Θεωρητικά, μόλις φτάσαμε στο σημείο μηδέν. Η κατρακύλα ανακόπηκε και όλοι γλειφόμαστε για την ανάπτυξη που έρχεται μέσα σε μία (ελπίζουμε) μακρά, διπλή προεκλογική περίοδο.
Τα μεγέθη έφτασαν σε αυτό που δικαιούται η αγορά μας και αυτό μας φαίνεται παρακμιακό εμπρός στα προηγούμενα δανεικά μεγαλεία μας. Όμως το οικοσύστημα της επιχειρηματικότητας και της διοίκησής της χρειάζεται πολλά χιλιόμετρα προσαρμογής και διορθώσεων για να υποστηρίξει την ουσιαστική αναδιάρθρωση.
Η επιχειρηματική ελίτ χάρηκε που επιτέλους βρέθηκε κάποιος να πάρει όλη αυτή τη μιζέρια από την αυλή της και να τη βαφτίσει «κοινωνική επιχειρηματικότητα». Ο «κάποιος» έτσι δρομολογεί την εγκατάσταση συντεχνιακού υποκατάστατου, αφού οι άλλες επιλογές του είναι περιορισμένες. Όμως τα δομικά προβλήματα δεν λύνονται, και μένουν οι νέοι «μικροπαίκτες» απροστάτευτοι να ανακυκλώνουν πόρους και κακοδαιμονία.
Στην παραδοσιακή αγορά, με την κατάρρευση του προηγούμενου επιχειρηματικού μοντέλου στη μέση της κρίσης, ξέμεινε να διαχειρίζεται τα απομεινάρια της μία μαζικά προαχθείσα γενιά στελεχών χαμηλού κόστους. Οι προϊστάμενοί τους απομακρύνθηκαν, αφού έπλυναν την μπουγάδα της συρρίκνωσης με απολύσεις και μειώσεις, κουβαλώντας το στίγμα του αδίστακτου τσανακογλύφτη και αφήνοντας στις αντίστοιχες επιχειρήσεις χώρο για τσάμπα προαγωγές στους ημιέτοιμους, πλην όμως καθαρούς, διευθυντές.
Αμήχανοι, αλλά με ακμαία αντανακλαστικά, έμειναν πίσω και οι θεσμικοί, γνωσιακοί και εμπορικοί διαχειριστές της ματαιοδοξίας των ανώτατων και ανώτερων στελεχών, κολλημένοι πάνω στη διασωληνωμένη φούσκα, παλεύοντας για την επιβίωση του επιχειρηματικού - διευθυντικού star system και φυσικά για τη δική τους διαβίωση. Μέχρι σήμερα κανείς δεν ζήτησε «συγγνώμη» για πράξεις και παραλείψεις. Αντίθετα, όλοι τους νοσταλγούν το παρελθόν που μας οδήγησε εδώ.
Αφού άφησαν αβοήθητα τα προηγούμενα φιλαράκια τους να τρίζουν τα δόντια τους στο σκοτάδι, ξεχνώντας την αρχή της αμοιβαιότητας, πάνω στην οποία βασίζονταν τα πλούσια χρόνια, στράφηκαν στη νέα γενιά στελεχών και επιχειρηματιών για να συνεχίσουν τη φάμπρικα της καταξίωσης.
Κενή εκπαίδευση, δήθεν ανάπτυξη, άσκοπες έρευνες, μεταφρασμένα άρθρα, στημένες συνεντεύξεις, βαριά πάνελ, αμάσητες διεθνείς πρακτικές, υποβολή πρωτοβουλιών, επιφανειακές πολιτικές και ενέργειες για την αντιστροφή του κλίματος, εγγραφή σε άχρηστες και παρακμάζουσες συντεχνίες, πλακέτες, δεξιώσεις και γκαλά δίνουν ανάστημα σε προαχθείσα και νεοεισερχόμενη γενιά, που λιώνει για αναγνώριση.
Απροστάτευτα στελέχη σε πλανεμένη αγορά θα αναπτύσσουν για χρόνια ανεπαρκείς, ανεπίκαιρες και απροσάρμοστες δεξιότητες σε ένα πανηγύρι μίμησης μέχρι να μας χτυπήσει η επόμενη κρίση, που δεν θα δουν να έρχεται ξεχασμένοι να θαυμάζουν τα επιτεύγματά τους.
Δεν έχουμε την πολυτέλεια για μία ακόμα χαμένη γενιά στελεχών επιχειρήσεων μακριά από τις πραγματικές ανάγκες, ξένη προς κάθε έννοια κοινωνικού αγαθού, κοινοτικής ευημερίας και πάθους για συλλογική πρόοδο. Χρειάζεται να βγάλουμε εγκαίρως τη ραχοκοκαλιά μας από το ξύδι της στείρας επιχειρηματικότητας και του αξιακού συστήματος της ευζωίας.
Δημήτρης Φυντάνης