Experts. Οι άνθρωποι που είναι ειδικοί. Οι άνθρωποι που σύμφωνα με τον ορισμό της λέξης, κατέχουν σε βάθος ένα αντικείμενο/πεδίο. Οι άνθρωποι που έχουν δηλαδή τις γνώσεις αλλά και την εμπειρία. Οι άνθρωποι που περιμένεις να απαντήσουν σε κάθε ερώτηση που τους θέτεις στον τομέα τους. Οι περισσότεροι δε από αυτούς έχουν πείσει τον εαυτό τους ότι μπορούν να απαντήσουν σε κάθε ερώτηση που τους τίθεται. Βρίσκονται βουτηγμένοι στην παγίδα του «paradox of expertise» και δεν αναπτύσσουν την ικανότητα της πρόκλησης, ώστε να συνεχίσουν να μαθαίνουν ή και να ξεμαθαίνουν ό,τι θεωρείται παρωχημένο ή αποδεικνύεται λανθασμένο.
Έτσι λοιπόν, πάρα πολλοί experts δεν ξέρουν να λένε ή δεν τολμούν να πουν «δεν ξέρω». Όμως, αυτές τις δύο μαγικές λεξούλες, δεν τις λένε και πολλοί που δεν είναι experts. Δεν τις λένε πολλοί που έστω ξέρουν αρκετά αλλά και άλλοι τόσοι που ξέρουν ότι δεν ξέρουν. Εκείνοι δε που δεν ξέρουν ότι δεν ξέρουν είναι εντελώς καταδικασμένοι αλλά και επικίνδυνοι (και δυστυχώς πολλοί από δαύτους κάνουν κουμάντο και κατέχουν θέσεις-κλειδιά).
Ζούμε στην εποχή των big data. Από παντού ακούγονται φωνές που μας λένε ότι πρέπει να μετρούμε τα πάντα και στη συνέχεια, με τη χρήση περίπλοκων αλγόριθμων, να τα αναλύουμε. Έτσι μόνο, μας λένε, μπορούμε να βρούμε την αλήθεια και να πάρουμε πιο σωστές αποφάσεις.
Και αναρωτιέμαι… Σε αυτή την εποχή που η ευφυΐα, οι experts και τα big data έχουν θεοποιηθεί και αυτοί που δεν ξέρουν ότι δεν ξέρουν κάνουν πάρτι, και που όλα αυτά μαζί (μας λένε) μπορούν να μας δώσουν τις κατάλληλες απαντήσεις και λύσεις σε θέματα και προβλήματα που μας απασχολούν, πώς είναι δυνατό να υπάρξει χώρος για παραγωγή ιδεών που προάγουν την αειφορία και βοηθούν την ανθρωπότητα να εξελιχθεί με θετικό τρόπο;
Πώς είναι δυνατό, μέσα από την αυτοματοποίηση, να «ξυπνήσει» η έμφυτη περιέργειά μας; Πώς είναι δυνατό να αναπτύξουμε τη συναισθηματική μας νοημοσύνη και να είμαστε ικανοί να ενσυναισθανόμαστε, ώστε να ξεπηδούν και να υλοποιούνται χρήσιμες ιδέες;
Πώς είναι δυνατό να κάνουμε trigger τη φαντασία μας και άρα να είμαστε δημιουργικοί; Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που εμπιστευόμαστε «αυτοματοποιημένους» ανθρώπους και απαντήσεις που προκύπτουν από συστήματα που έχουν χτιστεί από αυτούς τους ανθρώπους (η Google απαντάει σε όλα). Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που εμπιστευόμαστε αυτούς που δεν ξέρουν να λένε «δεν ξέρω». Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που και εμείς, οι «απλοί» άνθρωποι, δεν λέμε «δεν ξέρω».
Είμαστε ικανοποιημένοι από τις όποιες αποδείξεις μας πασάρουν και δεν είμαστε ανοικτοί στην ανακάλυψη. Είμαστε έτοιμοι να καταναλώσουμε, παρά να δημιουργήσουμε.
Πιστεύουμε ό,τι μας προσφέρουν οι «ειδικοί» και οι ανήξεροι, από όποιον χώρο και αν προέρχονται, γιατί φοβόμαστε την αβεβαιότητα και κλείνουμε τα μάτια στην παρακείμενη δυνατότητα που υπάρχει γύρω μας.
Λέμε ότι οι ειδικοί, αυτοί που ξέρουν, είναι μόνο ικανοί να παράγουν ιδέες και να τις υλοποιούν. Λέμε ότι δεν μπορούμε να τα βάλουμε με τους κρατούντες αλλά και τους ανόητους. Μαζευόμαστε στο καβούκι μας, δεν παρατηρούμε με όλες μας τις αισθήσεις τι γίνεται τριγύρω μας, δεν εμπιστευόμαστε τη διαίσθησή μας και δεν είμαστε συνειδητοποιημένοι, ώστε να βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα και τις πολλαπλές πραγματικότητες που υφίστανται εκεί έξω. Παραδινόμαστε!
Και το κυριότερο δεν είμαστε συνειδητοποιημένοι, ώστε να κατανοούμε ότι κάθε στιγμή συλλέγουμε πληροφορίες, μαθαίνουμε και μπορούμε, ενοποιώντας όλα τα dots μας, να παράξουμε και να διαχειριστούμε και εμείς ιδέες με αξία, που μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο.
Γι’ αυτό βουτηχτείτε στην ανασφάλεια. Αγαπήστε το challenge και το suspense. Πείτε «δεν ξέρω».
Δήμητρα Ζερβάκη, EMBA, PMP, TTT business coach,
project manager, adult trainer,
dimitrazervaki.com
Share this post
