Μια φορά κι έναν καιρό... είναι το facebook.
Με δύο μέρες, καμιά δεκαριά ώρες, μπόλικες συγγνώμες και άλλες τόσες υποσχέσεις, ο 33χρονος Μαρκ Ζάκερμπεργκ, με το παιδικό πρόσωπο και τη δισεκατομμυριούχα τσέπη αποχώρησε από το Κογκρέσο με βλέμμα χαμηλωμένο, αλλά με πορτοφόλι ακόμη πιο φουσκωμένο. Ο αντίκτυπος της κατάθεσης είχε θετικές επιπτώσεις στις μετοχές του Facebook στο χρηματιστήριο, που έκλεισαν με κέρδη 4,5%. Με άλλα λόγια, αυτός ο νέος που χρησιμοποίησε μέχρι και μαξιλάρι στην καρέκλα της απολογίας του, όπως σχολίασαν πικάντικα τα Μ.Μ.Ε., για να φαίνεται λίγο ψηλότερος από το 1,70 της φύσης του, παρότι υπεύθυνος για τη διαρροή προσωπικών δεδομένων περισσότερων από 80 εκατομμυρίων χρηστών του Facebook, φαίνεται πως δεν πολυσκοτίστηκε με τις εξελίξεις της αυτοκρατορίας του. Έστω και αν δήλωνε κατ’ επανάληψη μετανιωμένος.
Παρά το μελάνι αμέτρητων τόνων και τους εξίσου αμέτρητων τόνων δυαδικούς αριθμούς που έχουν χρησιμοποιηθεί για το σκάνδαλο του Facebook, η υπόθεση δεν θα σταματήσει εύκολα να συζητιέται είτε στα σοβαρά, είτε στα καφενεία, είτε στα κυβερνητικά κλιμάκια.
Όλος αυτός ο ντόρος γίνεται γιατί ο νεαρός Ζάκερμπεργκ, μεταξύ άλλων, έχει πείσει περί τα 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους ότι έχουμε να κάνουμε σε τούτη τη ζωή, ανά πάσα ώρα και στιγμή σε κλάσματα δευτερολέπτου με ένα απλό like. Χωρίς κόπο και σκέψη, θεωρούμε ότι συμμετέχουμε στην κοινωνία και αποφεύγουμε τη μοναξιά. Πέραν αυτού του χιλιοειπωμένου, η σκανδαλώδης υπόθεση της Cambridge Analytica, η οποία βρέθηκε να έχει στην κατοχή της δεδομένα εκατομμυρίων χρηστών του Facebook έφερε και πάλι στο ημίφως την αποκάλυψη Ζάκερμπεργκ πως η εταιρία του συνεργάζεται με τον ειδικό επιθεωρητή Ρόμπερτ Μιούλερ στην έρευνά του για τη φερόμενη εμπλοκή της Ρωσίας στις προεδρικές εκλογές των Η.Π.Α. το 2016.
Αμερικανικά Μ.Μ.Ε., με το USA Today ανάμεσά τους, υποστηρίζουν ότι τα ίδια μέλη του Κογκρέσου που ζητούσαν προ ημερών από τον Ζάκερμπεργκ εξηγήσεις για τη διαρροή προσωπικών δεδομένων των χρηστών του Facebook έχουν στο παρελθόν χρηματοδοτηθεί από αυτόν. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι μέλη της Επιτροπής Ενέργειας και Εμπορίου πήραν 381.000 δολάρια, μέλη της Επιτροπής Εμπορίου, Επιστήμης και Μεταφορών της Γερουσίας πήραν 369.000 δολάρια και μέλη της Δικαστικής Επιτροπής πήραν 235.000 δολάρια. Τον Απρίλιο του 2017 μάλιστα, όταν ξένα Μ.Μ.Ε. είχαν ψέξει το Facebook για αυτήν του την πρακτική, να μοιράζει χρήμα σε υποψηφίους βουλευτές, το ίδιο είχε εξηγήσει: «Είναι σημαντικό για την εταιρία να αναπτύσσει σχέσεις με εκλεγμένους αξιωματούχους, οι οποίοι μοιράζονται το ίδιο όραμα με εμάς για ένα ανοικτό ίντερνετ».
Ο ομοϊδεάτης Ζάκερμπεργκ λοιπόν αντιμετωπίζεται μ΄ αυτά και μ΄ αυτά, ως καλό παιδί που απλώς έβαλε το δάχτυλο στο βάζο με το μέλι της πιθανής διαπλοκής κατά λάθος. Την ίδια ώρα που εκείνος αντιμετωπίζεται τοιουτοτρόπως, ένα άλλο παιδί περιφέρεται από χώρα σε χώρα, προσπαθώντας να γλιτώσει από της φυλακής τα σίδερα ως προδότης, λωποδύτης, μαφιόζος, εκμεταλλευτής. Ο Έντουαρντ Τζόζεφ Σνόουντεν, Αμερικανός τεχνικός (διαχειριστής συστημάτων) που εργαζόταν, βάσει συμβολαίου, για την NSA και την CIA, το 2013, διοχέτευσε στον τύπο απόρρητες πληροφορίες από την NSA σχετικά με τα προγράμματα μαζικής παρακολούθησης που εφαρμόζουν οι αμερικανικές και βρετανικές κυβερνήσεις. Οι πληροφορίες αποκαλύπταν τα προγράμματα παρακολούθησης που τρέχει η NSA με τη συνεργασία εταιριών τηλεπικοινωνιών και ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Το πρώην άξιο παλικάρι των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών είναι σήμερα ο νούμερο ένα καταζητούμενος των Η.Π.Α. Οι κατηγορίες που τον βαρύνουν είναι κλοπή κρατικών περιουσιακών στοιχείων, μη εξουσιοδοτημένη κοινοποίηση των εθνικών αμυντικών πληροφοριών και η εκ προθέσεως κοινοποίηση διαβαθμισμένων πληροφοριών προς ένα μη εξουσιοδοτημένο πρόσωπο. Από το 2015, εξακολουθεί να ζει σε άγνωστη τοποθεσία στη Ρωσία, ενώ αναζητά άσυλο δεξιά και αριστερά. Υποστηρίζει δε, πως οι διαρροές απόρρητων πληροφοριών στις οποίες προχώρησε, συμβάλλουν ή συνέβαλαν στη δημιουργία καλύτερων μηχανισμών προστασίας και ανάπτυξης τεχνολογιών ασφαλείας στο διαδίκτυο και στα ηλεκτρονικά μέσα που θα εμποδίζουν ταυτόχρονα και την κατάλυση της ιδιωτικότητας.
Ο Σνόουντεν λέει πως ό,τι έκανε επί τούτου, δηλαδή να εκθέσει την αμερικανική ηγεσία, που φαίνεται να αδιαφορεί παντελώς για την προστασία προσωπικών δεδομένων, προστατεύει την ιδιωτικότητα. Ο Ζάκερμπεργκ πάλι, λέει πως κατά λάθος συνέβαλε στη διαρροή προσωπικών δεδομένων τα οποία μπορεί και να συνέβαλαν στο αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών υπέρ του Τραμπ. Ο Ζάκερμπεργκ κάθε χρόνο δεσμεύεται δημοσίως για διάφορα καυτά θέματα, όπως να μάθει τη μανδαρινική (κινεζική) γλώσσα. Φέτος υποσχέθηκε ότι θα κάνει τα πάντα για να μην ξαναϋπάρξουν διαρροές προσωπικών δεδομένων. Ο Σνόουντεν αντιστοίχως δηλώνει μέσω του λογαριασμού του στο Twitter αλλά και της συμμετοχής του στη Freedom of Press πως κάποτε δούλευε για την κυβέρνηση. Τώρα δουλεύει για το κοινό. Ο Σνόουντεν με τους 3.820.000 ακολούθους είτε λέει αλήθεια, είτε όχι, όπως μετέδωσε το νορβηγικό πρακτορείο ειδήσεων ΝΤΒ, προτάθηκε από Νορβηγούς βουλευτές για το Νόμπελ Ειρήνης του 2018. Το εάν ο Σνόουντεν είναι ο κακός της υπόθεσης και ο Ζάκερμπεργκ ο καλός, ουδείς μπορεί να αποφασίσει, διότι ουδείς μπορεί να ξέρει πραγματικά ποιοι κινούν ποια νήματα. Όμως, τηρουμένων των αναλογιών, εάν ο Σνόουντεν προτάθηκε για Νόμπελ Ειρήνης, ποιο μπορεί να είναι το μέλλον του κ. Facebook;
Κυβέλη Χατζηζήση,
Δημοσιογράφος-«Στέντορας»