Η αξία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η προστασία τους ως ευρωπαϊκή υποχρέωση, ο πολυμορφισμός των ομάδων κυρίως μέσα από τα ρεύματα προσφύγων, και η ομαλοποίησή της ζωής τους στα νέα δεδομένα, ήταν από τα βασικότερα θέματα συζήτησης και προβληματισμού στο σχετικό διεθνές συνέδριο που συνδιοργάνωσαν στη Θεσσαλονίκη οι τρεις έδρες της Unesco: «Διαπολιτισμική πολιτική για μια δραστήρια και αλληλέγγυα ιθαγένεια», «Γυναίκες, ειρήνη και ασφάλεια» (ΠΑΜΑΚ) και «Εκπαίδευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και την ειρήνη» (ΑΠΘ).
Η λύση στα προβλήματα των αιτούντων άσυλο έγκειται στην επιστροφή στη βάση και στον σεβασμό του διεθνούς δικαίου, υπογράμμισε η κα Ελένη Κουτσουράκη, ειδική σε θέματα ασύλου και μέλος της νομικής υπηρεσίας στο Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, τονίζοντας ότι βάσει της Συνθήκης της Γενεύης δεν υποχρεούνται οι πρόσφυγες να καταθέτουν αίτηση στην πρώτη χώρα υποδοχής. Αναφέρθηκε, επίσης, στον «Μηχανισμό του Δουβλίνου» που καθορίζει ποιες είναι οι χώρες που έχουν την ευθύνη για την εξέταση των αιτήσεων χορήγησης ασύλου, σημειώνοντας ότι δεν λαμβάνεται υπόψη η ενσωμάτωση, αλλά αναγκάζονται οι πρόσφυγες να υποβάλουν αίτηση ασύλου σε χώρες με τις οποίες δεν έχουν σύνδεση, καθώς δεν γνωρίζουν τη γλώσσα τους, ή στις οποίες δεν έχουν συγγενείς και φίλους.
Η ενσωμάτωση των προσφύγων, εξήγησε η κα Κουτσουράκη, είναι μια νομική διαδικασία, κατά την οποία παραχωρείται προοδευτικά στους πρόσφυγες ένα ευρύ φάσμα δικαιωμάτων από το φιλοξενούμενο κράτος, στα οποία περιλαμβάνονται η ελεύθερη κυκλοφορία, η πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην αγορά εργασίας και στη δημόσια υγεία, καθώς και τα ταξίδια με στοιχεία ταυτότητας. «Είναι πολύ δύσκολο για κάποιον που φτάνει στην Ελλάδα, μένει για περίπου δύο χρόνια σ’ ένα hot spot σ’ ένα νησί υπό απάνθρωπες συνθήκες και μεταφέρεται σε απομονωμένη δομή (πρώην εργοστάσιο ή πρώην στρατόπεδο) στο εσωτερικό, χωρίς δημόσια συγκοινωνία. Είναι αδύνατον σ’ έναν αιτούντα άσυλο να ενσωματωθεί στην ελληνική κοινωνία», εκτίμησε η κα Κουτσουράκη.
«Οι πόλεις και οι αυτοδιοικητικές αρχές έχουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση της ατζέντας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», επισήμανε μέσω Skype από το Παρίσι ο κ. Κωνσταντίνος Ταραράς, ειδικός προγραμμάτων Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών της Unesco. «Οι αυτοδιοικητικές αρχές κατανοούν τις πραγματικότητες και ενεργούν γρήγορα για να δώσουν απαντήσεις. Το τοπικό επίπεδο είναι η αιχμή της καινοτομίας από άποψη δημιουργικότητας και πολιτισμού, οικονομίας και ανάπτυξης και δεν πρέπει να αγνοείται στην ατζέντα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι στο νέο Σύμφωνο του ΟΗΕ για τη Μετανάστευση αναγνωρίζεται ο ρόλος των τοπικών αρχών στα ζητήματα υποδοχής μεταναστών, πρόσβασης στην εκπαίδευση και προώθησης της αποδοχής και της διαφορετικότητας. Επίσης, αναφέρθηκε σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε από την Unesco σε 20 πόλεις της Ευρώπης, η οποία κατέδειξε τις τρεις πολιτικές προτεραιότητες σε τοπικό επίπεδο για την υποδοχή των προσφύγων: στέγαση, εκπαίδευση και απασχόληση.
«Φιλοξενούμε θύματα πολέμου και είμαστε υποχρεωμένοι να παράσχουμε προστασία στις γυναίκες πρόσφυγες που βρίσκονται σε επικίνδυνους τόπους και είναι καθημερινά αντιμέτωπες με τη βία», τόνισε η επίκουρη καθηγήτρια, επικεφαλής της έδρας της Unesco «Γυναίκες, Ειρήνη και Ασφάλεια», κα Μπέλλου. «Πρωταρχική υποχρέωσή μας είναι η ασφάλεια και το δικαίωμα των προσφύγων να αισθάνονται προστατευμένοι. Οι γυναίκες που ζουν σε καμπ αισθάνονται ανασφαλείς και βιώνουν βία σε καθημερινή βάση. Δεν δίνουμε προσοχή, το ευρύτερο κοινό δεν θέλει να ξέρει», υπογράμμισε.
Επίσης, μέσω Skype από τη Βιέννη, ο ανώτερος νομικός σύμβουλος στον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) κ. Γκάμπριελ Τόγκενμπεργκ αναφέρθηκε στις ευρωπαϊκές αξίες. Επικαλέστηκε τη διακήρυξη για την ευρωπαϊκή ταυτότητα, που υιοθετήθηκε το 1973 στην Κοπεγχάγη, σύμφωνα με την οποία οι βασικές ευρωπαϊκές αξίες είναι η δημοκρατία, το κράτος δικαίου, η κοινωνική δικαιοσύνη και ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και το άρθρο 2 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης, όπου τονίζεται ότι η Ένωση βασίζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων όσων ανήκουν σε μειονότητες.
Στον πολιτιστικό διάλογο στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν λάβει νέα σημασία. Έχουν γίνει ζωτικά μέσα για τη διατήρηση της ειρήνης και την ενότητα του κόσμου. Η Unesco εστιάζει σε μια σειρά καλών πρακτικών για την ενθάρρυνση του πολιτιστικού πλουραλισμού και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, καθώς επίσης και σε πρωτοβουλίες που έχουν στόχο να αποθαρρύνουν τον εξτρεμισμό, τις προκαταλήψεις και τον φανατισμό, επισήμανε η πρόεδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της Unesco κα Αικατερίνη Τζιτζικώστα σε χαιρετισμό που απέστειλε στους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες στο συνέδριο. «Σε μια εποχή που πολλοί τονίζουν τα στοιχεία των διαφορετικών πολιτισμών, η Unesco προσπαθεί με σθένος να προωθήσει εκείνα τα στοιχεία που ενώνουν τις κουλτούρες μας, μέσω ενός ανοιχτού διαλόγου βασισμένου στον σεβασμό της πολιτισμικής πολυμορφίας. Αυτός ο εποικοδομητικός διάλογος απαιτεί γνώση των διαφορετικών πολιτισμών και των παραδόσεών τους, με στόχο να δοθεί η ευκαιρία σε όλους τους ανθρώπους να συμβιώσουν αρμονικά, να προοδεύουν, να δημιουργούν και να ονειρεύονται», σημείωσε.
Χαιρετισμό απηύθυναν επίσης η διευθύντρια της έδρας Unesco «Διαπολιτισμική πολιτική για μια δραστήρια και αλληλέγγυα ιθαγένεια» κα Δέσποινα Αναγνωστοπούλου, η αναπληρώτρια πρύτανης του ΑΠΘ και διευθύντρια της έδρας Unesco «Εκπαίδευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και την ειρήνη» κα Δέσποινα Κλαβανίδου και η αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας κα Ευγενία Αλεξανδροπούλου-Αιγυπτιάδου.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Share this post
