Την ευχή και την πεποίθηση η δημοσιοποίηση του Φακέλου της Κύπρου να αποτελέσει θεμέλιο «για γνώση και για ενέργειες στο μέλλον» εξέφρασε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος παρέλαβε τους πρώτους τέσσερις τόμους του Φακέλου από τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Δημήτρη Συλλούρη. Επίσης, ο Κύπριος πρόεδρος εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο Φάκελος, δηλαδή η καταγραφή των «θερμών» γεγονότων του Κυπριακού, «θα συμβάλει στη γνώση, στην αυτοκριτική και ιδιαίτερα στο σημαντικό μήνυμα πως οσάκις επικρατούσε η διχόνοια τα αποτελέσματα ήταν εξίσου τραγικά, όπως στην τραγωδία της Κύπρου, της Μικράς Ασίας και σε τόσες άλλες τραγωδίες που έζησε ο ελληνισμός ως αποτέλεσμα του διχασμού ή των εγκληματικών ενεργειών κάποιων».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Βουλής κ. Δημήτρης Συλλούρης απευθυνόμενος στον κ. Αναστασιάδη δήλωσε ότι τα έγγραφα που περιέχονται στους τόμους «είναι αυτούσια και δεν έχουμε αφαιρέσει απολύτως τίποτα από τις μαρτυρίες. Από κει και πέρα δίδονται στη δημοσιότητα και ο καθένας μπορεί να τα μελετήσει και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα». Ο κ. Συλλούρης επισήμανε πως «κλείνει ένα κεφάλαιο της υποψίας ότι κρύβονται από τον λαό και από τους μελετητές διάφορα στοιχεία για την τραγωδία της Κύπρου». Στη συνέχεια, σε μια λιτή τελετή στη Βουλή, ο κ. Συλλούρης παρέδωσε τους τόμους στους αρχηγούς ή εκπροσώπους των κοινοβουλευτικών κομμάτων. Ταυτόχρονα, όλο το υλικό αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Κυπριακής Βουλής: http://www.parliament.cy/el/significant-papers/φάκελος-κύπρου.
Οι τέσσερις πρώτοι τόμοι του Φακέλου καλύπτουν συνολικά 2.100 σελίδες. Είναι το πρώτο τμήμα ενός έργου που αναμένεται να ολοκληρωθεί με την έκδοση άλλων 20-25 τόμων, όπως εκτιμάται σήμερα. Συνεκδότες είναι η Βουλή των Ελλήνων και η Βουλή των Αντιπροσώπων της Κύπρου, ενώ σε κάθε τόμο προτάσσεται σύντομος πρόλογος που συνυπογράφουν ο πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Νίκος Βούτσης και ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Δημήτρης Συλλούρης. Στον πρώτο τόμο περιλαμβάνονται τα πορίσματα που έβγαλε η κυπριακή και η ελληνική Βουλή, στον δεύτερο το διαδικαστικό της Βουλής των Ελλήνων και στους επόμενους δύο αυτούσιες οι πρώτες δέκα βασικές μαρτυρίες. Ειδικότερα:
Ο πρώτος τόμος, με υπότιτλο «Τα πορίσματα», είναι ο ογκωδέστερος της σειράς ξεπερνώντας τις 600 σελίδες, όπου περιλαμβάνονται: 1. Το «Πόρισμα για τον Φάκελο της Κύπρου» της Βουλής των Ελλήνων, δηλαδή της Επιτροπής που συστάθηκε μ’ αυτό τον σκοπό το 1986 (πρώτη συνεδρία στις 12 Μαρτίου 1986) και συνέχισε τις εργασίες της μέχρι τον Οκτώβριο του 1988. Το πόρισμα «περιλαμβάνει και τις μειοψηφίες που διατυπώθηκαν, τόσο σε επιμέρους κεφάλαια όσο και επί του συνόλου». 2. Το ομώνυμο Πόρισμα της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τον Φάκελο της Κύπρου, που εγκρίθηκε από την Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων στις 17 Μαρτίου 2011. Προέκυψε από τις εργασίες της Επιτροπής κατά την τρίτη περίοδο λειτουργίας της (2006-2011). Και τα δύο πορίσματα αναδημοσιεύονται αυτούσια με παραρτήματα εγγράφων, πινάκων και καταλόγων.
Ο δεύτερος τόμος, που κι αυτός πλησιάζει τις 600 σελίδες, έχει υπότιτλο «Τα διαδικαστικά της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων». Ουσιαστικά πρόκειται για τα πρακτικά οκτώ συνεδριάσεων της Επιτροπής του 1986 που αφορούν στον τρόπο λειτουργίας της, στους μάρτυρες που θα καλούνταν να καταθέσουν, στο υλικό για το Κυπριακό που ζητήθηκε εγγράφως από υπουργεία και αρμόδιες υπηρεσίες. Επιπλέον, περιλαμβάνεται αλληλογραφία με ιδιώτες που απέστειλαν έγγραφα ή πληροφορίες για την περίοδο 1964-1974 αυτοβούλως. Προτάσσεται ένα υποκεφάλαιο με τα σύντομα βιογραφικά των βουλευτών-μελών της Επιτροπής.
Στον τρίτο και τέταρτο τόμο περιλαμβάνονται οι καταθέσεις των πρώτων δέκα μαρτύρων, με τη σειρά που κλήθηκαν. Πρόκειται για τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων του Ιουλίου 1986 (φάκελοι 1-8) και της περιόδου 29 Ιουλίου-4 Σεπτεμβρίου 1986 (φάκελοι 9-12). Ανάμεσά τους υπάρχουν και οι καταθέσεις (κατά σειρά δημοσίευσης) των Μιχαήλ Γεωργίτση, Γεωργίου Ντενίση, Κωνσταντίνου Κομπόκη, Αθανασίου Σκλαβενίτη, Περικλή Κορκόντζελου, Γεωργίου Πούλου, Ιωάννη Μπίτου κ.ά., προσωπικές μαρτυρίες που κομίζουν σημαντικές πληροφορίες για το χουντικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή. Οι γραπτές καταθέσεις που αντιστοιχούσαν στους φακέλους 1-11 δεν έχουν εντοπιστεί στο αρχείο της Βουλής των Ελλήνων και γι' αυτό χρειάστηκε να απομαγνητοφωνηθούν και να δακτυλογραφηθούν εκ νέου από τις μαγνητοταινίες που διασώθηκαν. Από τον φάκελο 12 το υλικό των καταθέσεων αναδημοσιεύεται στην αυθεντική δακτυλογράφησή του, με τις ιδιόχειρες διορθώσεις των μαρτύρων.
Οι τέσσερις τόμοι αναμένεται να τεθούν στη διάθεση του ευρύτερου αναγνωστικού κοινού τις επόμενες μέρες.
ΑΠΕ-ΜΠΕ