Ακολουθώντας τη μοίρα κάθε ξεχωριστού δημιουργήματος, το αβγό της κότας κατρακύλησε διστακτικά στην παγίδα της καθημερινότητας. Εξέτασε τις εναλλακτικές του και προτίμησε τη φαινομενική υποταγή. Ο διακριτικός επαναπροσδιορισμός του και η ήπια προσαρμογή του δεν το βοήθησε να διαφύγει της προσοχής. Ξεχωριστό δημιούργημα, ιδιαίτερο και ουσιώδες, στην προσέγγισή μας πάντως μη γονιμοποιημένο. Ελαχιστοποιείται έτσι η ευθύνη παραδείγματος και μηδενίζεται ενδεχόμενο εκφυλισμού.
Σοφό περίσσευμα της φύσης, το αντίστοιχο της περιόδου μιας ανέραστης κότας, μπορεί να θρέψει αποτελεσματικά και με πληρότητα ένα μικρό σώμα για σύντομο χρονικό διάστημα. Περνά εμπρός μας χιλιάδες φορές σε μια ζωή, ερμητικά οχυρωμένο σε περίβλημα ασβεστίου, σκληρού και εύθραυστου σαν τις κοινωνικές σχέσεις ανθρώπων και λύκων. Η ενόχληση της επανάληψης είναι αμελητέα σε σύγκριση με την ανάγκη εμπέδωσης που καλείται να καλύψει.
Το μη γονιμοποιημένο αβγό κότας είναι σεμνό, λιτό και συνειδητοποιημένο. Απέχει από τον πειρασμό της ανώφελης σύγκρισης με το συντριπτικό μέγεθος του αβγού της στρουθοκαμήλου. Η τεχνική του αβγού μόα της Νέας Ζηλανδίας βασίζεται στον αναποτελεσματικό συνδυασμό μεγέθους και σκληρότητας. Των παρασιτικών σκουληκιών εφαρμόζουν εξελιγμένες τεχνικές επιβίωσης. Των λεπιδόπτερων προχωρούν απερίσκεπτα σε παθητική άμυνα με αγκάθια. Τα αβγά ψαριών υιοθετούν πλασματική διαφάνεια για να προκαλέσουν τη συμπάθεια των αγαθών και να αποφύγουν την όραση των πονηρών.
Το δικό μας αβγό ξεχωρίζει. Δεν ικανοποιεί τη ματαιότητα της ύπαρξής του με μέτρα αυτοπροστασίας, διατρανώνοντας την εσωτερική του αυτοτέλεια. Δεν ικέτεψε ποτέ τη συμπάθεια ούτε κρύφτηκε, μηδενίζοντας την αξιοπρέπεια. Αεροδυναμικά ταξίδευε στον χωρόχρονο, τότε που ο άνθρωπος αντιλαμβάνονταν μόνο τον χώρο. Τον προσπέρασε με ταχύτητα χωρίς να τον υποτιμήσει. Η ταπεινή καταγωγή του αβγού και η δίοδος εξόδου του στον ελεύθερο κόσμο μας σχολιάστηκαν δυσμενώς. Και πάλι η σοβαρότητα και η σεμνότητά του στάθηκαν απρόσβλητες.
Αποτέλεσε μοντέλο καλλιτεχνικής δημιουργίας και φιλοσοφικής σκέψης. Μνημεία του ανθρώπινου πολιτισμού αναπτύχθηκαν πάνω σε αβγοπρόπλασμα. Καμιά από αυτές τις προσεγγίσεις, ούτε και οι πιο ποιητικές, δεν κατάφεραν να αλλοιώσουν τον σταθερό χαρακτήρα του. Έδωσαν όμως νέα πνοή στη μονοδιάστατη επιστημονική προσέγγιση που θέλει το μη γονιμοποιημένο αβγό κότας να περιορίζεται στον ρόλο μιας απλής οργανικής μάζας.
Επέτρεψε στον άνθρωπο να τραφεί από τη σάρκα του και να θρέψει τα παιδιά του. Υπέμεινε στωικά τη συμμετοχή του σε σύνθετες χειροτεχνικές δημιουργίες. Απώλεσε το φυσικό του χρώμα χάριν εθιμικών αναπαραστάσεων. Πουλήθηκε σε προσβλητικά ασφυκτικές συσκευασίες. Δεν σκέφτηκε να δραπετεύσει από τη μοίρα του, δεν αναφέρθηκε στα δικαιώματά του, δεν απαίτησε διακρίσεις ή ανταλλάγματα. Διατήρησε τον αυτοσεβασμό του ακόμα κι όταν διατυπώθηκε το ψευδές δίλημμα της προέλευσής του για να πλανηθεί η ανθρωπότητα.
Καθημερινά χιλιάδες αβγά συγκρούονται και σπάζουν. Αποχωρίζονται το περίβλημά τους, μένοντας σε μια διαλλακτική συνοχή του εσωτερικού τους. Το κέλυφος αθροίζεται στα απορρίμματα οικιακών, εργαστηριακών και βιομηχανικών μονάδων σε ένα παραλήρημα αυθαιρεσίας στη διάκριση χρήσιμων και περιττών. Η συνύπαρξη κρόκου και λευκώματος συχνά τερματίζεται για να βασιλεύσει η γαστρονομική τελειότητα.
Η ίδια η καταγωγή του από πτηνό που πραγματοποιεί μόνο πολύ σύντομες και χαμηλές πτήσεις δένει ιστορικά το αβγό με τον έρποντα άνθρωπο. Αυτή η κοινή πορεία δημιουργεί εύλογα ερωτήματα, που συνήθως δέχονται ασαφείς απαντήσεις. Το απόσταγμα αυτού του προβληματισμού είναι η μόνη ηθική αποζημίωση του αβγού. Χρυσά αβγά, κούρεμα, σπάσιμο χάριν ομελέτας, αβγό του Κολόμβου, βάδισμα και αλώνισμα αντί τηγανίσματος, βάψιμο με εντερικά αέρια, που παρεμπιπτόντως μυρίζουν σαν κλούβιο αβγό, εξόντωση της κότας με τα δίκροκα, δυο αβγά της γείτονος, ψυχαναγκαστικό κάθισμα, υποτιμητικό κλώσημα, πρόωρη έξοδος, εύθυμο καθάρισμα και τελικά… σιγά τα αβγά;
Η θέση του αβγού δεν προσβάλλει ούτε προδίδει κάποιο σύστημα αξιών. Θα μπορούσε να είναι ο ιδανικός καθοδηγητής κάποιας μελλοντικής επανάστασης ή ακλόνητο θεμέλιο του συντηρητικού μας εαυτού. Αφού πρώτα αποφασίσουμε αν γράφεται με ύψιλον ή με βήτα.
Δημήτρης Φυντάνης
Share this post
