Το πώς λειτουργούσαν και λειτουργούν οι επιχειρηματίες, ιδιαίτερα οι μεγάλοι, στην Ελλάδα ούτε ήταν άγνωστο ούτε παράξενο για την ελληνική πραγματικότητα. Οι εξελίξεις του τελευταίου διαστήματος όμως έρχονται να επιβεβαιώσουν ότι όλα γύρω μας αλλάζουν και όλα τα ίδια μένουν τελικά. Η ανηθικότητα, το εύκολο και γρήγορο κέρδος που έρχεται μέσα από υπόγειους διαδρόμους –και συχνά παράνομους– έχει γίνει καθημερινότητα. Η περίπτωση μιας νέας Follie-Follie είναι γεγονός.
Ο λόγος δεν είναι άλλος από το σκάνδαλο που ξέσπασε τις τελευταίες ημέρες για τις αγοραπωλησίες ακινήτων από τον αντιπρόεδρο της εταιρίας Jumbo και την εκ νέου πώλησή τους σε Κινέζους, οι οποίοι διακαώς επιθυμούν τη «χρυσή» βίζα πολίτη της Ελληνικής Δημοκρατίας και κατ’ επέκταση της Ε.Ε. Όπως φαίνεται, η επιχειρηματική δραστηριότητα του πρώην πλέον αντιπροέδρου της Jumbo κ. Ευάγγελου Παπαευγγέλου στον κλάδο των ακινήτων οδηγεί σε περιπέτειες τόσο τον ίδιο, όσο και όλους τους εμπλεκομένους. Το βέβαιο είναι ότι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα παρουσιάστηκε ένα ακόμα κρούσμα αντίστοιχο με αυτό της Follie-Follie.
Αρνείται την εμπλοκή της η Jumbo
Από τη μεριά της η γνωστή εταιρία παιχνιδιών διαψεύδει δημοσιεύματα σχετικά με οποιαδήποτε εμπλοκή της στις ενέργειες του υψηλόβαθμου στελέχους της. Σε δελτίο Τύπου που εξέδωσε αναφέρει συγκεκριμένα: «H Jumbo AEE, σε απάντηση σημερινού σχετικού ερωτήματος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, προς άμεση και πλήρη ενημέρωση του επενδυτικού κοινού, με την παρούσα διαψεύδει ρητά και κατηγορηματικά ως αναληθή και αβάσιμα σημερινά δημοσιεύματα του Τύπου περί ενδεχόμενης εμπλοκής της με οποιονδήποτε άμεσο ή έμμεσο τρόπο σε φερόμενες ως παράνομες δραστηριότητες προσωπικής εταιρίας του ήδη παραιτηθέντος μικρομετόχου, αναπληρωτή αντιπροέδρου και εκτελεστικού μέλους του διοικητικού συμβουλίου κ. Ευάγγελου Παπαευαγγέλου.
»Ειδικότερα:
- 1. Η εταιρία ουδεμία απολύτως γνώση ή σχέση ή σύνδεση έχει με τις προσωπικές επιχειρηματικές δραστηριότητες του ανωτέρω στον τομέα των ακινήτων ή άλλες.
- 2. Ουδεμία συναλλαγή έχει πραγματοποιηθεί οποτεδήποτε μέσω των τραπεζικών λογαριασμών και των συστημάτων πληρωμών της εταιρίας, πλην αποκλειστικά και μόνον όσων αφορούν στην καθημερινότητα της πραγματικής εμπορικής δραστηριότητας αυτής.
- 3. Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Παπαευαγγέλου δεν είχε καμία απολύτως υπογραφή ή εξουσία σε σχέση με τις οικονομικές συναλλαγές της εταιρίας, καθώς η μόνη του αρμοδιότητα ήταν αγορανομικώς υπεύθυνος και αρμόδιος για τις καθημερινές τρέχουσες συναλλαγές με δημόσιες υπηρεσίες, αρχές και οργανισμούς».
Από την πλευρά της Εθνικής Τράπεζας, η οποία φαίνεται να εμπλέκεται για παραβίαση των κινεζικών capital controls με συναλλαγές μέσω POS για λογαριασμό εταιρίας συμφερόντων του Ε. Παπαευαγγέλου, ξεκαθαρίζει ότι «μετά τη διαπίστωση από τους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου και κανονιστικής συμμόρφωσης διενέργειας ασυνήθιστων συναλλαγών με χρήση πιστωτικών καρτών, προέβη άμεσα στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διακοπή τους. Στο πλαίσιο αυτό προέβη εγκαίρως σε ενημέρωση των αρμόδιων αρχών. Περαιτέρω, σε εφαρμογή των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης και επιχειρηματικής ηθικής, ενημερώθηκαν τα αρμόδια όργανα της τράπεζας και αποφασίστηκε από το διοικητικό της συμβούλιο η άμεση λήψη μέτρων από τη διοίκηση».
Η χρονική περίοδος που έρχεται στην επιφάνεια το εν λόγω σκάνδαλο έχει μερικές ακόμα προεκτάσεις, καθώς την ίδια περίοδο στους ευρωπαϊκούς κύκλους έχει αποφασιστεί η αναθεώρηση του προγράμματος χορήγησης βίζα σε Ελλάδα, Κύπρο, Βουλγαρία και Μάλτα προκειμένου να ελεγχθεί η «ποιότητα» ανθρώπων και χρήματος που εισέρχονται στην Ε.Ε. Η παράμετρος αυτή είναι πιο σοβαρή απ’ όσο φαίνεται εκ πρώτης όψεως, καθώς τα μέσα στην Ευρώπη και την Ελλάδα επί δύο μήνες τώρα εστιάζουν στο ξέπλυμα χρήματος μέσω της χορήγησης βίζας σε χώρες-μέλη της Ε.Ε.
Υπό αυτό το πρίσμα δεν είναι τυχαίο επίσης που η παγκόσμια θέση της χώρας μας, σύμφωνα με την έκθεση «Doing business 2019», έχει πτωτική πορεία, ευρισκόμενη στην 57η θέση. Ένα σκάνδαλο του μεγέθους της Folli Follie παραμένει ουσιαστικά ακόμη ανεξιχνίαστο και οι όποιες διαδικασίες προχωρούν με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς. Υψηλότατο στέλεχος της εταιρίας Jumbo δεν συμμορφώνεται με τους κανόνες και δεν δείχνει κανένα σεβασμό στον όρο «εταιρική διακυβέρνηση». Ακόμα και εταιρίες με μακρά πορεία στην ελληνική επιχειρηματική σκηνή αποφασίζουν να αλλάξουν έδρα.
Ανακαλύπτοντας την Αμερική
Η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν προκαλεί καμία έκπληξη, ειδικά για τον κλάδο των μεσιτών. Όμως δεν είναι η μοναδική ούτε και πρόκειται να είναι και η τελευταία. Το σκάνδαλο της Siemens, που έχει και έντονη πολιτική χροιά, οι off-shore εταιρίες του κ. Βουλγαράκη, που μπλέχτηκαν στο σκάνδαλο του Βατοπεδίου, το θέμα της Novartis, για το οποίο ακόμα περιμένουμε να δούμε τα πορίσματα και αν τελικά θα προκύψουν ποινικές ευθύνες, και τόσα άλλα σκάνδαλα που κατά καιρούς έχουν γίνει γνωστά είναι ενδεικτικά για να καταλάβουμε πώς καταφέρνουν κάποιοι να φτάσουν στην κορυφή.
Γιατί όμως γίνεται τόση φασαρία για κάτι που όλοι υποψιαζόμαστε και για το οποίο στην Ελλάδα έχουμε αναρίθμητα παραδείγματα; Για να μην υπάρχουν παρερμηνείες, δεν είχαμε ούτε έχουμε κάτι με τον συγκεκριμένο επιχειρηματία ούτε κάτι με την εταιρία που εκπροσωπούσε ως μέλος στο Δ.Σ. και αντιπρόεδρος. Όλοι λίγο πολύ γνωρίζαμε ή υποψιαζόμασταν ότι για να φτιάξεις μια καλή περιουσία, από την οποία μπορούν να βιοποριστούν τα μέλη της οικογένειάς σου αλλά και οι απόγονοί σου, δεν πας με τον σταυρό στο χέρι.
Μια αλήθεια που η πουριτανή κοινωνία μας, αν και ενδόμυχα αναγνωρίζει, δεν λέει να παραδεχτεί δημόσια. Γι’ αυτό, όταν γίνονται τα αποκαλυπτήρια και βλέπουμε για λίγο πίσω από την κουρτίνα της κάθε λογής Follie-Follie ή του πρώην υψηλόβαθμου στελέχους της Jumbo, πέφτουμε όλοι από τα σύννεφα. Γιατί ανέκαθεν μαθαίναμε ότι αν θέλουμε να πετύχουμε στο μέλλον, το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να είμαστε παραγωγικοί, υπάκουοι και με όρεξη για δουλειά. Αυτά ήταν τα εχέγγυα και τα απαραίτητα εφόδια, μας έλεγαν. Κανείς όμως δεν μας μίλησε ότι για να φτάσουμε σε ανάλογο επίπεδο, πρέπει πολλές φορές –αν όχι πάντα– να έχουμε δοσοληψίες και κάτω από το τραπέζι, με αδιαφανείς τρόπους.
Απόστολος Ζαβιτσάνος,
Δημοσιογράφος-«Στέντορας»