Το καλοκαίρι πολλοί είναι εκείνοι που προτιμούν να καταναλώσουν ένα δροσιστικό κοκτέιλ στη βραδινή έξοδό τους, επιλογή που συνδυάζει το αλκοόλ, φρουτώδεις γεύσεις και εντυπωσιακό από άποψη αισθητικής αποτέλεσμα στο ποτήρι.
Τα κοκτέιλ πρωτοεμφανίστηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής τον 19ο αιώνα – ωστόσο ήδη από τα χρόνια της αρχαιότητας υπάρχουν ενδείξεις ότι διάφοροι πολιτισμοί χρησιμοποιούσαν μείξεις αλκοολούχων ποτών. Η παρουσία μεταναστών στη Βόρεια Αμερική κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα είχε ως αποτέλεσμα αφενός την είσοδο και την κυκλοφορία καινούργιων προϊόντων προς κατανάλωση και αφετέρου ένα στάδιο πειραματισμού πάνω σε αυτά. Μέχρι το 1920 είχαν τόσο διαδοθεί τα κοκτέιλ, που η επιλογή τους κατέστη θεσμός, ο οποίος γρήγορα διαδόθηκε και πέρα από τον Ατλαντικό, στις χώρες της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου.
Η πρώτη γραπτή κριτική για ποτό που περιλάμβανε τον όρο «κοκτέιλ» καταγράφεται στις 25 Απριλίου 1803 στο έντυπο «Farmer's Cabinet»: «Ήπια ένα κοκτέιλ εξαιρετικό για το κεφάλι!». Το 1862 εκδόθηκε το πρώτο βιβλίο για την παραγωγή κοκτέιλ από τον καθηγητή Jerry Thomas υπό τον τίτλο «Bartender's guide or how to mix drinks».
Την εποχή της ποτοαπαγόρευσης στην Αμερική (1920-1933) τα παράνομα μπαρ χρησιμοποιούσαν τα κοκτέιλ για να μπορούν να σερβίρουν αλκοόλ πιο εύκολα και σε περισσότερους πελάτες, μια και ήταν δύσκολη και περιορισμένηη είσοδος ποτών στη χώρα.
Τον όρο «κοκτέιλ» πραγματεύονται ποικίλες θεωρίες ως προς την καταγωγή του. Μια από αυτές θέλει να χρησιμοποιούνται εκείνη την εποχή φτερά από την ουρά πετεινού (cock’stail) για την ανάδευση του ποτού ή ως αξεσουάρ του ποτηριού. Σύμφωνα όμως με γλωσσολόγους, ένα γραμματικό λάθος στη χρήση της λατινικής λέξης «decoctus», που σημαίνει «νερουλός», ήταν η αφορμή τα παρασκευασμένα ποτά να ονομάζονται «cocktails». Παρομοίως και η γαλλική λέξη «coquetier», δηλαδή «αυγοθήκη», πιθανολογείται ότι είναι η ρίζα του «cocktail», καθώς στη Νέα Ορλεάνη τα ποτήρια όπου σερβίρονταν τα κοκτέιλ ήταν πολύ μικρά, σαν αυγοθήκες. Τέλος, η πιο διαδεδομένη γλωσσική θεωρία στηρίζεται στην προτίμηση των Αμερικανικών θαμώνων μπαρ σε έναν συνδυασμό σωσμάτων («tailings») από βαρέλια μπράντι και ρούμι μέσω στρόφιγγας («stopcock»).
Η ιστορία των 5 πιο διάσημων κοκτέιλ
Bloody Mary
Ο μπάρμαν του Harry’s New York Bar στο Παρίσι Ferdinand «Pete» Petiot πειραματίστηκε με τη βότκα, το «νέο αλκοόλ», που είχαν φέρει Ρώσοι πρόσφυγες το 1920 στη Γαλλία και το οποίο συνδύαζαν με χυμό ντομάτας και διάφορα καρυκεύματα. Το κοκτέιλ αρχικά ονομάστηκε Bucket of Blood. Το 1933 μετονομάστηκε σε Red Snapper, όταν ο Petiot δούλευε στο King Cole Bar στη Νέα Υόρκη, διαφημιζόταν δε ως θεραπεία για το hangover.
Αργότερα καθιερώθηκε παγκόσμια ως Bloody Mary. Η ονομασία εικάζεται ότι αναφέρεται στη Μαρία Τυδώρ, Μαρία Α' της Αγγλίας και της Ιρλανδίας, λόγω της αιματηρής βασιλείας της και της στάσης της απέναντι στους προτεστάντες.
Ωστόσο το 1939 σε διαφημιστική καμπάνια της βότκας Smirnoff ο George Jessel δηλώνει ότι το όνομα του ποτού προέρχεται από το όνομα της στενής φίλης του Mary Geraghty.
Πάντως, όποια κι αν είναι η καταγωγή της ονομασίας του το Bloody Mary, σήμερα σερβίρεται σε όλα τα μπαρ του κόσμου.
Manhattan
Αν και υπάρχουν πολλές θεωρίες για την προέλευσή του, η πιο διαδεδομένη είναι ότι παρήχθη το 1874 σε διοργάνωση πάρτι προς τιμήν του Samuel Tilden, νικητή στις κυβερνητικές εκλογές της πολιτείας της Νέας Υόρκης, με υπεύθυνη διοργάνωσης της εκδήλωσης την Jenny Churchil. Το κοκτέιλ αποτελείται από τζιν, βότκα και χυμό από μύρτιλα.
Mojito
Το mojito (μοχίτο) αρχικά ονομαζόταν El Draque («ο δράκος») και τα συστατικά του ήταν aguardiente (το ρούμι σε πρώιμη φάση), μέντα, λάιμ και λίγη ζάχαρη. Πρωτοδημιουργήθηκε σε ένα ταξίδι στην Αβάνα από τον Richard Drake για τις αρμάδες των κουρσάρων το 1586. Η μείξη αλκοόλ με ζάχαρη τότε ήταν τρόπος αντιμετώπισης των στομαχικών δυσεντερικών διαταραχών, που συχνά εμφανίζονταν σε όσους δούλευαν σε καράβια ως πλήρωμα. Η ευρεσιτεχνία του προέρχεται από την ανάγκη αντιμετώπισης τέτοιων καταστάσεων. Ο Richard Drake ήταν ξάδελφος και μέλος του πληρώματος του κουρσάρου Sir Richard Drake, γνωστού και με το προσωνύμιο El Draque. Από το 1650 και έπειτα το ρούμι αντικαθιστά το aguardiente στο κοκτέιλ και το ποτό μετονομάζεται σε mojito.
Daiquiri
Το daiquiri αποτελείται από ρούμι, λάιμ και ζάχαρη. Έγινε γνωστό στο ευρύ κοινό το 1905 και υπήρξε ιδιαίτερη αναφορά σε αυτό στο βιβλίο «Ο φύλακας στη σίκαλη» του J.D. Salinger. Έχει δημιουργηθεί ένας αστικός μύθος που αναφέρει ότι ο Τζον Κένεντι δοκίμασε ένα daiquiri μετά την κρίση του Κόλπου των Χοίρων. Η σύνθεση του ποτού αποδίδεται στον Αμερικανό μηχανικό ορυχείων Jennings Cox στο Σαντιάγκο της Κούβας το 1905.
Margarita
Υπάρχουν πολλές ιστορίες για την προέλευση του κοκτέιλ Margarita, όμως επικρατέστερη είναι αυτή της δημιουργίας του από τον μπάρμαν Don Carlos Orozco. Κατόπιν πειραματισμών του, το πασίγνωστο κοκτέιλ προέκυψε τον Οκτώβριο του 1941 στο Cantina Hussong στην Ensenada του Μεξικού ως τιμή στο όνομα της Margarita Henkel, κόρης Γερμανού πρέσβη και συζύγου του Roy Parodi, η οποία ζούσε στην κοντινή πόλη Rancho Hamilton και το δοκίμασε για πρώτη φορά εκείνο τον Οκτώβρη. Αποτελείται από τεκίλα, λικέρ πορτοκαλιού και λάιμ, ενώ το στόμιο του ποτηριού είναι πάντα επικαλυμμένο με αλάτι.
Νάνσυ Χαλκοπούλου
Υπεύθυνη Τεκμηρίωσης, Skywalker.gr