Πέμπτη επτά παρά τέταρτο το απόγευμα. Σιγά σιγά μαζεύονται. Πρόσωπα χαμογελαστά, ομιλητικότατα και οικεία ακόμη και σε επισκέπτες που τα συναντούν για πρώτη φορά. Άντρες και γυναίκες που δεν φαίνεται να νοιάζονται ούτε για τις πιθανές διαφορές ηλικίας ούτε για τα πιθανά διαφορετικά βιώματα. Τυπικά είναι μαθητές. Ουσιαστικά μοιάζουν σαν ευχάριστη παρέα, έτοιμη να επισκεφθεί για μία ακόμη φορά τον τόπο που λέγεται «συναίσθημα».
Το μάθημα ή το διάλειμμα από τις καθημερινές, ζόρικες συχνά, συναισθηματικές καταστάσεις ξεκινά. Για αρχή με ασκήσεις χαλάρωσης και με νοερά ταξίδια σε γαλάζια νερά. Για τη συνέχεια με την προσπάθεια, εξαίρετη κάποιες φορές, να αποδώσουν κείμενα γραμμένα από ανθρώπους-μύθους, όπως η Έλλη Λαμπέτη, ο Δημήτρης Ψαθάς και ο Μάνος Κατράκης. Αυτά τα κείμενα ήταν δημοσιευμένα κάποτε σε αθηναϊκή εφημερίδα. Ήταν συμβουλές σε επίδοξους ηθοποιούς. Ήταν γραμμένα από ανθρώπους που λίγο τους κόφτανε τα λούσα και τα φώτα της δημοσιότητας. Ήταν γραμμένα από ανθρώπους με πάθος και πόθο για το θέατρο και, με έναν τρόπο, για τη ζωή τους την ίδια.
Το μάθημα ή το διάλειμμα από τις καθημερινές, ζόρικες συχνά, συναισθηματικές καταστάσεις τελείωσε. Η ίδια παρέα είχε γελάσει, είχε διασκεδάσει, είχε μάθει και είχε αφεθεί. Χωρίς βαρύγδουπες δηλώσεις. Κι έτσι ήταν ακόμη πιο χαμογελαστή, ομιλητική και οικεία. Απλώς μέσα από ένα δίωρο μάθημα συναισθηματικής διαλεκτικής του Στέλιου Καλαθά. Του ηθοποιού που αυτή τη σεζόν πρωταγωνιστεί στη μουσική κωμωδία «Βότκα… Δηλητήριο», αλλά εκτός αυτού μαθαίνει στους ανθρώπους ανεξαρτήτως επαγγέλματος και ηλικίας πώς να παίζουν καλύτερα τους ρόλους της ζωής τους με όπλο την επαφή με το συναίσθημά τους.
Τι είναι η συναισθηματική διαλεκτική;
Βιωματική μέθοδος που βασίζεται στους δείκτες συναισθηματικής ευφυΐας. Στόχος της συναισθηματικής διαλεκτικής είναι να αναγνωρίζεις, να διαχειρίζεσαι και να εκφράζεις σωστά τα συναισθήματά σου. Έτσι η ανθρώπινη επικοινωνία γίνεται αποτελεσματικότερη.
Ποιος είναι ο δείκτης συναισθηματικής ευφυΐας;
Κάθε άνθρωπος έχει δύο δείκτες, τον IQ, ή αλλιώς τον δείκτη ευφυΐας, και τον δείκτη Q, ή αλλιώς τον δείκτη συναισθηματικής ευφυΐας. Με απλουστευτικά λόγια μπορεί ένας άνθρωπος να είναι 50 χρονών, αλλά η συναισθηματική του ηλικία να είναι 12χρονου ή 15χρονου εφήβου. Μπορεί ακόμη να είναι συναισθηματικά ανάπηρος και, πιστέψτε με, κυκλοφορούν ελεύθερα πάρα πολλοί τέτοιοι άνθρωποι ανάμεσά μας. Πρόκειται για εκείνους που μπορεί να έχουν διαθέσει τον χρόνο τους και τη ζωή τους για να αποκτήσουν πολλά πτυχία, να κάνουν καριέρα και να βγάλουν λεφτά χωρίς παράλληλα να ασχοληθούν με τα συναισθήματά τους και τη διαχείριση και την έκφρασή τους.
Το θέμα είναι ότι τα πάντα στη ζωή φιλτράρονται από το συναίσθημα. Φόβοι, ανασφάλειες, χαρά, λύπη είναι συναισθήματα που προκύπτουν ανά πάσα στιγμή σε οποιαδήποτε σχέση και ανθρώπινη επαφή. Στην Αμερική όλοι ασχολούνται με τον δείκτη Q.
Πριν από μερικά χρόνια στη Ελλάδα δεν ασχολείτο κανείς με τη συναισθηματική ευφυΐα. Πλέον όμως ακόμη κι εδώ κάθε σοβαρή εταιρία που θέλει να αναθέσει σε υπαλλήλους της διευθυντικές θέσεις ή να προσλάβει υψηλόβαθμα στελέχη κάνει τεστ Q, γιατί έτσι μπορεί εκ των πρότερων να ξέρει πώς αντιδρά ένα στέλεχος σε καθεστώς πίεσης, κατά πόσο μπορεί να πάρει αποφάσεις, πόσο ευέλικτος είναι.
Εσείς έχετε κάνει τεστ Q;
Ασφαλώς. Πριν από αρκετά χρόνια σε μία ιδιωτική εταιρία που ασχολείται με την εκπαίδευση στελεχών επιχειρήσεων. Καταγράφηκε το συναισθηματικό προφίλ μου μέσα από μία διαδικασία πολύπλοκη, που ξεκινούσε από την παιδική μου ηλικία. Οι μέθοδοι είναι λεπτομερείς και αναλυτικές. Δεν περιγράφονται με λίγες λέξεις ούτε σου ανακοινώνουν έναν απλό αριθμό που προσδιορίζει τη συναισθηματική σου ηλικία μονολεκτικά. Τότε πάντως μου είχαν πει ότι συναισθηματικά ήμουν 20 με 25 χρονών!
Ο όρος «συναισθηματική διαλεκτική» είναι δική σας επινόηση;
Ναι. Άρχισα να ασχολούμαι με τη συναισθηματική ευφυΐα και να παρακολουθώ σεμινάρια στην Αμερική. Έκτοτε ενημερώνομαι διαρκώς για νέες τεχνικές. Ο βασικός άξονας των μαθημάτων μου στηρίζεται στο θέατρο. Αυτό δεν σημαίνει ότι απευθύνομαι σε ηθοποιούς. Κάθε άλλο. Έχω και ηθοποιούς μαθητές μου, αλλά όχι λόγω του επαγγέλματός τους. Το διευκρινίζω γιατί, επειδή είμαι κι εγώ ηθοποιός, πολλοί νομίζουν ότι η συναισθηματική διαλεκτική απευθύνεται μόνο σε συναδέλφους μου.
Τα μαθήματά μου σχετίζονται με το θέατρο με την εξής έννοια: Από μικρά παιδιά παίζουμε έναν ρόλο, του καλού παιδιού, του άριστου μαθητή, του καλού φίλου και ούτω καθ’ εξής. Μας φοράνε όλα αυτά τα κοστουμάκια που τα κουβαλάμε μία ζωή επάνω μας χωρίς να ξέρουμε εάν τα θέλουμε. Είναι ρόλοι που μας δίνουν, τους υποδυόμαστε μεν, όχι συνειδητά δε. Κι έτσι προσπαθούμε να αποδείξουμε ότι είμαστε καλοί σε έναν ρόλο που δεν είναι συνειδητή μας επιλογή.
Τα μαθήματά μου απευθύνονται σε όσους αισθάνονται κάποια στιγμή ότι κάτι δεν πάει καλά στη ζωή τους και είτε θέλουν κάτι να αλλάξουν είτε θέλουν να εξελίξουν τον εαυτό τους. Αυτός είναι ο στόχος της συναισθηματικής διαλεκτικής: να έρθει κανείς πιο κοντά στον εαυτό του, να διαχειρίζεται τους ρόλους της ζωής του, να αγαπήσει πιο πολύ τον εαυτό του.
Επομένως η συναισθηματική διαλεκτική είναι ένα μάθημα ψυχολογίας τρόπον τινά;
Όχι. Κάθε φορά που με ρωτάνε, δυσκολεύομαι να δώσω μία απάντηση, γιατί η συναισθηματική διαλεκτική είναι τεράστιο πεδίο. Σίγουρα δεν κάνουμε ψυχοθεραπεία ούτε μάθημα με την έννοια της παράδοσης ή των διαλέξεων. Θα έλεγα ότι κάνουμε ένα ταξίδι, κάθε φορά διαφορετικό, παίζουμε και γελάμε με μία αφορμή που δίνω εγώ στους μαθητές μου και με στόχο να αποκτήσουν περισσότερη επαφή με το συναίσθημά τους και τους τρόπους διαχείρισής του.
Επειδή προφανώς μόνο εάν παρακολουθήσει κάποιος τη συναισθηματική διαλεκτική μπορεί να αισθανθεί τη χρησιμότητά της, θα σας πω ένα υποθετικό παράδειγμα: έχω κακές σχέσεις με την αδελφή μου και θέλω να βρω τρόπο να το αλλάξω. Τι θα μου πείτε;
Δεν με ενδιαφέρει, ή καλύτερα δεν με απασχολεί, εάν έχετε εσείς μία αδελφή με την οποία οι σχέσεις δεν είναι καλές. Εάν όμως κάνουμε ένα παιχνίδι με θέμα τα βραβεία της ζωής μου, ίσως εκεί αναδειχθεί εάν αξίζετε το βραβείο της καλής αδελφής. Ωστόσο, επαναλαμβάνω, δεν είμαι ψυχολόγος και δεν κάνουμε ψυχοθεραπεία. Θα το έλεγα καλύτερα ταξίδι αυτό που κάνουμε εδώ. Με πολύ γέλιο και ευχαρίστηση.
Πόσο διαρκεί η κάθε συνάντηση συναισθηματικής διαλεκτικής;
Το κάθε μάθημα είναι δίωρο. Κάθε ομάδα αποτελείται από 15 έως 20 άτομα, άνδρες και γυναίκες, παρότι ομολογουμένως οι γυναίκες είναι περισσότερες. Έχω συνολικά οκτώ ομάδες σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κύπρο και συνολικά γύρω στους 150 μαθητές.
Ποιων ηλικιών είναι οι μαθητές σας;
Από είκοσι και πάνω όλων. Η διαφορά είναι τους 20χρονους και λίγο μεγαλύτερους ενδιαφέρουν περισσότερο θέματα ερωτικών σχέσεων, δημιουργίας οικογένειας, επαγγελματικής εξέλιξης. Οι μεγαλύτερες ηλικίες ενδιαφέρονται περισσότερο για την αυτοβελτίωσή τους.
Πώς προέκυψε η ιδέα της συναισθηματικής διαλεκτικής;
Είχα παρακολουθήσει ένα εξαιρετικό σεμινάριο του Ταντάσι Σουζούκι (σ.σ. διακεκριμένος Ιάπωνας σκηνοθέτης) στο Κέντρο Μελέτης Αρχαίου Δράματος. Το σεμινάριο αναφερόταν μεταξύ άλλων στην έκφραση των συναισθημάτων. Κάθε ρόλος στο θέατρο προϋποθέτει ανάλυση του κειμένου, του χαρακτήρα του ρόλου, των συναισθημάτων που του δημιουργούν οι καταστάσεις που βιώνει και του τρόπου που τα εκφράζει ο ήρωας. Είναι σαφές ότι κάθε ατάκα στο θέατρο μπορεί να ειπωθεί με αμέτρητους διαφορετικούς τρόπους. Ο καταλληλότερος θα είναι και ο αποτελεσματικότερος.
Στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης λοιπόν θέλησα να βοηθήσω τους ανθρώπους να διαχειρίζονται σωστά τα συναισθήματά τους και τους ρόλους της ζωής τους. Έτσι κι αλλιώς η δουλειά του ηθοποιού δεν απέχει και πολύ από αυτό που επιχειρείται στη συναισθηματική διαλεκτική.
Τι τίτλο θα βάζατε σε αυτή τη συνέντευξη;
Ο μίστερ «Συναίσθημα» Στέλιος Καλαθάς ή «μάθε ν’ αγαπάς τον εαυτό σου περισσότερο, η λύση είσαι εσύ».
Κυβέλη Χατζηζήση,
Δημοσιογράφος – «Στέντορας»
Share this post
