Από τις 5 Φλεβάρη έχει τεθεί σε λειτουργία η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την αίτηση ρύθμισης οφειλών έως 120 δόσεων προς το δημόσιο, μία ρύθμιση που επανειλημμένα είχαν ζητήσει φορείς και που ανέμενε στο σύνολό της η αγορά με σκοπό να πάρει ανάσα από τα χρέη. Παρ’ όλα αυτά φαίνεται ότι όχι μόνο δεν θα καλύψει τη συντριπτική πλειονότητα των οφειλετών, αλλά ακόμα και αυτοί που πληρούν όλα τα κριτήρια και θα υπαχθούν στη ρύθμιση οφείλουν να είναι συνεπείς, καθώς κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να «πεταχτούν έξω».
Ποιους αφορά η ρύθμιση
Στη ρύθμιση καλύπτονται όλες οι οφειλές που δημιουργήθηκαν μέχρι τις 31/12/2016 και μπορούν να υπαχθούν:
- Φυσικά πρόσωπα με πτωχευτική ικανότητα ή νομικά πρόσωπα με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και φορολογική κατοικία στην Ελλάδα. Σε αυτή την κατηγορία οι συνολικές οφειλές πρέπει να είναι έως 20.000 € ή το 85% των οφειλών τους να είναι προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
- Φυσικά πρόσωπα χωρίς πτωχευτική ικανότητα που το εισόδημά τους προέρχεται από επιχειρηματική δραστηριότητα, φορολογική κατοικία στην Ελλάδα (γιατροί, μηχανικοί κ.ά.) με οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία έως 50.000 €.
Αριθμός δόσεων και οφειλές
Όταν υπάρχουν οφειλές έως 3.000 € χωρίς τις προσαυξήσεις, ο μέγιστος αριθμός δόσεων ανέρχεται έως τις 36, με ελάχιστο ποσό τα 50 € και καμία διαγραφή ποσού προσαυξήσεων.
Στις οφειλές που ξεκινάνε από 3.000 € και φθάνουν έως 20.000 € ο μέγιστος αριθμός δόσεων είναι 120, με ελάχιστο ποσό τα 50 € και με διαγραφή του 85% των οφειλών από προσαυξήσεις και τόκους.
Για οφειλές από 20.000 € έως 50.000 € μέγιστος αριθμός δόσεων είναι οι 120, με ελάχιστο ποσό τα 50 € και με διαγραφή του 85% των οφειλών από προσαυξήσεις και τόκους. Σε αυτή την κατηγορία υπάρχουν δύο σημαντικές προϋποθέσεις. Πρώτον, τίθεται κριτήριο βιωσιμότητας όπου δεν πρέπει οι οφειλές να είναι οκταπλάσιες από το εισόδημα του οφειλέτη και, δεύτερον, τα περιουσιακά στοιχεία να μην υπερβαίνουν σε αξία το εικοσιπενταπλάσιο της συνολικής οφειλής.
Αίτηση μπορούν να υποβάλουν
Αίτηση μπορούν να υποβάλουν οι ασφαλισμένοι του πάλαι ποτέ Ο.Α.Ε.Ε. στην ηλεκτρονική σελίδα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους μέχρι το τέλος του 2018. Στην αίτηση την οποία θα κληθούν οι οφειλέτες να συμπληρώσουν οφείλουν να αναγράφουν τα πλήρη στοιχεία τους (καθώς και τα πλήρη στοιχεία του συν-οφειλέτη εάν υπάρχει), μία λίστα με όλους τους πιστωτές και τα οφειλόμενα ποσά στον καθέναν ξεχωριστά, καθώς επίσης και να προσκομίσουν και τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα οποία διαφέρουν ανά περίπτωση. Για τους ασφαλισμένους του πρώην Ε.Τ.Α.Α. και Ο.Γ.Α. η πλατφόρμα θα ανοίξει Μάρτιο και Μάιο αντίστοιχα, καθώς ακόμα έχουν προθεσμία να αποπληρώσουν τις εισφορές του 2016 ελέω παράτασης.
Ε.Σ.Ε.Ε.: Θα αποκλειστούν τα 2/3 των μικρομεσαίων
Από τη ρύθμιση μένουν εκτός 7 στους 10 μικρομεσαίους επιχειρηματίες, γεγονός που έχει προκαλέσει αντίδραση και απογοήτευση. Όπως δήλωσε ο Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος της Ε.Σ.Ε.Ε. (Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας): «Πολλοί θέλουν, αλλά λίγοι μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση των 120 δόσεων για οφειλές έως 50.000 ευρώ στο δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία. Η ανάλυσή μας δείχνει ότι η ρύθμιση ενδιαφέρει περισσότερους από 1 εκατ. οφειλέτες, αλλά δυστυχώς εκτιμάται ότι από την πλατφόρμα θα αποκλειστούν τα 2/3 των μικρομεσαίων. Η Ε.Σ.Ε.Ε. θα συνεχίσει να διεκδικεί την άρση των περιορισμών και να ζητά την ένταξη όλων όσοι επιθυμούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους χωρίς υπερβολές και αποκλεισμούς».
Μεγάλο αγκάθι της ρύθμισης όπως έχει διαμορφωθεί και αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα είναι τα κριτήρια βιωσιμότητας, καθώς, όπως αναφέρεται: «Για οφειλές έως 20.000 ευρώ ο οφειλέτης πρέπει να έχει θετικό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες τρεις χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης. Για οφειλές 20.000-50.000 ευρώ, πέρα από το ανωτέρω κριτήριο, ο λόγος του χρέους προς το εισόδημα, αφού αφαιρεθούν οι προς διαγραφή προσαυξήσεις και τόκοι, πρέπει να είναι μικρότερος ή ίσος του 8. Επιπλέον αποκλείεται η υπαγωγή στη ρύθμιση εφόσον η συνολική αξία των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη είναι κατά 25 φορές μεγαλύτερη της προς ρύθμιση οφειλής».
Εκτός επίσης θα μείνουν όλοι όσοι έχουν αναγκαστεί να βάλουν λουκέτο στις επιχειρήσεις τους και να κλείσουν τα βιβλία τους, αφού βρέθηκαν υπερχρεωμένοι όλα τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης, καθώς και οι αυτοαπασχολούμενοι, που, ενώ έχουν όλες τις υπόλοιπες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, δεν μπορούν να λάβουν σύνταξη εφόσον οι οφειλές τους ξεπερνούν τις 20.000 €. Επίσης αποκλείονται και όλοι όσοι έχουν οφειλές μεγαλύτερες των 50.000 ευρώ. Χαρακτηριστικό είναι ότι μέχρι τις 15/2 είχαν μπει στην πλατφόρμα 2.500 ελεύθεροι επαγγελματίες, τη στιγμή που υπάρχουν 1.075.000 οφειλέτες.
Τα παράξενα
Η ρύθμιση διέπεται από μία σειρά αντιφατικών και περίεργων προαπαιτούμενων. Όσοι οφειλέτες θελήσουν να υπαχθούν στη ρύθμιση θα πρέπει πρώτα να καταστήσουν σαφές ότι η οφειλή τους είναι βεβαιωμένη (δηλαδή πρέπει να έχει ξεκινήσει το πρώτο στάδιο της κατάσχεσης). Το εύλογο ερώτημα που τίθεται είναι τι θα γίνει σε περίπτωση που κάποιος δεν καταφέρει να υπαχθεί ή χάσει τη ρύθμιση. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία θα γίνει κατάσχεση. Πρακτικά ζητά η κυβέρνηση από τους οφειλέτες να βγάλουν τα μάτια τους. Ακόμα είναι αναγκαίο να έχουν ενεργή επαγγελματική δραστηριότητα. Τι γίνεται όμως με όλους όσοι διέκοψαν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα και χρωστάνε, και αυτή τη στιγμή είναι άνεργοι ή μισθωτοί; Με τα μέχρι τώρα δεδομένα και αυτοί μένουν εκτός. Ακατανόητο επίσης είναι για ποιο λόγο μπαίνουν ως κριτήριο τα περιουσιακά στοιχεία, που στην Ελλάδα τείνουν να γίνουν κατάρα αντί για ευχή.
Ίσως όμως το πιο περίεργο είναι ότι τίθεται ως απαιτούμενο σε μία τουλάχιστον από τις τελευταίες 3 χρονιές να έχουν θετικό αποτέλεσμα. Εν μέσω κρίσης και φοροεπιδρομής και με δεδομένο ότι υπάρχουν χρέη, η κυβέρνηση θεωρεί λογικό ότι κάποια από τις τελευταίες χρονιές θα ήταν κερδοφόρες, γεγονός που δεν ισχύει για τη συντριπτική πλειονότητα.
Ακόμα όμως και αν κάποιος ενταχθεί στη ρύθμιση, κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να βρεθεί εκτός, καθώς προϋπόθεση για την παραμονή σε αυτή είναι η εξόφληση των τρεχουσών οφειλών, όταν μάλιστα η εισφορές θα αυξηθούν.
Πρακτικά υπάρχουν εμπόδια και όρια για την πλειονότητα των οφειλετών, ώστε να ενταχθούν στη ρύθμιση. Ως εκ τούτου δεν έχουν δεύτερη ευκαιρία όλοι εκείνοι που θέλουν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους, αλλά αδυνατούν. Οι εισοδηματικές και οι άλλες προϋποθέσεις αποτελούν απαγορευτικό παράγοντα για μεγάλο μέρος των αυτοαπασχολουμένων, τους μικρομεσαίους έμπορες, καθώς και για τους μικρομεσαίους αγρότες.
Αποστόλης Ζαβιτσάνος,
Δημοσιογράφος - Στέντορας