
Το περιβάλλον και η βιώσιμη διαχείρισή του αποτελούν κεντρικά ζητήματα της σύγχρονης εποχής, καθώς η κλιματική αλλαγή, η εκτεταμένη ρύπανση και η εξάντληση των φυσικών πόρων απαιτούν εξειδικευμένες λύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, οι επιστήμονες και επαγγελματίες που ασχολούνται με το περιβάλλον διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο, συμβάλλοντας τόσο στην έρευνα και τη μελέτη του όσο και στην ανάπτυξη τεχνολογιών και πολιτικών που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη. Φυσικά με το περιβάλλον εν γένει μπορεί να ασχοληθεί μία πληθώρα ειδικοτήτων, όπως βιολόγοι, φυσικοί, ηλεκτρολόγοι και μηχανολόγοι μηχανικοί, πολιτικοί μηχανικοί και άλλοι. Ωστόσο, στο Μηχανογραφικό Δελτίο θα βρούμε πανεπιστημιακά τμήματα με αποκλειστική εστίαση ενδιαφέροντος στο περιβάλλον, όπως τα Τμήματα Περιβάλλοντος και τα Τμήματα Μηχανικών Περιβάλλοντος.
Τα Τμήματα Περιβάλλοντος βρίσκονται στη Μυτιλήνη (Πανεπιστήμιο Αιγαίου), τη Λάρισα (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας) και τη Ζάκυνθο (Ιόνιο Πανεπιστήμιο) και εστιάζουν το ενδιαφέρον τους στην έρευνα και τη μελέτη του περιβάλλοντος. Το πρόγραμμα σπουδών τους επικεντρώνεται στη διαχείριση φυσικών πόρων, την κλιματική αλλαγή, την περιβαλλοντική πολιτική και τη βιώσιμη ανάπτυξη, δίνοντας παράλληλα έμφαση στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την κυκλική οικονομία και την πράσινη επιχειρηματικότητα. Οι φοιτητές διδάσκονται βασικές περιβαλλοντικές επιστήμες, ενώ αποκτούν και πρακτικές γνώσεις μέσα από ερευνητικά προγράμματα, ασκήσεις πεδίου αλλά και εκπαιδευτικές εκδρομές. Με την απόκτηση του πτυχίου τους οι απόφοιτοι έχουν το επαγγελματικό δικαίωμα του περιβαλλοντολόγου, το οποίο τους επιτρέπει να αναλαμβάνουν, να εκπονούν, να συντάσσουν και να αξιολογούν πληθώρα μελετών σχετικά με τα οικοσυστήματα και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας. Αξίζει να αναφερθεί πως η πρόσβαση στα Τμήματα Περιβάλλοντος γίνεται από τρία (3) επιστημονικά πεδία του γενικού λυκείου (2ο, 3ο, 4ο) και από τουλάχιστον τέσσερις (4) τομείς του επαγγελματικού λυκείου.
Από την άλλη πλευρά, τα Τμήματα Μηχανικών Περιβάλλοντος βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη (Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος) και στην Ξάνθη (Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης), ενώ το Τμήμα Χημικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος εδρεύει στα Χανιά (Πολυτεχνείο Κρήτης). Η ειδοποιός διαφορά στην περίπτωση των μηχανικών περιβάλλοντος είναι η εστίαση του ενδιαφέροντος στις μηχανικές διεργασίες και στην τεχνολογία. Οι απόφοιτοι αυτών των τμημάτων μπορούν να απασχοληθούν στη διαχείριση υδατικών πόρων, στην επεξεργασία αποβλήτων, στις βιώσιμες τεχνικές διαχείρισης του περιβάλλοντος, στην ενεργειακή εξοικονόμηση, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αλλά και σε νέες τεχνολογίες που σκοπεύουν να επιλύσουν σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήματα. Τα επαγγελματικά τους δικαιώματα ορίζονται από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος με τον τίτλο του Μηχανικού Περιβάλλοντος και περιλαμβάνουν μία μεγάλη γκάμα μελετών και έργων που σχετίζονται με αντιρρυπαντικές και περιβαλλοντικές εφαρμογές. Αξίζει, ακόμα, να αναφερθεί ότι το Τμήμα Χημικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος των Χανίων μετά το 2ο έτος των σπουδών δίνει την επιλογή στους φοιτητές να επιλέξουν ανάμεσα στην ειδικότητα των Χημικών Μηχανικών ή των Μηχανικών Περιβάλλοντος, ώστε να ακολουθήσουν τις αντίστοιχες σπουδές και να αποκτήσουν τα σχετικά επαγγελματικά δικαιώματα.
Με την αυξανόμενη ανάγκη για περιβαλλοντικά υπεύθυνες πρακτικές και καινοτόμες λύσεις, η ζήτηση για ειδικούς στον τομέα του περιβάλλοντος συνεχώς αυξάνεται, καθιστώντας αυτούς τους κλάδους ιδιαίτερα σημαντικούς για το μέλλον της κοινωνίας και της οικονομίας. Οι απόφοιτοι των Τμημάτων Περιβάλλοντος και Μηχανικών Περιβάλλοντος μπορούν να έχουν πολλές και ενδιαφέρουσες επαγγελματικές ευκαιρίες. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, μπορούν να εργαστούν σε τομείς όπως η διαχείριση αποβλήτων, η επεξεργασία νερού, η ενεργειακή μετάβαση, η περιβαλλοντική αδειοδότηση, η έρευνα και η ανάπτυξη πράσινων τεχνολογιών. Επιπλέον, βρίσκουν απασχόληση σε δημόσιους φορείς, ιδιωτικές επιχειρήσεις, συμβουλευτικές εταιρίες, βιομηχανίες και οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στην περιβαλλοντική προστασία, στη βιώσιμη ανάπτυξη και όχι μόνο.
Εάν αγαπάς τη φύση και θέλεις να κάνεις τη διαφορά, οι σπουδές στον τομέα του περιβάλλοντος μπορούν να σε οδηγήσουν σε επαγγελματικά μονοπάτια γεμάτα προκλήσεις και ευκαιρίες. Αντικείμενο της εργασίας σου μπορεί να είναι η προστασία του πλανήτη και η διαμόρφωση ενός καλύτερου και «πιο πράσινου» κόσμου για όλους. Αν η ενασχόληση με το περιβάλλον σε εμπνέει, τότε η ευκαιρία να αφήσεις το δικό σου θετικό αποτύπωμα είναι μπροστά σου!
Γράφει,
Χρήστος Καρακωστίδης, Σύμβουλος Σταδιοδρομίας LABORA