Λίγη θεωρία
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος εκ μέρους κρατών, επιχειρήσεων και επενδυτών, τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και σε εγχώριο επίπεδο, βρίσκεται ο κλάδος των Logistics.
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ για τον περίπλοκο κόσμο πίσω από την έγκαιρη παράδοση του πακέτου σας; Ή πώς τα προϊόντα έρχονται από τους κατασκευαστές; Σίγουρα έχετε παραγγείλει από την Amazon, την Temu ή τη Shein. Άρα έχετε δει πως το μικρό παιχνίδι που παραγγείλατε έφτασε στην ώρα του και πως το κόστος του ήταν μηδαμινό. Καλώς ήρθατε στον κόσμο των Logistics, την καρδιά του κλάδου της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Tι ακριβώς είναι τα Logistics; Τα Logistics είναι το σύνολο των ενεργειών που συντονίζουν αρμονικά όλα τα στοιχεία της εφοδιαστικής αλυσίδας για να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία του εμπορίου.
Περιλαμβάνει σχεδιασμό, εφαρμογή και έλεγχο της ροής αγαθών και υπηρεσιών από το σημείο Α στο σημείο Β. Αυτός ο πολύπλοκος κόσμος περιλαμβάνει τη μεταφορά, την αποθήκευση, τη διαχείριση αποθεμάτων, τη συσκευασία, ακόμη και τον χειρισμό επιστροφών.
Ο όρος Logistics προήλθε από τον στρατό, αναφερόμενος στη μετακίνηση εξοπλισμού και προμηθειών στα στρατεύματα στο πεδίο.
Οι διαφορές Logistics και Supply Chain Management (Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας)
Τα Logistics και η Διαχείριση της Εφοδιαστικής Αλυσίδας είναι όροι που χρησιμοποιούνται συχνά εναλλακτικά ο ένας του άλλου για να περιγράψουν την ίδια έννοια. Αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι το ίδιο.
Τα Logistics αναφέρονται σε αυτό που συμβαίνει μέσα σε μια εταιρία, π.χ. μια εταιρία ασχολείται με την αγορά πρώτων υλών ή την παράδοσή τους σε άλλους εμπόρους, την κατασκευή, τη συσκευασία των προϊόντων της, τη μεταφορά των προϊόντων σε διανομείς κ.λπ.
Από την άλλη η Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας (Supply Chain Management) αναφέρεται σε ένα μεγαλύτερο δίκτυο εξωτερικών οργανισμών που συνεργάζονται για την παράδοση προϊόντων στους πελάτες, συμπεριλαμβανομένων των πωλητών, των παρόχων μεταφορών, των τηλεφωνικών κέντρων, των παρόχων αποθήκης και άλλων. Δηλαδή τα Logistics είναι μέρος της Εφοδιαστικής Αλυσίδας.
Η Διαχείριση της Eφοδιαστικής Αλυσίδας (Supply Chain Management) είναι το ευρύτερο δίκτυο που συνδέει τους παγκόσμιους προμηθευτές, τις εταιρίες μεταφορών, τους διανομείς και τις αποθήκες. Αυτό το δίκτυο λειτουργεί ως το πλαίσιο κάτω από το οποίο λειτουργούν τα Logistics.
Τα Logistics, λοιπόν, αποτελούν ένα υποσύνολο της Διαχείρισης της Εφοδιαστικής Αλυσίδας.
Τι περιλαμβάνουν τα Logistics
Η διαχείριση των Logistics μπορεί να περιλαμβάνει ορισμένες από τις ακόλουθες επιχειρηματικές λειτουργίες ή και όλες:
- Εισερχόμενη μεταφορά
- Εξωτερική μεταφορά
- Διαχείριση στόλου
- Αποθήκευση
- Χειρισμός υλικών
- Εκπλήρωση παραγγελίας
- Διαχείριση αποθεμάτων
- Σχεδιασμός ζήτησης
Γιατί τα Logistics είναι σημαντικά
Παρόλο που πολλές μικρές επιχειρήσεις εστιάζουν στον σχεδιασμό και την παραγωγή των προϊόντων και των υπηρεσιών τους για να καλύψουν καλύτερα τις ανάγκες των πελατών τους, εάν αυτά τα προϊόντα δεν μπορούν να προσεγγίσουν πελάτες, η επιχείρηση θα αποτύχει.
Τα Logistics είναι ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις γιατί βοηθούν στη(ν):
- Μείωση κόστους (π.χ. μέσω βελτιστοποίησης δρομολογίων, αποτελεσματικής διαχείρισης αποθεμάτων, τεκμηριωμένων αποφάσεων βάσει δεδομένων κ.ά.)
- Ικανοποίηση πελατών (π.χ. μέσω της έγκαιρης και ακριβούς παράδοσης προϊόντων, της δυνατότητας επιστροφής τους κ.λπ.)
- Απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος
- Απόκτηση παγκόσμιας εμβέλειας
- Βελτιστοποίηση πόρων (π.χ. μέσω της αποτελεσματικής χρήσης οχημάτων μεταφοράς, εγκαταστάσεων αποθήκευσης κ.λπ.)
- Ενίσχυση ανθεκτικότητας της αλυσίδας εφοδιασμού
Ο συντονισμός των πόρων για την έγκαιρη παράδοση και χρήση των προϊόντων μπορεί να αναδείξει ή να καταστρέψει μια εταιρία.
Από την πλευρά των πελατών, εάν τα προϊόντα δεν μπορούν να παραχθούν και να αποσταλούν έγκαιρα, η ικανοποίησή τους μπορεί να μειωθεί, επηρεάζοντας αρνητικά την κερδοφορία και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα μιας εταιρίας.
Γιατί η Ελλάδα διαθέτει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης στον τομέα αυτό;
Ένα μοντέλο εφοδιαστικής αλυσίδας που χρησιμοποιείται ευρέως, σύμφωνα με την μελέτη της Alpha Bank, είναι η παροχή υπηρεσιών Logistics σε τρίτους (Third-Party Logistics, 3PL). Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό, μια επιχείρηση αναθέτει σε εξωτερικούς συνεργάτες τις υπηρεσίες Logistics αλλά διατηρεί η ίδια την εποπτεία της διαχείρισής τους.Οι υπηρεσίες 3PL στην Ελλάδα αναπτύχθηκαν για πρώτη φορά από εταιρίες μεταφορών και έχουν επεκταθεί τα τελευταία 30 χρόνια. Το 46% των υπηρεσιών 3PL στην Ελλάδα αφορούν τον κλάδο των τροφίμων, ποτών και καπνού, το 18% τον κλάδο των ηλεκτρικών-ηλεκτρονικών συσκευών, το 11% φαρμακευτικά και ιατρικά προϊόντα, το 8% βιομηχανικά προϊόντα και το 17% άλλα προϊόντα, όπως οχήματα και ανταλλακτικά, είδη ένδυσης και υπόδησης, έπιπλα και γενικότερα οικιακό εξοπλισμό. Η Ελλάδα έχει αναγνωριστεί από μεγάλους ξένους επενδυτές σαν χώρα με δυνατότητες να μετασχηματιστεί σε έναν σημαντικό κόμβο της εφοδιαστικής αλυσίδας για την Ευρώπη και ως ένα στρατηγικής σημασίας σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης, με μεγάλα έργα εν εξελίξει, όπως η αναβάθμιση των οδικών αξόνων και των σιδηροδρομικών μεταφορών, αλλά και νέες επενδύσεις, όπως το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο, η περαιτέρω ανάπτυξη του ΟΛΠ και άλλων λιμένων αλλά και νέοι αποθηκευτικοί χώροι.
Σχετικά με τα ελληνικά εμπορικά λιμάνια, πέντε εξ αυτών και συγκεκριμένα αυτά του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης, του Ηρακλείου, της Πάτρας και της Ηγουμενίτσας έχουν στρατηγικό ενδιαφέρον και περιλαμβάνονται στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών ως βασικές θαλάσσιες διασυνδέσεις της Ανατολικής Μεσογείου. 'Αλλωστε, το λιμάνι του Πειραιά, ως προς τον όγκο των μεταφερόμενων εμπορευματοκιβωτίων, κατατάσσεται 5ο μεταξύ των λιμένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 1ο στη Μεσόγειο.
Τι σπουδές χρειάζονται;
Στην Ελλάδα υπάρχουν δύο Πανεπιστημιακά Τμήματα που προσφέρουν προπτυχιακές σπουδές στα Logistics και στη Διαχείριση της Εφοδιαστικής Αλυσίδας:
α) Τμήμα Διοίκησης Εφοδιαστικής Αλυσίδας, Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος (ΔΙ.ΠΑ.Ε.), Κατερίνη
Η εισαγωγή γίνεται από το 2ο και το 4ο Επιστημονικό Πεδίο και από ΕΠΑ.Λ. από τον τομέα Διοίκησης και Οικονομίας. Η φοίτηση διαρκεί 8 εξάμηνα.
(Αποτελέσματα 2024 - βάση: 9.520 μόρια, ΕΒΕ: 8,31)
β) Τμήμα Διοίκησης Γεωργικών Επιχειρήσεων και Συστημάτων Εφοδιασμού, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Θήβα
Η εισαγωγή γίνεται από το 4ο Επιστημονικό Πεδίο και από ΕΠΑ.Λ. από τον τομέα Διοίκησης και Οικονομίας. Η φοίτηση διαρκεί 10 εξάμηνα.
(Αποτελέσματα 2024 - βάση: 8.600 μόρια, ΕΒΕ: 8,83)
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΕΔΩ
Οι δύο σχολές ΔΕΝ είναι αντίστοιχες μεταξύ τους.
Επίσης όλα σχεδόν τα Τμήματα Διοίκησης Επιχειρήσεων έχουν μαθήματα και κατευθύνσεις προς τη Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας και τα Logistics. Επιπλέον υπάρχει πλήθος μεταπτυχιακών σπουδών σε αυτό τον τομέα.
Επαγγελματική αποκατάσταση
Ορισμένες από τις πιθανές θέσεις εργασίας στον τομέα των Logistics είναι:
- Διευθυντής Logistics
Επιβλέπει ολόκληρη τη διαδικασία, από τη διαχείριση αποθεμάτων, την αποθήκευση και τη μεταφορά έως και τη διανομή. Αναπτύσσει και εφαρμόζει στρατηγικές εφοδιαστικής, διαχειρίζεται ομάδες και βελτιστοποιεί τις λειτουργίες της εφοδιαστικής αλυσίδας.
- Αναλυτής εφοδιαστικής αλυσίδας
Οι αναλυτές εφοδιαστικής αλυσίδας χρησιμοποιούν δεδομένα και αναλύσεις για την παρακολούθηση και τη βελτίωση της απόδοσης της εφοδιαστικής αλυσίδας. Αναλύουν βασικούς δείκτες απόδοσης, εντοπίζουν τομείς προς βελτίωση και διατυπώνουν συστάσεις για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και τη μείωση του κόστους.
- Διευθυντής Μεταφορών
Οι διευθυντές μεταφορών είναι υπεύθυνοι για τον προγραμματισμό και τον συντονισμό της διακίνησης των εμπορευμάτων. Συνεργάζονται με μεταφορείς, διαπραγματεύονται συμβάσεις, βελτιστοποιούν τις διαδρομές και εξασφαλίζουν έγκαιρες παραδόσεις, ελαχιστοποιώντας παράλληλα το κόστος μεταφοράς.
- Διευθυντής αποθήκης
Οι διευθυντές αποθηκών επιβλέπουν τις λειτουργίες των αποθηκών και των κέντρων διανομής. Διαχειρίζονται τα αποθέματα, συντονίζουν την αποθήκευση και τη διανομή και εξασφαλίζουν αποτελεσματικές διαδικασίες αποθήκης.
- Ειδικός ελέγχου αποθεμάτων
Οι ειδικοί ελέγχου αποθεμάτων παρακολουθούν και διαχειρίζονται τα επίπεδα αποθεμάτων, χρησιμοποιούν λογισμικό και βέλτιστες πρακτικές για τη βελτιστοποίηση των επιπέδων αποθεμάτων και τη μείωση του κόστους μεταφοράς.
- Διευθυντής Προμηθειών
Ο διευθυντής Προμηθειών είναι υπεύθυνος για την προμήθεια και την αγορά υλικών, εξαρτημάτων και προϊόντων από τους προμηθευτές.
Διαπραγματεύεται συμβάσεις, διαχειρίζεται τις σχέσεις με τους προμηθευτές και εξασφαλίζει τη διαθεσιμότητα των απαραίτητων προμηθειών.
Εάν είσαι στέλεχος Logistics, μπορείς να δουλέψεις σε διάφορες επιχειρήσεις και κλάδους, όπως:
- Νοσοκομεία και κλινικές
- Τράπεζες
- Επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου
- Μονάδες Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας
- Οργανισμούς λιμένων και μεταφορών
- Μεταφορικές, ναυτιλιακές, αεροπορικές, ξενοδοχειακές, εμπορικές και άλλες διαμετακομιστικές επιχειρήσεις αποθεμάτων για την αποφυγή ελλείψεων ή καταστάσεων περίσσιων αποθεμάτων.
Επίλογος
Συνολικά, η καριέρα στα Logistics και στη Διαχείριση της Εφοδιαστικής αλυσίδας φαίνεται να έχει λαμπρό μέλλον, με πολλές ευκαιρίες για επαγγελματική ανάπτυξη και καινοτομία.
Καθώς η παγκόσμια οικονομία συνεχίζει να επεκτείνεται, η ζήτηση για εξειδικευμένους επαγγελματίες Logistics παραμένει υψηλή. Ακολουθώντας τις σωστές σπουδές και βελτιώνοντας τις δεξιότητές σας, μπορείτε να χαράξετε μια ανταποδοτική επαγγελματική πορεία σε αυτό τον δυναμικό τομέα. Έτσι, εάν έχετε πάθος για την επίλυση προβλημάτων και ταλέντο για σχολαστικό σχεδιασμό, σκεφτείτε να μπείτε στον κόσμο των Logistics, όπου κάθε αποστολή «προϊόντος» λέει μια ιστορία ακρίβειας και αποτελεσματικότητας.
Γράφει,
Ανδρομάχη Παπαγιαννάκη
Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού στην
εταιρία www.aboutcareer.gr