματι κάποιος Απόστολος Παύλος; Γιατί είναι και οι δύο παντελώς απόντες από τα ιστορικά αρχεία της εποχής; Ένα θα σας πω που με εντυπωσίασε και μένα στην αρχή: τι ξέρουμε για τον Χριστό; Σχεδόν τίποτα. Ό,τι λένε τα τέσσερα Ευαγγέλια. Έβαλα λοιπόν κάτω τα τέσσερα Ευαγγέλια και τα διάβασα προσεκτικά από την αρχή. Υπήρχαν πολλές ανακολουθίες. Ο Μάρκος δεν αναφέρει καμία Μαρία Παρθένο. Αλλού ο Τάφος είναι άδειος, αλλού να, ένας άγγελος, αλλού να, δύο άγγελοι. Στο κατά Μάρκον, οι γυναίκες φεύγουν τρομαγμένες και δεν λένε τίποτα. Αναρωτήθηκα λοιπόν με έκπληξη πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν τόσες διαφορές ενώ μας έχουν διδάξει από παιδάκια πως τα κείμενα αυτά είναι θεόπνευστα. Τα υπαγόρευσε δηλ. ο Θεός. Να κάνει και ο Θεός λάθη; Τελικά κατάλαβα πως τα Ευαγγέλια είναι «literature» (φιλολογικά κείμενα, μυθιστορήματα) και όχι ιστορία. Δεν είναι ιστορικά κείμενα. Στη συνέχεια έμαθα πως οι πρώτοι χριστιανοί (όπως και ο Παύλος) πίστευαν σε ένα αγγελικό ον, αλλά αυτό δεν τους πείραζε καθόλου, και η ιστορία των παθών ήταν ένα ωραίο μυθιστόρημα της εποχής, γιατί αυτά τους αρέσανε τότε. Αλλά εκατό χρόνια μετά, έρχεται ο Ιγνάτιος της Αντιόχειας, ο οποίος παθιάζεται, παθαίνει και μια ψύχωση με αυτό, δηλ. ότι όλα αυτά που γράφουν τα Ευαγγέλια είναι ιστορικά ακριβή. Επιμένει πως ο Πιλάτος σκότωσε τον Ιησού και πως ο Ιησούς γεννήθηκε από τη Μαρία, ούσα παρθένος. «Αν δεν πιστέψετε θα γίνετε… ανάθεμα» λέει. Έτσι, αυτή η «μυθιστορηματική» ιστορία κατέληξε να γίνει αποδεχτή ως αληθινή.
Πώς προκύπτει κάθε φορά ο ειρμός της σκέψης σας κατά τη συγγραφή των βιβλίων σας; Ακολουθείτε κάποια διαδικασία, προετοιμασία ή ιεροτελεστία;
Όχι, τίποτα από όλα αυτά. Πρώτα, να σας πω πως ουδεμία όρεξη και κανέναν σκοπό δεν έχω με αυτό το βιβλίο να πείσω ή να επηρεάσω κάποιον. Καταθέτω τα αποτελέσματα μιας πολύχρονης έρευνας. Ξέρετε, ίσως στην Ελλάδα το θέμα αυτό είναι λίγο άγνωστο, ανέγγιχτο ή απόμακρο, για πολλούς κάνει «τζιζ» δηλαδή και δεν το τολμούν, αλλά αυτή τη στιγμή στην Αμερική και στην Αγγλία γίνεται μια -ας το πω- επανάσταση, να απελευθερωθεί το ανθρώπινο (φοβισμένο) ον από τη μάστιγα της θρησκείας. Έτσι το ονομάζουν, («freedom from religion») και δεν θα ασχοληθούμε τώρα με το κατά πόσο έχουν δίκιο, αν έχουν ή όχι. Ξεκίνησα τη μελέτη το 1993 και, ενώ δεν είχα ποτέ σκοπό να γράψω κάτι πάνω σε αυτό, τελικά το τόλμησα. Ξέρετε, η χώρα όπου ζούμε δεν είναι και πολύ εύκολη στο να πει κανείς ελεύθερα τη γνώμη του. Αλλά ούτως ή άλλως, η Ραχέλ, λίγο θα κάτσει εδώ, έχει μεταφραστεί στα αγγλικά για να φύγει έξω.
Έχετε ξεχωρίσει κάποιο από τα βιβλία σας; Αν ναι, ποιο και γιατί;
Λατρεύω τη Ραχέλ. Κατά γενική ομολογία των επιμελητών λογοτεχνίας, είναι πολύ καλύτερο βιβλίο από ό,τι έχει γραφτεί από μένα έως τώρα. Η Ραχέλ όμως δεν είναι βιβλίο για όλους. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι πιθανόν σε φάση να αναρωτηθούν για παρόμοια θέματα, ή να δεχτούν μια άλλη άποψη που διαφέρει από το δόγμα. Αν κάποιος νομίζει πως δεν θέλει να «ξέρει» γενικώς, καλό θα είναι να μην τη διαβάσει. Η Ραχέλ απευθύνεται στους άλλους: σε εκείνους που είναι άνθρωποι σκεπτόμενοι. Σε εκείνα τα μυαλά που διψάνε για την αναζήτηση της αλήθειας, όποια κι αν είναι αυτή.
Γιατί νομίζετε πως τα βιβλία σας γίνονται ανάρπαστα από την αρχή κιόλας της κυκλοφορίας τους;
Αυτό όντως συμβαίνει, αλλά δεν μπορώ να το ερμηνεύσω. Ίσως γιατί είναι γραμμένα με ψυχή.
Η Κατίνα της Σμύρνης κερδίζει τους άνδρες με την εξυπνάδα και τα… μαγικά της. Τι θα ωθήσει μια γυναίκα στις μέρες μας να αναζητήσει ερωτικά φίλτρα ή τράπουλες για να βρει τον έρωτα; Τι κάνει μια γυναίκα να πιστεύει πως, αν «ποτίσει» με μαγικά φίλτρα τον σύντροφό της, θα τον κρατήσει κοντά της;
Και τι δεν κάνει μια γυναίκα για να είναι επιθυμητή…
Και τι δεν κάνουν οι άνθρωποι για να μην είναι μόνοι…
Τα τελευταία χρόνια ήρθαν στην επιφάνεια πολλά περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης. Γυναικών και παιδιών. Τι νομίζετε ότι κάνουμε λάθος ως κοινωνία και τα περιστατικά αυτά ολοένα και πληθαίνουν;
Η κοινωνία μας είναι -δυστυχώς- πλέον ψεύτικη, κακεντρεχής και αμόρφωτη. Εμένα δεν μου αρέσει καθόλου πλέον ο κόσμος όπου ζούμε. Ο καθένας έχει πλέον «βήμα» στα σόσιαλ και το ίντερνετ, και αραδιάζει ό,τι κακία του κατέβει, γιατί έχει μέσα του έναν τεράστιο θυμό, ποιος ξέρει γιατί -ίσως με τη μάνα του- και τώρα βρήκε μια τρύπα στο σύστημα και συνεχώς λέει κακίες. Το κίνητρό του είναι άρρωστα ναρκισσιστικό. Να τραβήξει την προσοχή. Και δεν φτάνει αυτό, κάθονται κι άλλοι τόσοι χαζοί και τον «θαυμάζουν». «Ναι, ναι» λένε «σταύρωσον, σταύρωσον!». Μετά, είναι και τα μίντια. Θα σας πω ένα παράδειγμα, έτσι όπως μου ήρθε τώρα προχείρως. Θα του βάλω και έναν τίτλο του παραδείγματος αυτού. Θα το πω: «Η μύξα του Αϊνστάιν». «Φανταστείτε λοιπόν πως ο Αϊνστάιν είναι στον πίνακα και εξηγεί τη θεωρία της σχετικότητας. Και είναι εκεί και οι κάμερες και τον παίρνουν για να ακούσουν από το στόμα του τη σοφία. Και ξαφνικά, του ’ρχεται του ανθρώπου -άνθρωπος είναι κι αυτός, τι να κάνουμε- να φταρνιστεί. Με το φτάρνισμα, του βγαίνει και μια μύξα. Ε λοιπόν, σας διαβεβαιώ, όλες οι εκπομπές, όλα τα σάιτ, όλο το ίντερνετ, όλοι οι αργόσχολοι, το τουίτερ, το ίνστα, και όχι μόνο, θα ασχοληθούν με αυτή τη μύξα! Ε, εμένα λοιπόν, κυρίες, δεσποινίδες και κύριοι, αυτός ο κόσμος πλέον δεν με εκφράζει. Το παίζουν «κορέκτ» και είναι ακριβώς το αντίθετο.
Για να κλείσουμε την συνέντευξή μας, θα ήθελα από εσάς μια ευχή ή το μότο ζωής σας.
«Knowledge is the only light».
Συνέντευξη-επιμέλεια: Κατερίνα Γκρίτζαλη
Δ/ντρια Σύνταξης, stentoras.gr