H εκπαίδευση ενηλίκων αποτελεί όλο και περισσότερο ένα κλειδί για την εναρμόνιση των γνώσεων, των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού στις σύγχρονες ανάγκες της ανάπτυξης των κοινωνιών.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θεωρεί ότι η συμβολή της εκπαίδευσης ενηλίκων, μέσω της ανάπτυξης δεξιοτήτων στην εκπλήρωση των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» μπορεί να είναι καθοριστική. Αυτό θα αντιμετωπίσει αποφασιστικά την τρέχουσα οικονομική κρίση και τη γήρανση του πληθυσμού.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της προσπάθειας ευαισθητοποίησης για την εκπαίδευση ενηλίκων και θέλοντας να αναπτύξει τα εργαλεία εκείνα που θα στοχεύσουν στην εξέλιξη του ανθρώπινου δυναμικού και της απορρόφησής του στην αγορά εργασίας έθεσε σε σταδιακή εφαρμογή το πρόγραμμα - διαδικτυακή πλατφόρμα EPALE (Electronic Platform for Adult Learning in Europe), η οποία αποτελεί και την επίσημη πλατφόρμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εκπαίδευση ενηλίκων.
Η EPALE που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2014 είναι μία διαδικτυακή πηγή πόρων υλικού για την εκπαίδευση ενηλίκων και αποτελεί μία πολύγλωσση κοινότητα για τους επαγγελματίες της εκπαίδευσης ενηλίκων. Σε αυτή συμμετέχουν 30 χώρες της Ευρώπης με περισσότερους από 6.500 εγγεγραμμένους χρήστες σε όλη την Ευρώπη. Δυστυχώς παρά τη χρησιμότητα του προγράμματος, αλλά και τη μεγάλη υστέρηση της χώρας μας στην εκπαίδευση ενηλίκων, η Ελλάδα δεν μετέχει άμεσα στο πρόγραμμα και δεν έχει δικό της κέντρο αξιοποίησης και διαχείρισης, τουλάχιστον προς το παρόν.
Στην πλατφόρμα μπορούν να εγγραφούν όλοι, οργανισμοί και άτομα που ασχολούνται επαγγελματικά με την παροχή εκπαίδευσης ενηλίκων. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι εκπαιδευτικοί και εκπαιδευτές ενηλίκων, ακαδημαϊκοί και ερευνητές, υπεύθυνοι χάραξης εκπαιδευτικής πολιτικής, πανεπιστήμια, κολέγια, σύνδεσμοι και μη κυβερνητικοί οργανισμοί που στόχο έχουν την ανάδειξη και την προώθηση της εκπαίδευσης ενηλίκων.
Οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να αναζητούν και να συμμετέχουν σε σεμινάρια που δημοσιεύονται στην πλατφόρμα. Μπορούν να αναζητούν επίσης κάθε πληροφορία, όπως άρθρα, ειδήσεις και στατιστικά στοιχεία από επίσημες δημοσιεύσεις ή και να συμμετέχουν σε χώρους συζητήσεων για θέματα εκπαίδευσης ενηλίκων, καθώς και να ανταλλάσσουν πληροφορίες και καλές πρακτικές.
Η περίπτωση της Ελλάδας
Το πρώτο που πρέπει να παρατηρήσουμε είναι η μη συμμετοχή της χώρας μας στην πλατφόρμα EPALE, την ίδια στιγμή που διαπιστώνεται ότι υστερούμε υπερβολικά σε προσέλευση του ανθρώπινου δυναμικού στη διά βίου μάθηση, στην επανακατάρτιση και στην επανεκπαίδευση για απόκτηση σύγχρονων γνώσεων και ικανοτήτων. Αυτό το κενό είναι ανάγκη να καλυφτεί άμεσα!
Την αξία της πλατφόρμας EPALE ανέδειξε με χαρακτηριστικό τρόπο η επιτυχημένη ημερίδα που διοργάνωσε η Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ως εθνική μονάδα συντονισμού για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής ατζέντας για την εκπαίδευση ενηλίκων στην Ελλάδα, με θέμα «Ευρωπαϊκή Ατζέντα Δεξιοτήτων για την Εκπαίδευση Ενηλίκων στην Ελλάδα», στις 16 Οκτωβρίου 2017, στο Κέντρο Πολιτισμού - Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Το πρόβλημα της υστέρησης στην εκπαίδευση ενηλίκων οξύνθηκε με την οικονομική κρίση που εκτόξευσε την ανεργία στο απόγειό της μέχρι και στο 1,5 εκ. ανέργους, ενώ οδήγησε έναν τεράστιο αριθμό νέων ανέργων και επιστημόνων στη μετανάστευση. Και όμως αυτό το δυναμικό μπορεί να μεγαλουργήσει με κατάλληλες υποδομές και προγράμματα. H ζυγαριά για την ευθύνη της εύρεσης εργασίας και της διαχείρισης καριέρας έχει πλέον γείρει δραστικά προς την πλευρά του ατόμου, αντί προς αυτήν του οργανισμού ή του κράτους, όπως ήταν στο παρελθόν.
Χωρίς να υποστηρίζουμε ότι η εκπαίδευση και η διά βίου μάθηση από μόνες τους μπορούν να επιλύσουν προβλήματα ανεργίας που προκαλούνται από την οικονομική κρίση, μπορούμε να πούμε ότι ένα σημαντικό μέρος του ανθρώπινου δυναμικού μπορεί να επανακαταρτιστεί και να αποδώσει προστιθέμενη αξία, ικανή να αντισταθεί στην κατάρρευση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Η αφομοίωση στην αγορά εργασίας και η απασχόληση αποκτά νέα μορφή εργασιακής ασφάλειας και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Η εισαγωγή και διάδοση της πλατφόρμας EPALE μπορεί να δημιουργήσει μια σειρά νέων δεδομένων για την καλύτερη πρόσβαση των πολιτών στη διά βίου μάθηση και στην εκπαιδευτική κινητικότητα, στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας του συστήματος της εκπαίδευσης ενηλίκων, στην ενεργοποίηση των πολιτών και στην ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων. Αυτή η εξέλιξη αυτομάτως αποτελεί μια καλύτερη βάση για την επαγγελματική δραστηριότητα του ανθρώπινου δυναμικού.
Είναι γνωστό ότι η γενική ανάπτυξη του μορφωτικού επιπέδου του πληθυσμού δεν αφορά μόνο στη βελτίωση της ατομικής ζωής, αλλά και στο επίπεδο ζωής, στην ποιότητα της εργασίας, στην παραγωγικότητα και στον πολιτισμό. Το αποτέλεσμα τέτοιων εξελίξεων το βλέπουμε στις ανεπτυγμένες χώρες της Ε.Ε., με τις οποίες θεωρητικά έπρεπε να συγκλίνουμε σε όλα τα επίπεδα, ενώ στην πραγματικότητα έχει σημειωθεί απόκλιση!
Οι παθογένειες της γραφειοκρατίας, οι βραδείς ρυθμοί μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης, οι αντιστάσεις αδράνειας, η άρνηση ανατροπής στερεοτύπων διοίκησης και εργασίας, η καινοτομική άπνοια, η διαφθορά, η ρουσφετολογία, ο κομματισμός, ο αποκλεισμός ικανών που ανατρέπουν τα στερεότυπα και άλλα πολλά, αποτελούν βασικές αιτίες μετάδοσης στο ανθρώπινο δυναμικό του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα της αντίληψης του «ωχαδερφισμού» και της αποχής από δράσεις συνεχούς βελτίωσής του σε όλους τους τομείς.
Πέραν αυτών, η χώρα μας υστερεί σε σύγχρονες υποδομές μάθησης, και για να μπει στο «τρένο της ανάπτυξης» πρέπει να εκσυγχρονιστεί. H Ελλάδα κατατάσσεται στην αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην 26η θέση μεταξύ των 28 χωρών - μελών της Ε.Ε.!
Η χώρα έχει ανάγκη, όχι μόνο από πλατφόρμες όπως η EPALE, αλλά και από σύγχρονα, συνδυασμένα πακέτα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ), τυπικής και μη τυπικής, που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Παράλληλα έχει ανάγκη από προγράμματα δημιουργίας νέου τύπου επιχειρήσεων: καινοτόμων, νέας τεχνολογίας, ανταγωνιστικών, ενταγμένων στο Εθνικό Σχέδιο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση.
Μέσα σε αυτό το σχέδιο πρέπει να βρει τη θέση του, μέσω του EPALE, και το ευρωπαϊκό όραμα συνάντησης, μάθησης, ενημέρωσης, συνεργασίας και επικοινωνίας ανάμεσα στα άτομα, τους φορείς και τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα εκπαίδευσης ενηλίκων.
Στόχος είναι ένα εκπαιδευτικό σύστημα που ενθαρρύνει μια κοινωνία ελεύθερης σκέψης σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο, η επένδυση στη μάθηση χωρίς κοινωνικό αποκλεισμό, η ελεύθερη έκφραση και η ανάπτυξη του ατόμου. Μόνο τότε θα λειτουργήσει αμφίδρομα η υγιής σχέση εκπαίδευσης - απασχόλησης και η δημιουργία πληθώρας σύγχρονων μικρών επιχειρήσεων νέας τεχνολογίας θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν τις νέες γνώσεις, να παράξουν νέες αξίες και να σταθούν ανταγωνιστικά σε συνθήκες κρίσης.
Αιμιλία Λυμπεράκη – Besson,
- Δημόσιος λειτουργός στο υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
- Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων, ενταγμένη στο Μητρώο Εκπαιδευτών του Ε.Κ.Δ.Δ.Α. & του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.
- Εμπειρογνώμονας - Εισηγήτρια νέου management ΗR, Εκπαίδευσης - Διά Βίου Μάθησης - Απασχόλησης & Ευρωπαϊκών Πολιτικών, Ε.Κ.Δ.Δ.Α.
- Εμπειρογνώμονας Ευρωπαϊκού Προγράμματος Erasmus Plus, Ι.Κ.Υ.
Share this post
