Όταν μιλάμε για Ομάδες Τοπικής Δράσης (στα αγγλικά Local Action Group [LAG], στα γαλλικά Group Action Locale [GAL]), αναφερόμαστε σε τυπικές ή άτυπες συμπράξεις συλλογικοτήτων για την προώθηση της τοπικής (κοινοτικής) ανάπτυξης οι οποίες συντίθενται με τοπικές πρωτοβουλίες και ενεργοποιούνται «από τα κάτω» (προσέγγιση bottom-up).
Το Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2019, στις 18:00, με πρωτοβουλία του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής και οργάνωση και φιλοξενία του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καπανδριτίου προσκαλούνται σε ανοιχτή συνάντηση οι συλλογικότητες της Αττικής και ιδιαίτερα οι συλλογικότητες της βόρειας υπαίθρου της Αττικής.
Ως συλλογικότητες, τυπικές ή άτυπες, μπορούν να εννοηθούν κάθε μορφής δομές του τρίτου τομέα της οικονομίας και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που έχουν συντάξει καταστατικό εγκεκριμένο από τη δικαστική εξουσία, εθελοντικές οργανώσεις, πολιτιστικοί σύλλογοι, περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες, αθλητικοί σύλλογοι, αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, ανθρωπιστικές δομές, αγροτικοί σύλλογοι, προσκοπικές οργανώσεις, φιλανθρωπικά σωματεία, σύλλογοι εμπόρων, ενώσεις συνεταιρισμών, κοινωνικοί οργανισμοί κ.ά.
Ως άτυπη κινηματικής μορφής δομή νοείται κάθε πρωτοβουλία πολιτών η οποία συντάσσει μια διακήρυξη την οποία υπογράφουν οι πολίτες (ταυτότητα) που το επιθυμούν, προσδιορίζοντας τον εκπρόσωπό τους στο ίδιο έγγραφο (καθόσον δεν υπάρχουν τυπικές διαδικασίες εκλογών).
Σίγουρα δεν περιλαμβάνονται δομές της κρατικής εξουσίας (δήμοι, Περιφέρειες, υπουργεία) και του ευρύτερου δημόσιου τομέα ούτε οικονομικές επιχειρήσεις, αλλά περιλαμβάνονται, εάν θέλουν, ενώσεις δήμων (διότι δεν είναι μορφές εξουσίας, όπως ΠΕΔ κ.λπ.) και βέβαια μπορούν να μετέχουν ενώσεις επιχειρήσεων, όπως εμπορικοί σύλλογοι, ενώσεις συγκεκριμένου κλάδου και επιμελητήρια.
Στην τελική τυπική δομή μπορεί να περιλαμβάνονται και άλλοι τοπικοί φορείς, ακόμα και του δημόσιου τομέα, ή ιδιώτες επιχειρηματίες εάν η τυπική δομή είναι ανώνυμη εταιρεία (όπως οι αναπτυξιακές) μέχρι το 49% (αν είναι ακριβές), αλλά τη διοίκηση των έργων τοπικής ανάπτυξης της ΟΤΔ θα έχει μια επιτροπή μόνο με τους φορείς του τρίτου τομέα της οικονομίας.
Ξεκάθαρα η έδρα των δομών, τυπικών ή κινηματικών, πρέπει να είναι ο συγκεκριμένος τόπος και στην προκειμένη διερευνητική περίπτωση όλη η ύπαιθρος της Αττικής ή η ανατολική Αττική ή η βόρεια ή η δυτική ανάλογα με ό,τι αποφασίσουν οι φορείς του τόπου.
Επισημαίνεται ότι τόπος χαρακτηρίζεται μια περιοχή με κοινά γεωγραφικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά και κατοίκους με κοινό μέλλον και ότι απαραίτητο υπόβαθρο στο οποίο μπορεί να δομηθεί και να λειτουργήσει μια ΟΤΔ είναι η ζωντανή τοπική κοινωνία, όχι απλώς η συνάθροιση ανθρώπων στον ίδιο χώρο.
Κύριο χαρακτηριστικό μιας κοινωνίας είναι η ύπαρξη επαρκούς κοινωνικού κεφαλαίου. Όπου το κοινωνικό κεφάλαιο είναι η συνεκτική ουσία που κρατά τα διάφορα μέρη της κοινωνίας ενωμένα, όπως η συγκολλητική ουσία κρατά μια ξερολιθιά ενωμένη και ανθεκτική. Το κοινωνικό κεφάλαιο το συνειδητοποιούμε από την εμπιστοσύνη και την αλληλοβοήθεια μεταξύ των συμπολιτών.
Το μεγάλο «πείραμα» διενεργήθηκε στη Γαλλία τη δεκαετία του 1980 και πέτυχε απολύτως. Ακολούθως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να το δοκιμάσει πιλοτικά ως «πρωτοβουλία», τη λεγόμενη LEADER (Liaison Entre Actions de L’Economie Rurale, Διασύνδεση μεταξύ Δράσεων της Αγροτικής Οικονομίας), και τα τελευταία χρόνια ως Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (Community Led-Local Development, CLLD), που είναι μια μέθοδος σχεδιασμού και υλοποίησης τοπικών ολοκληρωμένων αναπτυξιακών στρατηγικών με τη συμμετοχή των εταίρων σε τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών οικονομικών και κοινωνικών φορέων.
Ακόμη, δεχόμαστε πλέον ότι οι ΟΤΔ είναι τοπικές εταιρικές σχέσεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα που σχεδιάζουν και υλοποιούν για σαφώς προσδιορισμένες αγροτικές περιοχές (περιοχές παρέμβασης) τοπικά προγράμματα με ολοκληρωμένο και πολυτομεακό χαρακτήρα (στο πλαίσιο του Άξονα 4 του ΠΑΑ στις δύο τελευταίες προγραμματικές περιόδους, δηλαδή στις 2007-2013 και στην παρούσα 2014-2020).
Από μια ιδιοτροπία του κανονιστικού πλαισίου χρηματοδότησης η ύπαιθρος της Αττικής δεν περιλαμβανόταν στα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης, όπου ζουν και δραστηριοποιούνται πολλές αγροτικές κοινωνίες με ιδιαίτερα πολιτιστικά χαρακτηριστικά, αλλά παρεμβαίνει καταλυτικά, καταστροφικά, η μεγάλη πόλη. Η συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα των αγροτών της (γεωργοί, κτηνοτρόφοι, αλιείς, δασοκόμοι και οι ανάλογες υπηρεσίες) υπέστη έναν περίεργο «ρατσισμό» και αποκλεισμό από Προγράμματα Τοπικής Ανάπτυξης. Ωστόσο το 2007 κατορθώθηκε να αναγνωριστεί ότι υπάρχουν ακόμα και νέοι αγρότες στην περιοχή και μπορούν να γίνουν έργα αγροτικής ανάπτυξης από τους αγρότες της. Εκτιμάται λοιπόν ότι έφτασε ο καιρός να γίνει δεκτό ότι οι τοπικές κοινωνίες μπορούν μόνες τους να συνθέσουν Προγράμματα Τοπικής Ανάπτυξης.
Η συνάντηση του Σάββατου 9 Νοεμβρίου στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Καπανδριτίου έπειτα από ανοιχτή πρόσκληση προς όλες τις συλλογικότητες είναι η πέμπτη φέτος, μετά τη συνάντηση σε Μενίδι, Παλλήνη, Κερατέα (26/9/19) και Κερατέα (15/10/19), με γραμματειακή υποστήριξη από την κα Μάγδα Κοντογιάννη (γραμματέα του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής, 6932 094231) και συντονιστή στις συζητήσεις τον γράφοντα (6998 282382).
Προβλέπεται ακόμα μία συνάντηση στα Μέγαρα Αττικής (21/11/19) και η τελική συνάντηση για τη σύνθεση των αποτελεσμάτων και τις οριστικές αποφάσεις στο Μενίδι μέσα στον Δεκέμβριο. Οι αποφάσεις αφορούν την επιλογή και την πιθανότητα η υπό σύσταση ΟΤΔ να συμβάλει στη συμμετοχή της υπαίθρου της Αττικής στα σχέδια ανάπτυξης της προγραμματικής περιόδου 2021-2027, τόσο στο Πρόγραμμα Τοπικής Ανάπτυξης, όσο και στο Περιφερειακό Πρόγραμμα της Αττικής.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Καπανδριτίου προσκαλεί σε ανοιχτή συνάντηση τις συλλογικότητες της Αττικής και ιδιαίτερα αυτές της βόρειας υπαίθρου της το Σάββατο 9 Νοεμβρίου, στις 18:00. Πληροφορίες: κα Αργυρώ Ντάση (6932 686658) και κα Μάγδα Κοντογιάννη (6932 094231).
Δημήτρης Μιχαηλίδης
Δημοσιογράφος, συγγραφέας, «Αγρονέα»
Share this post
