Απόλυτα προσιτή ως άνθρωπος, με γενναιοδωρία και ευγένεια ψυχής, υπερδραστήρια και πολυτάλαντη, αγαπά να προσφέρει στον τόπο της και τον υπηρετεί με ζήλο και μεράκι πολλά χρόνια τώρα μέσα από την τέχνη, τον πολιτισμό και τον τουρισμό. Η κα Άντζελα Γκερέκου, βρισκόμενη στο τιμόνι του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, ενός από τους πιο νευραλγικούς για την ανάπτυξη πυλώνες του κράτους, φαίνεται να έχει κερδίσει το στοίχημα για την άνθηση και την προώθηση του τουρισμού της χώρας μας τόσο στο εσωτερικό όσο και το εξωτερικό.
Κα Γκερέκου, καθώς το ελληνικό καλοκαίρι φτάνει στο τέλος του, υπάρχει μια γενικότερη αίσθηση πως, ύστερα από δύο χρόνια περιορισμών λόγω της πανδημίας της Covid-19, οι τελευταίοι μήνες ήταν οι πιο ανθηροί για τον τουρισμό της χώρας μας. Ποιος είναι ο δικός σας απολογισμός σχετικά;
Είναι γεγονός ότι παρά τις επαναλαμβανόμενες πρωτοφανείς κρίσεις που βιώνουμε σε παγκόσμιο επίπεδο, ο ελληνικός τουρισμός έχει μια εξαιρετικά καλή πορεία μέσα στο 2022 και αυτό, θέλω να σας πω, φάνηκε από την αρχή της χρονιάς. Κατ’ αρχάς η επίσημη έναρξη σεζόν έγινε ήδη από τον Μάρτιο, νωρίτερα από κάθε άλλη φορά. Επίσης, ξεκινώντας κιόλας από το Α’ εξάμηνο, βλέπουμε ότι αυτό, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, υπολείπεται μόλις κατά 5% περίπου του ’19. Με δεδομένο ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία ξέσπασε Φεβρουάριο, καταλαβαίνετε πόσο σημαντικό είναι το παραπάνω στοιχείο. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις τον Ιούνιο άγγιξαν τα 2,6 δισ., ξεπερνώντας τις αντίστοιχες του 2019.
Οι αφίξεις επιβατών από το εξωτερικό τον Ιούλιο στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας κινήθηκαν πέρα από κάθε προσδοκία, με την εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση να διαμορφώνεται στα 5,127 εκατομμύρια επιβάτες έναντι 4,49 εκατομμυρίων τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Οι αριθμοί αυτοί αποτελούν νέο ρεκόρ αφίξεων στα συγκεκριμένα αεροδρόμια και η αύξηση αντιστοιχεί σε ποσοστό της τάξης του 13,9%. Κάνω ειδική αναφορά στα περιφερειακά αεροδρόμια, καθώς θέλω να τονίσω ότι σταθερός και πρωτεύων στόχος του ΕΟΤ είναι η ισόρροπη διασπορά των ταξιδιωτικών ροών σε όλη την επικράτεια.
Η Ελλάδα ήταν 1η και τον Αύγουστο σε όλη την Ευρώπη με 5% περισσότερες εμπορικές πτήσεις σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Μαζί με το Λουξεμβούργο είμαστε οι μόνες χώρες με θετικό πρόσημο.
Για τους φθινοπωρινούς μήνες όλες οι ενδείξεις είναι ιδιαίτερα θετικές, καθώς στον ΕΟΤ βλέπουμε ότι μεγάλες παραδοσιακές αγορές μας, όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αμερική, η Γερμανία, η Αυστρία και άλλες αγορές, προχωρούν σε επέκταση των επικοινωνιακών πλάνων προβολής της χώρας μας.
Θα έλεγα λοιπόν ότι φέτος θα μπορούσαμε να «κάνουμε ταμείο» τον Δεκέμβρη και όχι τον Οκτώβρη!
Υπάρχουν τομείς στον τουρισμό που θεωρείτε πως χρήζουν βελτίωσης; Ποιοι κατά τη γνώμη σας είναι αυτοί;
Σας ευχαριστώ για αυτή την ερώτηση. Παρά λοιπόν τα καλά, τα εξαιρετικά, νέα που πριν ανέφερα σχετικά με την οικονομία της φιλοξενίας στη χώρα, θα ήθελα να σταθώ σε ένα σημείο στο οποίο εστιάζουμε την προσοχή μας στον ΕΟΤ, στο υπουργείο και γενικότερα στην κυβέρνηση. Η φετινή εκτίναξη των ροών ανέδειξε και πάλι, ειδικά στους πιο προβεβλημένους προορισμούς, τις χρόνιες δομικές ανεπάρκειες του συστήματος.
Τα προβλήματα που γεννά ήδη ο υπερτουρισμός σε συγκεκριμένες περιοχές και υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστούν και σε άλλες απαιτούν γενναίες τομές: εδώ και τώρα χωροταξικός σχεδιασμός, φέρουσα ικανότητα προορισμού, επιτάχυνση σύστασης των DMO’s DMMO’s, υιοθέτηση των αρχών της πράσινης και της γαλάζιας οικονομίας, της κυκλικής οικονομίας, ψηφιοποίηση και ενεργειακή αναβάθμιση όλων των τουριστικών επιχειρήσεων. Όλα αυτά, καθώς και μια σειρά από άλλα μέτρα στοιχειοθετούν αυτό που λέμε βιώσιμο, αειφόρο τουριστικό μοντέλο ανάπτυξης και θα πρέπει να εφαρμόζονται οριζόντια σε όλη τη βιομηχανία των ταξιδιών. Η χώρα πρέπει να επανατοποθετηθεί στον διεθνή χάρτη ως κορυφαίος, αειφόρος προορισμός, που σέβεται το περιβάλλον, τον πολιτισμό και την αυθεντικότητα των τοπικών κοινωνιών. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση, το μεγάλο στοίχημα, και οφείλουμε να το κερδίσουμε.
Κι αν κάποιος αντιτείνει ότι εν μέσω σφοδρής γεωπολιτικής και ενεργειακής κρίσης δεν μπορούμε να μιλάμε για αειφόρες πολιτικές, θα απαντήσω το εξής: ακόμα κι αν τελειώσει αύριο η τραγωδία της Ουκρανίας, κάτι που ευχόμαστε όλοι βέβαια, η ενεργειακή κρίση θα μείνει για καιρό, καθώς, πέραν της γεωπολιτικής, η βαθύτερη αιτία που τη γεννά είναι τα διαρκώς μειούμενα ενεργειακά αποθέματα του πλανήτη.
Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε μπει για τα καλά σε μια νέα εποχή. Σε αυτή τη νέα εποχή και στον τουρισμό οφείλουμε να κινηθούμε έξυπνα. Smart tourism πλέον δεν σημαίνει μόνο ψηφιοποιημένες υπηρεσίες, σημαίνει έξυπνη χρήση της ενέργειας. Και αυτό πρέπει να ξεκινήσει εδώ και τώρα.
Αν και ο τουρισμός είναι υπολογίσιμο «χαρτί» για την πρόοδο και τον πλούτο της χώρας, ωστόσο η Ελλάδα κατέχει ένα γενναίο ποσοστό ανεργίας, καθώς στην αγορά εργασίας υπάρχουν εκατοντάδες ανεκμετάλλευτες από τους νέους θέσεις.
Γιατί οι νέοι δεν επιλέγουν τις θέσεις που σχετίζονται με τον τουρισμό; Τι νομίζετε ότι φταίει; Ενδεχομένως η ασεβής συμπεριφορά των επιχειρηματιών απέναντι στους εργαζόμενους; Η ελλιπής εκπαίδευση των υποψηφίων;
Τι θα μπορούσε να κάνει η πολιτεία;
Θίγεται ένα τεράστιο θέμα και ιδιαίτερα σύνθετο. Αρχικά θα ήθελα να τονίσω ότι η πανδημία έφερε διεθνώς και όχι μόνο στην Ελλάδα τεράστιους τριγμούς στον τουριστικό κλάδο. Κλείσιμο επιχειρήσεων, απολύσεις, παραιτήσεις. Στις αρχές της σεζόν του ’22 αναφέρονταν 700.000 κενές θέσεις εργασίας στον ευρωπαϊκό Νότο.
Οι εργαζόμενοι είτε επειδή απολύθηκαν είτε επειδή παραιτήθηκαν –θυμίζω το πρωτοφανές διεθνώς κύμα της «Μεγάλης Παραίτησης» κατά τη διάρκεια της πανδημίας– αναζήτησαν και αρκετοί βρήκαν μόνιμες θέσεις εργασίας.
Γι’ αυτό το «σπάσιμο» της εποχικότητας στον τουρισμό στη χώρα μας είναι αναγκαίο και για την εξασφάλιση 12μηνης μόνιμης εργασίας.
Όσον αφορά τώρα τις εργασιακές συνθήκες, θεωρώ ότι αυτό που λέμε κακοί εργοδότες είναι μεμονωμένες περιπτώσεις και δεν τόσο στον ξενοδοχειακό κλάδο, μάλλον στην εστίαση έχουμε περισσότερα τέτοια φαινόμενα.
Σε συνέντευξή του ο υπουργός Εργασίας κ. Χατζηδάκης ανέφερε ότι από τις 50.000 κενές θέσεις εργασίας που ακούγονταν, όταν ήρθε η ώρα οι εργοδότες να δηλώσουν τις κενές θέσεις, δήλωσαν γύρω στις 2.500!
Προφανώς υπάρχουν πολλοί πλήρως εργαζόμενοι που δηλώνονται μερικώς απασχολούμενοι για λόγους ενσήμων.
Η ψηφιακή κάρτα εργασίας, που θα ισχύσει από του χρόνου και στον τουρισμό και στην εστίαση, θεωρώ θα βοηθήσει σε αυτή την κατεύθυνση.
Και βέβαια, έλεγχοι από την Επιθεώρηση Εργασίας. Είναι εκ των ων ουκ άνευ.
Οι εργαζόμενοι είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές του τουρισμού. Δεν μπορείς να ζητάς το μόνιμο χαμόγελό τους και να αρνείσαι τα δίκαια αιτήματά τους.
Γι’ αυτό και το υπουργείο και η Σοφία Ζαχαράκη δίνουν πλέον τεράστια βαρύτητα στην τουριστική εκπαίδευση. Ο καταρτισμένος εργαζόμενος έχει άλλη διαπραγματευτική δύναμη.
Έχετε διανύσει μια επιτυχημένη πολιτική πορεία και συνεχίζετε, συνεισφέροντας στη χώρα, κρατώντας το τιμόνι του ΕΟΤ. Ποιο είναι το όραμά σας;
H χώρα μας, σε κάθε γωνιά της, είναι ένα θαυμαστό καλειδοσκόπιο αυθεντικών εμπειριών. Σε επίπεδο τουριστικής οικονομίας αυτό μεταφράζεται σε: θαλάσσιο τουρισμό, ορεινό τουρισμό, υγείας και ευεξίας, αθλητικό, πολιτιστικό, θρησκευτικό, αγροτουρισμό, οινοτουρισμό, γαστρονομικό – ξέρετε όμως το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας δεν είναι αυτή η τεράστια γκάμα θεματικών εμπειριών που προσφέρει. Είναι ο ολιστικός τρόπος που αυτές αγκαλιάζουν και ενδυναμώνουν το σώμα, το πνεύμα και την ψυχή του επισκέπτη. Όπως ακριβώς μας υποδεικνύει η αρχαιοελληνική φιλοσοφία του ευ ζην, όπου σώμα, πνεύμα, ψυχή αντιμετωπίζονταν ως όλον.
Οι έρευνες δείχνουν πως, εν μέσω των επαναλαμβανόμενων, σφοδρών κρίσεων που ζούμε, ο σύγχρονος ταλαιπωρημένος άνθρωπος το πρώτο που ζητά είναι τέτοιες ολιστικές εμπειρίες αναζωογόνησης και αναγέννησης. Γι’ αυτό πλέον γίνεται όλο και περισσότερο λόγος για τον regenerative tourism.
Σε όλη τη διάρκεια της ενασχόλησής μου με τα κοινά πίστευα πάντα πως τα τρία τεράστια εθνικά μας κεφάλαια, ο Πολιτισμός, η Φιλοξενία, η ελληνική μεσογειακή διατροφή πρέπει να βρίσκονται σε οργανική σύζευξη μεταξύ τους και να αποτελούν την προμετωπίδα της επικοινωνίας της χώρας στον κόσμο.
Με βάση αυτούς τους άξονες η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί σε παγκόσμιο κέντρο του ευ ζην, όρος πολύ ευρύτερος από το well being. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε, γιατί ακριβώς είναι η αίσθηση του μέτρου και της αρμονίας σε σωματικό, πνευματικό και ψυχικό επίπεδο, που τα έχει τόσο ανάγκη ο άνθρωπος των καιρών μας.
Κλείνοντας τη συνέντευξή μας, θα ήθελα να θίξουμε και ένα ιδιαίτερα στενάχωρο κεφάλαιο για την ελληνική κοινωνία. Τις γυναικοκτονίες και τις επαναλαμβανόμενες περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης. Ποιες είναι οι σκέψεις σας ως πολιτικού, ως πολίτη, αλλά και ως μητέρας;
Το διατυπώσατε αρκετά κομψά. Δεν πρόκειται απλώς για στενάχωρο κεφάλαιο, πρόκειται για κοινωνική μάστιγα και δεν αφορά μόνο την ελληνική αλλά και όλες τις θεωρούμενες ανεπτυγμένες κοινωνίες και πόσο μάλλον τις αναπτυσσόμενες.
Η έξαρση των φαινομένων βίας με θύματα γυναίκες απέδειξε με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο πόσο επισφαλής παραμένει όχι μόνο η θέση και τα δικαιώματα αλλά η ίδια η ζωή της γυναίκας και σε αυτό ακόμα τον «πολιτισμένο» κόσμο.
Όπως σε κάθε μεγάλο κοινωνικό θέμα, οφείλουμε και εδώ να ακολουθούμε κυρίως πολιτικές ex ante, δηλαδή πολιτικές πρόληψης. Κι όταν μιλάμε για πολιτικές πρόληψης ξεκινάμε πάντα από την Παιδεία. Εκεί οφείλουμε να βάλουμε τις βάσεις προκειμένου να αποτρέψουμε τέτοια φαινόμενα. Ο σεβασμός και η αλληλοεκτίμηση ανάμεσα στα διαφορετικά φύλα και η ενδυνάμωση της αυτοεκτίμησης των παιδιών πρέπει να ξεκινούν από πολύ νωρίς. Οφείλουμε ως οικογένειες αλλά και ως πολιτεία να διδάξουμε σε όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως φύλου, το δικαίωμα στην ελευθερία και στην αυτοδιάθεση του σώματός τους. Τα εκτεταμένα φαινόμενα παιδικής κακοποίησης αποτελούν παγκόσμια ντροπή για τον σύγχρονο «πολιτισμένο» άνθρωπο.
Παράλληλα οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό κοινωνικό δίκτυ προστασίας ώστε καμιά γυναίκα να μη νιώθει μόνη και ανυπεράσπιστη. Είναι χρέος μας να ενισχύσουμε και να αυξήσουμε τα κέντρα στήριξης ενάντια στην ενδοοικογενειακή βία. Οφείλουμε να σπάσουμε τον κύκλο της σιωπής που απλώνεται γύρω από τα κακοποιητικά φαινόμενα. Μα πριν από τη γυναίκα που έχει το θάρρος να πει «ναι, και εγώ» οφείλουμε να μεγαλώσουμε παιδιά που έχουν το θάρρος να πουν όχι.
Συνέντευξη-επιμέλεια: Κατερίνα Γκρίτζαλη
Δ/ντρια Σύνταξης, stentoras.gr
Share this post
