Μια διαπίστωση

Μια μεγάλη μερίδα αποφοίτων πανεπιστημιακών σχολών αναρωτιέται αν υπάρχει λόγος να κάνει ένα μεταπτυχιακό ή να πιστοποιήσει γνώσεις μέσω σεμιναρίων ή διά βίου εκπαίδευσης. Τις περισσότερες φορές, αυτή η ερώτηση τίθεται στην περίπτωση που το αντικείμενο του μεταπτυχιακού διαφέρει από αυτό του πτυχίου.

Τι συμβαίνει στην πραγματικότητα;

Οι θέσεις στις οποίες έχουν εργαστεί τους έχουν φέρει σε επαφή με άλλους τομείς εκτός της ειδικότητάς τους και έχουν ανακαλύψει ότι τους ενδιαφέρει να ασχοληθούν με αυτούς τους τομείς. Και εφόσον έχουν δει ότι τα καταφέρνουν, επιδιώκουν να βρουν μια θέση εργασίας ανάλογη.

Ας υποθέσουμε ότι κάποιος έχει πρώτο πτυχίο στις Βιοϊατρικές Επιστήμες και εργάζεται σε ένα διαγνωστικό κέντρο. Βλέπει ότι έχει καλή επαφή με τους πελάτες, του το επιβεβαιώνουν οι συνάδελφοί του, και τώρα αναρωτιέται αν μπορεί να πάει σε άλλη εταιρία ως υπεύθυνος επικοινωνίας και, γιατί όχι, ως υπεύθυνος του Τμήματος Ανθρώπινoυ Δυναμικού (Human Resources) μιας και έχει αποκτήσει την εμπειρία.

Ας αναδιατυπώσουμε

Ο παραπάνω εργαζόμενος στην ουσία αναρωτιέται εάν οι δεξιότητες που απέκτησε στην εργασία του αρκούν για να αποδείξει την επάρκειά του σε έναν άλλο τομέα.

Αυτές λέγονται «μεταβιβάσιμες δεξιότητες» και προέρχονται από την εμπειρία σε κάποιον τομέα. Αυτή η εμπειρία μπορεί να είναι «γνωστική» και να περιλαμβάνει τη χρήση λογικής, διαίσθησης, δημιουργικότητας, επικοινωνίας, συνεργασίας, τις ψηφιακές δεξιότητες κ.λπ. ή να είναι «πρακτική» και να περιλαμβάνει τη χειρωνακτική επιδεξιότητα, τη χρήση υλικών, μηχανών, εργαλείων, οργάνων κ.λπ.

Τις «μεταβιβάσιμες δεξιότητες» μπορούμε να τις βάλουμε στη «βαλίτσα» μας και να τις μεταφέρουμε σε κάθε νέο εργασιακό ρόλο. Αρκούν, όμως, για να αποδείξουμε τη βαθύτερη γνώση σε κάποιο αντικείμενο;

Βασικά ερωτήματα

• Δικαιούται ένας σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού να συναινέσει σε αυτή την άποψη;
• Υπάρχει κάποια λογική στην ιδέα του εργαζομένου;
• Δικαιούται κάποιος με εμπειρία σε έναν τομέα αλλά χωρίς επίσημη πιστοποίηση να χρίζεται ειδικός;
• Τι λέει η διεθνής εμπειρία;
• Μήπως έχουμε λατρεία για την κατοχή τίτλων ενώ στο εργασιακό γίγνεσθαι επικρατούν άλλοι νόμοι;

Η δύναμη των μεταβιβάσιμων δεξιοτήτων

Οι μεταβιβάσιμες δεξιότητες είναι ικανότητες που έχουν αποκτηθεί μέσω του σχολείου, της εργασίας, των χόμπι, της εθελοντικής εργασίας, αθλημάτων κ.λπ. Χωρίζονται σε μαλακές (soft skills) και σκληρές (hard skills). Οι σκληρές δεξιότητες μπορούν να ποσοτικοποιηθούν, όπως η άριστη γνώση μιας ξένης γλώσσας. Αντίθετα, οι μαλακές δεξιότητες δεν ποσοτικοποιούνται, όπως η κριτική σκέψη και η ομαδική εργασία, η διαχείριση χρόνου, η ενεργητική ακρόαση κ.λπ. Αυτές μπορούν να διδαχθούν αλλά όχι να πιστοποιηθούν. Όλες είναι αναγκαίες σε πολλούς τομείς σταδιοδρομίας.

Αυτές οι δεξιότητες αποτελούν την εμπειρία που αποκτάμε στην επαγγελματική μας πορεία, έχουν μεγάλη βαρύτητα και ζητούνται από τους εργοδότες.

Για να μη χαθούμε στη μετάφραση

• Ο σύμβουλος επαγγελματικού προσανατολισμού οφείλει να εξηγεί τη χρήση αλλά και τη χρησιμότητα των μεταβιβάσιμων δεξιοτήτων.
• Κάθε εργαζόμενος πρέπει να φροντίζει για τη διά βίου εκπαίδευσή του σε νέες δεξιότητες που συμβαδίζουν με τις νέες τεχνολογίες. Η εμπειρία που έχει αποκτήσει σε άλλους εργασιακούς ρόλους είναι σημαντική αλλά όχι ικανή να πιστοποιήσει βαθύτερη γνώση σε νέο αντικείμενο εργασίας.
• Τις δεξιότητες που έχει αποκτήσει πρέπει να τις εντάξει κάθε εργαζόμενος στο βιογραφικό του.
• Οι μαλακές δεξιότητες, όπως η κριτική σκέψη, το ομαδικό πνεύμα, η παρατηρητικότητα κ.λπ. είναι πολύ σημαντικές και ζητούνται από όλους τους εργοδότες, όμως δεν μπορούν να αντικαταστήσουν πιστοποιήσεις και πτυχία για την ανάληψη μιας θέσης.

Η απόκτηση πιστοποιημένων γνώσεων μέσω πτυχίων, μεταπτυχιακών, σεμιναρίων κ.ά. βοηθά στη εμβάθυνση της γνώσης και πάντα έχει αξία.

Εν είδει επιλόγου

Αφορμή για τη συγγραφή του άρθρου είναι η επαφή μας με νέους πτυχιούχους που αναζητούν εργασία. Με μεγάλη μας έκπληξη βλέπουμε σοβαρές παρανοήσεις ως προς τις δυνατότητες που τους δίνει το πτυχίο τους, στερεοτυπικές σκέψεις, π.χ. αυτή δεν είναι δουλειά για γυναίκες, δυσλειτουργικές σκέψεις, π.χ. με τη ζωγραφική δεν βρίσκεις δουλειά. Βλέπουμε και πολλούς οι οποίοι θέλουν να τους επιβεβαιώσουμε ότι χωρίς πιστοποιημένες γνώσεις μπορούν να διεκδικήσουν θέσεις διαφορετικές από το αντικείμενό τους, π.χ. ότι ένας μαθηματικός που δουλεύει στην υποδοχή ξενοδοχείου μπορεί να αναλάβει θέση υπεύθυνου Ανθρώπινου Δυναμικού.

Ή στραβός είναι ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε.

Τελικά ο επαγγελματικός προσανατολισμός είναι μια διά βίου διαδικασία σημαντική αλλά και επιβεβλημένη στη ζωή μας.

Από την ομάδα συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού About Career

Share this post