Αν το world wide web έφερε επανάσταση στη ζωή μας τη δεκαετία του ’90, το Internet Of Things είναι η επανάσταση του σήμερα. Επί της ουσίας αποτελεί ένα τεράστιο άλμα στο κομμάτι της τεχνολογίας, το οποίο έχει ήδη δημιουργήσει τομή στο κομμάτι λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Ακόμα και αν μας έχει απασχολήσει τα τελευταία χρόνια, η αλήθεια είναι ότι επινοήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Ο όρος πρωτοεμφανίστηκε στα τέλη του ’90 από τον Kevin Ashton, ο οποίος πρώτος περιέγραψε έναν χολιγουντιανό κόσμο, όπου οι μηχανές είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους, αλλά και με τον φυσικό κόσμο, αντλώντας στοιχεία μέσω αισθητήρων. Η εντύπωση που προκάλεσε το όραμά του οδήγησε στο σήμερα και διαμόρφωσε κατά πολύ την καθημερινότητά μας.
Κάπως έτσι και με τις συσκευές να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος όλων των πτυχών της ζωής μας, το Internet Of Things πήρε σάρκα και οστά. Σήμερα όλο και περισσότερες συσκευές έχουν wi-fi, bluetooth και προηγμένους αισθητήρες, που παρατηρούν την καθημερινότητα, τις συνήθειες και τον συνολικό τρόπο ζωής μας. Πλέον σπίτια λειτουργούν με τις λεγόμενες «έξυπνες» συσκευές, που μπορούν να ενεργοποιηθούν από απόσταση μέσω του κινητού μας ή από έναν απλό υπολογιστή.
Οι επιχειρήσεις, αναγνωρίζοντας την ευκαιρία, ξεκίνησαν να κάνουν χρήση αυτών των υπηρεσιών με σκοπό να αντλήσουν ώθηση και να αναπτυχθούν. Το να γνωρίζει μια επιχείρηση ποιο είναι το αγοραστικό κοινό της, τις προτιμήσεις του σε συνδυασμό με τις τάσεις της αγοράς μπορεί να τη φέρει σε θέση οδηγού και αντί να κυνηγά τον υποψήφιο πελάτη, οι ρόλοι να αντιστραφούν.
Πλέον στον 21ο αιώνα η προσποιημένη διαφήμιση είναι η αποτελεσματικότερη τακτική ώστε να ικανοποιηθούν οι καταναλωτικές ανάγκες. Αυτό σημαίνει όμως ότι τα δεδομένα αυτούσια δεν έχουν καμία ιδιαίτερη σημασία αν δεν αξιοποιηθούν και δουλευτούν κατάλληλα. Η ποσότητα στην προκειμένη περίπτωση δεν παίζει τόσο μεγάλη σημασία, όσο η διαχείριση αυτής της ποσότητας δεδομένων. Είτε είναι μικρή είτε μεγάλη μια επιχείρηση, ο τρόπος που χρησιμοποιεί τα δεδομένα είναι η ειδοποιός διαφορά και όσο αρτιότερα τα εκμεταλλεύεται, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει για να αναπτυχθεί.
Σύμφωνα με τον ΣΕΠΕ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας) την τετραετία 2018-2022 οι συνδεδεμένες στο διαδίκτυο συσκευές (Internet of Things [ΙοΤ]) θα αυξηθούν κατά 140%.
Η οργανισμός GSMA (Global System for Mobile Association) σε έκθεσή του αναφέρει: «Με τον αριθμό των συνδεδεμένων καταναλωτικών συσκευών και των βιομηχανικών μηχανημάτων να αυξάνεται ταχύτατα, το οικοσύστημα IoT θα εξελιχθεί σε μια αγορά τρισεκατομμυρίων δολαρίων την επόμενη δεκαετία. Ωστόσο η ευκαιρία για έσοδα απομακρύνεται από την απλή σύνδεση των συσκευών. Περιλαμβάνει μια συνολική εμπειρία της τεχνολογίας ΙοΤ από την αντιμετώπιση ειδικών τομέων με προσαρμοσμένες λύσεις, η οποία με τη σειρά της απαιτεί την προσαρμογή των επιχειρηματικών μοντέλων σε αυτές τις τάσεις της αγοράς. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να διαφοροποιηθούν αν θέλουν να ανταμειφθούν για τις επενδύσεις που απαιτεί η επανάσταση του IoT. Η αξία της αγοράς του ΙοΤ θα αρχίσει να μετατοπίζεται από τη συνδεσιμότητα στις πλατφόρμες, τις εφαρμογές και τις υπηρεσίες, καθώς οι επιχειρήσεις θα αναζητούν ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο». Μάλιστα εκτιμάται ότι εξαιτίας της διαρκούς ανόδου του IoT θα παραχθούν έσοδα της τάξης του 1,1 τρισ.
Όπως σε όλες τις πτυχές της ζωής μας, η ειδοποιός διαφορά και εδώ είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η χρήση από τα άτομα και όχι η λειτουργία αυτή καθαυτή. Πρακτικά μιλάμε για έναν καθημερινό 24ωρο κατάσκοπο στον οποίο από μόνοι μας έχουμε δώσει free pass να εισβάλλει στην καθημερινότητά μας. Η πλέον διαδεδομένη υπόθεση του IoT προέρχεται από τον Mark Zuckerberg και το Facebook. Το σκάνδαλο με την Cambridge Analytica, που συνέλεξε πληροφορίες για περισσότερους από 50 εκατ. χρήστες του Facebook χωρίς τη συγκατάθεσή τους και έτσι πιθανόν να καθορίστηκε σε μεγάλο βαθμό η εκλογή του Τραμπ, δείχνει τη δυναμική που έχει το IoT στον υπάρχοντα διαμορφωμένο κόσμο.
Μόνο από το παραπάνω παράδειγμα καταλαβαίνουμε ότι το IoT αποτελεί μια τεχνολογία που έχει τη δυνατότητα να αλλάζει τις ισορροπίες και που εκ των πραγμάτων θα αλλάζει συνεχώς το σύνολο του κόσμου γύρω μας. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα της πόλης του Όσλο, όπου με τη χρήση των νέων συσκευών κατορθώθηκε να μειωθεί το ενεργειακό κόστος κατά 62%. Αντίστοιχες χρήσεις σαφώς γίνονται και αξιοποιούνται και σε επιχειρηματικό επίπεδο.
Στον τομέα των μεταφορών
Τα αυτοκίνητα χωρίς οδηγό κάποτε ήταν σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Σήμερα είναι μια πραγματικότητα, την οποία όλο και περισσότερες εταιρίες έχουν αποδεχθεί, και εδώ και χρόνια ξεκίνησε η δημιουργία αυτόνομων οχημάτων. Αξιοποιώντας την τεχνολογία αυτή, τα αυτοκίνητα είναι συνδεδεμένα στο διαδίκτυο, συλλέγοντας πληροφορίες για τη διαδρομή, την κίνηση στους δρόμους, τις κλιματολογικές συνθήκες και την κατάσταση του οδοστρώματος, έπειτα αναλύουν και επεξεργάζονται τις πληροφορίες κι έτσι μπορούν να αποφασίσουν ποια είναι η κατάλληλη ταχύτητα και η βέλτιστη διαδρομή που πρέπει να ακολουθηθεί.
Στον κλάδο της υγείας
Τα smartwatches δεν είναι κάτι καινούργιο για την ελληνική αγορά. Αρκετοί τα χρησιμοποιούν στην καθημερινότητά τους με σκοπό είτε να ελέγχουν οι ίδιοι οι χρήστες την πορεία της υγείας τους είτε να γίνεται εξ αποστάσεως παρακολούθηση από γιατρό σε πραγματικό πάντα χρόνο. Εδώ και αρκετό καιρό έχει ανοίξει συζήτηση για τη χρήση εξειδικευμένων συσκευών που θα χρησιμοποιούνται από τα νοσοκομεία για την παρακολούθηση των ασθενών.
Στο εμπόριο
Οι επιχειρηματίες θα μπορούν να έχουν ανά πάσα στιγμή πλήρη εικόνα του διαθέσιμου αποθέματος ενός προϊόντος ή ακόμα και μέσα στα ίδια τα καταστήματα θα μπορούν να ελέγχουν και να καταγράφουν για ποια προϊόντα σημειώνεται το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Ενδεικτικά αναφέραμε μόνο μερικούς κλάδους διαμετρικά αντίθετους μεταξύ τους για να αναδείξουμε το εύρος στο οποίο η νέα τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Το σίγουρο είναι ότι τα επιχειρηματικά μοντέλα της νέας εποχής θα δομηθούν γύρω από το Internet Of Things. Ακόμα και εδώ όμως υπάρχουν προκλήσεις και κίνδυνοι, οι οποίοι πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη από τις επιχειρήσεις. Το μεγαλύτερο ζήτημα που προκύπτει είναι αυτό της ασφάλειας. Το σκάνδαλο του Facebook αποδεικνύει ότι όταν η επιχειρηματικότητα δεν έχει ηθική, καταπατά βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Τα προσωπικά δεδομένα ενός καταναλωτή δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να πέσουν σε λάθος χέρια. Οι επιχειρηματίες σε αυτή τη νέα εποχή θα πρέπει να φερθούν ώριμα και αξιόπιστα χωρίς διάθεση εκμετάλλευσης.
Αποστόλης Ζαβιτσάνος,
Δημοσιογράφος-«Στέντορας»