Το πρώτο συνέδριο του έργου GreenOmed διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη με θέμα «Τι είναι η “πράσινη μεταποίηση”; Ευκαιρίες, προκλήσεις και αντίκτυπος στη ζωή των πολιτών», στις 7/3/2018, στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕ.Δ.Ε.Α.) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Ήμουν εκεί σε μία προσπάθεια να καταλάβω λίγο καλύτερα τι σημαίνει «πράσινη μεταποίηση» για τους πολίτες της Ελλάδας και της Ευρώπης και πώς επενδύονται 2.000.000 € από τα χρήματα των φορολογούμενων Ελλήνων και άλλων Ευρωπαίων σε αυτή.
Το συνέδριο διοργανώθηκε από το Διαβαλκανικό Κέντρο Περιβάλλοντος (i-BEC) και τη διεθνή κοινοπραξία του ευρωπαϊκού έργου GreenOmed «Διαπεριφερειακή συνεργασία στη Μεσόγειο για την καινοτομία στην πράσινη μεταποίηση», που έχει στόχο να συμβάλει στην ανάπτυξη και στη λειτουργία ενός ευρωπαϊκού δικτύου πιλοτικών συνεργατικών μονάδων για την πράσινη βιομηχανία.
Η μεταποίηση αποτελεί θεμελιώδη πυλώνα της ευρωπαϊκής οικονομίας και η πράσινη μεταποίηση αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για την Ευρώπη, η οποία καλύπτει ταυτόχρονα τις προκλήσεις για τις επιχειρήσεις σε όλες τις ευρωπαϊκές περιφέρειες.
Πώς όμως επηρεάζει η πράσινη μεταποίηση την καθημερινή ζωή των πολιτών; Πώς μπορούν οι πολίτες με τη σειρά τους να συμβάλουν στην πράσινη βιομηχανία και μεταποίηση στις περιφέρειές τους για καλύτερη ποιότητα ζωής και για αυξημένες ευκαιρίες απασχόλησης;
Ο ρόλος των πολιτών και οι επιπτώσεις που έχει στην ποιότητα ζωής τους η προώθηση της πράσινης μεταποίησης στις ευρωπαϊκές περιφέρειες της Μεσογείου θα διερευνηθεί στα πλαίσια του έργου GreenOmed από τις απόψεις που θα αναπτύξουν Ευρωπαίοι εμπειρογνώμονες και επιστήμονες από ερευνητικά ιδρύματα και επιχειρήσεις.
Ακολούθως, στο δεύτερο μέρος του συνεδρίου, μέσα από την παρουσίαση
συγκεκριμένων εφαρμογών και δράσεων από φορείς που δραστηριοποιούνται στην πράσινη μεταποίηση, είχε σχεδιαστεί να επιδιωχθεί να αναδειχθεί η σημασία της εμπλοκής των πολιτών στην προώθηση της πράσινης μεταποίησης, καθώς και στη λήψη αποφάσεων προς αυτή την κατεύθυνση.
Μεταξύ των ομιλητών του συνεδρίου ήταν ο κ. Κωνσταντίνος Γιουτίκας, αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ο κ. Γεωργίου από τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδας, ο κ. Giacomo Copani από το Institute of Industrial Technologies and Automation της Ιταλίας, εκπρόσωπος της κοινοπραξίας και συντονιστής του έργου GreenOmed, καθώς και o καθηγητής κ. Γιώργος Ζαλίδης, επιστημονικός υπεύθυνος του Διαβαλκανικού Κέντρου Περιβάλλοντος.
Το έργο GreenOmed «Διαπεριφερειακή συνεργασία στη Μεσόγειο για την πράσινη βιομηχανία και καινοτομία» (Mediterranean trans-regional cooperation for green manufacturing innovation) υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος «Interreg-Mediterranean 2014-2020» και χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης με διάρκεια 30 μήνες, δηλαδή από τον Φεβρουάριο του 2017 έως τον Ιούλιο του 2019 με χρηματοδότηση κατά 85% από το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης.
Η μεταποίηση είναι ένας σημαντικός πυλώνας για την Ευρώπη, δεδομένου ότι έχει σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία, στην απασχόληση και στο περιβάλλον. Καταναλώνει περίπου το 30% της συνολικής ενέργειας που παράγεται, χρησιμοποιεί μεγάλο αριθμό πρώτων υλών και ευθύνεται για εκπομπές στο περιβάλλον. Έτσι η υιοθέτηση πράσινων πρακτικών στον τομέα της μεταποίησης αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα πολλών Ευρωπαϊκών περιφερειών.
Ωστόσο, ακόμη κι αν η Ευρώπη είναι ένας παγκόσμιος ηγέτης στην έρευνα για την πράσινη μεταποίηση, η ικανότητά της για καινοτομία θα πρέπει να βελτιωθεί σε μεγάλο βαθμό. Η διαθεσιμότητα ενός ευρωπαϊκού δικτύου δομών, στις οποίες θα έχουν πρόσβαση οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη του στόχου αυτού.
Η δημιουργία όμως ενός διασυνδεδεμένου δικτύου πιλοτικών δομών απαιτεί τον προσδιορισμό των κοινών προκλήσεων και την κινητοποίηση σημαντικών πόρων. Για τους λόγους αυτούς οι περιφέρειες θα πρέπει να συνεργάζονται για την επίτευξη αυτού του στόχου σύμφωνα με το παράδειγμα της έξυπνης εξειδίκευσης.
Στην Πρωτοβουλία Vanguard αναπτύχθηκε μία μεθοδολογία, καθοδηγούμενη από clusters, που στοχεύει στη σύσταση διακρατικών έργων για τη δημιουργία πιλοτικών δομών, αλλά δεν έχει δοκιμαστεί σε μία δομημένη βάση και σε μεγάλη κλίμακα.
Με βάση αυτή την εμπειρία το έργο GreenOmed έχει ως στόχο τον έλεγχο και τη μεταφορά αυτής της μεθοδολογίας στις περιφέρειες του προγράμματος «MED», λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητές τους, αλλά και τη σχέση τους με άλλες περιφέρειες της Ε.Ε., σχετικές με τον τομέα της μεταποίησης, ιδίως με τη Γερμανία.
Το GreenOmed θα απευθυνθεί σε οργανώσεις υποστήριξης των επιχειρήσεων (clusters), σε επιχειρήσεις, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σε οργανισμούς σχετικούς με την έρευνα και την καινοτομία, σε δημόσιες περιφερειακές αρχές, καθώς και στο ευρύ κοινό.
Ένας μεγάλος αριθμός δομών μετέχουν ως εταίροι του έργου, μεταξύ των οποίων το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας / CNR (Ιταλία, Λάτσιο), η Associazione Fabbrica Intelligente Lombardia / AFIL (Ιταλία, Λομβαρδία), η Associazione Cluster Marche Manufacturing / ACMM (Ιταλία, Marche), το ίδρυμα «Eurecat» (Ισπανία, Καταλονία), το τεχνολογικό πάρκο Pomurje / PTP (Σλοβενία, Vzhodna), το τεχνολογικό πάρκο Λιουμπλιάνα / TPLJ (Σλοβενία, Zahodna), το Κροατικό Οικονομικό Επιμελητήριο County Chamber Varaždin (Κροατία, Hrvatska), το cluster «Ευφυής Ενέργεια» / CIE (Κροατία, Kontinentalna), η Plastipolis (Γαλλία, Rhône-Alpes), το Διαβαλκανικό Κέντρο Περιβάλλοντος / IBEC (Ελλάδα, Κεντρική Μακεδονία) και το ινστιτούτο «Fraunhofer» (Γερμανία, Oberbayern), ενώ πολλές ακόμα δομές συμβάλλουν ως συνεργαζόμενοι εταίροι, όπως η Μεταφορά Τεχνολογίας και Καινοτομίας T2i (Ιταλία, Βένετο), η περιφέρεια Marche (Ιταλία, Marche), το Ministarstvo Gospodarstva Republike Hrvatske (Κροατία, Hrvatska), ο Καταλανικός Οργανισμός για την Ανταγωνιστικότητα των Επιχειρήσεων Accio (Ισπανία, Καταλονία), η Aster S.Cons.p.A. (Ιταλία, Εμίλια – Ρομάνια), η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας / RCM (Ελλάδα, Κεντρική Μακεδονία), το υπουργείο Οικονομικών, Εργασίας & Μεταφορών / SMWA (Γερμανία, Δρέσδη), η περιφέρεια Λομβαρδίας (Ιταλία, Lombardia) και το Περιφερειακό Γραφείο Επιχειρήσεων, Ανταγωνισμού, Κατανάλωσης, Εργασίας και Απασχόλησης Rhône-Alpes Directe (Γαλλία, Rhône-Alpes).
Τα αναμενόμενα αποτελέσματα του GreenOmed όπως τα περιγράφουν οι ίδιοι οι συμμετέχοντες στο έργο είναι:
- Δομημένη μεθοδολογία που επιτρέπει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση πιλοτικών σχεδίων, τα οποία είναι ευρέως υιοθετημένα από ευρωπαϊκούς συνεργατικούς σχηματισμούς.
- Προσφορές νέων υπηρεσιών από συνεργατικούς σχηματισμούς σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
- Εκτέλεση έργων πιλοτικών σχεδίων που ενισχύουν την πράσινη καινοτομία στον τομέα της μεταποίησης στην Ευρώπη.
- Πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο που υποστηρίζει την εγκατάσταση και την πρόσβαση σε πιλοτικά σχέδια για την υιοθέτηση πράσινων τεχνολογιών.
Τα τελικά παραδοτέα αποτελέσματα που, απ’ ό,τι καταλάβαμε, θα είναι κοινή περιουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των φορολογούμενων πολιτών της θα είναι:
- Μία μεθοδολογία διακρατικής συνεργασίας.
- Τέσσερις διαπεριφερειακές υπηρεσίες συνεργασίας στο πλαίσιο των οποίων θα προσφέρουν οι συνεργατικοί σχηματισμοί στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
- Εκατό επιχειρήσεις που συμμετέχουν στον συνεργατικό σχεδιασμό και στην εγκατάσταση πιλοτικών σχεδίων μέσω υπηρεσιών που προσφέρονται από τους συνεργατικούς σχηματισμούς.
- Οκτώ διεθνείς συμπράξεις καινοτομίας, έτοιμες να προσφέρουν υπηρεσίες συνεργασίας.
Το έργο GreenOmed διαθέτει ιστοσελίδα https://GreenOmed.interreg-med.eu και εκδίδει newsletter για όσους ενδιαφέρονται, ενώ στοιχεία του βρίσκουμε και στον ιστότοπο του Διαβαλκανικού Κέντρου Περιβάλλοντος (i-BEC) http://www.i-bec.org/.
Αν θα προσπαθούσαμε να απομυθοποιήσουμε τους βαρύγδουπους τίτλους και τις πολύπλοκες ονομασίες των δομών που εμπλέκονται, θα μπορούσαμε να λέγαμε ότι απλώς οι απομακρυσμένοι από την πραγματικότητα και τη ζωή αστοί και ιδιαίτερα οι απομονωμένοι από τη συνολική ζωή επιστήμονες έκαναν την υπέρβαση να παραδεχθούν ότι η κατάτμηση και η εξειδίκευση των φαινομένων της ζωής κατέστρεψε την ουσία και την ισορροπία της ζωής ως συνόλου και πως, αν θέλουμε να επιβιώσουμε, η μόνη οδός είναι να ανακαλύψουμε εκ νέου την ισορροπία του συνόλου της φύσης και μάλιστα να προσπαθήσουμε να ξαναανακαλύψουμε την κυκλική οικονομία. Εκεί που όλα συνδέονται μεταξύ τους και τίποτα δεν πετιέται, όπως συμβαίνει να «πετά» ως άχρηστα μία διεστραμμένη αστική αντίληψη.
Ενθουσιάστηκα από όσα ακούγονταν εκεί στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το πρωί της 7ης Μαρτίου 2018 με πολλά λεφτά και πολλή επιστημοσύνη. Και αβίαστα μου ήρθε στον νου μία ιστορία που λέγαμε τη δεκαετία του 1980. «Όταν ξεκίνησαν τα διαστημικά ταξίδια, υπήρχε πρόβλημα με τα στυλό διαρκείας, που δεν έγραφαν στο διάστημα. Διαμορφώθηκε μία ομάδα εργασίας, διαπίστωσε το πρόβλημα και τις πιθανές παραμέτρους του και δημιουργήθηκε ένα επείγον ερευνητικό έργο με πολλά εκατομμύρια δολάρια. Μετά από πολλά συνέδρια, εργαστήρια, πειράματα και πολύ χρόνο εντόπισε μία δυνατότητα για να μπορούν να γράφουν τα στυλό διαρκείας στο διάστημα σε έλλειψη βαρύτητας με υψηλής τεχνολογίας στυλό. Κάποιο άλλοι δεν είχαν αυτά τα προβλήματα και δεν χρειάστηκαν χρόνο, γνώσεις και χρήμα, διότι απλά ο επικεφαλής της άλλης ομάδας χρησιμοποιούσε μολύβι».
Η ζωή είναι πολύ απλή και με πάρα πολλά εκατομμύρια ευρώ την ανακαλύπτουμε και πάλι. Ας μην απαξιώνουμε τους απλούς ανθρώπους που πατούν στη γη και χρησιμοποιούν τη γη, τους αγρότες μας.
Δημήτρης Μιχαηλίδης,
Δημοσιογράφος – «ΑγροΝέα»
Share this post
