Η φετινή χρονιά, το 2022, έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό μιας και συμπληρώνονται 100 χρόνια από την κορύφωση των γεγονότων της Μικρασιατικής Καταστροφής. Μια θλιβερή επέτειος που έχει αφήσει τραυματικό αποτύπωμα όχι μόνο στη συνείδηση των απογόνων του Μικρασιατικού Ελληνισμού, αλλά και στο σύνολο των Ελλήνων.

Η νέα θεατρική παραγωγή «Το Δάκρυ της Παναγίας - Ένας ύμνος για τη Σμύρνη» σε κείμενο του Θανάση Ν. Σταυρόπουλου και  σκηνοθεσία του Μενέλαου Τζαβέλλα, παρουσιάζεται κάθε Τετάρτη στις 8:30 στο Θέατρο Αλκμήνη, με αφορμή τη θλιβερή αυτή επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής.

Η Γεωργία Ζώη, μια από τις σημαντικότερες ηθοποιούς της ελληνικής θεατρικής σκηνής, μίλησε στο stentoras.gr για την ενσάρκωση του ρόλου της Παναγίας στην παράσταση, τις προκλήσεις που αντιμετώπισε, αλλά και τα επόμενα επαγγελματικά της σχέδια.

Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για την παράσταση;

Το θεατρικό έργο «Το δάκρυ της Παναγίας - Ένας ύμνος για τη Σμύρνη» του Θανάση Σταυροπούλου σε σκηνοθεσία Μενέλαου Τζαβέλλα αποτελεί μια πρόταση που συνθέτει δύο διαφορετικές πτυχές της ιστορίας: Από τη μία πλευρά υπάρχει το Θείο Δράμα και συγκεκριμένα η πορεία του Ιησού προς τον Γολγοθά και από την άλλη γίνεται αναφορά στον μαρτυρικό διωγμό των Ελλήνων από την πολύπαθη Σμύρνη. 

Στο κείμενο στο οποίο βασίζεται η θεατρική παράσταση συνδυάστηκε η θυσία και το δράμα του Θεανθρώπου με τη θυσία και το δράμα του Χρυσοστόμου Σμύρνης και όλων των Ελλήνων της Μικρασίας.

Η παράσταση αυτή μπορεί να πει κανείς ότι αποτελεί μια αναβίωση του λειτουργικού δράματος. Το λειτουργικό δράμα, στηριγμένο στη δομή και τις αρχές της αρχαίας τραγωδίας, άκμασε στον Μεσαίωνα -μέχρι και τον 16ο αιώνα- και αρχικά παιζόταν μέσα στις εκκλησίες και στα προαύλια των εκκλησιών. Σιγά σιγά οι παραστάσεις αυτές μεταφέρθηκαν και σε πιο κοσμικούς χώρους. 

Το κείμενο της παράστασής μας, όλο σε έμμετρο λόγο, στηρίζεται επίσης στη δομή και τις αρχές της αρχαίας τραγωδίας.

«Ω γη της Ιωνίας, σένα αγαπούν ακόμη, σένα οι ψυχές των ενθυμούνται ακόμη» - Κ.Π. Καβάφης. Στην παράστασή σας, με ποιον τρόπο θα αποτυπωθούν τα γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής;

«Ω γη της Ιωνίας, εσένα αγαπούμε ακόμη, εσένα οι ψυχές μας ενθυμούνται ακόμη» για να παραφράσουμε τους στίχους του Καβάφη!

Τα γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής αποτυπώνονται στην παράστασή μας όσο γίνεται πιο ρεαλιστικά! Μεταφέρονται στο κοινό μέσα από τις αφηγήσεις, τον σπαραγμό και τον πόνο μιας Σμυρνιάς μάνας που χάνει το παιδί της. Επίσης, πολλά από τα δραματικά γεγονότα αποκαλύπτονται σε πραγματικό χρόνο μπροστά στα μάτια της Παναγίας που έρχεται να συνδράμει, Αρωγός και Παρηγορήτρια μαζί.

Βλέπει ο θεατής το μαρτύριο του Χρυσοστόμου Σμύρνης. Βλέπει τη χαροκαμένη μάνα να αντικρίζει τον μονάκριβό της σαν σφαχτάρι μέσα σε ένα ματοβαμμένο τσουβάλι!

Στην παράσταση ερμηνεύετε τον ρόλο της Παναγίας. Τι σημαίνει για εσάς ο ρόλος αυτός και ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσατε στην ενσάρκωσή του;

Ενσαρκώνω την Παναγία με ιδιαίτερη συγκίνηση, με δέος και σεβασμό, αναγνωρίζοντας ότι αγγίζω τα ιερά και τα όσια. Αντιμετώπισα τον ρόλο αυτό με την πίστη, το συναίσθημα και την ψυχή μου. Στην αρχή νομίζω ότι είχα άγνοια κινδύνου! Ήταν πολύ μεγάλο το ρίσκο! Δεν σκέφτηκα καθόλου τις αντιδράσεις του κοινού ή την αποδοχή που θα είχε ο ρόλος.

Στο πρώτο μέρος του έργου, η Παναγία εμφανίζεται ως κοινή θνητή που συντρέχει τους πάσχοντες της Σμύρνης. Ύστερα μεταφέρεται στον Γολγοθά όπου ξαναζεί το δικό της δράμα! Και είναι μια απλή ανθρώπινη μάνα που θρηνεί.

Πώς όμως θα μπορούσε να αποδοθεί το Θεϊκό Πνεύμα της Παναγίας;

Αυτή ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισα στην ενσάρκωση του ρόλου. 

Όταν όμως έμαθα τα λόγια μου και ανέβηκα στη σκηνή, ως εκ θαύματος αισθάνθηκα μια θεϊκή παρέμβαση!

Και ξαφνικά ένιωσα σαν να με άγγιξε κάποιο χέρι και με καθοδηγούσε! Δεν έκανα τίποτα τυποποιημένο, προσχεδιασμένο και προδιαγεγραμμένο παρά μόνο ακολούθησα το ένστικτό και τη βαθιά μου πίστη.

Γιατί πιστεύετε ότι αξίζει να παρακολουθήσει κάποιος τη συγκεκριμένη παράσταση;

Σε μια εποχή στην οποία ο πλανήτης δοκιμάζεται από τη διχόνοια, την κυριαρχία, την επιβολή και τον πόλεμο, αξίζει να δούμε αυτή την παράσταση για να συναισθανθούμε ότι η υπομονή, η καρτερία, η συγχώρηση και η αγάπη είναι οι μέγιστες των αρετών...

Όλη η παράσταση συνοψίζεται σε τούτα τα λόγια της Παναγίας: «Τον λόγο τούτον που ξεστόμισες να τον επάρεις πίσω. Γιατί κι οι μάνες αυτονών παιδιά τους θα θρηνήσουν. Κι η μάνα δεν έχει διάφορο αν είναι Ρωμιά ή Τούρκα. Μέρεψε την καρδούλα σου κι ο πόνος ας σε τρώει. Δείξε αγάπη, συγχώρεσε ακόμα και ετούτους που δε λογάν τι κάνουνε και κρίση πια δεν έχουν».

Αν έπρεπε να δώσετε τον ορισμό του ηθοποιού με τρεις λέξεις, ποιες λέξεις θα χρησιμοποιούσατε;

Συναίσθημα, αλήθεια, αγάπη. Και άλλες τρεις: άσκηση, μελέτη, αφοσίωση.

Ποια είναι τα επόμενα επαγγελματικά σας σχέδια;

Η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Πολιτισμού Διώνης Αίνιγμα, την οποία εκπροσωπώ, προγραμματίζει για το 2023 έναν ξεχωριστό Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου σε μετάφραση και σκηνοθεσία Γιάννη Φαλκώνη. Σε αυτή την παράσταση, ως κορυφαία Ωκεανίδα, έχω προσαρμόσει τα χορικά ώστε να αποδίδονται ως ηπειρώτικα μοιρολόγια. Μαζί μας θα είναι ο Πετρολούκας Χαλκιάς και ο Πέτρος Χαλκιάς.

Επίσης, επί σκηνής η αρχαιοελληνική μουσική από το συγκρότημα «ΛύρΑυλος» και τον Μιχάλη Στέφο θα συνδιαλέγεται με το ηπειρώτικο μοιρολόι! Η αρχαία λύρα και ο αρχαίος αυλός θα συνομιλούν με το κλαρίνο…

Επί σκηνής εικοσαμελής θίασος από ηθοποιούς, τραγουδιστές και χορευτές.

Ταυτόχρονα θα παίζεται «Το δάκρυ της Παναγίας - Ένας ύμνος για τη Σμύρνη» στην Ελλάδα και το εξωτερικό και θα επαναληφθεί η παράσταση «Εγώ η Λένγκω» του Βασίλη Γιαννόπουλου σε σκηνοθεσία Κατερίνας Μαντέλη στην επέτειο του Ολοκαυτώματος του Σουλίου τον Μάιο του 2023.

Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας το αγαπημένο σας μότο ζωής;

Ποτέ μην τα παρατάς! Πάντα υπάρχει μια δεύτερη ευκαιρία!

Συνέντευξη-Επιμέλεια:

Εύη Δεργιαδέ

Share this post