Επιδείνωση του οικονομικού κλίματος σε Ευρωζώνη και Ε.Ε. σύμφωνα με το ΙΟΒΕ

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Σεπτέμβριο επιδεινώνεται σε σχέση με τον Ιούλιο στην Ε.Ε. (κατά -1 μον., από 111,3 στις 112,3 μον.) και την Ευρωζώνη (κατά -1,2 μον., από 110,9 στις 112,1 μον.).

Συγκεκριμένα, στην Ευρωζώνη οι σχετικοί δείκτες μειώνονται τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο στη βιομηχανία (-1,1), στις υπηρεσίες (-0,7) και στην καταναλωτική εμπιστοσύνη (-3,5), ενώ αυξάνονται στο λιανικό εμπόριο (+2,4) και στις κατασκευές (+2,9). Σε επίπεδο των μεγαλύτερων χωρών, ο δείκτης καταγράφει σχετική σταθερότητα στη Γερμανία (+0,3) και την Ολλανδία (-0,4), ενώ επιδεινώνεται στην Ιταλία (-1,0) και την Ισπανία (-2,2) και κυρίως στη Γαλλία (-3,2).

Στην Ε.Ε. οι επιδεινούμενες προσδοκίες τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο είναι το αποτέλεσμα της επιδείνωσης των δεικτών στη βιομηχανία (-1,3) και κυρίως στην καταναλωτική εμπιστοσύνη (-3,5). Στο λιανικό εμπόριο (+2,4) και στις κατασκευές (+1,8) καταγράφεται άνοδος προσδοκιών και στις υπηρεσίες σταθερότητα στον σχετικό δείκτη (+0,0).

Αναλυτικότερα:

• Στη βιομηχανία οι δείκτες προσδοκιών διαμορφώθηκαν στις +4,5 και 4,7 μονάδες σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη αντίστοιχα. Οι προσδοκίες για την εξέλιξη της παραγωγής μεταβάλλονται αρνητικά, όπως και οι εκτιμήσεις για τα επίπεδα παραγγελιών και ζήτησης, ενώ τα εκτιμώμενα αποθέματα κλιμακώνονται και στις δύο ζώνες.
• Στις υπηρεσίες οι δείκτες προσδοκιών διαμορφώθηκαν στις +13,1 και +14,6 μονάδες σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη αντίστοιχα. Οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης μεταβάλλονται αρνητικά στην Ευρωζώνη, ενώ οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση παραμένουν αμετάβλητες και στις δύο ζώνες.
• Στο λιανικό εμπόριο οι σχετικοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις +4,4 και +2,7 μονάδες αντίστοιχα στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη. Οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα επιχειρηματική δραστηριότητα μεταβάλλονται θετικά, ενώ οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα υποδηλώνουν αποκλιμάκωση και στις δύο ζώνες. Τέλος, οι προβλέψεις για τις πωλήσεις τους επόμενους μήνες βελτιώνονται οριακά σε αμφότερες τις ζώνες.
• Στις κατασκευές ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών κινήθηκε στις +5,3 μονάδες στην Ε.Ε. και τις +8,3 μονάδες στην Ευρωζώνη. Οι προβλέψεις για το επίπεδο των εργασιών όπως και οι προβλέψεις για την απασχόληση βελτιώνονται και στις δύο ζώνες.
• Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης διαμορφώνεται στις -2,8 και -2,9 μονάδες στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη αντίστοιχα. Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους μεταβάλλονται αρνητικά και στις δύο ζώνες, όπως και οι αντίστοιχες για τη γενική κατάσταση της οικονομίας. Στην πρόθεση αποταμίευσης καταγράφεται επίσης κάμψη και στις δύο ζώνες, ενώ και στις προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας σημειώνεται επιδείνωση.
• Τέλος, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (δεν περιλαμβάνεται στον δείκτη κλίματος) επιδεινώνεται τόσο στην Ε.Ε. (+20,6 από +19 μον.) όσο και στην Ευρωζώνη (+19,1 από +18,9 μον.). Οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων βελτιώνονται, όπως και οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία της ζήτησης, με τις προβλέψεις της ζήτησης στο επόμενο τρίμηνο να επιδεινώνονται και στις δύο ζώνες.

ΕΛΛΑΔΑ: Σημαντική επιδείνωση του δείκτη οικονομικού κλίματος παρά τη βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος υποχωρεί σημαντικά τον Σεπτέμβριο και διαμορφώνεται στις 101,3 μονάδες (από 105,3 τον Ιούλιο). Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα κυρίως της έντονης επιδείνωσης των επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία και στις κατασκευές, ενώ, αντίθετα, η καταναλωτική εμπιστοσύνη κινείται ανοδικά. Καθοδική πορεία του οικονομικού κλίματος καταγράφεται και γενικότερα στην Ευρώπη, αν και λιγότερο έντονα.

Η μέτρηση του δείκτη είναι η πρώτη μετά την έξοδο της χώρας από το τρίτο πρόγραμμα στήριξης, εξέλιξη που βεβαίως έχει κυρίως συμβολικό χαρακτήρα παρά συνδέεται με συγκεκριμένες και απτές αλλαγές στην οικονομική πολιτική. Η επιδείνωση πάντως έχει τομεακά και επιχειρηματικά χαρακτηριστικά, καθώς η βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης υποδηλώνει ότι τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό η έξοδος από το πρόγραμμα συμβάλλει στη βελτίωση των προσδοκιών των νοικοκυριών.

Στην πλευρά των βιομηχανικών επιχειρήσεων δύο παράγοντες τείνουν να επιβαρύνουν τις προοπτικές. Στο εξωτερικό περιβάλλον εμφανίζονται κίνδυνοι από την επιβράδυνση της ζήτησης, κυρίως λόγω της απόσυρσης μέτρων νομισματικής πολιτικής, και από τους περιορισμούς που εγείρονται στο διεθνές εμπόριο από πολιτικές προστατευτισμού.

Στο εσωτερικό πλαίσιο η έξοδος από το τελευταίο πρόγραμμα δεν έχει επί του παρόντος συνοδευτεί από βελτίωση των όρων πρόσβασης στις διεθνείς αγορές και μείωση του κόστους χρηματοδότησης για τον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας.

Συνολικά πάντως η εξέλιξη του δείκτη τους τελευταίους μήνες αφενός είναι συμβατή με την επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας και ειδικότερα την εξέλιξη του ΑΕΠ στα επίσημα στατιστικά στοιχεία και αφετέρου αντανακλά τις επιμέρους αβεβαιότητες για τις εξελίξεις στην οικονομία.

Αναλυτικότερα:

• Στη βιομηχανία το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση βελτιώνεται ελαφρά, όπως και το ισοζύγιο στις προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες, με τον δείκτη όμως στις εκτιμήσεις για τα αποθέματα να φανερώνει διόγκωσή τους.
• Στις κατασκευές οι προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων βελτιώνονται, ενώ εκείνες για την απασχόληση επιδεινώνονται σημαντικά.
• Στο λιανικό εμπόριο οι θετικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις περιορίζονται, αντίθετα με τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους, με τον δείκτη του ύψους των αποθεμάτων να αποκλιμακώνεται.
• Στις υπηρεσίες οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων ενισχύονται, όπως και οι αντίστοιχες για την τρέχουσα ζήτηση, αλλά οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της επιδεινώνονται.
• Στην καταναλωτική εμπιστοσύνη οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών επιδεινώνονται οριακά, ενώ οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση της χώρας, οι προβλέψεις για την πορεία της ανεργίας, αλλά και η πρόθεση για αποταμίευση βελτιώνονται.

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: Επιδείνωση στις επιχειρηματικές προσδοκίες με μικρή άνοδο όμως στις προβλέψεις για την παραγωγή

Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία διαμορφώνεται τον Σεπτέμβριο χαμηλότερα έναντι του Ιουλίου, στις 104,5 από 105,9 μονάδες, στο ίδιο επίπεδο με το αντίστοιχο περυσινό (104,4 μον.). Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση βελτιώνεται ελαφρώς, όπως και το ισοζύγιο στις προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες, με τον δείκτη όμως στις εκτιμήσεις για τα αποθέματα να φανερώνει διόγκωσή τους.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: Επιδείνωση στις επιχειρηματικές προσδοκίες εκ νέου εκπορευόμενη από τις ιδιωτικές κατασκευές

Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές υποχώρησε τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο στις 52,3 από 56,9 μονάδες, επίπεδο που είναι χαμηλότερο και του αντίστοιχου περυσινού (75 μονάδες). Στους επιμέρους κλάδους η τάση είναι πτωτική στις ιδιωτικές κατασκευές και ανοδική στα δημόσια έργα. Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη οι προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων βελτιώνονται, ενώ εκείνες για την απασχόληση επιδεινώνονται σημαντικά.

ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ: Βελτίωση στις επιχειρηματικές προσδοκίες, ανάκαμψη πωλήσεων

Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο σημειώνει άνοδο τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο, φθάνοντας στις 109,5 από 105,8 μονάδες, υψηλότερα μάλιστα σε σύγκριση και με την αντίστοιχη περυσινή επίδοσή του (88,7 μον.). Από τις κύριες μεταβλητές του δείκτη οι θετικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις μπορεί να περιορίζονται, όμως οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους βελτιώνονται, ενώ ο δείκτης του ύψους των αποθεμάτων αποκλιμακώνεται.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ: Οριακή άνοδος των επιχειρηματικών προσδοκιών, βελτίωση της τρέχουσας ζήτησης

Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις υπηρεσίες κινείται ανοδικά τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο και διαμορφώνεται στις 100,6 από 99,7 μονάδες, στα ίδια επίπεδα σε σχέση με τα αντίστοιχα περυσινά (92,6 μονάδες). Από τις επιμέρους μεταβλητές του δείκτη οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων ενισχύονται, όπως και οι αντίστοιχες για την τρέχουσα ζήτηση, αλλά οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της επιδεινώνονται.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ: Βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης λόγω βελτίωσης των προσδοκιών για την οικονομική κατάσταση της χώρας και των νοικοκυριών, αλλά και για την απασχόληση

Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης βελτιώνεται αισθητά τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο και διαμορφώνεται στις -44,9 από -49,9 τον Ιούλιο μονάδες, αισθητά υψηλότερα έναντι του αντίστοιχου περυσινού επιπέδου του (-53,7 μονάδες). Η άνοδος εκπορεύεται από τις αρκετά καλύτερες προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας και των νοικοκυριών, αλλά και από τις λιγότερο αρνητικές προσδοκίες ως προς την ανεργία.

Αυτές οι τάσεις μάλλον συνδέονται κυρίως με την πρόσφατη έξοδο από το τρίτο πρόγραμμα στήριξης. Ενδεχομένως στη βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης να συνέβαλαν και οι πολιτικές εξαγγελίες στη ΔΕΘ, κυρίως για τις φοροελαφρύνσεις. Η περαιτέρω διεύρυνση της δραστηριότητας στον τουρισμό φαίνεται ότι είχε, τουλάχιστον εποχικά, ισχυρό αποτύπωμα και στην απασχόληση.

Παρά την ενίσχυση του δείκτη οι Έλληνες καταναλωτές είναι για ακόμα έναν μήνα οι πλέον απαισιόδοξοι στην Ε.Ε., ενώ την πεντάδα συμπληρώνουν τα νοικοκυριά από τη Βουλγαρία (-24,4 από -23,1), τη Ρουμανία (-19,9 από -22,4), τη Γαλλία (-13,4 από -8,3), την Ουγγαρία (-12,1 από -8,5) και τη Σλοβενία (-8,9 από -0,8).

Ο μέσος δείκτης διαμορφώθηκε στις -2,8 (από -0,7) μονάδες στην Ε.Ε. και στις -2,9 (από -0,6) μονάδες στην Ευρωζώνη. Ανοδική τάση σημειώνεται τον Σεπτέμβριο σε 9 από 10 τον Ιούλιο χώρες, ενώ θετικό πρόσημο διατηρούν 12 από 13 χώρες: οι σκανδιναβικές (Δανία, Σουηδία, Φινλανδία), το Λουξεμβούργο, η Εσθονία, η Τσεχία, η Γερμανία, η Μάλτα, η Ολλανδία, η Αυστρία, η Ιρλανδία και το Βέλγιο.

Αναλυτικά:

Αισθητή βελτίωση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών

Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες κινούνται τον Σεπτέμβριο σε σαφώς υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με τον Ιούλιο, με τον σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -38,4 από -46 μονάδες. Το 55% (από 58%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 5% (από 8%) προβλέπει μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη διαμορφώνονται στις +1,1 και -0,9 μονάδες αντίστοιχα.

Βελτίωση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας

Ο δείκτης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12μηνο βελτιώνεται και τον Σεπτέμβριο και διαμορφώνεται στις -40,5 από -46,4 τον Ιούλιο μονάδες. Το 60% (από 61%) των καταναλωτών προβλέπει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας έναντι του 26% (από 20%), το οποίο αναμένει σταθερότητα. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -6,6 και -1,2 μονάδες.

Σχεδόν στα ίδια επίπεδα η χαμηλή πρόθεση για αποταμίευση

Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες παραμένει επί της ουσίας αμετάβλητος τον Σεπτέμβριο στις -75,3 από -74,9 μονάδες. Το 87% (από 88%) των νοικοκυριών δεν θεωρεί καθόλου πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 10% (από 11%) τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +1,4 και -2,6 μονάδες αντίστοιχα.

Λιγότερο απαισιόδοξες προβλέψεις για την τάση της ανεργίας

Ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες μειώνεται τον Σεπτέμβριο στις +25,4 από +32,3 μονάδες. Το ποσοστό των νοικοκυριών που προβλέπει μικρή ή αισθητή άνοδο της ανεργίας διαμορφώνεται στο 45% (από 52%), με το 17% (από 15%) των ερωτηθέντων να αναμένει μικρή ή αισθητή μείωσή της. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +7,1 και +5,4 μονάδες αντίστοιχα.

Αποπληθωριστικές τάσεις στις προβλέψεις των τιμών

Έντονη πτώση καταγράφει τον Σεπτέμβριο ο δείκτης στις προβλέψεις μεταβολών στις τιμές τους προσεχείς 12 μήνες, φθάνοντας στις -0,4 από +10,4 μονάδες. Το 35% (από 45%) των νοικοκυριών προβλέπει εκ νέου άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 42% (από 30%) αναμένει σταθερότητα. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +24,1 και +20,1 μονάδες.

Οριακή βελτίωση της πρόθεσης για μείζονες αγορές

Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) βελτιώνεται οριακά τον Σεπτέμβριο, με τον σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -47 από -47,6 μονάδες. Το 59% των καταναλωτών προβλέπει ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 4% αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώνονται στις -13,4 μονάδες στην Ε.Ε. και στις -16 μονάδες στην Ευρωζώνη.

Στα ίδια επίπεδα οι εκτιμήσεις για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού

Ως προς τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, οι επιμέρους δείκτες δεν μεταβάλλονται σημαντικά ούτε τον Σεπτέμβριο: Το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» παραμένει στο 66%, ενώ διατηρείται στο 10-11% το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δηλώνουν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ παραμένουν στο 12% του συνόλου, όπως και όσοι δηλώνουν ότι «έχουν χρεωθεί».

Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε µήνα από το 1981 έρευνες οικονοµικής συγκυρίας στις επιχειρήσεις στους τέσσερις τοµείς της οικονοµίας, και από τον Μάιο του 2008 και στους καταναλωτές. Οι έρευνες αποτελούν µέρος του κοινού εναρµονισµένου προγράµµατος που χρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (DG ECFIN) και διεξάγονται αποκλειστικά και µόνο από το ΙΟΒΕ για την Ελλάδα για λογαριασµό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα αποτελέσµατά τους χρησιµοποιούνται για τον υπολογισµό του δείκτη οικονοµικού κλίµατος σε Ελλάδα και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ δηµοσιεύονται αναλυτικά στις εκδόσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Κάθε µήνα το ΙΟΒΕ δηµοσιεύει στην ιστοσελίδα του το πλήρες δελτίο οικονοµικής συγκυρίας. Όλα τα δελτία συγκυρίας µπορείτε να τα βρείτε εδώ: http://iobe.gr/ec_situation.asp?PD=2017.

Πηγή: Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας ΙΟΒΕ

Share this post