Φέτος οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα συμπληρώνουν 50 χρόνια ανθρωπιστικής δράσης και προσφοράς σε όλο τον κόσμο. Όλα αυτά τα χρόνια βρίσκονται δίπλα σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη για να προσφέρουν τις ιατρικές τους υπηρεσίες σε κάθε γωνιά του πλανήτη, σε εμπόλεμες ζώνες, σε φυσικές καταστροφές, σε περιοχές που μαστίζονται από επιδημίες.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ιδρύθηκαν στις 22 Δεκεμβρίου 1971 από μια ομάδα Γάλλων γιατρών και δημοσιογράφων. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν παρέμβει στις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές κρίσεις σε όλο τον κόσμο, με κύρια αποστολή τους την ιατρική δράση και αναπόσπαστο κομμάτι τους τη μαρτυρία. Παρόντες στη γενοκτονία της Ρουάντα, στον πόλεμο της Σερβίας, στον αγώνα κατά του HIV, στις επείγουσες κρίσεις της Αϊτής, στη μάχη κατά του Έμπολα, στους πολέμους της Συρίας και της Υεμένης, στην προσφυγική κρίση της Ελλάδας, στις διασώσεις στη Μεσόγειο, στην αντιμετώπιση του Covid-19.
Η Αλίκη Αλεξίου, διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, μίλησε στο stentoras.gr για το πώς πήρε την απόφαση να ενταχθεί στην ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, τη σύγχυση που επικρατεί στην Ελλάδα σχετικά με την εργασία στον ανθρωπιστικό τομέα, τη συμβολή της οργάνωσης στην ελληνική πραγματικότητα, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η οργάνωση με την πανδημία του Covid-19.
Πείτε μας λίγα λόγια για εσάς.
Ξεκίνησα την επαγγελματική μου καριέρα ως δικηγόρος με ειδίκευση σε θέματα εμπορικού δικαίου και αστικών διαφορών. Ταυτοχρόνως παρείχα δωρεάν συμβουλευτικές νομικές υπηρεσίες σε αιτούντες πολιτικό άσυλο. Ένας κύκλος μαθημάτων Προσφυγικού Δικαίου στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Καΐρου και μετέπειτα μια σύντομη συνδρομή σε θέματα ασύλου προς μια τοπική σουδανοαιγυπτιακή ΜΚΟ στάθηκαν αφορμή για τη ριζική αλλαγή στην επαγγελματική μου πορεία. Εντάχθηκα στους Γιατρούς χωρίς Σύνορα το 2014 και έκτοτε έχω κάνει πολλές αποστολές σε χώρες όπως η Λιβύη, η Καμπότζη, το Κογκό, η Ινδία, η Αϊτή, η Ρωσία και άλλες και έχω εργαστεί στα κεντρικά γραφεία μας στο Παρίσι και στο Άμστερνταμ.
Πώς πήρατε την απόφαση να ενταχθείτε στην ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα;
Ανέκαθεν είχα ενδιαφέρον για τον ανθρωπιστικό τομέα, ήδη από τα φοιτητικά μου χρόνια. Όπως προανέφερα, παράλληλα με μια πιο παραδοσιακή καριέρα ως νομικός, συνέδραμα πρόσφυγες στην περίπλοκη νομική διαδικασία του ασύλου. Το ενδιαφέρον μου κλιμακώθηκε όταν εργάστηκα στην Αίγυπτο. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ήταν πάντοτε μια οργάνωση που θαύμαζα, έκανα αίτηση για διεθνή αποστολή και ξεκίνησα την καριέρα μου σε συντονιστικές θέσεις αποστολών, αλλά και ως νομική σύμβουλος.
Πιστεύετε ότι υπάρχει στην Ελλάδα το κατάλληλο πλαίσιο που να ευνοεί την εργασία στον χώρο της ανθρωπιστικής προσφοράς;
Η εργασία στον ανθρωπιστικό χώρο είναι μια σχετικά νέα επαγγελματική επιλογή για την Ελλάδα, που, ενώ αποτελεί μια συμπαγή και συνειδητοποιημένη επιλογή σε άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, στη χώρα μας συνοδεύεται από μια γενική ιδέα αφιλοκερδούς βασικής εργασίας χωρίς καθήκοντα συγκεκριμένα και προοπτικές. Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Οι περισσότερες ΜΚΟ (σίγουρα και η δική μας) έχουν δομημένες απαιτήσεις, περιγραφές καθηκόντων, μισθολόγια και ευκαιρίες για διεθνή καριέρα. Η έκρηξη της προσφυγικής κρίσης έφερε στο προσκήνιο αυτές τις προοπτικές, όμως χρειάζεται ακόμα περισσότερη ενημέρωση στο ευρύ κοινό.
Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια ανθρωπιστικής δράσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Ποια, κατά τη γνώμη σας, είναι η σημαντικότερη συμβολή των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην ελληνική πραγματικότητα;
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν μακροχρόνια παρουσία στην Ελλάδα με πολλαπλά και διαφορετικά προγράμματα. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι η βοήθεια που προσέφεραν στις πυρκαγιές του φετινού καλοκαιριού, ενώ η συνεχής ενημέρωση για την προσφυγική κρίση και η παρουσία των ιατρικών ομάδων μας σε καταυλισμούς προσφύγων έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην ελληνική κοινωνία, που αμφιταλαντεύεται μεταξύ ελλιπούς και εσφαλμένης ενημέρωσης για το τι συμβαίνει με τις μεταναστευτικές ροές. Η μεγαλύτερη συνδρομή μας όμως παραμένει η προσπάθειά μας να επικεντρωθούμε στον άνθρωπο, στην υγεία και την πρόσβαση σε περίθαλψη, που αποτελούν παγκοσμίως οι προτεραιότητές μας.
Στις 11 Μαρτίου 2020 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε την έξαρση του Covid-19 παγκόσμια πανδημία, την οποία ακόμη διανύουμε. Εκτός από τον προφανή κίνδυνο για την υγεία, υπάρχει, κατά τη γνώμη σας, κίνδυνος που ελλοχεύει και αφορά στις αξίες μας; Η διαφύλαξη της υγείας σημαίνει ότι η ανθρωπιά και η αλληλεγγύη μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα;
Αντιθέτως, η πραγματικότητα μας έδειξε ότι μπορούμε να δείχνουμε συμπόνια και αλληλεγγύη και σε μια τέτοια κρίση. Πολλοί άνθρωποι δοκιμάστηκαν λόγω των αντίξοων συνθηκών, της οικονομικής κατάρρευσης μικροεπιχειρήσεων και της μοναξιάς. Όμως πολλές πρωτοβουλίες αλληλοβοήθειας γεννήθηκαν, επαναξιολογήσαμε την ανθρώπινη επαφή και συζητήσαμε πάλι πόσο μπορούμε να περιορίσουμε τη χρήση της τεχνολογίας. Πόσες φορές ακούσατε τη φράση «Κουράστηκα με τις διαδικτυακές συναντήσεις»;
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η οργάνωση αυτή τη στιγμή στην ελληνική πραγματικότητα όσον αφορά την πανδημία του Covid-19;
Η δυσπιστία λόγω ελλιπούς επιστημονικής ενημέρωσης. Πολλοί άνθρωποι επηρεάζονται από ανεύθυνες θεωρίες και φήμες, κυρίως κατά του εμβολιασμού. Επίσης οι περίπλοκες διαδικασίες εμβολιασμού για ανθρώπους χωρίς επίσημα έγγραφα. Μην ξεχνάμε ότι ένας πρόσφυγας είναι συμπολίτης μας, που δυνητικά μπορεί να νοσήσει και να επιφέρει σοβαρές συνέπειες στο σύνολό του.
Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας μια εικόνα που σας λύγισε;
Είναι πάμπολλες. Στο διασωστικό μας σκάφος ανοικτά της Λιβύης, μια πολύ νέα Καμερουνέζα ήταν σε προχωρημένο τοκετό ενώ διέσχιζε την Αφρική για να φτάσει στις ακτές της Λιβύης. Ταξίδευε σε μια ετοιμόρροπη βάρκα για 8 ώρες πριν διασωθεί από το πλοίο μας μεταξύ Σικελίας και Λιβύης. Γέννησε μετά από μόλις 3 ώρες ένα υγιέστατο κοριτσάκι. Σώσαμε δύο ζωές εκείνη τη στιγμή και είναι αυτός ο σκοπός της οργάνωσής μας, να είμαστε εκεί που κανείς άλλος δεν είναι.
Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας μια εικόνα που σας γέμισε ελπίδα για το μέλλον;
Οι εμβολιαστικές καμπάνιες μας στην Αφρική είναι μια εικόνα ελπιδοφόρα και συγκινητική. Μητέρες περπατούν χιλιόμετρα στις λάσπες και σε δύσβατα μονοπάτια για να εμβολιάσουν τα παιδιά τους, αντιλαμβανόμενες ότι ο μόνος σύμμαχος σε ελλιπή διατροφή και ασφαλείς συνθήκες ανάπτυξης είναι μια ένεση.
Πώς μπορεί να εργαστεί κάποιος σε διεθνείς αποστολές με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα;
Μπορείτε να δείτε τα κριτήρια εργασίας μας σε διεθνείς αποστολές στην ιστοσελίδα μας https://msf.gr/en/jobs-for-missions και αν αυτά πληρούνται, να κάνετε σχετική αίτηση.
Αν κάνατε μια ευχή για το μέλλον χρησιμοποιώντας τρεις λέξεις, ποιες θα ήταν αυτές;
Υγεία, ανθρωπιά και ειρήνη.