Η επίμονη και μακροχρόνια ανεργία έχουν την πλευρά που φωτίζει η δημοσιότητα με στατιστικές και πίνακες, έχουν και την αθέατη, σκοτεινή πλευρά, που στοιχειώνει ανθρώπους. Εδώ λίγο μας ενδιαφέρει ποιος ή τι φταίει. Η εκπαίδευση, ο χρονισμός, οι αξίες, οι δεξιότητες, οι άλλοι, εμείς. Δεν αλλάζει κάτι. Η παγωνιά παραμένει.
Ας υποθέσουμε ότι ένα άδικο σύστημα μας έπεισε να ευθυγραμμιστούμε μαζί του για να καλύψουμε τις ανάγκες μας. Στη συνέχεια μας έδειξε τη λαμπερή του όψη και επέτρεψε να καλλιεργήσουμε μέσα μας το νεοαστικό όνειρο και την πρόθεση να το κατακτήσουμε. Ύστερα μας έφτυσε στο περιθώριο να τρίζουμε ρυθμικά τα δόντια μας.
Ένας κατακλυσμός από ακάλυπτες ανάγκες μέσα και γύρω μας αδιαφορούν συστηματικά για προτεραιότητες, ουρές αναμονής και δυνατότητες. Ζητούν μόνο να καλυφθούν. Ο πανικός μας καταβροχθίζει προσωπικές ποιότητες, αγάπη, χάδι, δοτικότητα και η κατάθλιψη εξαφανίζει τις μικρές χαρές μας, για τις οποίες άλλωστε είχαμε εκπαιδευτεί να αδιαφορούμε.
Με την απώλεια αυτοσεβασμού και αυτοεκτίμησης ήρθε πακέτο και η αίσθηση ότι πιάσαμε πάτο. Κάπου εκεί ζει και η ανάγκη μας για μια νέα ευκαιρία παρέα με την απόφαση να αναλάβουμε την τύχη μας. Τότε υπάρχουν πράγματα να κάνουμε.
Αρχικά, έστω και για δυο μέρες, ας ξανανιώσουμε την πολυτέλεια δωρεάν προσφορών στον εαυτό μας. Ξανακοιτάζουμε τα ενδιαφέροντά μας, χαζεύουμε φωτογραφίες από εκδρομές, μιλάμε σε αγνώστους, χαμογελάμε σε δικούς μας, απομνημονεύουμε την άχρηστη πληροφορία της ημέρας, τηλεφωνούμε σε πρώην μας ή κάνουμε ό,τι άλλο μας ψήνει ότι η ζωή έχει ενδιαφέρον.
Ύστερα νοικοκυρεύουμε τις ανάγκες μας. Γράφουμε ποιες είναι και πώς ιεραρχούνται. Ψάχνουμε να τις καλύψουμε σε κάποιο βαθμό. Υπάρχουν πολλοί φανεροί και αφανείς πόροι γύρω μας. Παλιά αντικείμενα και ρούχα, ανταλλαγή θελημάτων, συσσίτια, ιστοχώροι ανταλλαγών, γλάστρες στο μπαλκόνι, χρωστούμενες χάρες και ανακυκλώσιμα υλικά μπορούν με λίγη φαντασία να βοηθήσουν.
Μερικά μεροκάματα σε μπάρμπα, φίλο, γνωστό και γείτονες συμπληρώνουν τους πόρους κι ίσως κάνουν τη μιζέρια υποφερτή. Πότε στο μάζεμα της ελιάς, άλλοτε σε μετακόμιση, καθάρισμα αποθήκης ή κάποια έκτακτη παραγωγή στη βιοτεχνία της γειτονιάς, έστω και σε κουβάλημα από το σούπερ-μάρκετ ή στο καθάρισμα μιας σκάλας βρίσκεται κρυμμένο κάποιο εισόδημα.
Αν ήδη νιώθουμε καλύτερα, όμως δεν χάνουμε τον στόχο: να ξαναμπούμε στο παιχνίδι. Χρειάζεται μέθοδο και στρατηγική. Να βρούμε ποιες δουλειές κρατούν ακόμα. Από αυτές ποιες θέλουμε και μπορούμε να κάνουμε. Πού φωλιάζουν; Τι μου λείπει για να με διαλέξουν; Πώς θα το συμπληρώσω; Πόσο και πώς θα επικοινωνήσω για να έχω πιθανότητες;
Καθημερινή παρακολούθηση, αυτοκριτική, αξιολόγηση και κλιμάκωση της προσπάθειας σιγουρεύει το αποτέλεσμα. Όχι σήμερα, αλλά όταν αποδώσει η προσπάθεια. Όχι όπως θα ήθελα, αλλά όπως υπάρχει η δυνατότητα.
Κι όσο καταπιανόμαστε με τον στόχο, δεν ξεχνάμε να περνάμε καλά και να ελέγχουμε και να καλύπτουμε τις ανάγκες μας. Ψάχνουμε πάντα για διαθέσιμους πόρους και για αρπαχτό μεροκάματο. Αν χρειαστεί, κάνουμε ομάδα. Ίσως και λίγο εμπόριο ή καμιά κατασκευή τέχνης με υλικά από ξεκοιλιασμένες συσκευές και ακτίνες ποδηλάτου. Πουλάμε πόρτα πόρτα για λογαριασμό κάποιου άλλου ή παραδίδουμε αλληλογραφία και νόμιμα πακέτα. Αν είναι μεγάλη ανάγκη, ξαναζητάμε βοήθεια και τρώμε συσσίτιο και παίρνουμε πακέτο από την ενορία.
Μόνο περνάμε από εδώ, δεν είμαστε αυτό. Και πάντα ψάχνουμε το μεροκάματο, αλλά δεν ξεχνάμε και τον στόχο: να ξαναμπούμε στο παιχνίδι. Έχουμε ευθύνη στον εαυτό μας να πετύχουμε για μας και όσους μας αγαπούν και μας χρειάζονται.
Κάποιοι δοκίμασαν και πέτυχαν. Υπάρχει ακόμα χώρος και για άλλους. Μην το σκέφτεσαι. Μόνο πράξε.
Δημήτρης Φυντάνης
Share this post
