Χιλιάδες θα είναι εκεί. Το έχουν επιλέξει εδώ και καιρό. Θα είναι εκεί με την ανατρεπτική τους δήλωση. Μια ανατροπή που όποιος δεν σπεύσει να τη χλευάσει, μπορεί κάλλιστα να τη θαυμάσει. Για την ουσία της και την ευαισθησία της. Όσοι φέτος, στις 9 Ιουνίου πάνε στο Σύνταγμα, στο Athens Pride, ένα σύνθημα θα έχουν στο στόμα: «Παρούσα». Όπως και να έχουν γεννηθεί. Άντρες, γυναίκες, intersex, straight, gay, λεσβίες, τρανσέξουαλ, ασέξουαλ ή ό,τι άλλο. Γιατί το «παρούσα», το φετινό σύνθημα, αναφέρεται στα βασικά, όπως διαφημίζουν οι διοργανωτές του Pride. Όπου τα βασικά είναι το εξής ένα: η θηλυκότητα. Όχι ως (αυθαίρετη) συνέπεια της βιολογίας, εξηγούν οι άνθρωποι του Pride, αλλά όπως βιώνεται, μαθαίνεται, ορίζεται, προβάλλεται, γιορτάζεται, αγαπιέται, λατρεύεται, εξιδανικεύεται, βιάζεται, καταδικάζεται και δολοφονείται κάθε μέρα σε μια βαθιά μισογύνικη κοινωνία.
«Η ταύτιση με τη θηλυκότητα είναι απειλητική και επικίνδυνη ταυτόχρονα, επανάσταση και συμβιβασμός. Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να την ελέγξουμε, γιατί φοβόμαστε ότι μπορεί να στραφεί εναντίον μας. Η θηλυκότητα μάς ορίζει άσχετα με το φύλο. Είναι παρούσα σε κάθε έκφραση φύλου, σε κάθε σκέψη, κίνηση, ματιά που έχουμε καταπιέσει, και που έχουμε σκεφτεί ότι θα έπρεπε να καταπιέσουμε» επεξηγούν στο site του Athens Pride, προσκαλώντας και όχι προκαλώντας, σε μία διαφορετική αντίληψη για την ταυτότητα του φύλου. Ευελπιστώντας πιθανά στην αποδοχή, ή με άλλα λόγια, στην τήρηση της χάρτας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που στο πρώτο της άρθρο γράφει: «Όλοι οι άνθρωποι γεννήθηκαν ελεύθεροι και ίσοι όσον αφορά την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματά τους. Είναι προικισμένοι µε λογική και συνείδηση και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους µε πνεύμα αδελφοσύνης».
Με τη γιορτή περηφάνιας στην Αθήνα να έρχεται σε λίγες ημέρες, με την ψήφιση του νόμου περί ταυτοτήτων και υιοθεσιών που έχουν προηγηθεί (με παραλείψεις υποστηρίζουν οι μεν, «αίσχος» φωνάζουν οι δε), η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα άρχισε να βγαίνει από τα υποχρεωτικά σκοτεινά υπόγεια ακόμη και στην ελληνική κοινωνία. Δειλά. Κάποιες φορές σπασμωδικά, ίσως και προκλητικά. Όποιες αντιδράσεις πυροδοτεί η καταπίεση, τόσες προξενεί και η άγνοια. Αποτέλεσμα; Τα πικρόχολα, ομοφοβικά, προσβλητικά σχόλια δεν πρόκειται να εκλείψουν ούτε και στο φετινό Pride, και ας μας καλεί όλους να ανακαλύψουμε, να θυμηθούμε, να προβάλλουμε την τρυφερή και δυναμική πλευρά του εαυτού μας, ανεξαρτήτως φύλου, δηλαδή τη θηλυκότητά μας.
Μπορεί να έχουν περάσει χρόνια από την πρώτη φορά που καθιερώθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ομοφυλοφιλικής Υπερηφάνειας (στις 27 Ιουνίου 1969 ξέσπασαν επεισόδια αστυνομίας και ομοφυλοφίλων στο μπαρ «Stonewall» της Νέας Υόρκης και η αντίδραση των θαμώνων θεωρήθηκε ορόσημο στην ιστορία του ομοφυλοφιλικού κινήματος), αλλά ο δρόμος της αποδοχής είναι πολύ μακρύς. Το ILGA-Europe, η πανευρωπαϊκή ομπρέλα των ΛΟΑΤΚΙ οργανώσεων (θεσμικά αναγνωρισμένη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Συμβούλιο της Ευρώπης με πάνω από 420 οργανώσεις-μέλη σε όλη την Ευρώπη) κυκλοφόρησε μια νέα έκθεση με τις καλύτερες και τις χειρότερες χώρες του κόσμου για να ζει κάποιος ομοφυλόφιλος, για το έτος 2018. Η έκθεση αξιολογεί 49 χώρες με βάση τη νομοθεσία τους αναφορικά με τα δικαιώματα των ατόμων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
Ο δείκτης και ο χάρτης Rainbow του 2018, εξέτασε τους νόμους και τις πολιτικές σε 49 ευρωπαϊκές χώρες, χρησιμοποιώντας ένα σύνολο 58 κριτηρίων. Αυτά τα κριτήρια χωρίζονται σε έξι θεματικά θέματα: 1) ισότητα και μη διάκριση, 2) οικογένεια, 3) εγκλήματα μίσους και ρητορική μίσους, 4) νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου και σωματική ακεραιότητα, 5) χώρος της κοινωνίας των πολιτών και 6) το άσυλο. Οι 49 χώρες που συμμετέχουν στην έρευνα κατατάσσονται και σε λίστα σύμφωνα και με το σκορ που συγκεντρώνουν. Από αυτές, μόνο οι 16 κατέγραψαν ποσοστό μεγαλύτερο του 50%. Οι υπόλοιπες χώρες σημειώνουν πολύ χαμηλό ποσοστό, που σημαίνει ότι παρατηρούνται αρκετές διακρίσεις, ακόμη και μεγάλες παραβιάσεις της ανθρώπινης ελευθερίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Ελλάδα βρίσκεται στη14η θέση. Άρα, τουλάχιστον τυπικά είμαστε τελευταίοι από τους πρώτους.
H Colour Youth-Κοινότητα LGBTQ Nέων Αθήνας, από την άλλη πλευρά, σε δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της πρώτης πανελλαδικής έρευνας για το σχολικό κλίμα, όπως το αντιλαμβάνονται οι ΛΟΑΤΚ μαθητές/ριες στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μιλά για μια ζοφερή πραγματικότητα της ΛΟΑΤΚ μαθητικής κοινότητας. Τα αποτελέσματα της έρευνας, δείγμα της οποίας αποτέλεσαν περίπου 2.000 ΛΟΑΤΚ μαθητές/ριες, καταδεικνύουν τις μεγάλες παραλείψεις της ελληνικής πολιτείας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μεταξύ άλλων στην έρευνα σημειώνεται πως: Σε ποσοστό 84,9% τα παιδιά ακούν στο σχολείο τη λέξη «γκέι» με αρνητική χροιά, το 96% δηλώνει ότι έχει ακούσει σχόλια «για μαθητές που δεν συμπεριφέρονται με αρκετά αντρικό τρόπο», το 74,4% των μαθητών και μαθητριών δηλώνει ότι ακούει τρανσφοβικά σχόλια, ένα στα τρία παιδιά έχουν δεχτεί κάποιας μορφής λεκτική παρενόχληση και το 65,1% των ΛΟΑΤΚ ατόμων δεν έχουν ακούσει τίποτα θετικό για ΛΟΑΤΚ άτομα σε κάποιο μάθημα του σχολείου.
Προφανώς μέχρι να αλλάξει ο χάρτης της συνείδησης και κανείς να μην προσπαθεί να επιβληθεί σε κανέναν θα περάσουν πολλές ακόμη δεκαετίες. Παρ΄ όλα αυτά, το Athens Pride της 9ης Ιουνίου (το πρώτο από τα τέσσερα που θα γίνουν στη χώρα) είναι ίσως μία καλή αφορμή επανατοποθέτησης, έστω σκέψης. Στο φετινό Athens Pride, λένε οι διοργανωτές, γιορτάζουμε όλες τις θηλυκότητες, αυτές που επιλέξαμε και αυτές που αρνηθήκαμε, με μία δήλωση: «Παρούσα». Ανεξαρτήτως φύλου.
Κυβέλη Χατζηζήση,
Δημοσιογράφος-«Στέντορας