Ο πελάτης έχει πάντα δίκιο, λένε με πλατύ χαμόγελο οι αρμόδιοι, αλλά το δίκιο του πελάτη συχνά χάνεται κατά κύριο λόγο σε παράτυπες χρεώσεις, αλλά και σε ελαττωματικά προϊόντα, κακές υπηρεσίες και άλλα βλαβερά για την τσέπη και τα νεύρα. Η «μεγαλύτερη οικονομική μονάδα», όπως είχε χαρακτηρίσει άλλοτε τους καταναλωτές ο Τζον Κένεντι, γιορτάζει σήμερα την Παγκόσμια Ημέρα της και το διεθνές δίκτυο καταναλωτών αποφάσισε φέτος να την αφιερώσει στις έξυπνες συσκευές. Ωστόσο, πέρα από τις παγκόσμιες γιορτές, ο πελάτης ανά την υφήλιο προφανώς εξακολουθεί να αντιμετωπίζει ένα σωρό αναξιόπιστες συναλλαγές
Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ), με αφορμή την επέτειο των 10 χρόνων λειτουργίας της, δημοσίευσε προ ημερών τον απολογισμό των καταγγελιών που έχει διαχειριστεί αυτή τη δεκαετία, με στόχο να αποτυπώσει σε αριθμούς την κατάσταση που επικρατεί στη αγορά. Παρότι προφανώς δεν είναι μετρήσιμο πόσοι από τους δυσαρεστημένους καταναλωτές καταφεύγουν σε καταγγελίες, είναι ωστόσο καταγεγραμμένο πόσοι έχουν βρει το δίκιο τους όταν το διεκδίκησαν. Σύμφωνα με την Ένωση, από το σύνολο των διεκπεραιωμένων καταγγελιών το 78,9% είχε θετική έκβαση για τον καταναλωτή. Τα υψηλότερα ποσοστά καταγγελιών συγκεντρώνουν οι τομείς των τραπεζικών συναλλαγών με ποσοστό 24,4%, των τηλεπικοινωνιών με 19,1%, της αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών με 18,5% και των τουριστικών υπηρεσιών με 9,3%.
Στις τραπεζικές συναλλαγές οι περισσότερες καταγγελίες αφορούν σε χορήγηση εγγράφων και τηλεφωνικές οχλήσεις. Στις τηλεπικοινωνίες, σε παράτυπες χρεώσεις και μονομερείς ενέργειες. Ακολουθούν οι καταγγελίες για ελαττωματικά προϊόντα, ενώ οι τουριστικές υπηρεσίες πάσχουν κυρίως από καθυστερήσεις αναχώρησης, ακυρώσεις κρατήσεων, αλλά και παράτυπες χρεώσεις, υπ’ αριθμόν ένα καταγγελλόμενο πρόβλημα και στις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (50% των καταγγελιών) και τα ασφαλιστήρια συμβόλαια (53,33%). Στις ηλεκτρονικές συναλλαγές το 40,74% καταγγέλλει ελαττωματικά προϊόντα και, παρότι στον τομέα τροφίμων το σύνολο των καταγγελιών φτάνει μόλις το 4,1% του συνόλου, ένα μεγάλο ποσοστό αυτής της ομάδας (38,10%) κινητοποιήθηκε εξαιτίας αλλοιωμένων τροφίμων.
Η Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Μαρτίου, καθιερώθηκε το 1983 με απόφαση του ΟΗΕ σε ανάμνηση μιας ομιλίας του Τζον Κένεντι που έθεσε τις βάσεις του καταναλωτικού κινήματος. Στις 15 Μαρτίου 1962 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, σ’ έναν μνημειώδη λόγο του στο Κογκρέσο, σκιαγράφησε τα τέσσερα θεμελιώδη καταναλωτικά δικαιώματα: Ικανοποίηση των βασικών αναγκών, ασφάλεια, πληροφόρηση, επιλογή.
Είχε πει, μεταξύ άλλων: «Καταναλωτές είμαστε όλοι! Πρόκειται για τη μεγαλύτερη οικονομική μονάδα, η οποία επηρεάζει αλλά και επηρεάζεται σχεδόν από κάθε δημόσια ή ιδιωτική οικονομική απόφαση. Ο καταναλωτής είναι η μόνη σημαίνουσα οικονομική μονάδα που δεν είναι αποτελεσματικά οργανωμένη και της οποίας οι απόψεις δεν ακούγονται». Τα λόγια του Κένεντι ήταν σαφή. Παραμένουν δε επίκαιρα. Κι απ’ ό,τι φαίνεται από τα στοιχεία της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, η αντίσταση διά της καταγγελίας φέρνει αποτελέσματα.
Κυβέλη Χατζηζήση
Δημοσιογράφος, stentoras.gr