Ο καθηγητής Χανς Γιόακιμ Σελνχούμπερ, διευθυντής του Ινστιτούτου Κλιματικής Έρευνας του Πότσνταμ, σε πρόσφατη συνέντευξη τύπου το είπε με σαφήνεια: «Η μετανάστευση είναι διαρκές φαινόμενο. Η αμείωτη υπερθέρμανση του πλανήτη θα οδηγήσει σε μετακίνηση ίσως και πάνω από 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους». Βασιζόμενος στην έρευνα που διενήργησε το Ινστιτούτο σε συνεργασία με την Ασιατική Αναπτυξιακή Τράπεζα, εξήγησε πως ειδικά η περιοχή της Ασίας που βρέχεται από τον Ειρηνικό αντιμετωπίζει σοβαρά περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, ενώ οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της Ασίας δεν θα είναι έτοιμες να υποδεχτούν μεγάλες εισροές μεταναστών και κλιματικών προσφύγων.
Αλυσιδωτές οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
Η αλλαγή του κλίματος συνεπάγεται μια σειρά αλυσιδωτές αντιδράσεις, που ξεκινούν από την υγεία, περνούν στην οικονομία, οδηγούνται στις μετακινήσεις των πληθυσμών και τελικά μπορεί να καταλήξουν στην απόλυτη καταστροφή του πλανήτη. Πλήθος δημοσιευμάτων που επικαλούνται αναλύσεις επιστημόνων και επίσημες τοποθετήσεις τεχνοκρατών κρούουν συχνά πυκνά τον κώδωνα του κινδύνου για τα ολέθρια αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, για παράδειγμα, στο πλαίσιο του πρόσφατου 2ου Συνεδρίου του Economist για τη Βιωσιμότητα στη ΝΑ Ευρώπη και τη Μεσόγειο, δήλωσε ότι το ελληνικό ΑΕΠ μπορεί να μειώνεται σε ετήσια βάση κατά 2% μέχρι το 2050 και ακόμη περισσότερο μέχρι το 2100 εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, ενώ το συνολικό κόστος για την ελληνική οικονομία είναι δυνατόν σωρευτικά να φτάσει τα 701 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του αιώνα. Ο τομέας που αναμένεται να πληγεί περισσότερο από την κλιματική αλλαγή στη χώρα μας είναι η γεωργία, ενώ οι επιπτώσεις στον τουρισμό και τα παράκτια συστήματα θα επηρεάσουν σημαντικά το εισόδημα των νοικοκυριών και την οικονομία συνολικά.
140 εκατομμύρια «κλιματικοί» μετανάστες έως το 2050
Εν μέσω τυφώνων και κυκλώνων που σαρώνουν ανθρώπινες ζωές και περιουσίες, οι ερευνητές προειδοποιούν πως ακραίες θερμοκρασίες ενδέχεται να γίνουν «καθημερινότητα» προκαλώντας ανυπόφορες συνθήκες διαβίωσης και ωθώντας τους κατοίκους σε μαζική μετανάστευση. Πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας διαπίστωσε ότι έως το 2050 η επιδείνωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σε τρεις πυκνοκατοικημένες περιοχές του πλανήτη θα μπορούσε να οδηγήσει περισσότερους από 140 εκατομμύρια ανθρώπους σε δρόμους μετανάστευσης έξω από τα σύνορα των χωρών τους. Τον υψηλότερο κίνδυνο αντιμετωπίζουν το Μπαγκλαντές, οι Φιλιππίνες, οι περιοχές της Κίνας που υποφέρουν από ξηρασία, το δέλτα του ποταμού Μεκόνγκ, το δέλτα του ποταμού Ινδού και μικρά νησιωτικά κράτη όπως το Τουβαλού, οι Μαλδίβες και τα Φίτζι.
Παρότι η κλιματική μετανάστευση μοιάζει να αφορά άλλες ηπείρους, είναι κι η Ευρώπη μέρος του προβλήματος, αφενός διότι πρόκειται να δεχτεί πλήθη από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή εξαιτίας της ξηρασίας και των πλημμυρών και αφετέρου διότι έχει υποστεί ήδη εσωτερικές μετακινήσεις πληθυσμών, όπως για παράδειγμα κατά τη διάρκεια του τυφώνα Ξύνθια το 2010, ενώ η άνοδος της στάθμης θάλασσας στη Βενετία και στις Κάτω Χώρες αναμένεται να συνοδευτεί και από κλιματικές μεταναστεύσεις.
Ηνωμένα Έθνη εν αναμονή
Παρότι το πρόβλημα είναι υπαρκτό, ολοένα αυξανόμενο, ενδεχομένως και ασφυκτικό, ο ΟΗΕ δεν έχει δώσει έναν συγκεκριμένο ορισμό στους συγκεκριμένους μετανάστες ούτως ώστε να προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο. Στο πλαίσιο αυτό, σε έκθεση του Οργανισμού που δημοσιεύτηκε την προηγούμενη εβδομάδα, η εσωτερική «ομάδα εργασίας για τον εκτοπισμό» ζήτησε καλύτερη συλλογή και ανάλυση δεδομένων σχετικά με τις τάσεις της κλιματικής μετανάστευσης, καθώς και χρηματοδότηση για να βοηθηθούν εκείνοι που πλήττονται περισσότερο.
«Επί του παρόντος, ο ΟΗΕ δεν διαθέτει ολοκληρωμένο μηχανισμό συντονισμού ούτε στρατηγική για θέματα εκτόπισης λόγω καταστροφών, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής», είπαν εκπρόσωποι της αρμόδιας Επιτροπής, η οποία δεσμεύτηκε να υποβάλει έκθεση για το κλίμα στην ετήσια σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ τον Δεκέμβριο.
Κυβέλη Χατζηζήση,
Δημοσιογράφος-«Στέντορας»
Share this post
