Η ραδιοπειρατεία στην Ελλάδα άκμασε τη δεκαετία του 1970 με 1980. Οι σταθμοί των ραδιοπειρατών εξέπεμπαν στα μεσαία κύματα, καθώς δεν είχαν την κατάλληλη άδεια από την Πολιτεία, εξου και το όνομά τους («πειρατικοί»).
Στη δεκαετία του 1970 ήταν τάση της εποχής να έχεις ή να ακούς αυτούς τους σταθμούς. Σε όλη την Ελλάδα λειτουργούσαν δεκάδες και συνήθως οι ιδιόκτητες ήταν απόφοιτοι ραδιοτεχνικών και ραδιοηλεκροτολογικών σχολών που είχαν την κατάλληλη κατάρτιση και με αυτοσχέδια μέσα και κατασκευές, συνήθως ραδιοπομπούς και ηλεκτρονικές κονσόλες, έκαναν τις αναμεταδόσεις τους.
Το «επαναστατικό» μπρίο των ραδιοπειρατών έφερε το κοινό σε επαφή με καινούργια ακούσματα και συνέβαλε στη δημοτικότητα χαρακτηριστικών μουσικών ειδών. Οι επιλογές ήταν πολλές, αλλά πάντα σε συνάρτηση με τη διάθεση του ιδιοκτήτη του σταθμού. Χάρη στους ραδιοπειρατές έγιναν γνωστά διάφορα μουσικά ρεύματα, όπως η μέταλ μουσική, η ροκ, η ντίσκο, αλλά και η ποπ, που ήταν από τότε σε μεγάλη ακμή.
Οι ακροατές ήταν σχεδόν φανατικοί και με ανυπομονησία περίμεναν να ακούσουν τον αγαπημένο τους ραδιοπειρατή να τους χαρίζει μια αφιέρωση ή να μεταδίδει τα τελευταία μουσικά νέα από το εξωτερικό. Παιδικά και εφηβικά δωμάτια ήταν συντονισμένα κάθε μέρα στις συχνότητες των μεσαίων, ενώ δεδομένος ήταν ο θαυμασμός των ακροατών για τους παραγωγούς, αλλά συχνά και η ταύτιση απόψεων των μεν με τους δε.
Οι περισσότεροι ραδιοπειρατές είχαν δημιουργήσει αυτοσχέδια στούντιο αναμετάδοσης στα δωμάτια των σπιτιών τους, όπου έμεναν με τις οικογένειές τους. Υπήρχαν και κάποιοι πιο τολμηροί που νοίκιαζαν ανά ομάδες διαμερίσματα και τα εξόπλιζαν με τα κατάλληλα μηχανήματα για να εκπέμπουν από εκεί.
Δεν ήταν φαινόμενο μόνο της Αθήνας, πειρατικοί σταθμοί λειτουργούσαν σε όλη την Ελλάδα, πάντα με τον κίνδυνο να σε πιάσουν. Το κυνηγητό από την Αστυνομία ήταν συνεχές, οι ποινές πολύ αυστηρές και η κατάσχεση των μηχανημάτων κατόπιν της σύλληψης αναπόφευκτη. Οι ραδιοπειρατές έπρεπε να είναι πολύ προσεκτικοί, καθώς τυχόν λάθη πληρώνονταν ακριβά.
Θρυλικός πειρατής της εποχής ήταν ο Geronimo Groovy με φανατικούς ακροατές και εκτός Ελλάδας. Άνθρωποι από την Ιταλία, ακόμα και την Αίγυπτο, συντονίζονταν για να τον ακούσουν και να ταξιδεύσουν με τις μουσικές του προτάσεις.
Στην εξέγερση του Πολυτεχνείου ένας άλλος ραδιοπειρατής, ο Easy Rider, ή αλλιώς Γιώργος Κυρλάκης, συμμετείχε και αυτός στον ραδιοφωνικό σταθμό που εξέπεμψε από τον χώρο του ιδρύματος. Οι φοιτητές έφτιαξαν έναν πρόχειρο σταθμό με έναν ραδιοπομπό μεσαίων κυμάτων. Η φωνή τους ηχεί ακόμα στα αφτιά μας…
Διάσημοι πειρατικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί που λειτούργησαν ήταν μεταξύ άλλων ο Tiger και ο Zodiac, ενώ πολλοί από τους παραγωγούς που τότε έκαναν το χόμπι τους πλέον σήμερα δουλεύουν σε κρατικά και ιδιωτικά ραδιόφωνα και κανάλια. Ο Στέφανος Διαμαντόπουλος και ο Λευτέρης Μαρόγλου ήταν και αυτοί ραδιοπειρατές, που μετέπειτα δημιούργησαν το Ράδιο Θεσσαλονίκη, ενώ ο Αντώνης Κανάκης, ραδιοπειρατής κι αυτός τότε, πλέον διαθέτει δύο ραδιοφωνικούς σταθμούς και γνωστή εκπομπή στην τηλεόραση που συγκεντρώνει υψηλά νούμερα τηλεθέασης κάθε φορά που προβάλλεται.
Οι ραδιοπειρατές εξέπεμπαν στα μεσαία για τη δική τους ευχαρίστηση περισσότερο και δεν ανέφεραν στον αέρα τα ονόματά τους, αλλά χρησιμοποιούσαν ψευδώνυμα για να αποφύγουν το ρίσκο φυλάκισής τους από την Πολιτεία. Δεν σκέφτονταν ότι αυτό το χόμπι θα μπορούσε αργότερα να γίνει επάγγελμα. Η μουσική δεν επιλεγόταν επί πληρωμή, αντίθετα οι επιλογές τους ήταν αποκλειστικά δικές τους και μιλούσαν ελεύθερα, χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις, όταν έβγαιναν στον αέρα.
Υπήρχε μια μαγεία σε όλο αυτό εκείνη την εποχή, με τους ραδιοπειρατές να επικοινωνούν με τους ακροατές με πιο «ρομαντικούς» τρόπους. Παράμετροι όπως η διαφήμιση, το marketing, η «τοποθέτηση» προϊόντων και τραγουδιών, δεν υπήρχαν τότε. Η αμεσότητα και η «καθαρότητα» αυτής της σχέσης σίγουρα μας λείπουν.
Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης οι ραδιοπειρατές δεν βρίσκονται πια στο προσκήνιο και ο ακροατής έχει και αυτός ωριμάσει ακουστικά, όμως υπάρχουν ακόμα και σήμερα ραδιοπειρατές στις συχνότητες, κρατώντας ψηλά τη ζεστασιά της επικοινωνίας και τη φλόγα της ελεύθερης έκφρασης.
Νάνσυ Χαλκοπούλου
Υπεύθυνη Τεκμηρίωσης, Skywalker.gr
Share this post
