Τα αποτελέσματα δειγματοληπτικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε για 7η συνεχή χρονιά από τη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, με εστίαση στη γυναίκα ανώτατο στέλεχος, παρουσιάζονται στο παρόν φύλλο.
Σκοπός της έρευνας είναι:
- Η διερεύνηση των βασικών χαρακτηριστικών που διακρίνουν τις γυναίκες επιχειρηματίες/ανώτατα στελέχη, τα οποία τις οδήγησαν στην κορυφή της ιεραρχίας.
- Η αποτύπωση των κινήτρων που οδήγησαν τις γυναίκες να ασχοληθούν με την επιχειρηματικότητα και την καριέρα σε ανώτατο επίπεδο, καθώς και οι παράγοντες που συνέβαλαν στην επαγγελματική τους καταξίωση.
- Η καταγραφή των προβλημάτων και των εμποδίων που αντιμετώπισαν κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους ανέλιξης.
Στο ερώτημα σχετικά με το πόσες ώρες οι γυναίκες ανώτατα στελέχη απασχολούνται κατά μέσο όρο ημερησίως στην εταιρία τους διαπιστώθηκε ότι η μεγάλη πλειονότητα εργάζεται πέραν του καθιερωμένου οχταώρου, ενώ το 35% παραμένει στο γραφείο του παραπάνω από 10 ώρες. Χαρακτηριστικό είναι ότι μόλις το 4% εργάζεται λιγότερες από 8 ώρες.
Το παραπάνω εύρημα σχετίζεται με το γεγονός ότι η επιμονή/εργατικότητα κατέλαβε ποσοστό 55% των απαντήσεων στην ερώτηση που αφορά τα κυριότερα χαρακτηριστικά που διακρίνουν τις γυναίκες ανώτατα στελέχη.
Μεγάλο ποσοστό απαντήσεων κατέλαβε και η ηθική (43%), γεγονός το οποίο καταδεικνύει ότι οι γυναίκες ηγέτες λειτουργούν με ακεραιότητα και πιστεύουν στις προσωπικές αξίες τους, οι οποίες τις οδηγούν στη λήψη των επιχειρηματικών τους αποφάσεων.
Σημαντικό επίσης είναι και το χαρακτηριστικό της επικοινωνίας, αφού περισσότερες από 4 στις 10 θεωρούν ότι αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του χαρακτήρα τους. Επιπλέον, οι γυναίκες στην κορυφή της εταιρικής διακυβέρνησης είναι δημιουργικές (39%) και διαθέτουν αυτοπεποίθηση (32%).
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η ικανοποίηση και η προσωπική ανάπτυξη αποτελούν τη σημαντικότερη ανταμοιβή για τις γυναίκες. Περισσότερες από 7 στις 10 επέλεξαν τη συγκεκριμένη απάντηση, ενώ πιο χαμηλά, αλλά με εξίσου σημαντικό ποσοστό (61%), ακολούθησε η καταξίωση και η αναγνώριση. Επίσης, τόσο η ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής (34%) όσο και η δυνατότητα καινοτομίας (31%) που τους παρέχει η υψηλή διοικητική θέση τους αποτελούν σημαντικά κίνητρα για μια επιτυχημένη καριέρα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι μόλις το 13% των ερωτηθεισών επέλεξε τις οικονομικές απολαβές, εύρημα που εν μέρει καταρρίπτει το στερεότυπο ότι οι οικονομικές απολαβές αποτελούν το μεγαλύτερο κίνητρο για μια επιτυχημένη καριέρα.
Επίσης, το παραπάνω εύρημα επιβεβαιώνει την άποψη ότι οι γυναίκες αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες για την παροχή ίδιας εργασίας. Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπάρχει ένα μισθολογικό χάσμα ύψους 15% μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η μητρική/πατρική φιγούρα (46%) αποτελεί το σημαντικότερο πρότυπο για τις γυναίκες ανώτατα στελέχη, ενώ εντύπωση προκαλεί πως το 17% δηλώνει ότι κανένα πρόσωπο δεν διαδραμάτισε τον ρόλο αυτό στην επαγγελματική διαδρομή τους. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει την περιορισμένη εφαρμογή και παρουσία ενός μηχανισμού επαγγελματικής καθοδήγησης και στήριξης (μέντορας, ανώτατο στέλεχος, διευθυντής κτλ.) στη σύγχρονη ελληνική επιχειρηματική πραγματικότητα.
Οι ηγετικές ικανότητες αποτελούν τον κυριότερο παράγοντα που συνέβαλε στην επαγγελματική καταξίωση των γυναικών ανώτατων στελεχών σύμφωνα με το 78% του δείγματος. Υψηλό, επίσης, αριθμό απαντήσεων έλαβαν τόσο η ισχυρή επιθυμία για επιτυχία και πραγματοποίηση καριέρας (76%), όσο και η αξιοποίηση ευκαιριών (73%), που, όπως φαίνεται, διαδραμάτισαν καταλυτικό ρόλο στην επαγγελματική ανέλιξή τους. Δεν εκπλήσσει και το γεγονός ότι πολύ υψηλά ποσοστά έλαβαν το μορφωτικό επίπεδο (71%), όπως και η υποστήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον (66%).
Εντούτοις ο δρόμος προς την κορυφή της επαγγελματικής ιεραρχίας δεν υπήρξε εύκολος. Περισσότερες από 7 στις 10 γυναίκες (72%) απάντησαν ότι οι οικογενειακές υποχρεώσεις τους αποτέλεσαν εμπόδιο στην καριέρα τους. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις οι γυναίκες είχαν να αντιμετωπίσουν προκαταλήψεις λόγω φύλου, γεγονός που επέδρασε αρνητικά στην επαγγελματική ανέλιξή τους (59%).
Είναι προφανές ότι πολλοί εργοδότες πιστεύουν ακόμη ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να αφιερώσουν στην εργασία τους τον χρόνο και την ενέργεια που απαιτείται στον ίδιο βαθμό με τους άνδρες εξαιτίας των οικογενειακών τους υποχρεώσεων. Υψηλό είναι και το ποσοστό των γυναικών που θεωρεί ότι η εταιρική κουλτούρα αποτέλεσε εμπόδιο στην επαγγελματική πορεία του (58%), ενώ το 50% δηλώνει πως δεν έτυχε της δέουσας υποστήριξης από συναδέλφους.
Συνοψίζοντας, συμπεραίνουμε ότι ακόμα και στις μέρες μας δεν παρέχονται στις γυναίκες οι ίδιες ευκαιρίες με αυτές στους άνδρες. Σε ποιους τομείς όμως θεωρούν ότι υπερτερούν ή υστερούν οι γυναίκες ανώτατα στελέχη έναντι των ανδρών; Παραπάνω από 6 στις 10 ερωτηθείσες θεωρούν ότι οι γυναίκες κατανοούν καλύτερα τους συναδέλφους τους (65%). Οι επικοινωνιακές δεξιότητές τους (64%) είναι υψηλότερες από αυτές των ανδρών, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι είναι και καλές ακροάτριες. Επίσης, το 54% πιστεύει ότι η γυναίκα ανώτατο στέλεχος έχει αυξημένη διορατικότητα και το 49% ότι αποτελεί παράδειγμα για τους συναδέλφους της. Οι γυναίκες ηγέτες είναι επίμονες και εργατικές, ενώ διακατέχονται από πνεύμα δημιουργικότητας.
Εντούτοις η πλειονότητα των ερωτηθεισών γυναικών θεωρεί ότι οι γυναίκες είναι πιο διστακτικές στην ανάληψη ρίσκου (μόλις το 10% δήλωσε ότι υπερτερούν), ενώ φαίνεται ότι είναι λιγότερο φιλόδοξες (13%) και ανταγωνιστικές (20%). Επίσης φαίνεται να διαθέτουν μειωμένη αυτοπεποίθηση σε σχέση με τους άνδρες (21%). Τέλος, όσον αφορά τους φόβους και τις ανησυχίες που απασχολούν την επαγγελματική καθημερινότητά τους, οι γυναίκες ανώτατα στελέχη απάντησαν ότι αυτοί σχετίζονται κυρίως με εξωγενείς παράγοντες. Συγκεκριμένα, αφορούν τόσο το ασταθές φορολογικό/πολιτικό περιβάλλον (78%) και την επιδείνωση του οικονομικού περιβάλλοντος (68%), όσο και την εξασφάλιση ρευστότητας (45%).
Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι μόλις το 5% των γυναικών του δείγματος ανησυχεί για την απώλεια της θέσης του ή την υποβάθμιση του ρόλου του.
Δημογραφικά στοιχεία
Η πλειονότητα των γυναικών του δείγματος ανήκει στην ηλικιακή ομάδα των 50-59 ετών (34%), ενώ ακολουθούν οι ηλικίες 30 έως 39 με 27%. Σημαντικό ποσοστό καταλαμβάνει και η ηλικιακή ομάδα των 40 έως 49 ετών (25%). Επίσης, το 78% του δείγματος έχει σύζυγο, ενώ το 81% έχει παιδιά.
Σχετικά με το επίπεδο εκπαίδευσης, το 35% των γυναικών του δείγματος έχει αποκτήσει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών, ενώ το 48% του δείγματος έχει πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι το 81% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα, πέρα από τη διευθυντική/διοικητική θέση που έχει στην εταιρία του, συνδέεται και μετοχικά με αυτήν (ελέγχει δηλαδή κάποιο ποσοστό μετοχών).
Οι μεικτές ετήσιες απολαβές του 82% των γυναικών του δείγματος δεν υπερβαίνουν τις 70.000 ευρώ, ενώ μόλις το 4% ανήκει στις υψηλές μισθολογικές βαθμίδες (άνω των 150.000 ευρώ).
Περαιτέρω, με βάση το προσωπικό των εταιριών και σύμφωνα με τα πρότυπα που ακολουθούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, παρατηρείται ότι η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων που διευθύνονται ή/και ελέγχονται από γυναίκες είναι μικρού και μεσαίου μεγέθους.
Ειδικότερα, το 97% των εταιριών του δείγματος απασχολεί λιγότερα από 250 άτομα. Οι μικρού μεγέθους επιχειρήσεις (με προσωπικό μεταξύ 10-49 ατόμων) αποτελούν το 57% των εταιριών, ενώ οι μεσαίου μεγέθους (με προσωπικό 50-249 ατόμων) το 26%.
Ταυτότητα της έρευνας
Χρόνος διεξαγωγής: 16 Ιουλίου-6 Αυγούστου 2018
Μεθοδολογία: Χρησιμοποιήθηκε δομημένο ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις:
- μίας μόνο απάντησης
- πολλαπλών απαντήσεων και
- εράρχησης των απαντήσεων κατά σημαντικότητα με βάση συγκεκριμένη κλίμακα
Στις ερωτήσεις απάντησαν οι γυναίκες επιχειρηματίες ή/και ανώτατα στελέχη των εταιριών του δείγματος.
Πληθυσμός της έρευνας: Το ερωτηματολόγιο απεστάλη στις 1.100 μεγαλύτερες εταιρίες που διευθύνονται από γυναίκες (βάσει κύκλου εργασιών 2016-2017).
Δείγμα: 141 επιχειρήσεις (13% περίπου του πληθυσμού της έρευνας) από διάφορους κλάδους της ελληνικής οικονομίας (βιομηχανία, εμπόριο, υπηρεσίες), που δραστηριοποιούνται σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.
Πηγή: Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας για τη Γυναικεία Επιχειρηματικότητα, ICAP Group
Share this post
