Γιατί οι ολύμπιοι θεοί να διαλέξουν την ελιά της Αθηνάς και όχι την αλμυρή πηγή, δώρο του Ποσειδώνα; Γιατί η Αθηνά γεννήθηκε από το κεφάλι του Δία; Τι συνέβαινε στις πολυτελείς ρωμαϊκές βίλες με τα όμορφα ψηφιδωτά, τα λουτρά, τις περίτεχνες δεξαμενές, τους αρχαίους δρόμους και τα νεκροταφεία πέριξ της Ακρόπολης; Πώς κορίτσια που έλιωσαν από την απελπισία του έρωτα ή από μάγια ενέπνευσαν μεγάλους ποιητές; Ποια είναι η Αυλή των Θαυμάτων, όπου τα Μάρμαρα του Παρθενώνα πέρασαν την τελευταία νύχτα τους και όπου οι «άγιοι» της λογοτεχνίας εκκλησιάζονταν, οι εξάδελφοι Παπαδιαμάντης και Μωραϊτίδης, αλλά και ιερουργούσαν πραγματικοί άγιοι, όπως ο άγιος Νεκτάριος ή ο άγιος Νικόλαος Πλανάς;
Αμέτρητες ερωτήσεις κι άλλες τόσες απαντήσεις, αμέτρητες ιστορίες, βυθισμένες στο πέρασμα του χρόνου, βλέπουν το φως μέσα από τις ξεναγήσεις-εκδηλώσεις που οργανώνει τα Παρασκευοσαββατοκύριακα του χρόνου η κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση Action Plus (https://action-plus.gr), μια επιχείρηση για τον πολιτισμό και την κοινωνία που ξεναγεί Έλληνες στον ίδιο τους τον τόπο, την Αθήνα. Μια επιχείρηση με διάφορες παράλληλες δραστηριότητες, όπως υποστήριξη ομάδων και φορέων για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη προγραμμάτων και υπηρεσιών με θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία και στον πολιτισμό, εξειδικευμένα προγράμματα, υπηρεσίες on demand που σχεδιάζονται μαζί με κάθε ενδιαφερόμενο, Έλληνα ή ξένο. Μια κοινωνική επιχείρηση που φαίνεται, όπως μας εξήγησε η υπεύθυνη προγραμμάτων της Άννα Κονιωτάκη, να αγαπά να λέει ιστορίες επιστημονικά τεκμηριωμένες και ταυτόχρονα πασπαλισμένες με τη διάθεση των ξεναγών να τις αφηγηθούν λες και όλα έγιναν χθες. Κάπως σαν τα παραμύθια της γιαγιάς.
Πώς ξεκίνησε η Action Plus;
Εν μέσω οικονομικής κρίσης, το 2014, πέντε άνθρωποι, κάτοικοι της Αθήνας, παρότι κανείς μας δεν είχε σχέση με τον πολιτισμό και τον τουρισμό, βλέποντας γύρω μας μια πόλη –και μια χώρα ολόκληρη– να καταρρέει, παρατηρώντας ότι ο καθένας ενδιαφερόταν αποκλειστικά για την προσωπική του επιβίωση, σκεφτήκαμε, πειραματικά στην αρχή, να δημιουργήσουμε μια κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση μέσα από την οποία με πολύ χαμηλό οικονομικό αντίτιμο θα οργανώναμε ξεναγήσεις από επαγγελματίες ξεναγούς με πολλή αγάπη για το αντικείμενο της δουλειάς τους, για Έλληνες. Το εγχείρημα, παρά τις αντιξοότητες της εποχής, αγκαλιάστηκε από την αρχή, κι έτσι σιγά σιγά άρχισε να εξελίσσεται η Action Plus.
Κάνετε ξεναγήσεις-εκδηλώσεις αποκλειστικά για Έλληνες;
Κάνουμε ξεναγήσεις και για ξένους αλλά μέσα από το πρόγραμμά μας On Demand. Κατά παραγγελία δηλαδή, μέσα από συγκεκριμένα αιτήματα.Να διευκρινήσω δε εδώ, για αποφυγή κάθε παρεξήγησης, ότι οι ελληνόφωνες ξεναγήσεις μας αποτείνονται σε όλους, έλληνες και ξένους που γνωρίζουν ελληνικά, και όχι βέβαια μόνο σε Έλληνες. Είναι μεγάλη μας χαρά να έχουμε συμμετέχοντες ξένους κατοίκους της πόλης που ενδιαφέρονται να μάθουν για τον πολιτισμό και την ιστορία και, πιστέψτε με είναι πολλοί.
Ποια ήταν τα πρώτα βήματα της ΚΟΙΝΣΕΠ;
Ξεκινήσαμε από τα πολύ πολύ βασικά: ξενάγηση στον Βράχο και το Μουσείο της Ακρόπολης. Στη συνέχεια αρχίσαμε να εμπλουτίζουμε τις ξεναγήσεις μας και να προσεγγίζουμε τα μέρη που επισκεπτόμαστε με τον κόσμο που μας ακολουθεί μέσα από διάφορες και διαφορετικές ξεναγήσεις, όπως «Τα μονοπάτια του Πικιώνη» ή «Η Πλάκα του μύθου και των συμβόλων» ή «Η πόλη κάτω από την πόλη στο Μουσείο της Ακρόπολης», καθώς και ξεναγήσεις στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και στην Εθνική Γλυπτοθήκη.
Το θέμα είναι πως οι εκδηλώσεις μας γίνονται κατ’ αρχάς από διπλωματούχους ξεναγούς τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενδεχομένως και μεταπτυχιακών σπουδών σε συγκεκριμένα θέματα, από ανθρώπους που οι ίδιοι έχουν προσωπικό ενδιαφέρον να αφηγηθούν ιστορίες άλλων ανθρώπων που διαδραματίστηκαν στην εκάστοτε περιοχή και εποχή όχι παραθέτοντας απλώς και μόνο γεγονότα, τα οποία στο κάτω κάτω μπορεί κανείς να διαβάσει σε βιβλία και ταξιδιωτικούς οδηγούς.
Θέλω να πω πως οι ξεναγήσεις μας είναι πολυεπίπεδες, υπάρχει διάλογος ανάμεσα στον ξεναγό και στους επισκέπτες, ο επισκέπτης παίρνει την εμπειρία της βόλτας μας μαζί του. Του μένει κάτι απ’ αυτή… Ίσως γι’ αυτό τον λόγο οι πελάτες μας έρχονται ξανά και ξανά στις ξεναγήσεις μας, πολλές φορές ζητούν να συμμετάσχουν σε εκδηλώσεις με κριτήριο τον ξεναγό που τις αναλαμβάνει. Υπάρχει αλληλεπίδραση και φροντίζουμε να ενημερωνόμαστε για τις ανάγκες τους. Στη φόρμα συμμετοχής ζητάμε να δηλωθεί εάν κάποιος έχει κινητικά προβλήματα ώστε να εξασφαλίσουμε την πρόσβασή του, να τον ενημερώσουμε για τυχόν δυσκολίες.
Μπορεί να ακολουθήσουν άτομα με κινητικές δυσκολίες τις εκδηλώσεις σας;
Εξαρτάται. Το αναβατόριο στην Ακρόπολη, για παράδειγμα, άλλες φορές λειτουργεί και άλλες όχι. Τα μουσεία έχουν τις απαραίτητες ράμπες. Ράμπες για άτομα με κινητικές δυσκολίες σε πεζοδρόμια και πεζόδρομους υπάρχουν, αλλά στην πραγματικότητα καταργούνται γιατί τις κλείνουν παρανόμως παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Επομένως ΑΜΕΑ με κινητικές δυσκολίες σε κάποιες ξεναγήσεις μας μπορούν να μας ακολουθήσουν, σε άλλες όχι. Προσπαθούμε να υποστηρίξουμε όσο γίνεται από την πλευρά μας το δικαίωμα στην πρόσβαση.
Ποιο είναι το προφίλ του κοινού που σας ακολουθεί;
Κυρίως γυναίκες, κυρίως τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Περιγράφω το προφίλ του κοινού που μας ακολουθεί χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι ξεναγήσεις μας απαιτούν ανώτερης μόρφωσης ανθρώπους. Δεν μιλάμε κινέζικα! Δεν υπάρχει κανενός είδους ελιτισμός ούτε πιστεύουμε πως η τέχνη είναι για λίγους. Κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή του χρόνου έχουμε μια πρόταση την οποία ακολουθούν περί τις 25.000 άτομα μέχρι στιγμής.
Τελικά, οι Έλληνες αγαπούν τον πολιτισμό;
Είναι μεγάλη κουβέντα. Μπορώ να σας πω όμως ότι υπάρχουν θεματικές ξεναγήσεων που εκ των προτέρων συγκινούν και έχουν αυξημένη συμμετοχή και άλλες όχι. Ό,τι αφορά το Βυζάντιο και τις Σταυροφορίες, καθώς και ό,τι αφορά τη σύγχρονη τέχνη, δεν προκαλούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρότι πρόκειται για σημαντικές εκφράσεις του πολιτισμού. Ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός είναι στις πρώτες προτιμήσεις του κοινού μας.
Ποιος είναι ο κοινωνικός αντίκτυπος της Action Plus;
Καθώς λειτουργούμε χρησιμοποιώντας κατά κύριο λόγο ψηφιακά μέσα, έχουμε σχεδόν μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Παροτρύνουμε το κοινό μας να χρησιμοποιεί ΜΜΜ για να έρθει στις εκδηλώσεις κι όχι Ι.Χ. Ενθαρρύνουμε μέσα από ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα εκδηλώσεων γονείς ή κηδεμόνες να συμμετάσχουν με τα παιδιά τους στις ξεναγήσεις μας –πάνω από 12.000 παιδιά έχουν συμμετάσχει μέχρι στιγμής– ώστε να εκπαιδεύονται σε θέματα πολιτισμού. Υποστηρίζουμε μέσα από σεμινάρια ομάδες που θέλουν να ασχοληθούν με την κοινωνική επιχειρηματικότητα, δημιουργούμε θέσεις εργασίας.
Εν τέλει το πείραμα δημιουργίας μιας ΚΟΙΝΣΕΠ εν μέσω οικονομικής κρίσης πέτυχε;
Ναι. Με ποιοτικό τρόπο κάνουμε κάτι που αγαπάμε πολύ. Δεν κερδίζουμε μεγάλα χρηματικά ποσά, όμως η επιχείρηση είναι βιώσιμη και οι αποδοχές αξιοπρεπείς.
Κυβέλη Χατζηζήση
Δημοσιογράφος, stentoras.gr
Share this post
