Ήταν τρία χρόνια πριν, όταν μαθητές από την Καλαμάτα κατασκεύαζαν ένα «έξυπνο κράνος», που αν δεν το φοράει ο μοτοσικλετιστής δεν παίρνει μπροστά η μηχανή. Η ιδέα «γεννήθηκε» ύστερα από ένα ατύχημα με μηχανή που είχαν δυο συμμαθητές τους χωρίς να φορούν το απαραίτητο αυτό εξάρτημα που σώζει ζωές. Έναν χρόνο νωρίτερα, μαθητές από τη Θεσσαλονίκη, παρατηρώντας τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε συμμαθητής τους με προβλήματα όρασης στην καθημερινότητά του, είχαν φτιάξει μια έξυπνη συσκευή προειδοποίησης εμποδίων στο ύψος της κεφαλής ώστε να «πιάνει» ό,τι δεν μπορεί να γίνει αντιληπτό με το λευκό μπαστούνι. Φέτος, μαθητές από τη Λήμνο κατασκεύασαν μια συσκευή που «διαβάζει» ηχητικά τις ετικέτες των προϊόντων για άτομα με προβλήματα όρασης και συνομήλικοί τους από τη Θεσσαλονίκη έφτιαξαν μια «έξυπνη βρύση» εξωτερικού χώρου που κλείνει αυτόματα όταν δεν χρησιμοποιείται.
Κοινός παρονομαστής όλων αυτών των μαθητικών επιχειρηματικών ιδεών, που διακρίνονται από τα στοιχεία της καινοτομίας αλλά και της βαθιάς ενσυναίσθησης και διάθεσης προσφοράς προς το κοινωνικό σύνολο δεν είναι άλλος από το πρόγραμμα «μαθητική εικονική επιχείρηση» του Junior Achievement Greece (JA Greece), που χρόνο με τον χρόνο επεκτείνεται προσφέροντας μια σημαντική δημιουργική διέξοδο σε εκατοντάδες μαθητές σε όλη τη χώρα.
Το πρόγραμμα, όπως εξηγεί ο γενικός διευθυντής του JA Greece Αργύρης Τζικόπουλος, έχει καταφέρει να «αγγίξει» όλη την εκπαιδευτική κοινότητα, ενώ τα ερεθίσματα των παιδιών, όπως καταδεικνύουν και τα παραπάνω παραδείγματα προέρχονται από το ίδιο το περιβάλλον (είτε το σχολικό, είτε το ευρύτερο κοινωνικό), μέσα στο οποίο τα ίδια ζουν και κινούνται. «Το πιο εντυπωσιακό απ' όλα είναι ότι καθώς πρόκειται για ένα πρόγραμμα που "τρέχει" από την αρχή της χρονιάς, τα ερεθίσματα που έχουν τα παιδιά έρχονται από το ίδιο το περιβάλλον τους. Δηλαδή τα παιδιά προσπαθούν να λύσουν κάποιο πρόβλημα που είτε υπάρχει στο σχολείο, είτε στη μικρότερη ή μεγαλύτερη κοινότητα όπου ζουν», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Τζικόπουλος.
«Οι εταιρείες και οι ιδέες των παιδιών κινούνται στο πλαίσιο αυτού που εμείς θέλουμε να μεταδώσουμε στη νέα γενιά, την ηθική της εταιρείας», επισημαίνει ο CEO του JA Greece, υπογραμμίζοντας πως οι μαθήτριες και μαθητές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα χρησιμοποιούν όλες τις σύγχρονες νέες τάσεις, αντίστοιχες αυτών που έχουν υιοθετήσει μεγάλες επιχειρήσεις, όπως η κυκλική οικονομία, η οικολογική συνείδηση, η ανάπτυξη. «Πρόκειται, δηλαδή, για "κομμάτια" της ζωής, που θα έρθουν αργά ή γρήγορα μπροστά μας και τα οποία ακόμη κι εμείς, οι μεγαλύτερες γενιές, δεν έχουμε συνειδητοποιήσει σε έναν βαθμό», σημειώνει ο κ. Τζικόπουλος.
Ίσες ευκαιρίες για όλους τους μαθητές
Όπως καταδεικνύουν τα παραδείγματα σχολείων, όπως το Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΕΕΕΕΚ) Αγίου Δημητρίου ή το Εσπερινό Γυμνάσιο Ηρακλείου, η 59χρονη μαθήτρια του οποίου, Μαρία Ζερβάκη δήλωνε λίγο καιρό νωρίτερα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι ανυπομονούσε για τον διαγωνισμό, το πρόγραμμα του JA Greece έχει απήχηση σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα: από γενικά και επαγγελματικά λύκεια μέχρι νυχτερινά σχολεία και σχολεία ειδικής αγωγής ή δεύτερης ευκαιρίας.
Μάλιστα, ο κ. Τζικόπουλος κάνει ιδιαίτερη μνεία σ' ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο που έχει να κάνει με τη μεγάλη συμμετοχή σχολείων της περιφέρειας στο πρόγραμμα της μαθητικής εικονικής επιχείρησης. «Η υλοποίηση των προγραμμάτων μας γίνεται κατ' εξοχήν σε σχολεία της περιφέρειας και απομακρυσμένες περιοχές, μη προνομιούχες. Άρα το κομμάτι της υλοποίησης που γίνεται στα αστικά κέντρα είναι ένα 30% και το υπόλοιπο 70% γίνεται σε περιοχές απομακρυσμένες. Βλέπουμε ότι τα παιδιά αυτά, χρόνο με τον χρόνο, διακρίνονται μ' έναν καινοτόμο και φρέσκο τρόπο σκέψης», διευκρινίζει.
Η ιδέα που γίνεται προϊόν και το «κλειδί» της συνεργασίας
Αν ένα ήταν το κυρίαρχο συναίσθημα στον τελικό για το καλύτερο Promo Video που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, πριν από κάποιες ημέρες (στις 17 Απριλίου), αυτό ήταν της χαράς που αποτυπωνόταν γλαφυρά στα πρόσωπα των παιδιών. Μια χαρά που στην περίπτωση της FlowOn «ξεχείλισε» μέσα από την οθόνη του υπολογιστή, όταν ο υφυπουργός Έρευνας και Τεχνολογίας Χρίστος Δήμας τούς ανακοίνωνε την πρωτιά στον σχετικό διαγωνισμό. «Τα παιδιά, ανεξαρτήτου διάκρισης, είναι πραγματικά περήφανα για την ίδρυση των εταιρειών τους. Μάλιστα, αρκετές απ' αυτές θα μπορούσαν να βγουν και στην αγορά και να είναι επιτυχημένες», σημειώνει ο κ. Τζικόπουλος.
Τονίζει, παράλληλα, πως η ίδια χαρά αποτυπώνεται και μέσα από τη διαδικασία της συνεργασίας, που αποτελεί «κλειδί» για τη δημιουργία μιας επιτυχημένης επιχείρισης στο πλαίσιο του προγράμματος του JA Greece. «Δεν έχουμε δυστυχώς την κουλτούρα της συνεργασίας στο εκπαιδευτικό μας σήμερα. Ξέρετε τι είναι να φτάνουμε σε παιδιά πρώτης και δευτέρας λυκείου και να μην έχουν ξανασυνεργαστεί ποτέ; Κι όμως, στο πλαίσιο του προγράμματος, όλα μαζί δημιουργούν μια δικιά τους ιδέα και φτιάχνουν ένα δικό τους προϊόν στο τέλος. Είναι πολύ εντυπωσιακό όλο αυτό», εξηγεί και συμπληρώνει πως «ένα από τα σημαντικά οφέλη του προγράμματος, πέραν της συνεργασίας και της απόκτησης δεξιοτήτων, είναι ότι δημιουργούνται φιλίες και παρέες ακόμη και μεταξύ μαθητών διαφορετικών σχολείων, που τυχαίνει να συνεργαστούν μεταξύ τους».
«Προσπαθούμε να δώσουμε στα παιδιά μια υγιή εικόνα επιχειρηματικότητας. Επιχειρηματικότητα σημαίνει, μέσα από τις δυσκολίες, μέσα από τα προβλήματα, να καινοτομώ, να βρίσκω λύσεις και να προχωρώ», καταλήγει ο κ. Τζικόπουλος.
Το Junior Achievement Greece (JA Greece) είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, που ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2005. Είναι μέλος του παγκόσμιου οργανισμού εκπαίδευσης & επιχειρηματικότητας Junior Achievement Worldwide και υλοποιεί τα εκπαιδευτικά προγράμματα του οργανισμού στην Ελλάδα. Διαρκές όραμα του JA Greece είναι, όπως αναφέρουν οι άνθρωποί του, «να βοηθήσουμε τους νέους να δημιουργήσουν τις δικές τους θέσεις εργασίας μέσω των παγκόσμιων προγραμμάτων βιωματικής και συνεργατικής μάθησης που προσφέρουμε».
Σοφία Παπαδοπούλου
ΑΠΕ-ΜΠΕ