Όταν τον Νοέμβριο του 1968 ο Ρίτσαρντ Νίξον κέρδιζε την αμερικανική προεδρία, μπαίνοντας στο κάδρο ως ο υπ’ αριθμόν 37ος, σίγουρα δεν θα φανταζόταν πως θα ήταν ο πρώτος και ο μόνος έως σήμερα Πρόεδρος των Η.Π.Α. που εξαναγκάστηκε σε παραίτηση έξι χρόνια μετά. Η αιτία δεν ήταν άλλη από την αποκάλυψη του πολύκροτου σκανδάλου Watergate, του οποίου ήταν και αυτουργός.
Το χρονικό
Αμερικανικές εκλογές, Νοέμβριος 1968 και ο Ρίτσαρντ Μίλχους Νίξον με το κόμμα των ρεπουμπλικάνων παίρνει το προβάδισμα στην εκλογική αναμέτρηση από τον αντιπαλο υποψήφιό του με τους δημοκρατικούς Χιούμπερτ Χάμφρι. Η νίκη του κατοχυρώθηκε με μερικές χιλιάδες ψήφους διαφορά, με τον ίδιο να λαμβάνει το 46% των ψήφων, ενώ ο αντίπαλος Χάμφρι το 43,6%. Η προεκλογική εκστρατεία ήταν σε βαρύ κλίμα, καθώς τη σημάδεψε η δολοφονία του Ρόμπερτ Κένεντι, που είχε λάβει το χρίσμα των δημοκρατικών τον Ιούνιο του 1968.
Ιανουάριος 1969 και ο Νίξον ορκίζεται 37ος πρόεδρος των Η.Π.Α. Οι συνθήκες και όλα όσα καλείται να αντιμετωπίσει ο νέος τότε Πρόεδρος καθόλου ευκαταφρόνητα. Ο πόλεμος στο Βιετνάμ, η πιο σφοδρή ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Δύσης και Ανατολής κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, βρισκόταν στο απόγειό της και οι αντιπολεμικές διαδηλώσεις στην Ουάσιγκτον ήταν εκκωφαντικές.
Ένα μικρό συμβάν…
Ήταν Ιούνιος του 1972 και σύσσωμο το πολιτικό συστήμα των Η.Π.Α. βρίσκεται σε προεκλογικό πυρετό εν όψει της ερχόμενης προεκλογικής αναμέτρησης τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, στην οποία ο νυν τότε πρόεδρος θα ξαναέθετε υποψηφιότητα. Στις 17 του μήνα ένας φύλακας του κτηριακού συγκροτήματος Watergate εντοπίζει κάτι ύποπτο στα κεντρικά γραφεία του δημοκρατικού κόμματος. Στις πόρτες είχαν τοποθετηθεί κολλητικές ταινίες με αποτέλεσμα να κλείνουν χωρίς να κλειδώνουν. Η αστυνομία καλείται και πέντε άτομα συλλαμβάνονται να φωτογραφίζουν έγγραφα και να τοποθετούν κοριούς στις τηλεφωνικές συνδέσεις.
Το περιστατικό φαίνεται πως αποτελεί την άκρη για ένα νήμα που αρχίζει να ξετυλίγεται τα επόμενα 2 χρόνια και θα αποτελέσει τον πολιτικό θάνατο του Νίξον. Κι αυτό διότι πίσω από την τυχαία διάρρηξη βρισκόταν το επιτελείο του Προέδρου Νίξον και αποτελούσε ένα κομμάτι της προεκλογικής πλεκτάνης εναντίον του πολιτικού αντιπάλου του κόμματος των δημοκρατικών.
Οι εμπλεκόμενοι στην απάτη ήταν στελέχη του ρεπουμπλικανικού κόμματος, ο πρώην γενικός εισαγγελέας Τζον Μίτσελ, ο προεδρικός σύμβουλος Τζον Ντιν, ο πρώην πράκτορας του FBI Τζ. Γκόρντον Λίντι και ο πρώην πράκτορας της CIA Εβ. Χάουαρντ Χαντ. Οι δύο τελευταίοι ήταν εκείνοι που οργάνωσαν και την αποτυχημένη εν τέλει διάρρηξη.
Λίγο πριν αρχίσουν να έρχονται περισσότερα στοιχεία στα χέρια των αμερικανικών αρχών, ο Νίξον δίνει εντονή στη CIA να σταματήσει το FBI από τις έρευνες επικαλούμενος λόγους εθνικής ασφάλειας.
..μία μεγάλη αποκάλυψη
Ωστόσο για κακή τύχη του Προέδρου δύο νέοι δημοσιογράφοι της «Washington Post», οι Woodward και Bernstein, δεν παρέδωσαν τα όπλα και συνέχισαν την έρευνά τους με σκοπό να λύσουν το αίνιγμα και να αποκαλύψουν την κομπίνα που υποψιάζονταν. Και πράγματι τα κατάφεραν.
Τον ρόλο του ανθρώπου-κλειδί στην έρευνά τους έπαιξε το «βαθύ λαρύγγι», αυτό ήταν το ψευδώνυμο του πληροφοριοδότη τους από το FBI, που δεν ήταν άλλος από τον αναπληρωτή διευθυντή του FBI. Η έρευνα προχωρά και πλέον η διάρρηξη μοιάζει να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον κύκλο του Νίξον. Οι αποκαλύψεις έρχονται η μία πίσω από την άλλη, με δύο από τους διαρρήκτες να εργάζονται για λογαριασμό του ρεπουμπλικανικού κόμματος και σταδιακά όλοι οι εμπλεκόμενοι φαίνεται να έχουν σχέση άμεσα ή έμμεσα με το κόμμα των ρεπουμπλικάνων.
Το FBI διασταυρώνει την κομπίνα του αιώνα, που δημιούργησε ισχυρές δονήσεις στο πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ. Το Watergate αποτέλεσε το σχέδιο επανεκλογής του Νίξον. Εν τω μεταξύ, ανεξάρτητα της επιτυχίας του σχεδίου, ο Νίξον κερδίζει τις εκλογές, ανεβαίνοντας για δεύτερη φορά στο βάθρο της προεδρίας της Αμερικής με ποσοστο 60%.
Παρά τη νίκη των Ρεπουμπλικάνων στις εκλογές, η έρευνα δεν έπαψε να είναι σε εξέλιξη, με ολοένα και περισσότερους μάρτυρες να ανοίγουν τα χαρτιά τους, αναδεικνύοντας το εύρος και το βάθος της πλεκτάνης. Ο στενός κύκλος του Προέδρου υποστήριζε ακλόνητα τη μηδενική ανάμειξη του Νίξον στο σχέδιο και τη μη εμπλοκή μελών του επιτελείου του. Στη λογική αυτή ο Νίξον, θέλοντας να δείξει πολιτική αποφασιστικότητα και πυγμή, εξανάγκασε σε παραίτηση δύο στελέχη του Λευκού Οίκου, ένας εκ των οποίων ο υπουργός Δικαιοσύνης, ενώ απέλυσε και τον σύμβουλο του Λευκού Οίκου.
Η Γερουσία συστήνει ειδική επιτροπή με σκοπό τη διερεύνηση της υπόθεσης, τις συνεδριάσεις της οποίας παρακολουθούν ζωντανά οι Αμερικανοί πολίτες στους τηλεοπτικούς δέκτες.
Οι εξελίξεις δεν σταματούν, με άτομο από τον Λευκό Οίκο να αποκαλύπτει πως ο Νίξον έχει εγκαταστήσει στα γραφεία σύστημα καταγραφής, ως εκ τούτου όλες οι συζητήσεις καταγράφονταν ανελλιπώς.
Ο εισαγγελέας παίρνει τη σκυτάλη και ζητά από τον Νίξον να καταθέσει όλες τις καταγεγραμμένες συνομιλίες. Ο Νίξον με τη σειρά του αρνείται και, κυριευόμενος πλέον από φόβο, προχωρά σε επίδειξη δύναμης, διατάζοντας τον εισαγγελέα να αποσύρει την αίτησή του, πράγμα το οποίο ο δεύτερος δεν αποδέχεται. Ο Νίξον δεν σταματά και εξαπολύει απειλές ενατίον του εισαγγελέα για αποπομπή του.
Η συμπεριφορά του Προέδρου επιτείνει τις υποψίες των αρχών μαζί με τη διαπίστωση των δικηγόρων του για κενό 18,5 λεπτών στις καταγεγραμμένες συνομιλίες. Όσο κι αν προσπάθησε ο Νίξον βάζοντας μπροστά τη γραμματέα του να υποστηρίξει πως η ίδια από λάθος διέγραψε ένα τμήμα της κασέτας, ο ίδιος δεν παύει να ισχυρίζεται σε όλους τους τόνους πως ουδεμία σχέση έχει με το σχέδιο υποκλοπών εναντίον του δημοκρατικού κόμματος.
Έχει φτάσει αισίως ο Ιούλιος του 1974 και το Ανώτατο Δικαστήριο διατάζει τον Νίξον να παραδώσει το υλικό των συνομιλιών. Η εμπλοκή του είναι πλέον αδιαμφισβήτητη και η διαδικασία της παραπομπής του αναπόφευκτη. Στις συνομιλίες αποτυπώνονται αφενός η έγκριση που δίνει ο Νίξον για την πληρωμή των κατηγορουμένων που εμπλέκονται στη διάρρηξη του Watergate και αφετέρου οι συνομιλίες σχετικά με το σχέδιο διάρρηξης στα γραφεία των δημοκρατικών, με τον ίδιο να δίνει την έγκρισή του.
Ήταν 8 Αυγούστου του 1974 και ο Ρίτσαρντ Νίξον γίνεται ο πρώτος Αμερικανός Πρόεδρος που παραιτείται από τη θέση του. Την προεδρία παίρνει ο έως τότε αντιπρόεδρος Τζέραλντ Φορντ, ο οποίος και δίνει ασυλία στον Νίξον από οποιοδήποτε αδίκημα διέπραξε επί των ημερών του.
Σοφία Γκοτσοπούλου,
Sales Director – Skywalker.gr