Οι ολέθριες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη παρούσες
Ο κατάλογος είναι μακρύς, ίσως ακόμη αχαρτογράφητος στις λεπτομέρειές του. Και το ταξίδι της καταστροφής είναι επίσης μακρύ. Αρχίζει από τη μακρινή Αλάσκα και φτάνει μέχρι τη γειτονική Ιταλία. Στην καταγραφή του πάντως έχει δύο σταθερούς συνοδοιπόρους: πλημμύρες και φωτιά. Ο εχθρός της ιστορίας περιγράφεται με δύο λέξεις: ανθρώπινο χέρι. Όσο για την κεντρική ιδέα της ιστορίας, πάλι δύο λέξεις αρκούν: κλιματική αλλαγή.
Χώρες που εξαφανίζονται απ’ τον χάρτη
Το Κιριμπάτι είναι ένα σύμπλεγμα νησιών στην Ωκεανία. Καθώς πρόκειται για την πιο ανατολική χώρα στον κόσμο, είναι και η πρώτη που μόλις πριν από 18 χρόνια είχε υποδεχτεί τη νέα χιλιετία. Τα καλωσορίσματα όμως δεν έπιασαν τόπο. Η αντίστροφη μέτρηση γι’ αυτόν τον εξωτικό τόπο έχει ήδη αρχίσει. Οι φιάλες οξυγόνου που του αναλογούν θα έχουν εξαντληθεί σε 50 χρόνια από σήμερα. Τα τελευταία 10 χρόνια η στάθμη του νερού όλο και ψηλώνει, κι αν αυξηθεί δύο μέτρα ακόμη, το Κιριμπάτι θα βυθιστεί και οι περίπου 100.000 κάτοικοί του θα πρέπει να βρουν άλλες πολιτείες για να ζήσουν.
Αν το Κιριμπάτι είναι μακρινό και ως εκ τούτου αδιάφορο, η ερωτική Βενετία είναι μια ανάσα δρόμος. Μόνο που σύντομα από μεθυστική πολιτεία θα μετατραπεί κι αυτή σε βυθισμένο όνειρο αλλοτινών εποχών. Επιστήμονες από το Εθνικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας της Ιταλίας προειδοποιούν ότι η κλιματική αλλαγή και η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι ικανές να επιφέρουν άνοδο ακόμη και 140 εκατοστών στη στάθμη των νερών της Μεσογείου πριν από το 2100. Πράγμα που σημαίνει «addio, Venezia». Στην έρευνά τους που φιλοξενείται στην επιθεώρηση «Quantenary International», οι ίδιοι επιστήμονες διαπιστώνουν ότι υψηλό κίνδυνο βύθισης αντιμετωπίζουν 33 περιοχές σε όλη την Ιταλία και ένα μεγάλο μέρος των ακτών της στη βόρεια Αδριατική.
Η Κεράλα, που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της Ινδίας, μέτρησε πρόσφατα μερικές εκατοντάδες νεκρούς και περισσότερους από 1 εκατομμύριο πλημμυροπαθείς που βρέθηκαν χωρίς έστω το καλαμένιο κεραμίδι πάνω από το κεφάλι τους, εξαιτίας των σφοδρότερων πλημμυρών από την εποχή των μουσώνων.
Στην Καλιφόρνια ξέσπασαν ταυτόχρονα 100 πύρινα μέτωπα, με κόστος ανθρώπινες ζωές και περιουσίες. Στην Αττική κάθε χρόνο καιγόμαστε (για πολλούς λόγους βεβαίως) και φέτος θρηνήσαμε 96 ανθρώπινες ζωές συν 31 σοβαρά τραυματίες.
Συμφωνία κυρίων για την υπερθέρμανση του πλανήτη
Η Συμφωνία των Παρισίων για το Κλίμα ορίζει εν ολίγοις να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας «πολύ κάτω» από τους 2 βαθμούς Κελσίου. Το όριο αυτό θεωρείται κρίσιμο για να αποφευχθεί μια δραματική κλιματική αλλαγή. Πολλά κράτη συμφώνησαν, και άλλα, όπως οι ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ, κάνουν κόντρες. Όμως, η αντιμετώπιση του φαινομένου του θερμοκηπίου είναι για πολλούς λόγους μονόδρομος.
Αφενός γιατί ο πλανήτης γη διατρέχει κίνδυνο να εισέλθει σε φάση συνθηκών «θερμοκηπίου», με τον μέσο όρο των θερμοκρασιών παγκοσμίως να είναι 4 ως 5 βαθμούς Κελσίου υψηλότερος, ακόμη κι αν επιτευχθούν οι στόχοι για τη μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν υπερθέρμανση, οι οποίοι ορίστηκαν στη συμφωνία του Παρισιού. Αφετέρου διότι, σύμφωνα με επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο «Environmental Research Letters» και εκπονήθηκε από το Εθνικό Ωκεανογραφικό Κέντρο του Ηνωμένου Βασιλείου (NOC), η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα μπορούσε να κοστίσει 14 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο έως το 2100 αν δεν επιτευχθεί ο στόχος να συγκρατηθεί η μέση παγκόσμια θερμοκρασία.
Τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής τις υφιστάμεθα ήδη
Τεράστια συμφέροντα μπορεί και να τροφοδοτούν απόψεις πως οι πλημμύρες και οι φωτιές δεν οφείλονται στην υπερθέρμανση του πλανήτη, ή ότι η καταστροφή του πλανήτη αφορά τις επερχόμενες γενιές – σαν αυτό να είναι άφεση αμαρτιών. Όμως η κατάσταση είναι τόσο επικίνδυνη, που προφανώς δεν είναι καθόλου τυχαίο πως για πρώτη φορά στην ιστορία τους οι «New York Times» κυκλοφόρησαν μονοθεματικό τεύχος, αφιερωμένο στην κλιματική αλλαγή. Μεταξύ άλλων παρουσιάζονται στοιχεία για τις συστηματικές προσπάθειες μεγάλων πολυεθνικών εταιριών και οργανισμών όπως οι Exxon και American Petroleum Institute να παραπληροφορήσουν συστηματικά την κοινή γνώμη ως προς τα αποτελέσματα της καύσης ορυκτών καυσίμων.
Σύμφωνα με τη διεθνή ομάδα επιστημόνων του World Weather Attribution (WWA), ο κίνδυνος καύσωνα στη βόρεια Ευρώπη έχει διπλασιαστεί, όπως αποδεικνύουν τα προκαταρκτικά δεδομένα που συλλέχθηκαν από σταθμούς σε ολόκληρη την περιοχή. «Οι θερμοκρασίες που καταγράφονται στον Αρκτικό Κύκλο δεν έχουν προηγούμενο, ενώ στην Ολλανδία, τη Δανία και την Ιρλανδία οι πιθανότητες καύσωνα υπερδιπλασιάζονται» υποστηρίζει στο άρθρο του στον «Independent» o Josh Gabbatiss. «Ο δρ Ρόμπερτ Βοτάρ», συνεχίζει ο αρθρογράφος, «ένα από τα μέλη της μελέτης, ερευνητής στο Εργαστήριο Κλιματικών και Περιβαλλοντικών Επιστημών, σημειώνει ότι, μολονότι οι καύσωνες πάντοτε χτυπούσαν την Ευρώπη, σήμερα εμφανίζονται σε χρονικές περιόδους και σε τοποθεσίες που δεν έχουν καταγραφεί στο παρελθόν. Μέρα με τη μέρα, χρόνο με τον χρόνο, βλέπουμε την κλιματική αλλαγή να ξεδιπλώνεται». Και όπως καταλήγει ο ερευνητής: «Δεν λαμβάνουμε τα σωστά μέτρα αυτή τη στιγμή: ανακαλύπτουμε την κλιματική αλλαγή αντί να κάνουμε κάτι για να την αντιμετωπίσουμε».
Κυβέλη Χατζηζήση,
Δημοσιογράφος-«Στέντορας»