Η χώρα μας αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα ναυτικά κράτη παγκοσμίως και η ναυτιλία της αποτελεί «στυλοβάτη» της εθνικής οικονομίας. Όπως είναι φυσιολογικό τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότεροι νέοι αποφασίζουν να ασχοληθούν με τα ναυτιλιακά. Πιο συγκεκριμένα όσοι επιθυμούν να ακολουθήσουν το επάγγελμα του ναυτικού αλλά και να αποκτήσουν πολλαπλές επαγγελματικές διεξόδους διεκδικούν την είσοδο τους στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού (Α.Ε.Ν.). Οι Α.Ε.Ν. ανήκουν στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, είναι δημόσιες σχολές, χωρίζονται σε πλοιάρχων και σε μηχανικών και λειτουργούν συνολικά 13 σε διάφορες πόλεις τις Ελλάδας.
Οι σπουδαστές των Α.Ε.Ν. ακολουθούν το σύστημα της εναλλασσόμενης εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση, δηλαδή, εναλλάσσεται μεταξύ σχολής και πλοίου και διαρκεί συνολικά 4 χρόνια. Η θεωρητική κατάρτιση των σπουδαστών ολοκληρώνεται σε 6 εξάμηνα ενώ η θαλάσσια πρακτική εκπαίδευση σε 2.
Τα μαθήματα που διδάσκονται οι σπουδαστές διαφέρουν ανάλογα με την ειδικότητα με την οποία έχουν εισαχθεί. Αξίζει να σημειωθεί πως δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην εκμάθηση των Αγγλικών, καθώς η γνώση τους κρίνεται απαραίτητη για μια αξιόλογη σταδιοδρομία στο χώρο της Εμπορικής Ναυτιλίας.
Οι απόφοιτοι των Α.Ε.Ν. αποκτούν τίτλο σπουδών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και, ταυτόχρονα, το δίπλωμα Αξιωματικού Γ΄ τάξης Πλοιάρχου ή Μηχανικού Ε.Ν. Έτσι, μπορούν να πραγματοποιήσουν μεταπτυχιακές σπουδές σε Σχολές του Εσωτερικού και Εξωτερικού, σε ειδικότητες που είναι αναγκαίες στο χώρο της Ναυτιλίας. Οι απόφοιτοι των ΑΕΝ μπορούν να εξελιχθούν σε Β’ Πλοιάρχους ή Μηχανικούς και στη συνέχεια σε Α’ Πλοιάρχους ή Μηχανικούς, αφού πραγματοποιήσουν θαλάσσια υπηρεσία. Η απαιτούμενη θαλάσσια υπηρεσία για τη βαθμολογική προαγωγή σε Πλοιάρχους ή Μηχανικούς Β΄ είναι 24 μήνες και για την προαγωγή σε Πλοιάρχους ή Μηχανικούς Α΄ είναι 36 μήνες.
Η επαγγελματική σταδιοδρομία των αποφοίτων δεν περιορίζεται μόνο στα πλοία αλλά επεκτείνεται και άλλους επαγγελματικούς κλάδους. Ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και την εξειδίκευση του ο κάθε απόφοιτος μπορεί να εργαστεί σε ναυτιλιακές επιχειρήσεις, σε ναυπηγικά γραφεία, σε εφοδιαστικές αλυσίδες (Logistics), σε Νηογνώμονες, σε πρακτορεύσεις κ.λ.π.
Ένας από τους λόγους που πολλοί νέοι επιλέγουν την Εμπορική Ναυτιλία και τη φοίτηση στις Α.Ε.Ν. είναι οι οικονομικές απολαβές. Το επάγγελμα του Αξιωματικού Ε.Ν. είναι από τα καλύτερα αμειβόμενα παγκοσμίως, προσφέρει υψηλούς μισθούς σε μικρές ηλικίες και δίνει τη δυνατότητα ταχύτατης επαγγελματικής εξέλιξης. Αν και είναι ιδιαιτέρα δύσκολο να αποδοθεί μια αντικειμενική εικόνα των απολαβών, καθώς υπάρχουν διαφορές ανάλογα με τον τύπο του πλοίου ή από εταιρεία σε εταιρεία, ενδεικτικά ο μέσος μισθός στα φορτηγά είναι μικρότερος από τα δεξαμενόπλοια, ενώ στα LNG είναι πιο υψηλός και από τα φορτηγά και από τα δεξαμενόπλοια. Ένας Πλοίαρχος - Μηχανικός Α΄ τάξης έχει καθαρές απολαβές περίπου 10.000 -11.000€ το μήνα, ένας Υποπλοίαρχος - Μηχανικός Β΄ τάξης έχει απολαβές περίπου 7.200 -8.200€ το μήνα και ένας Ανθυποπλοίαρχος - Μηχανικός Γ ΄τάξης έχει απολαβές περίπου 4.500 - 5.300€ το μήνα.
Αξίζει να σημειωθεί πως σημαντικό είναι και το ποσοστό διαρροής των σπουδαστών. Περίπου τα 3/10 των εισαχθέντων δεν αποφοιτούν από τις Α.Ε.Ν. και οι λόγοι ποικίλουν με βασικότερο όμως τον ελλιπή επαγγελματικό προσανατολισμό και την επιφανειακή ενημέρωση για τη φοίτηση και τη σταδιοδρομία στον κλάδο του εμπορικού ναυτικού.
Γράφει ο Γεώργιος Γατούδης,
Scientific Director of Master's Research Program | Career Counselor