Ο νόμος 4384/26-4-2016 (Φ.Ε.Κ. Α78) με το άρθρο 46 δημιούργησε νέα νομοθετική βάση. Εμείς απλώς παρακολουθούμε τα παιχνίδια της γραφειοκρατίας και των συντεχνιών των υπαλλήλων του δημοσίου, που βρίσκουν τρόπο να επιβεβαιώσουν την ανάγκη ύπαρξής τους και μισθοδότησής τους. Έτσι δύο χρόνια μετά την έκφραση της θέλησης της Βουλής των Ελλήνων με τον νόμο 4235/2014 βγήκε νέος νόμος το 2016 και σήμερα, το 2018, ακόμα δεν έχουμε εφαρμογή του νόμου.

Ο νέος νόμος γράφει: «Τροποποίηση διατάξεων του ν. 4235/2014 (Α’ 32). Το άρθρο 56 του ν. 4235/2014 (Α’ 32) αντικαθίσταται ως εξής:

Άρθρο 56, Αγορές παραγωγών − οικοτεχνία

1. α. Σε κάθε περιφερειακή ενότητα μπορούν να λειτουργούν αγορές παραγωγών. Στις αγορές παραγωγών συμμετέχουν αποκλειστικά παραγωγοί αγροτικών προϊόντων με σκοπό την απευθείας διάθεση στο καταναλωτικό κοινό των νωπών αγροτικών προϊόντων που οι ίδιοι παράγουν ή/και μεταποιημένων, το βασικό συστατικό των οποίων είναι δικής τους παραγωγής.

β. Για τη συμμετοχή σε αγορά παραγωγών οι παραγωγοί πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (Μ.Α.Α.Ε.) σύμφωνα με τους νόμους 3874/2010 (Α’ 151) και 2520/1997 (Α’ 173) όπως κάθε φορά ισχύουν, να υποβάλουν αίτηση ενιαίας ενίσχυσης και ενιαία δήλωση καλλιέργειας / εκτροφής. Οι παραγωγοί συμμετέχουν στις αγορές παραγωγών των περιφερειακών ενοτήτων στις οποίες έχουν τις αγροτικές τους εκμεταλλεύσεις, καθώς και στις αγορές παραγωγών όμορων περιφερειακών ενοτήτων. Στις αγορές παραγωγών της περιφέρειας Αττικής και της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης μπορούν να συμμετέχουν οι παραγωγοί αγορών παραγωγών από όλη τη χώρα.

γ. Για την οργάνωση των αγορών παραγωγών συστήνεται ανά περιφερειακή ενότητα αυτοδιαχειριζόμενος φορέας αστικού μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα από τους ίδιους τους παραγωγούς, ορίζεται ο υπεύθυνος για τη λειτουργία του και καταρτίζεται εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας. Κάθε αγορά παραγωγών μπορεί να λειτουργεί είτε σε δημόσιο χώρο, που καθορίζεται μετά από έγκριση του οικείου δήμου ή της οικείας περιφερειακής ενότητας, είτε σε ιδιωτικό χώρο με ευθύνη των ίδιων των παραγωγών.

2. (…)

3. Με απόφαση των υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης, Τουρισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων καθορίζονται:

i. Τα αρμόδια όργανα, τα δικαιολογητικά και η τηρούμενη διαδικασία για την έναρξη, τη χωροθέτηση και την παύση λειτουργίας των αγορών παραγωγών.

ii. Οι κανόνες λειτουργίας των αγορών παραγωγών, ο έλεγχος τήρησης των κανόνων αυτών, η επιβολή διοικητικών κυρώσεων κατά των παραβατών, τα αρμόδια όργανα ελέγχου και εποπτείας και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παραγράφου 1.

Ακόμα δεν κατόρθωσε η δημόσια διοίκηση να ανταποκριθεί στην εντολή του ελληνικού λαού όπως εκφράστηκε στον νόμο 4235/2014. Ακόμα διαβουλεύεται (ή απλώς μισθοδοτείται και «κοιμάται»). Πάντως δεν λειτουργούν αγορές παραγωγών (α, και να μην ξεχνάμε: αγορές παραγωγών δεν σημαίνουν αγορές αγροτών, διότι οι παραγωγοί δεν είναι μόνο αγρότες, αλλά μπορεί να είναι και οποιοιδήποτε άλλοι, αρκεί να παράγουν).

Το 2011 η τότε σωστή και λειτουργούσα σωστά Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών οργάνωσε επίσκεψη μελέτης στις Βρυξέλλες με πρόσκληση του ευρωβουλευτή κ. Σπύρου Δανέλη και με τη φιλότιμη υποστήριξη των στελεχών του τότε γραφείου του. Η επίσκεψη μελέτης περιελάμβανε ενημέρωση για τον τρόπο λειτουργίας του δημοπρατηρίου της αγοράς του Μέχελεν (Βρυξέλλες) και επισκέψεις σε κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Τότε ακούσαμε και είδαμε αγρότες που μετείχαν στις τοπικές αγορές αγροτών.

Αμέσως μετά με πρωτοβουλία μερικών προέδρων ενώσεων νέων αγροτών λειτούργησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα υποτυπώδης αγορά αγροτών στις απαξιωμένες εγκαταστάσεις της περιφερειακής αγοράς στην Κουλούρα Ημαθίας, απέναντι από το σπίτι του κ. Νίκου Αγγελόπουλου, πάντα με πρωτεργάτη τον κ. Λεωνίδα Ραβανό (Πρέβεζα) και τον κ. Βασίλη Γιαννόπουλο (Αχαΐα).

Την πρωτόλεια εκείνη ιδέα, με την υποστήριξη ιδεολόγων συνεργατών, ο κ. Λ. Ραβανός υλοποίησε στην Πρέβεζα τον Απρίλιο του 2012 ως πιλοτική αγορά αγροτών. Αξίζει να καταγράψουμε τον πρώτο εκείνο κανονισμό λειτουργίας.

Πιλοτική αγορά αγροτών Π.Ε. Πρέβεζας / Εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας

1. Όροι και προϋποθέσεις συμμετοχής:

α. Κατά κύριο επάγγελμα αγρότες που κατέχουν ατομική άδεια παραγωγού σε ισχύ και δεν ασκούν εμπορική δραστηριότητα πώλησης αγροτικών προϊόντων ατομικά ή συμμετέχοντας σε οποιασδήποτε μορφής εταιρία (εκτός συνεταιρισμών και ομάδων παραγωγών).

β. Οι συνεταιρισμοί και οι ομάδες παραγωγών που κατέχουν παραγωγική άδεια εφόσον δεν κατέχουν παραγωγική άδεια τα μέλη τους.

γ. Οι συμμετέχοντες θα διαθέτουν μόνο τοπικά προϊόντα δικής τους παραγωγής.

δ. Οι συμμετέχοντες υποχρεούνται στην έκδοση τριπλότυπου δελτίου αποστολής, στη χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής και συστημάτων ζύγισης.

2. Οργάνωση και λειτουργία:

α. Η αγορά θα λειτουργεί κάθε Σάββατο από τις 06:30 έως τις 14:30.

β. Ο εξοπλισμός θα πρέπει να είναι καλαίσθητος, οι πάγκοι να μην υπερβαίνουν σε μήκος τα τρία μέτρα και να συμβαδίζουν με τις υποδείξεις της διοίκησης.

γ. Διατιθέμενα προϊόντα: οπωρολαχανικά, όσπρια, αλιεύματα, ελαιόλαδο, βρώσιμες ελιές, μέλι, ξηροί καρποί, αβγά, άνθη / φυτά, δασοκομικά, κτηνοτροφικά, μεταποιημένα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα κ.λπ.

δ. Οι συμμετέχοντες θα καταβάλλουν τέλη για τη λειτουργία της αγοράς που θα καθορίζονται από τη διοίκηση.

3. Έλεγχος λειτουργίας:

α. Την εποπτεία  λειτουργίας της αγοράς έχει τριμελής ελεγκτική επιτροπή, η οποία ορίζεται από τη διοίκηση.

β. Αρμοδιότητες ελεγκτικής επιτροπής:

i. Έλεγχος των παραγόμενων ποσοτήτων στον τόπο παραγωγής.

ii. Έλεγχος και ταυτοποίηση των πωλούμενων ποσοτήτων κάθε μέλους της αγοράς με τα είδη και τις ποσότητες που αναγράφονται στην άδεια (προσκόμιση παραστατικών διακίνησης και πώλησης από οποιοδήποτε σημείο).

iii. Έλεγχος και παραλαβή αντιγράφου δελτίου αποστολής κατά την άφιξη και την αποχώρηση από τον χώρο της αγοράς.

iv. Έλεγχος συμμετοχής συνεταιρισμών και ομάδων παραγωγών ή μελών τους με την προσκόμιση από τους συνεταιρισμούς και τις ομάδες παραγωγών καταστατικού και ονομαστικής κατάστασης των μελών τους.

v. Έλεγχος του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των καλλιεργούμενων εκτάσεων των συμμετεχόντων με την προσκόμιση τίτλων κυριότητας ή μισθωτηρίων συμβολαίων υποχρεωτικά θεωρημένων από την αρμόδια Δ.Ο.Υ.

Οι συμμετέχοντες που δεν τηρούν τους όρους του παρόντος κανονισμού θα δέχονται την πρώτη φορά σύσταση από την ελεγκτική επιτροπή και σε περίπτωση μη συμμόρφωσης θα αποβάλλονται από την αγορά. Ύστερα από καταγγελία της διοίκησης στις αρμόδιες υπηρεσίες θα τους επιβάλλονται οι ανάλογες κυρώσεις (απώλεια επιδοτήσεων, πρόστιμα κ.λπ.). Η διοίκηση έχει τη δυνατότητα τροποποίησης του κανονισμού.

Ο κανονισμός συντάχθηκε σε δύο αντίτυπα, τα οποία υπογράφονται από τον συμμετέχοντα και τον νόμιμο εκπρόσωπο της αγοράς αγροτών.

Επειδή δεν υπήρχε δομή υποστήριξης του εγχειρήματος, τον κανονισμό λειτουργίας υπέγραφε ο καθένας από τους επιθυμούντες να συμμετέχουν, γι’ αυτό και το υπέγραφαν δύο, ο αγρότης και ο εκπρόσωπος της αγοράς αγροτών. Αργότερα δημιουργήθηκε αγορά αγροτών και στον χώρο στάθμευσης της νομαρχίας Δράμας με πρωτοβουλία της νομαρχίας Δράμας.

Μόλις πριν μερικές μέρες (26/4/2018) διαβάσαμε στις εφημερίδες ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας έπειτα από εισήγηση του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη Ανάπτυξης & Περιβάλλοντος της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ενέκρινε 5.000 άδειες πλανόδιου εμπορίου για παραγωγούς αγροτικών προϊόντων. Πρόκειται για μία σημαντική δυνατότητα που δίνεται στους παραγωγούς αγροτικών προϊόντων προκειμένου να μπορούν να πωλούν τα προϊόντα τους και εκτός των λαϊκών αγορών ως πλανόδιοι έμποροι. Η δυνατότητα αυτή δινόταν στους παραγωγούς αγροτικών προϊόντων έως το 2014, οπότε σταμάτησε η έκδοση νέων αδειών πλανόδιου εμπορίου για καλλιεργούμενα προϊόντα.

Ο ν. 4497/2017 «Άσκηση υπαίθριων εμπορικών δραστηριοτήτων, εκσυγχρονισμός της επιμελητηριακής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις» την παρέχει πλέον εκ νέου στους ενδιαφερόμενους παραγωγούς.

«Το ετήσιο τέλος που προβλέπει ο νόμος για τη χρήση άδειας πλανόδιου παραγωγικού εμπορίου δεν θα υπερβαίνει το ποσό των 60 €. Προκειμένου δε για την πλανόδια πώληση εποχιακών προϊόντων θα υπάρχει η δυνατότητα καταβολής του τέλους ανά μήνα σε ποσό που δεν θα υπερβαίνει τα 5 €». Σύμφωνα με τη νομοθεσία η περιφέρεια καθορίζει το συνολικό αριθμό των αδειών, την περιοχή δραστηριοποίησης του δικαιούχου της άδειας και το ύψος του τέλους που ο ενδιαφερόμενος θα καταβάλλει κατ’ έτος.

Αλλά θα έχουμε την ευκαιρία να επανέλθουμε, διότι το θέμα είναι πολύ σοβαρό για να αντιμετωπίζεται μόνο ως μία παροχή προς συγκεκριμένες επαγγελματικές τάξεις, όπως άκουσα στις 26/4/2018 στο Περιστέρι (Αθήνα) με τίτλο «Λαϊκές αγορές, λειτουργία και κοινωνική προσφορά».

Δημήτρης Μιχαηλίδης,
Δημοσιογράφος – «ΑγροΝέα»

Share this post