Μελέτη του Σ.Ε.Β. και της E.Y. καταγράφει τη συμβολή τους στην οικονομία, τις εξελίξεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και τα χαρακτηριστικά των Μ.μ.Ε. που αντέχουν στην κρίση.

Οι μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις αποτελούν σημαντικό πυλώνα της ελληνικής παραγωγικής διαδικασίας και μπορούν να έχουν κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη και στον παραγωγικό μετασχηματισμό της οικονομίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Όμως οι πιέσεις που ασκήθηκαν κατά την κρίση έχουν αφήσει έντονο το αποτύπωμά τους. Σήμερα στην Ευρώπη ο αριθμός των Μ.μ.Ε., η απασχόληση σε αυτές και η παραγόμενη προστιθέμενη αξία έχουν επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα με λίγες μόνο εξαιρέσεις, μία εκ των οποίων είναι και η Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά υπάρχει ένα επιχειρηματικό προφίλ μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων που αντέχει στην κρίση και που μπορεί να οδηγήσει και στην ανάκαμψη. Το μήνυμα αυτό αποτυπώνει σχετική μελέτη του Σ.Ε.Β. και της E.Y. Ελλάδος. Το πρώτο μέρος της μελέτης καταγράφει τις εξελίξεις και τα βασικά προβλήματα των Μ.μ.Ε. στη χώρα μας και εντοπίζει τα επιχειρηματικά χαρακτηριστικά που ενισχύουν τις αντοχές τους στην κρίση, βελτιώνουν τις δυνατότητες ανάκαμψής τους και επιταχύνουν την παραγωγική τους μεγέθυνση. 

Το τοπίο σήμερα

Τα σημαντικότερα ευρήματα της Ε.Υ. για τη σημερινή κατάσταση των Μ.μ.Ε. είναι τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με τη σχετική μελέτη αντιπροσωπεύουν το 99,9% του συνολικού αριθμού των ελληνικών επιχειρήσεων, το 87% της απασχόλησης και το 19,3% του Α.Ε.Π. Ωστόσο ο πολύ μεγάλος αριθμός των πολύ μικρών επιχειρήσεων (96,9% έναντι 93% στην Ε.Ε.) και ο συνακόλουθος παραγωγικός κατακερματισμός αποτελούν τροχοπέδη για την ανταγωνιστικότητά τους. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα η πολύ χαμηλή παραγωγικότητα των Μ.μ.Ε. στην Ελλάδα, η οποία κυμαίνεται στο 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου). Ωστόσο μεταξύ των Μ.μ.Ε. οι μεσαίες επιχειρήσεις εμφανίζουν 178% μεγαλύτερη φαινόμενη παραγωγικότητα από τις πολύ μικρές και 40% από τις μικρές. Ένα άλλο σημαντικό εύρημα είναι ότι η ευελιξία του πολύ μικρού μεγέθους δεν μετασχηματίζεται σε απόδοση, με τις πολύ μικρές επιχειρήσεις (το 96,9% του συνόλου) να παράγουν περίπου το 9,3% του Α.Ε.Π., ενώ οι μικρές και οι μεσαίες (το 3% του συνόλου) να παράγουν περίπου το 10% του Α.Ε.Π. Τέλος, πλέον οι Μ.μ.Ε. έχουν εξελιχθεί σε «τροφοδότη» της ανεργίας (από 2,39 εκατ. εργαζομένους το 2008, σε 1,79 εκατ. το 2014).

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των Μ.μ.Ε. που αντέχουν στην κρίση

Μέσα στην κρίση αναδεικνύεται ένα προφίλ Μ.μ.Ε. που αντέχουν και ενισχύουν τις δυνατότητες ανάκαμψης και παραγωγικής μεγέθυνσής τους. Σύμφωνα με τη μελέτη της E.Y. o επιχειρήσεις αυτές παρουσιάζουν ένα ή και περισσότερα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

• Σχετικό μέγεθος, που δίνει ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα: Οι μεσαίες επιχειρήσεις αύξησαν τα περιθώρια κέρδους έως 35%, ενώ οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις είχαν πτώση 50%. Επίσης, αν και μειώθηκε ο συνολικός αριθμός των μεσαίων επιχειρήσεων, η μοναδιαία προστιθέμενη αξία παρέμεινε σταθερή, ενώ των πολύ μικρών και μικρών μειώθηκε σημαντικά (-12,5%).
• Εξωστρέφεια και εστίαση σε εμπορεύσιμα προϊόντα/υπηρεσίες: Οι Μ.μ.Ε. να είναι κυρίως εισαγωγικές, όμως, ειδικά οι μεσαίες, πέτυχαν 40% αύξηση των εξαγωγών τους.
• Έργα σε δραστηριότητες προστιθέμενης αξίας: Η φαινόμενη παραγωγικότητα (προστιθέμενη αξία ανά εργαζόμενο) στις μεσαίες επιχειρήσεις είναι περίπου 40% μεγαλύτερη από τις μικρές και περίπου 178% μεγαλύτερη από τις πολύ μικρές.
• Έμφαση στη μεταποίηση, όπου εμφανίζεται τετραπλάσια προστιθέμενη αξία (ανά επιχείρηση) σε σχέση με τις υπηρεσίες. 
• Καινοτομία με τις επιδόσεις στον δείκτη καινοτομίας (European Innovation Scoreboard – EIS) στο 29,6 έναντι 30,6 μ.ο. στην Ε.Ε. 
• Συμμετοχή σε παραγωγικά (Β2Β) δίκτυα και συνεργασίες με μεγαλύτερες επιχειρήσεις: Ειδικά για τις καινοτόμες επιχειρήσεις αυτό αφορά στο 12,4%, έναντι 10,3% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Η μελέτη εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Φόρουμ Μεσαίων και Μικρών Επιχειρήσεων του Σ.Ε.Β. με τον συντονισμό του Τομέα Βιομηχανίας, Αναπτυξιακών Πολιτικών και Δικτύων του Σ.Ε.Β. Αποτελεί μία στρατηγική συνεργασία του Σ.Ε.Β. με την Ε.Υ. για την ανάδειξη των πραγματικών ζητημάτων και των τεκμηριωμένων πολιτικών για την ταχύτερη παραγωγική μεγέθυνση των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων που αντέχουν στην κρίση.

Η θέση του Σ.Ε.Β.

Η συμμετοχή των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων που αντέχουν στην κρίση στον δημόσιο διάλογο υστερεί, με πρώτα θύματα την προοπτική παραγωγικής μεγέθυνσής τους και τις νέες δουλειές που μπορούν να δημιουργήσουν. Ταυτόχρονα υστερεί η ανάδειξη των χαρακτηριστικών που μπορούν να στηρίξουν την επιβίωση του συνόλου των Μ.μ.Ε. στην Ελλάδα. Ο Σ.Ε.Β. θεωρεί αναγκαία τη μετατόπιση της δημόσιας συζήτησης για τις Μ.μ.Ε. με έμφαση στα παραγωγικά χαρακτηριστικά που ενισχύουν τις αντοχές και προωθούν τη μεγέθυνσή τους, με εξειδικευμένες προτάσεις πολιτικής βάσει διεθνών καλών πρακτικών.

Για να έρθουν αυτές οι πολιτικές στον κεντρικό δημόσιο διάλογο, ο Σ.Ε.Β. θα διοργανώσει επιχειρηματικό συνέδριο για τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις την 21η Φεβρουαρίου 2018. Αντικείμενο του συνεδρίου θα είναι οι προϋποθέσεις επιβίωσης, αλλά κυρίως οι διαδρομές ταχύτερης παραγωγικής μεγέθυνσής τους. Στο πλαίσιο του συνεδρίου θα παρουσιαστεί το δεύτερο μέρος της μελέτης Σ.Ε.Β. – Ε.Υ., το οποίο θα επικεντρωθεί στις πρακτικές και έξυπνες προτάσεις πολιτικής για σύγχρονες και δυναμικές Μ.μ.Ε. και στη μετάβαση προς ένα αναπτυξιακό πρότυπο με περισσότερη και καλύτερη επιχειρηματικότητα όλων των μεγεθών.

Δήλωση Θεόδωρου Φέσσα, προέδρου Σ.Ε.Β.

Ο παραγωγικός μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα για τη βιώσιμη ανάκαμψη και την οριστική έξοδο από την κρίση. Στο πλαίσιο αυτό είναι σημαντική πρόκληση και ευκαιρία ο εντοπισμός επιχειρήσεων όλων των μεγεθών στη βιομηχανία, στη μεταποίηση και σε συναφείς δραστηριότητες, οι οποίες συνθέτουν το ελληνικό επιχειρηματικό οικοσύστημα, συνεργάζονται σε παραγωγικά δίκτυα, καινοτομούν, εξάγουν και δημιουργούν δουλειές. Οι μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις είναι αναπόσπαστο τμήμα του ελληνικού παραγωγικού συστήματος και πηγή απασχόλησης. Η οργανωτική ενδυνάμωση και παραγωγική τους μεγέθυνση είναι κρίσιμη προτεραιότητα για την ανάκτηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. 

Ο Σ.Ε.Β. ανέλαβε πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση των αναγκών των δυναμικών μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων, που αποτελούν άλλωστε και το 70% των μελών του. Η εκπροσώπηση αυτών των επιχειρήσεων στον δημόσιο διάλογο με όρους παραγωγικής μεγέθυνσης και η μετουσίωση των αναγκών τους σε συγκροτημένες και εξειδικευμένες προτάσεις πολιτικής αποτελεί ουσιαστική ανάγκη και σημαντική πρόκληση.

Δήλωση Τάσου Ιωσηφίδη, εταίρου και επικεφαλής του τμήματος Χρηματοοικονομικών Συμβούλων της Ε.Υ. Ελλάδος, αναφορικά με τη μελέτη

Στην Ε.Υ. δουλεύουμε καθημερινά με έναν μεγάλο αριθμό Μ.μ.Ε. και γνωρίζουμε καλά τη μάχη που δίνουν για τον εκσυγχρονισμό και τον αναπροσανατολισμό τους. Για να στεφθεί όμως με επιτυχία αυτή η μάχη, πρέπει να αντιμετωπιστούν τόσο ενδογενείς αδυναμίες των Μ.μ.Ε., όσο και προκλήσεις που αφορούν στο ευρύτερο πλαίσιο λειτουργίας της οικονομίας. Ειδικότερα, όσον αφορά στο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δάνειων, η κύρια πρόκληση έχει να κάνει με την αναγνώριση και την υποστήριξη από το χρηματοπιστωτικό σύστημα των Μ.μ.Ε., που, παρά τον υπέρμετρο δανεισμό τους, έχουν προοπτικές επιβίωσης και ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό ιδιαίτερης σημασίας είναι από τη μια η εξειδίκευση και καινοτομία και από την άλλη το ζήτημα της μεγέθυνσης των ελληνικών Μ.μ.Ε. μέσω συνεργασιών, συγχωνεύσεων και συμπράξεων, που θα υποβοηθήσει την απορρόφηση των επιμέρους προβλημάτων και θα επιτρέψει την πραγματοποίηση οικονομιών κλίμακας, δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για να μπορέσουν οι ελληνικές Μ.μ.Ε. να ανταγωνιστούν στο διεθνές περιβάλλον.

Ορισμοί (για όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.) ► «Πολύ μικρή επιχείρηση» χαρακτηρίζεται η επιχείρηση με προσωπικό έως και 9 εργαζομένους, κύκλο εργασιών έως και 2 εκατ. € ή ισολογισμό έως και 2 εκατ. €. ► «Μικρή επιχείρηση» χαρακτηρίζεται η επιχείρηση με προσωπικό έως και 49 εργαζομένους, κύκλο εργασιών έως και 10 εκατ. € ή ισολογισμό έως και 10 εκατ. €. ► «Μεσαία επιχείρηση» χαρακτηρίζεται η επιχείρηση με προσωπικό έως και 249 εργαζομένους, κύκλο εργασιών έως και 50 εκατ. € ή ισολογισμό έως και 43 εκατ. €. Στο παρόν σημείωμα: Ως πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (Μ.μ.Ε.) νοείται το άθροισμα των ανωτέρω.

Share this post