Επαγγέλματα του παρελθόντος που υπάρχουν ακόμα και στις μέρες μας υπάρχουν πολλά. Κάποια έχουν εξελιχθεί, κάποια έχουν παραμείνει ίδια με μόνη διαφορά την εξέλιξη της επιστήμης. Ποια όμως είναι οι πρόγονοι των σημερινών επαγγελμάτων και πώς γίνονταν οι εργασίες πριν από μερικές δεκαετίες; Ποια τερμάτισε η εξέλιξη και ποια από αυτά αναγεννιούνται στην Ελλάδα της κρίσης; Υπάρχουν αγγελίες για τα «εν ζωή» παλιά επαγγέλματα και πώς μπορούμε να εντοπίσουμε και να καλύψουμε τις ανοιχτές θέσεις εργασίας;
Επαγγέλματα που ο χρόνος και η εξέλιξη της ζωής και της επιστήμης τα έβαλαν στο χρονοντούλαπο της ελληνικής παραγωγικής διαδικασίας: θεριστές, ζευγάδες (όργωμα με ζώα), μυλωνάδες – επαγγέλματα που αφορούσαν κυρίως την ύπαιθρο. Θεριστές ήταν τα άτομα εκείνα που έκαναν τη συγκομιδή των καρπών που παράγονταν στα χωράφια, πολλοί για να επιβιώσουν. Εκτός από τη σοδειά των δικών τους χωραφιών συγκέντρωναν και ξένη ως εργάτες. Το όργωμα των καλλιεργούμενων εκτάσεων γινόταν με ζώα, τα οποία ήταν κυρίως βόδια ή μουλάρια δεμένα μεταξύ τους, αλλά και με το αλέτρι (εργαλείο για το σκάψιμο της γης), και διέσχιζαν με τη βοήθεια του εργάτη πάνω και κάτω το χωράφι για να οργωθεί και να μπορέσει να γίνει πάλι η σπορά για τη νέα περίοδο.
Μυλωνάς λέγεται ο κάτοχος μύλου. Συνήθως ήταν νερόμυλος. Με τη βοήθεια δύο οριζόντιων τροχαλιών (τις γυρνούσαν γαϊδούρια) άλεθαν το σιτάρι για την παραγωγή προϊόντων με βάση αυτό. Με την ίδια λογική έκαναν και άλλες μεταποιήσεις, όπως π.χ. στην περίπτωση του λαδιού και του μούστου.
Άλλα επαγγέλματα που έχουν χαθεί στο πέρασμα του χρόνου είναι ο σαμαροποιός, ο γανωτής, ο ντενεκετζής και ο γνωστός από τις ελληνικές ταινίες λούστρος.
Τα γαϊδουράκια και τα μουλάρια ήταν το μεταφορικό μέσο όχι μόνο για τα εμπορεύματα, αλλά και για τους ανθρώπους. Για να είναι πιο αναπαυτική η μεταφορά, φορούσαν στα γαϊδούρια σαμάρια, συνήθως φτιαγμένα από ξύλο και δέρμα.
Ο γανωτής ήταν ο «μόδιστρος» της κουζίνας, αφού ήταν αυτός που επισκεύαζε τα ταψιά, τις κατσαρόλες και γενικά τα οικιακά σκεύη. Η εργασία μπορούσε να γίνει είτε στην οικία που χρησιμοποιούνταν τα σκεύη είτε στο μαγαζί που διατηρούσε ο γανωτής. Ο ντενεκετζής έφτιαχνε είδη όπως κουβάδες, βρύσες, χωνιά, σουρωτήρια και άλλα παρόμοια.
Αγωγιάτης, μεταπράτης, γυρολόγος/πραματευτής ήταν οι έμποροι της εποχής. Ο αγωγιάτης θα λέγαμε ότι είναι ο πρόγονος του ταξιτζή. Με τα γαϊδούρια του έκανε ιδιωτικές μεταφορές προϊόντων αλλά και προσώπων σε ορεινές περιοχές όπου δεν υπήρχαν δρόμοι. Ο μεταπράτης ήταν αυτός που πήγαινε στα χωριά και αγόραζε ό,τι είχαν για πούλημα και τα μεταπουλούσε σε άλλα χωριά, συνήθως πληρωνόταν σε είδος. Γυρολόγος/πραματευτής ήταν ο έμπορος που έφερνε εμπορεύματα όλων των ειδών στα χωριά.
Ο ντελάλης ήταν αυτός που μετέφερε τα νέα που έρχονταν στον τηλέγραφο και ενημέρωνε τον κόσμο, αργότερα εξελίχθηκε σε εφημεριδοπώλη και στις μέρες μας έχει εκλείψει. Αυτά τα επαγγέλματα μαζί με τα γνωστά μας από τις ελληνικές ταινίες: λούστρος, γαλατάς, παγωτατζής, παγοπώλης, νερουλάς (στην Αθήνα καταργήθηκε το επάγγελμα το 1930) είναι αυτά που πλέον δεν υπάρχουν.
Όμως υπάρχουν και επαγγέλματα που με μικρές αλλαγές υπάρχουν ακόμα και στις μέρες μας. Ο αχθοφόρος/χαμάλης έχει εξελιχθεί σε αποθηκάριο ή σε γκρουμ αν πρόκειται για ξενοδοχοϋπάλληλο. Ο πρακτικός γιατρός ή η μαμή έχει εξελιχθεί σε γιατρό και νοσοκόμα/μαία αντίστοιχα, ο ασβεστοποιός δεν έχει καταργηθεί, αλλά η βιομηχανία έχει κάνει την εργασία του πολύ πιο εύκολη. Ο αγροφύλακας είναι ένα επάγγελμα που ναι μεν έχει καταργηθεί, αλλά η κυβέρνηση σύμφωνα με δημοσιεύματα θέλει να το επαναφέρει με διαφορετικές αρμοδιότητες. Θέσεις ειδικά για γιατρούς και νοσοκόμες/μαίες υπάρχουν αναρτημένες σε πολλές ιστοσελίδες και με μια αναζήτηση στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε πολλές.
Οι ειδικότητες του καροτσέρη και του λατερνατζή πλέον έχουν μόνο τουριστικό ενδιαφέρον και πολύ λίγοι είναι αυτοί που ασκούν το επάγγελμα. Ο βαρελάς και ο αγγειοπλάστης έχουν χάσει την αίγλη του παρελθόντος, αλλά υπάρχουν ακόμα κάποιοι ρομαντικοί που προσπαθούν να κρατήσουν τα επαγγέλματα αυτά ζωντανά. Τέλος, η οικονομική κρίση έχει φέρει στο προσκήνιο πάλι επαγγέλματα του παρελθόντος, όπως είναι η ειδικότητα της υφάντρας/χειρίστριας αργαλειού, της μοδίστρας ή του ράφτη, αλλά και αυτή του μπακάλη με πολύ όμως διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Σωτήρης Χατζηιωαννίδης,
Εμπορικός Διευθυντής-Skywalker.gr
Share this post
