Αυξήθηκαν οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη, σύµφωνα µε τα προκαταρκτικά στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκµηρίωσης

Στο 1,14% διαµορφώθηκε το 2017 το ποσοστό των δαπανών Έρευνας & Ανάπτυξης (Ε&Α) επί του ΑΕΠ, σύµφωνα µε τα προκαταρκτικά στοιχεία που δηµοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκµηρίωσης (ΕΚΤ) και έχουν αποσταλεί στη Eurostat. Η δηµοσίευση των δεικτών εντάσσεται στο πλαίσιο της τακτικής παραγωγής των επίσηµων στατιστικών για την Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτοµία στην Ελλάδα που πραγµατοποιεί το ΕΚΤ ως φορέας και εθνική αρχή του ελληνικού στατιστικού συστήµατος µε τη συνεργασία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.

Συνεχίζοντας την αυξητική πορεία των τελευταίων ετών, οι δαπάνες που πραγµατοποιήθηκαν για Ε&Α το 2017 στην Ελλάδα ήταν 2.033 εκατ. ευρώ, κατά 15,9% υψηλότερες σε σχέση µε το 2016.

Ο δείκτης Ένταση Ε&Α, που εκφράζει τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ, αυξήθηκε κατά 0,13 ποσοστιαίες µονάδες και διαµορφώθηκε στο 1,14% από 1,01% το 2016. Με βάση τα νέα στοιχεία η Ελλάδα κατατάσσεται στη 19η θέση µεταξύ των κρατών-µελών της Ε.Ε. των 28, προσεγγίζοντας χώρες όπως η Ιρλανδία και η Ισπανία.

Η πανελλήνια στατιστική έρευνα του ΕΚΤ για την καταγραφή των δαπανών Ε&Α στη χώρα διεξήχθη το 2018 ακολουθώντας τις οδηγίες της νέας έκδοσης του εγχειριδίου Frascati (2015) «Guidelines for collecting and reporting data on research and experimental development: The measurement of scientific, technological and innovation activities» σε 3.500 φορείς από τους τέσσερις τοµείς: επιχειρήσεις (BES), τριτοβάθµια εκπαίδευση (HES), κρατικό τοµέα (GOV) και ιδιωτικά µη κερδοσκοπικά ιδρύµατα (PNP).

Ο τοµέας των επιχειρήσεων έχει για δεύτερη συνεχή χρονιά τη µεγαλύτερη συνεισφορά στις εθνικές δαπάνες Ε&Α, ακολουθώντας τους ίδιους ρυθµούς αύξησης, 33,8% µεταξύ των ετών 2017 και 2016 και 31,8% µεταξύ των ετών 2016 και 2015. Το 2017 στον τοµέα πραγµατοποιήθηκαν δαπάνες Ε&Α ύψους 990,8 εκατ. ευρώ (0,56% του ΑΕΠ). Στο αποτέλεσµα αυτό συνεισέφεραν µικρές, µεσαίες και µεγάλες επιχειρήσεις από «παραδοσιακούς» κλάδους της µεταποίησης (φάρµακα, τρόφιµα/ποτά, χηµικά, προϊόντα διύλισης, µεταλλικά προϊόντα κ.ά.), τον κλάδο των ΤΠΕ (τηλεπικοινωνίες, προγραµµατισµός Η/Υ), τον χρηµατοπιστωτικό τοµέα, καθώς και επιχειρήσεις µε σηµαντικά επενδυτικά έργα, µεταξύ των οποίων και έργα εθνικών υποδοµών. 

Αύξηση των δαπανών Ε&Α καταγράφεται και στους υπόλοιπους τρεις τοµείς.  Στον τοµέα της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης πραγµατοποιήθηκαν δαπάνες 577,7 εκατ. ευρώ (0,32% του ΑΕΠ), αυξηµένες κατά 3,3% σε σχέση µε το 2016. Στον κρατικό τοµέα πραγµατοποιήθηκαν δαπάνες 448,1 εκατ. ευρώ (0,25% του ΑΕΠ), αυξηµένες κατά 2,1% σε σχέση µε το 2016. Ο τοµέας των ιδιωτικών µη κερδοσκοπικών ιδρυµάτων έχει µικρότερη συνεισφορά (16,4  εκατ. ευρώ, 0,01% του ΑΕΠ, αύξηση κατά 5,1% σε σχέση µε το 2016).

Όσον αφορά τις πηγές από τις οποίες χρηµατοδοτήθηκαν οι δαπάνες Ε&Α του 2017, το µεγαλύτερο ποσό, 910,6 εκατ. ευρώ (ποσοστό 44,8% του συνόλου), προήλθε από τις επιχειρήσεις. Το µεγαλύτερο µέρος, 834,3 εκατ. ευρώ, επενδύθηκε σε Ε&Α που διενεργείται στις ίδιες τις επιχειρήσεις. Το υπόλοιπο χρηµατοδότησε Ε&Α στην τριτοβάθµια εκπαίδευση (48,1 εκατ. ευρώ), στον κρατικό τοµέα (25,2 εκατ. ευρώ) και σε ιδιωτικά µη κερδοσκοπικά ιδρύµατα (3,0 εκατ. ευρώ).

Η κρατική χρηµατοδότηση (τακτικός προϋπολογισµός, εθνικό σκέλος του Προγράµµατος ∆ηµοσίων Επενδύσεων, ΕΣΠΑ 2014-2020) ανήλθε σε 772,7 ευρώ (38,0% επί του συνόλου). Η κρατική χρηµατοδότηση αποτελεί την κυριότερη πηγή χρηµατοδότησης Ε&Α για την τριτοβάθµια εκπαίδευση και τον κρατικό τοµέα.

Αύξηση καταγράφεται στα κονδύλια τα οποία διατέθηκαν από τον τακτικό προϋπολογισµό (κατά 43,9 εκατ. ευρώ σε σχέση µε το 2016) και το εθνικό σκέλος Π∆Ε (κατά 3,5 εκατ. ευρώ σε σχέση µε το 2016).

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί την τρίτη κατά σειρά πηγή χρηµατοδότησης Ε&Α µε 215,1 εκατ. ευρώ (ποσοστό 10,6% του συνόλου), που επίσης καταγράφει αυξητική πορεία τα τελευταία έτη. Η Ε.Ε. χρηµατοδότησε ερευνητικά έργα σε όλους τους τοµείς, κυρίως στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, το τρέχον Πρόγραµµα για την Έρευνα και Καινοτοµία, στο οποίο οι ελληνικοί φορείς έχουν κατακτήσει διαχρονικά υψηλές επιδόσεις.

Σηµαντική αύξηση καταγράφηκε, τέλος, στις ιδιωτικές επενδύσεις από το εξωτερικό στην Ελλάδα για τη χρηµατοδότηση Ε&Α σε επιχειρήσεις (55,8 εκατ. ευρώ το 2017 από 25,2 εκατ. ευρώ το 2016, αύξηση 121,4%). Όσον αφορά το προσωπικό που απασχολείται σε δραστηριότητες Ε&Α, καταγράφεται αύξηση των ισοδυνάµων πλήρους απασχόλησης (ΙΠΑ) του συνολικού προσωπικού Ε&Α και των ερευνητών. Αναλυτικότερα, το συνολικό προσωπικό Ε&Α στην Ελλάδα το 2017 ανέρχεται σε 48.226,1 ΙΠΑ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 15,4% σε σχέση µε το 2016. Αύξηση επίσης παρουσιάζεται στην κατηγορία των ερευνητών, οι οποίοι το 2017 ανέρχονται σε 35.185,4 ΙΠΑ, αυξηµένοι κατά 19,7% σε σχέση µε το 2016.

Τα στατιστικά στοιχεία και οι δείκτες για την Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτοµία στην Ελλάδα τα οποία παράγονται και εκδίδονται από το ΕΚΤ αποστέλλονται σε τακτική βάση στη Eurostat και στον ΟΟΣΑ. Η ανάλυση των στοιχείων και η εξαγωγή των σχετικών δεικτών δηµοσιεύονται σε έντυπες και ηλεκτρονικές εκδόσεις του ΕΚΤ που διατίθενται στον δικτυακό τόπο http://metrics.ekt.gr.

Σχετικά µε το Εθνικό Κέντρο Τεκµηρίωσης

Το Εθνικό Κέντρο Τεκµηρίωσης (www.ekt.gr) λειτουργεί ως εθνική υποδοµή στο Εθνικό Ίδρυµα Ερευνών.

Αποστολή του ΕΚΤ είναι:

• η συλλογή, τεκµηρίωση, διάχυση και µακροχρόνια διατήρηση του έγκριτου ψηφιακού περιεχοµένου και δεδοµένων που παράγονται από την ελληνική επιστηµονική, ερευνητική και πολιτιστική κοινότητα
• η µέτρηση των εκροών και του αποτελέσµατος του συστήµατος Έρευνας, Τεχνολογίας, Ανάπτυξης, Καινοτοµίας (ΕΤΑΚ) και η σύγκρισή του σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο
• η ενίσχυση του ευρύτερου εθνικού στόχου της αξιοποίησης των αποτελεσµάτων της έρευνας και της ενίσχυσης της καινοτοµίας
• η αδιάλειπτη λειτουργία της εθνικής εµβέλειας ηλεκτρονικής υποδοµής, η οποία εξασφαλίζει φιλική πρόσβαση σε επαναχρησιµοποιήσιµη έγκριτη πληροφορία, διασφαλίζει τη συγκέντρωση και διάθεση στοιχείων και την παραγωγή των δεικτών για τις στατιστικές ΕΤΑΚ στην Ελλάδα, ενώ προσφέρει πλήθος υπηρεσιών για την ερευνητική, ακαδηµαϊκή, εκπαιδευτική και επιχειρηµατική κοινότητα.

Πηγή: «Βασικοί δείκτες έρευνας και ανάπτυξης για δαπάνες και προσωπικό το 2017 στην Ελλάδα», Εθνικό Κέντρο Τεκµηρίωσης

Share this post