Η κ. Αφροδίτη Μπλέτα, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γυναικών, δικηγόρος, πρόεδρος του Ελληνο-Κινεζικού Κέντρου Επιχειρηματικότητας και μητέρα τριών παιδιών, αποτελεί μία από τις πιο δραστήριες και επιτυχημένες γυναίκες που βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα. Τη συναντήσαμε στο δικηγορικό γραφείο της και μας μίλησε για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, αλλά και την ανάγκη να αναδείξουν τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του χαρακτήρα τους στον επιχειρηματικό τομέα.
Πείτε μας λίγα λόγια για την Ευρωπαϊκή Ένωση Γυναικών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση Γυναικών αριθμεί 65 χρόνια ζωής και στην Ελλάδα κλείνουμε έναν χρόνο αυτόνομης δράσης και οργάνωσης. Έχουμε μία διαφορετικότητα από άλλες οργανώσεις, καθώς λειτουργούμε μέσα από θεματικές επιτροπές. Οι αντίστοιχες ενώσεις γυναικών σε κάθε χώρα έχουν 6 κεντρικές επιτροπές οι οποίες είναι: επιτροπή διεθνούς πολιτικής, επιτροπή παιδείας εργασίας και πολιτισμού, επιτροπή βιώσιμης ανάπτυξης, επιτροπή υγείας και κοινωνικών θεμάτων, επιτροπή νομικών και ανθρώπινων δικαιωμάτων και επιτροπή διεθνών σχέσεων. Από εκεί και πέρα η κάθε χώρα έχει κάποιες τοπικές επιτροπές, εμείς δε έχουμε την επιτροπή νεότητας, που δεν υπάρχει σε κάποιες άλλες ενώσεις. Κάθε χρόνο λοιπόν σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει μία θεματολογία που εξετάζεται από τις εκάστοτε επιτροπές μέσα από την οπτική της κοινωνικής ασφάλισης, της εργασίας, της παιδείας, της υγείας, της ανάπτυξης. Τα πορίσματα που θα εξαχθούν από την εκάστοτε εθνική επιτροπή θα συγκεντρωθούν στην πανευρωπαϊκή επιτροπή, όπου θα συζητηθούν με σκοπό να βγει ένα ψήφισμα που θα προωθηθεί σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς. Φέτος πρόκειται να εστιάσουμε στη γυναίκα στον αγροτικό χώρο, το οποίο αποτελεί ένα αναπτυξιακό θέμα.
Θα ήθελα να ξεκινήσουμε με ένα σχόλιο για την πρόσφατη απόλυση της εγκύου από το Δικαστήριο της Ε.Ε.
Δεν είναι τυχαίο ότι είμαστε η μοναδική χώρα όπου έχει γίνει τόσος πολύς ντόρος. Στην Ελλάδα, καλώς η κακώς, έχουμε μία τάση να παθιαζόμαστε, να μεγαλοποιούμε, να δραματοποιούμε καταστάσεις. Αυτό είναι στοιχείο του χαρακτήρα μας.
Ως νομικός έχω να δηλώσω ότι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου πουθενά δεν αναφέρει ότι επιτρέπεται η απόλυση της εγκύου. Αυτό που αναφέρει είναι ότι έγιναν μαζικές απολύσεις που αφορούσαν σε θέματα βιωσιμότητας της επιχείρησης και μέσα εκεί βρισκόταν και μία έγκυος. Σε καμία περίπτωση δεν θα πω ότι είναι σωστή η απόλυση μίας εγκύου γενικά, αλλά φανταστείτε τι θα γινόταν αν η επιχείρηση είχε μείνει ανοιχτή τη στιγμή που πάλευε για να είναι βιώσιμη. Η επιχείρηση θα υπήρχε μόνο στα χαρτιά, θα έμεναν απλήρωτοι το σύνολο των εργαζομένων και, το χειρότερο, δεν θα μπορούσαν να εισπράξουν το επίδομα ανεργίας. Άρα οφείλουμε να κρίνουμε τις καταστάσεις με ορθολογικά κριτήρια και όχι συναισθηματικά.
Σαφώς η απόφαση του δικαστηρίου μάς δίνει τροφή για προβληματισμό. Διαπιστώνουμε ότι στην ισχύουσα νομοθεσία για την προστασία των εργαζομένων γενικώς και της εγκύου ειδικώς υπάρχει πεδίο για συμπλήρωση. Θα πρέπει να σκύψουμε πάνω από το θέμα προκειμένου να μην αντιμετωπίσουμε παρόμοια περιστατικά στο μέλλον. Θα μπορούσε π.χ. να προβλεφθεί ότι σε παρόμοιες περιπτώσεις, η έγκυος στο διάστημα της προστασίας της, αναλαμβάνεται από το κράτος και τις δομές του και της παρέχεται το ανάλογο επίδομα προκειμένου να συντηρείται. Αυτό σαφώς δεν χρειάζεται να περιμένουμε να το εισαγάγει κάποια ευρωπαϊκή οδηγία, αλλά μπορούμε εμείς να το προβλέψουμε ως εθνική νομοθεσία. Το ευρωπαϊκό δίκαιο είναι το ελάχιστο με το οποίο είμαστε αναγκασμένοι να ευθυγραμμιζόμαστε, όμως κανείς δεν μας απαγορεύει να κάνουμε το παραπάνω, να διαμορφώνουμε τη μέγιστη δυνατή προστασία.
Υπάρχει δίχτυ προστασίας απέναντι στην επιχειρηματικότητα και ιδιαίτερα στη γυναικεία επιχειρηματικότητα;
Για το αντικείμενο της επιχειρηματικότητας έχω προσωπική γνώση και αντίληψη, καθώς ήμουν εκλεγμένη για 25 χρόνια ως γενική γραμματέας στον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Αττικής – Πειραιώς, μετέχω για πάρα πολλά χρόνια στο αντίστοιχο ευρωπαϊκό συμβούλιο και η ίδια ως δικηγόρος λειτουργώ μία επιχείρηση. Σήμερα δεν προστατεύεται η επιχειρηματικότητα, όχι μόνο η γυναικεία, αλλά γενικώς η επιχειρηματικότητα. Στην Ελλάδα έχουμε την τάση να κατηγορούμε κάποιους κλάδους για όλα τα κακώς κείμενα, μεταξύ των οποίων βρίσκεται και ο κλάδος των επιχειρήσεων, και τείνουμε να ξεχάσουμε κάτι πολύ απλό, ότι, για να έχει σήμερα εργασία μια μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας, πρέπει να υπάρχουν αυτές οι επιχειρήσεις. Δεν νοείται εργαζόμενος χωρίς εργοδότη.
Επιβάλλεται να ρυθμιστεί ένα δίχτυ προστασίας της επιχειρηματικότητας γενικά και μέσα εκεί να ενταχθούν κάποιες διατάξεις που να ευνοούν ειδικά τις γυναίκες. Πρέπει να αναμορφωθεί συνολικά η θεσμική νομοθεσία, καθώς σε κανέναν από τους τομείς που άπτονται της επιχειρηματικότητας δεν υπάρχει κάποια σταθερά. Τα τελευταία 3 χρόνια μιλάμε καθημερινά για ανάπτυξη, κανένας όμως δεν ρώτησε το πολύ απλό: τι χρειάζεται για να έχουμε ανάπτυξη. Να ξεκινήσω από το πολύ απλό: ένα σταθερό φορολογικό καθεστώς. Το πρόβλημα δεν είναι η μεγάλη φορολογική επιβάρυνση, αλλά η μη σταθερή φορολογική επιβάρυνση. Μία ξένη εταιρία που ενδιαφέρεται να έρθει και να επενδύσει δεν μπορεί να βγάλει business plan, αφού δεν δύναται να υπολογίσει τη φορολογική επιβάρυνση και γι’ αυτό πάνε στις γειτονικές χώρες.
Ένα άλλο ζήτημα στο οποίο χωλαίνουμε είναι η διευκόλυνση και η επιτάχυνση υπαγωγής σε επενδυτικά προγράμματα και εκεί επάνω θα μπορούσαμε να κάνουμε έναν διαχωρισμό για τις γυναίκες. Θα μπορούσαμε να προβλέψουμε μία διάταξη που θα πριμοδοτεί με μόρια επενδυτικές χρηματοδοτήσεις για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα και ίσως να είναι και κλιμακωτό. Άλλη πριμοδότηση στον πρωτογενή τομέα, άλλη σε τομείς καινοτομίας και άλλη σε τρέχουσας επιχειρηματικότητας. Θα μπορούσε επίσης να δημιουργηθεί ένα εγγυημένο κεφάλαιο ειδικά για γυναίκες, καθώς η γυναίκα έχει μία μεγαλύτερη ανασφάλεια εξαιτίας των πολλαπλών ρόλων στην καθημερινότητά της. Βέβαια τα παραδείγματα που αναφέρω κινδυνεύουν να προσκρούσουν στον νόμο περί ισότητας, άρα θέλει μία πολύ καλή μελέτη, έτσι ώστε οι οποιεσδήποτε διευκολύνσεις να είναι στοιχειοθετημένες με τέτοιο τρόπο, που να μην βασίζονται στη διάκριση άντρας – γυναίκα αλλά σε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Το σημαντικό όμως είναι να ενισχύσουμε την επιχειρηματικότητά στο σύνολο της, έτσι ώστε να εκσυγχρονιστούμε ως κράτος και να δούμε την ανάπτυξη να έρχεται χωρίς να είμαστε αναγκασμένοι να την κυνηγάμε.
Πρόσφατα η κ. Κουνενάκη, μέλος του Δ.Σ. του Ε.Β.Ε.Α. και αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, ανέφερε σε άρθρο της ότι η γυναικεία επιχειρηματικότητα αποτελεί ένα περιουσιακό στοιχείο, μέσω του οποίου η χώρα θα βγει στον δρόμο της ανάπτυξης. Συμφωνείτε;
Απολύτως. Με μετρήσεις που έχουν γίνει διεθνώς από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών έχει αποδειχτεί ότι η γυναικεία επιχειρηματικότητα είναι ευρηματικότερη, πιο τολμηρή, πιο εξαγωγική, έχει δηλαδή κάποια στοιχεία αναπτυξιακής δύναμης που είναι πάνω από τον μέσο όρο της υφιστάμενης επιχειρηματικότητας. Έχουμε από τη φύση μας μία άλλη οπτική των πραγμάτων, μία άλλη μορφή σκέψης, που, όταν τη φέρουμε στο επαγγελματικό τραπέζι, παίρνουμε κάποια πολύ σημαντικά αποτελέσματα.
Άλλωστε, ακόμα και αν το δούμε εντελώς τεχνοκρατικά, έχουμε αποδυναμώσει ή, αν προτιμάτε, εξαφανίσει ένα πολύ σημαντικό περιουσιακό στοιχείο. Οι απόφοιτοι των πανεπιστημίων σε ποσοστό 60% ή και περισσότερο σε κάποιες σχολές είναι γυναίκες. Αυτό το ποσοστό, αν το αναζητήσουμε στην αγορά εργασίας ή και στον επιχειρηματικό τομέα, δεν θα το βρούμε. Άρα έχουμε επενδύσει ως κράτος ένα μεγάλο κεφάλαιο σε κάτι που σήμερα δεν αποφέρει τίποτα. Ένας οικονομολόγος θα μας έλεγε ότι είναι μία κακή επένδυση. Πρέπει λοιπόν το κράτος να μετατρέψει αυτή την επένδυση από παθητική σε ενεργητική.
Τι δράσεις να περιμένουμε από εσάς στο άμεσο μέλλον;
Σε σύντομο χρονικό διάστημα θα πραγματοποιηθούν τοπικές εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη, στον Πύργο και ενδεχόμενος στον Βόλο με σκοπό να αναδείξουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην περιφέρεια. Επίσης, όσον αφορά στο άμεσο μέλλον, έχουμε προγραμματίσει με την Επιτροπή Διεθνούς Πολιτικής για τις 29 Μαρτίου ημερίδα που αφορά το κυβερνοέγκλημα σε όλες τις εκφάνσεις του.
Μακροπρόθεσμα δε, τον Σεπτέμβρη, θα βρεθούμε στην Κω με την Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων σε σύνοδο που θα αφορά στο μεταναστευτικό. Δεν είναι τυχαία η επιλογή της τοποθεσίας, καθώς εκεί θα αποκτήσουμε μία ζωντανή αντίληψη για το ποια είναι η κατάσταση με το προσφυγικό ζήτημα. Είναι πολύ σημαντικό, καθώς πολλές από τις γυναίκες που θα παραβρεθούν εκ μέρους των ευρωπαϊκών επιτροπών βρίσκονται στα κέντρα λήψεων αποφάσεων στις χώρες τους, προκειμένου να κατανοήσουν ότι δεν είμαστε κάποιοι «τρελοί» σε μία γωνιά της Ευρώπης που φωνάζουμε. Η μακρόχρονη εμπειρία μου στις διεθνείς διαπραγματεύσεις μού έχουν δείξει ότι εκεί ακριβώς λαμβάνονται οι αποφάσεις και όχι στα τραπέζια των συσκέψεων και των συνεδριάσεων.
Απόστολος Ζαβιτσάνος
Δημοσιογράφος – «Στέντορας»
Share this post
