Τα τελευταία χρόνια η κλιματική αλλαγή έχει προβληματίσει την παγκόσμια κοινότητα. Αν και ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει αποσύρει τη χώρα του από τη διεθνή Συμφωνία των Παρισίων (την πρώτη παγκόσμια νομικά δεσμευτική συμφωνία για το κλίμα), χαρακτηρίζοντας ως απάτη την κλιματική αλλαγή, δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις οι οποίες υπό την πίεση της κοινής γνώμης στρέφονται σε εναλλακτικά μοντέλα, αναθεωρούν πρακτικές και μεθόδους παραγωγής και στρέφονται σε περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον λύσεις με σκοπό να περιορίσουν την επιβάρυνση που προκαλούν στο φυσικό οικοσύστημα.
Οι βιομηχανίες και οι πολυεθνικές γίνονται πιο φιλικές
Εδώ και πάρα πολλά χρόνια έχει ξεκινήσει η αναθεώρηση του υπάρχοντος μοντέλου παραγωγής στην αυτοκινητοβιομηχανία. Η μείωση των ρύπων, η οποία άλλωστε αποτελεί βασικό άξονα και στόχο για διακρατικές ενώσεις όπως η Ε.Ε., έχει ωθήσει τις εταιρίες στην επένδυση στην ηλεκτροκίνηση. Το Jaguar I-Pace, το Mercedes-Benz EQ, το Audi E-Tron, το Porsche Taycan αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα. Πιο πρόσφατα η Aston Martin έχει αναπτύξει και συνεχίζει την παραγωγή πλήρως ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων.
Όμως η επιρροή που ασκεί η κλιματική αλλαγή δεν περιορίζεται μόνο στην αυτοκινητοβιομηχανία. Η εταιρία ρούχων Burberry πρόσφατα ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει να χρησιμοποιεί πραγματική γούνα για τα προϊόντα της από εδώ και πέρα, ενώ θα βάλει τέλος και στην πρακτική της καύσης των προϊόντων που δεν έχουν πωληθεί. Σύμφωνα με τα τελευταία οικονομικά αποτελέσματα, που δόθηκαν στη δημοσιότητα τον Ιούλιο, η Burberry κατέστρεψε απούλητα ρούχα, αξεσουάρ και αρώματα αξίας 28,6 εκατ. στερλινών το 2017.
Η εταιρία παιχνιδιών Lego δεσμεύτηκε να χρησιμοποιεί βιώσιμα υλικά στα προϊόντα της έως το 2030, αντικαθιστώντας σταδιακά τις σημερινές πρώτες ύλες της με πιο φιλικά προς το περιβάλλον υλικά.
Ακόμα και οι εταιρίες εστίασης έχουν ανακοινώσει ότι θα αποσύρουν τα πλαστικά καλαμάκια, αντικαθιστώντας τα με βιοδιασπώμενα, ενώ εισάγουν χάρτινες, ανακυκλώσιμες σακούλες αντί των πλαστικών.
Όλο και περισσότερες εταιρίες εστιάζουν στην εκπαίδευση του προσωπικού τους και την καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης. Άλλωστε, όπως έχουν δηλώσει πολιτικοί, επιστήμονες και επιχειρηματίες, η κλιματική αλλαγή αποτελεί και πρέπει να αποτελεί μέρος της καθημερινής λήψης αποφάσεων των επιχειρήσεων.
Ο Ντάνιελ Βέρμερ, επικεφαλής του Κέντρου Ενέργειας, Ανάπτυξης & Παγκόσμιου Περιβάλλοντος του Fuqua School of Business του Πανεπιστημίου Duke, δήλωσε πρόσφατα: «Η δημιουργία ενός νέου συστήματος ενέργειας και πόρων σε παγκόσμια κλίμακα και με την απαιτούμενη ταχύτητα είναι μια τεράστια πρόκληση και θα απαιτήσει επενδύσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Ωστόσο το κόστος για την κοινωνία είναι δραματικά χαμηλότερο από το κόστος της αδράνειας και θα οδηγήσει μακροπρόθεσμα σε ένα πιο υγιές, καθαρότερο, σταθερότερο κράτος».
Στην Ελλάδα
Στη χώρα μας, αν και δεν έχουμε έντονα φαινόμενα κλιματικής αλλαγής, είμαστε απροετοίμαστοι. Οι τραγωδίες στη Μάνδρα και στο Μάτι αλλά και ο μεσογειακός κυκλώνας του προηγούμενου διαστήματος έδειξαν ότι ακόμα και τα συνηθισμένα καιρικά φαινόμενα μόλις αποκτήσουν μια ένταση μπορούν να εξελιχθούν σε παράγοντα καταστροφών.
Και κάπου εδώ έρχεται το EIT Climate-KIC. Το EIT Climate-KIC αποτελεί μια ευρωπαϊκή κοινότητα για τη γνώση και την καινοτομία, η οποία λειτουργεί για μια ευημερούσα, χωρίς αποκλεισμούς, ανθεκτική στην αλλαγή του κλίματος κοινωνία και βασίζεται στην κυκλική οικονομία με μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Το EIT Climate-KIC Hub στην Ελλάδα ξεκίνησε την επίσημη δραστηριοποίησή του στις 25 Μαΐου 2018 και εκπροσωπείται από μια κοινοπραξία αποτελούμενη από το Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά», το ERFC (European Regional Framework for Co-operation), το Uni.fund και την Ακαδημία Αθηνών.
Στόχος της κοινότητας είναι να δώσει την απαραίτητη ώθηση και να επιταχύνει την τεχνολογική καινοτομία προκειμένου να αντιμετωπιστούν οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα. Αυτό θα γίνει μέσω της συνεργασίας μεταξύ α. έρευνας και εκπαίδευσης β. επιχειρήσεων, χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και ιδιωτικών ταμείων γ. της κοινωνίας των πολιτών.
Τη Δευτέρα 1η Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στην οποία αναδύθηκε μια αυξανόμενη τάση να αντιμετωπιστούν οι σημερινές ανάγκες. Από την κυβέρνηση παρευρέθηκαν ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος & Ενέργειας Σωκράτης Φάμελλος και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος, γεγονός που αναδεικνύει τη σημασία που προσδίδει η κυβέρνηση στην αντιμετώπιση του ζητήματος.
Ο Σωκράτης Φάμελλος, ο οποίος έκανε την εναρκτήρια ομιλία της εκδήλωσης, ανέφερε πως έχουμε ως χώρα ένα εκπληκτικό επιστημονικό προσωπικό, το οποίο πραγματοποιεί έρευνα υψηλού επιπέδου και επιστημονικές μελέτες με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Αυτό που απομένει είναι όλη αυτή η γνώση υψηλής αξίας να μετατραπεί σε δράση από τις επιχειρήσεις και να γίνουν τα πρώτα βήματα. Αν δεν δράσουμε τώρα, σε μια δεκαετία θα είμαστε σε πολύ πιο δύσκολη θέση. Στόχος είναι να προωθηθεί η «καθαρή» τεχνολογία (clean technology) με σκοπό να μειωθεί το ζημιογόνο αποτύπωμα στο περιβάλλον.
Ο τρόπος με τον οποίο η τεχνολογία, η έρευνα και οι υποδομές πλαισιώνουν το μέλλον και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής απασχόλησε σε σημαντικό βαθμό ομιλητές, οι οποίοι παρουσίασαν θέσεις, πρακτικές και απόψεις για τη διαχείριση του ζητήματος στην εποχή της κλιματικής αλλαγής, αλλά και για το πώς μπορούμε να δώσουμε υλική υπόσταση στις μέχρι τώρα ιδέες και προτάσεις.
Άλλωστε, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα επιδόσεις που έχει η Ελλάδα, δημιουργείται προβληματισμός για το μέλλον. Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα Climate Change Performance Index 2018 (CCPI), που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το δίκτυο οργανώσεων Climate Action Network, στο οποίο συμμετέχουν το WWF Ελλάς και η Greenpeace, η Ελλάδα κατέλαβε την 23η θέση στις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαιτίας των ανεπαρκών επιδόσεών της στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η επίδοση της Ελλάδας χαρακτηρίστηκε ως «κακή» σε σχέση με τη «μέτρια» περσινή επίδοσή της (περσινή θέση: 17η στην Ε.Ε. των 28), ξεπερνώντας οριακά την Πολωνία και τη Βουλγαρία. Ειδικά στην κατηγορία της εφαρμογής εθνικών πολιτικών στο σύνολο των χωρών που αξιολογηθήκαν (56 χώρες) η Ελλάδα καταλαμβάνει τη θλιβερή 13η θέση, αλλά από το τέλος.
Απόστολος Ζαβιτσάνος,
Δημοσιογράφος-«Στέντορας»