Το bitcoin έχει απασχολήσει εδώ και πολλά χρόνια τους οικονομικούς κύκλους παγκοσμίως για το πώς θα μπορέσουν να το ενσωματώσουν και να το μετατρέψουν σε καθεστωτικό πλεονέκτημα. Για όσους δεν γνωρίζουν, το bitcoin αποτελεί το μεγαλύτερο διαδικτυακό κρυπτονόμισμα, το οποίο πλέον ακόμα και μεγάλοι διεθνείς επιχειρηματικοί όμιλοι έχουν εντάξει στην καθημερινότητά τους. Το bitcoin όμως δεν έχει τόση σημασία όσο η τεχνολογία που υπάρχει από πίσω και με την οποία λειτουργεί.
Η τεχνολογία του bitcoin ονομάζεται blockchain. Αν και αρκετοί τα συγχέουν, είναι δύο όροι εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους. Γιατί όμως το blockchain έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα; Γιατί η συντριπτική πλειονότητα των αναλυτών εκτιμούν ότι η λογική με την οποία λειτουργεί το blockchain θα φέρει δραματικές αλλαγές σε πολλούς κλάδους της οικονομίας. Εδώ και καιρό με βάση τη συγκεκριμένη τεχνολογία έχουν αναπτυχθεί δραστηριότητες γύρω από τον χρηματοπιστωτικό κλάδο, τον ενεργειακό κλάδο, τον κλάδο της λιανικής πώλησης και ο κατάλογος θα συνεχίσει να διευρύνεται όσο περνά ο καιρός.
Πώς λειτουργεί το blockchain
Το blockchain αφορά καταχωρίσεις, ενώ η κάθε καταχώριση δημιουργεί μια καινούργια αλυσίδα καταχωρίσεων και αυτό συνεχίζεται επ’ άπειρον. Οι καταχωρίσεις αυτές αφορούν συναλλαγές οι οποίες συνεχώς διευρύνονται και ενημερώνονται αυτόματα. Θα μπορούσαμε με ευκολία να παρομοιάσουμε το blοckchain με ένα δέντρο που το κάθε κλαδί διευρύνεται σε ένα καινούργιο, δημιουργώντας μια συνεχόμενη αλυσίδα. Αυτή η αλυσίδα ονομάζεται blockchain.
Το ιδιαίτερο στοιχείο του blockchain είναι ότι αποτελεί ένα απαραβίαστο αρχείο στο οποίο καταγράφονται όλες οι συναλλαγές και ο κάθε κάτοχος bitcoin μπορεί να έχει πρόσβαση και ενημέρωση. Το αρχείο το οποίο διαμοιράζεται μεταξύ χιλιάδων χρηστών παγκοσμίως είναι κρυπτογραφημένο και ως εκ τούτου είναι σχεδόν απίθανη η παραποίηση στοιχείων, γεγονός που το μετατρέπει σε ένα αξιόπιστο σύστημα που δύσκολα κάποιος μπορεί να χειραγωγήσει και να αλλοιώσει.
Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος αρμόδιος για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά Άντρους Άνσιπ δήλωσε κατά την εγκαινίαση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου: «Τεχνολογίες όπως η blockchain μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των δαπανών, αυξάνοντας παράλληλα την εμπιστοσύνη, την ιχνηλασιμότητα και την ασφάλεια. Έχουν τεράστιες δυνατότητες να κάνουν ασφαλέστερες τις διαδικτυακές κοινωνικές επαφές και οικονομικές συναλλαγές, παρέχοντας προστασία έναντι ενδεχόμενων επιθέσεων και εξαλείφοντας την ανάγκη για μεσάζοντες. Στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε τη σημαντική δεξαμενή ταλέντων της Ευρώπης και τις εξαιρετικές νεοφυείς επιχειρήσεις για να εξελιχθούμε σε μια ηγετική περιοχή παγκοσμίως που θα αναπτύξει την τεχνολογία blockchain και θα επενδύσει στην εφαρμογή της».
Η παραπάνω δήλωση έχει ιδιαίτερη βαρύτητα γιατί θίγει την εξάλειψη των μεσαζόντων. Άρα λοιπόν σε μια τυπική συναλλαγή όπως την ξέραμε μέχρι χθες σήμερα ο μεσάζοντας δεν θα έχει θέση, οπότε οι τράπεζες δεν θα είναι μέρος του παιχνιδιού. Φυσικά, αν και οι τράπεζες πλήττονται από μια τέτοια εξέλιξη, αυτό δεν σημαίνει ότι οι ίδιοι δεν μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν προς όφελός τους. Υπάρχουν οργανισμοί κεφαλαίων στο εξωτερικό οι οποίοι ήδη προσφέρουν δυνατότητες επένδυσης σε νομίσματα όπως το bitcoin και εργάζονται για να τοποθετήσουν αυτού του τύπου τα κεφάλαια σε κλασικά επενδυτικά οχήματα. Αντίστοιχα μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να μειώσουν τα κόστη τους μέσω της παροχής εμβασμάτων. Ο τραπεζικός κλάδος σίγουρα θα επαναπροσδιοριστεί και θα αλλάξουν πολλά σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιούσαμε τις συναλλαγές μας μέχρι σήμερα.
Ο ενεργειακός κλάδος επίσης είναι ένας τομέας στον οποίο είναι δυνατή μια τέτοια αξιοποίηση. Από κυβέρνησης Παπανδρέου είχε ξεκινήσει η Ελλάδα την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στις στέγες με σκοπό την παραγωγή και την πώληση ενέργειας από τους ίδιους τους καταναλωτές.
Αυτή η πρακτική έχει μπει πλέον στο χρονοντούλαπο της ιστορίας και τη θέση της πήρε πρακτική που εξελίχθηκε στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Εκεί η πώληση του ηλεκτρονικού ρεύματος γίνεται μέσω του solarcoin. Το solarcoin αποτελεί ηλεκτρονικό νόμισμα που προέρχεται από την ηλιακή ενέργεια. Ένας κάτοχος ηλιακού κατόπτρου, είτε είναι ιδιώτης είτε εταιρία, μπορεί να κερδίσει solarcoins.
Σήμερα το blockchain δίνει τη δυνατότητα να πιστοποιηθεί η ποσότητα της εμπορεύσιμης ενέργειας προς πώληση. Αυτό συμβαίνει ήδη, για παράδειγμα, στη Νέα Υόρκη (Μπρούκλιν), όπου έχει δημιουργηθεί τοπικό δίκτυο μέσω του οποίου τα νοικοκυριά της γειτονιάς μπορούν να εμπορεύονται ηλεκτρικό ρεύμα ελεύθερα σε ένα πλαίσιο αποκέντρωσης. Όμως το πρόβλημα που παρουσιάζεται στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι η ενέργεια που παράγεται χρειάζεται και ανάλογους αποθηκευτικούς χώρους για να μπορούν να την αξιοποιήσουν και αργότερα.
Όμως τέτοιες εγκαταστάσεις είναι ιδιαίτερα ακριβές για έναν μέσο καταναλωτή. Αυτό σημαίνει ότι όσο δεν υπάρχουν οικονομικές λύσεις η προσφορά ρεύματος από καταναλωτή προς καταναλωτή σε ευρεία κλίμακα δεν αποτελεί επιλογή. Υπάρχουν πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση, όπως το Tesla Powerall, μια συσκευή που όντως επιτρέπει την αποθήκευση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, αλλά η προσφορά τέτοιου τύπου εξοπλισμού είναι για την ώρα πολύ περιορισμένη.
Στην Ελλάδα σήμερα λειτουργούν εταιρίες που χρησιμοποιούν την τεχνολογία blockchain. Το Easyexports της Αθηνάς Στάντζου και του Ντονάτο Ταλίεντε συνδέει εξαγωγείς και αγοραστές φαγητών και ποτών στο διεθνές εμπόριο μέσω ενός αποκεντρωμένου δικτύου. Η Synaphea, η πρώτη ελληνική εφαρμογή blockchain, κατασκευάζει smart contracts για την ασφαλιστική αγορά με τη συγκεκριμένη τεχνολογία να χρησιμοποιείται για επαλήθευση μιας σειράς στοιχείων.
Φυσικά το blockchain λειτουργεί σαν ένα δίκοπο μαχαίρι. Η εξάπλωση της συγκεκριμένης τεχνολογίας διευκολύνει τις κάθε είδους συναλλαγές, από την άλλη όμως με την υιοθέτηση του blockchain μια εταιρία θα κάνει καλύτερα, γρηγορότερα και με πολύ λιγότερους υπαλλήλους τη δουλειά της, άρα με μεγαλύτερο κέρδος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οποιαδήποτε τεχνολογία υιοθετείται πρέπει να χρησιμοποιείται έχοντας στο επίκεντρο τον ίδιο τον άνθρωπο και όχι ως μοχλός πίεσης έναντι των εργαζομένων.
Αποστόλης Ζαβιτσάνος,
Δημοσιογράφος-«Στέντορας»