Στις 4, 9 και 14 Οκτωβρίου 2019 και ώρες 17:00-21:00 ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Κερατέας (www.agrokerateas.gr/index.php, 22990 68640, 6948 744421) οργανώνει 3 δωρεάν διακεκριμένα σεμινάρια ενημέρωσης για την οικοτεχνία στην αίθουσά του με αντικείμενο το μέλι (4/10), τα γαλακτοκομικά (9/10) και τα ζυμαρικά, τον τοματοπολτό και τα τουρσιά (14/10).
Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής (Βουστάσιο Κοντογιάννη, Πλήθωνος Γεμιστού 14, Αχαρναί, 210 2400242, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.) πραγματοποίησε 356 τέτοιας μορφής δωρεάν ενημερωτικές-εκπαιδευτικές δραστηριότητες 3-5 ωρών και επισκέψεις μελέτης τα 3 τελευταία χρόνια στα γραφεία του, σε σχολεία, σε όλη την Αττική και σε άλλες περιοχές.
Ο Αγροτικός Ανθοπαραγωγικός Συνεταιρισμός Αθηνών Κεντρική Ανθαγορά Αθηνών (Άνω Πατήσια, Αθήνα) είχε καθιερώσει τις Ανθοτετάρτες (δωρεάν δίωρα) με θέματα ενημερωτικά και εκπαιδευτικά, καθώς και επισκέψεις μελέτης των μελών του σε εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Το Ινστιτούτο Γεωπονικών Επιστημών (ΙΓΕ, λεωφ. Κηφισίας 182, Κτήμα Συγγρού, 210 8011146, www.ige.gr) προσφέρει με δίδακτρα εκπαιδευτικά προγράμματα σε πληθώρα θεμάτων (120-180 ωρών), όπως η γευσιγνωσία οίνου και ελαιόλαδου, η βοτανοθεραπεία, η πρακτική γεωργία, η κοινωνική οικονομία, αλλά και η μελισσοκομία, η ελαιοκομία, η ανθοκομία-κηποτεχνία, οι ξύλινες κατασκευές, η αμπελουργία, η οινολογία, η σαπωνοποιία, η αρωματοθεραπεία, νέα και παραδοσιακά τρόφιμα (αγροβιοτεχνίες), οι βιολογικές καλλιέργειες, τα συστήματα αυτόματης άρδευσης και η ποτοποιία.
Ο Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός (ΕΛΓΟ) «Δήμητρα» (Κουρτίδου 56-58 και Νιρβάνα, Αθήνα, 210 8392000, www.elgo.gr) οργανώνει με χρηματοδότηση του ΠΑΑ 2014-2020 εκπαιδευτικά προγράμματα για 14.952 νέους γεωργούς (οι 147 στην Αττική) σε συγκεκριμένες θεματικές, υποχρεωτικές για τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα Νέων Γεωργών.
Στις 23/9/19 η κα Μάγδα Κοντογιάννη (γραμματέας του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής, 6932 094231) γράφει στο Facebook: «Βρέθηκα σε μια συνάντηση νεαρών κτηνοτρόφων, αλλά και μεγαλύτερων τσελιγκάδων, και με πικρία άκουσα για την κακομεταχείριση που υφίστανται οι κτηνοτρόφοι στην επαφή τους με τη δημόσια διοίκηση. Bullying λέγεται σήμερα. Οι επιχειρηματίες κτηνοτρόφοι δεν έχουν επαρκή ενημέρωση για τα νομοθετημένα δικαιώματά τους, μια και κανείς δεν ασχολήθηκε μαζί τους. Κύριε υπουργέ και κάθε αρμόδιε, οι επαγγελματίες έχουν την ανάγκη να ενημερώνονται από στάνη σε στάνη τις ώρες που αυτοί μπορούν. Σεβασμός στους επιχειρηματίες κτηνοτρόφους».
Κυκλοφορώ 30 έτη συνεχώς στον αγροτικό χώρο και τα τελευταία χρόνια (και λόγω μη επαγγελματικών υποχρεώσεων) συμμετέχω κάθε χρόνο σε 200 περίπου ομιλίες, σεμινάρια, εκδηλώσεις, ενημερώσεις, συνέδρια σε όλη την Ελλάδα, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα τοπικής ανάπτυξης, αγροτικής ανάπτυξης, κοινωνικής οικονομίας και αγροτικής επιχειρηματικότητας. Η εικόνα που μου δημιουργήθηκε είναι ότι οι αγρότες υφίστανται μια αφόρητη υποτίμηση ως αγροτική κοινωνία, ως επιχειρηματίες αγρότες, ως κατά τόπους πολιτισμοί με τον δικό τους τρόπο ζωής, ακόμα και ως πολίτες.
Μόλις τα τελευταία χρόνια ακούμε (δεν το είδαμε σε πλήρη εφαρμογή με πλήρη δικαιώματα) ότι μερικά επιμελητήρια (ο τοπικός φορέας της επιχειρηματικότητας) δέχονται τους αγρότες με ειδικά, περιορισμένα δικαιώματα. Ο επιχειρηματίας που έχει κατάστημα για την περιποίηση των νυχιών και πραγματοποιεί ετήσιο τζίρο 1 με 2 χιλιάρικα ευρώ είναι πλήρες μέλος των επιμελητηρίων, εκλέγει διοίκηση και μετέχει στη διοίκηση, αλλά οι αγρότες με μέσο επενδυμένο εξοπλισμό 150.000 ευρώ, ή και πολλές περισσότερες χιλιάδες, και τζίρο πολλών χιλιάδων ετησίως δεν αναγνωρίζονται ως επιχειρηματίες. Μάλιστα –η πλήρης διαστροφή– ασφαλιστικά χαρακτηρίζονται όπως οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Εκτιμάται ότι υπάρχει σοβαρό πολιτικό ζήτημα στη συστηματική υποτίμηση των αγροτών, των αγροτικών κοινωνιών και του τρόπου ζωής τους. Και η βάση της υποτίμησης βρίσκεται κυρίως στην ενημέρωση, την εκπαίδευση και την επαγγελματική κατάρτιση των αγροτών.
Στις δύο μορφές κοινωνιών στη χώρα μας, στις αστικές και τις αγροτικές, σχεδόν όλα τα υπουργεία ασχολούνται με τις αστικές κοινωνίες και το μόνο υπουργείο που θα έπρεπε να ασχολείται με την αγροτική κοινωνία, το υπουργείο Γεωργίας (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, δασοπονία), άλλαξε όνομα και από υπουργείο αντικειμένου κατάντησε υπουργείο διαδικασίας αγροτικής ανάπτυξης, ενώ οι αγρότες και οι αγροτικές κοινωνίες έμειναν χωρίς κάποια κρατική εκπροσώπηση ή φροντίδα.
Αγρότης δεν είναι επάγγελμα, αλλά τρόπος ζωής. Το χωράφι δεν είναι εργοστάσιο, αλλά η ίδια η φύση με τις ισορροπίες της. Τα αγροτικά σχολεία δεν μπορούν να είναι τα αστικά σχολεία των τεσσάρων τοίχων, αλλά μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά μόνο με τη μορφή της μαθητείας.
Αφού το επάγγελμα του αγρότη είναι 24/7 με διαθεσιμότητα 365 μέρες τον χρόνο και χωρίς… weekend, τα αστικά σχολεία με 6 ώρες/5 ημέρες εκπαιδεύουν τα αγροτόπουλα για να γίνουν αστοί και βέβαια να φύγουν από τον αγροτικό χώρο. Το ίδιο και οι «εκπαιδεύσεις» που δεν γίνονται σε «σχολεία αγρού».
Οι ενημερώσεις και οι εκπαιδεύσεις αγροτών που δεν γίνονται στον χώρο του αγρότη ή πολύ δίπλα σ’ αυτόν και τις ώρες που μπορεί (όχι με τα ωράρια των δημόσιων υπηρεσιών) θα είναι αναποτελεσματικές, όπως ακριβώς συμβαίνει.
Οι νόμοι και οι εγκύκλιοι, που έχουν γραφτεί στην ξύλινη γλώσσα των γραφειοκρατών, δεν είναι κατάλληλες για να γίνουν κατανοητές –επίτηδες;– από τους αγρότες ούτε η δημόσια διοίκηση φροντίζει να ενημερώσει επαρκώς τους αγρότες. Είναι και οι αγρότες πολίτες και επιχειρηματίες και πρέπει να επικοινωνούμε με τις δυνατότητες και τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους.
Όταν άλλοι αποφασίζουν για τους αγρότες χωρίς τους αγρότες (χωρίς να συμμετέχουν θεσμικά οι αγρότες στη σύνταξη των προτάσεων), τότε η απόσταση συνεχώς μεγαλώνει και μοιάζει με μια μορφή απόμακρης εξουσίας. Ακόμα και οι εκλεγμένοι κεντρικοί ή τοπικοί «άρχοντες» θα βρεθούν «μακριά».
Οι πραγματικοί άρχοντες είναι οι αγρότες («αρ»: γη, έχοντες, οι κατέχοντες γη) και, όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε, τόσο πιο σεβαστοί θα γίνονται όλοι οι πολίτες και η ζωή και η εργασία όλων θα βελτιώνονται.
Συγχαρητήρια στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Κερατέας για τις 3 ενημερώσεις που ανακοίνωσε ότι θα κάνει στις 4, 9 και 14 Οκτωβρίου στα γραφεία του. Μπράβο στον Αγροτικό Ανθοπαραγωγικό Συνεταιρισμό Αθηνών για τις Ανθοτετάρτες. Χίλια μπράβο στον Κτηνοτροφικό Σύλλογο Αττικής για τις 356 ενημερωτικές-εκπαιδευτικές δραστηριότητες και τις επισκέψεις μελέτης που πραγματοποίησε.
Οι ίδιοι οι αγρότες πολίτες πρέπει να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους αν θέλουν να ελπίζουν σε ένα καλύτερο μέλλον. «Όποιοι μένουν σταθεροί σε περιόδους που αλλάζουν γρήγορα πηγαίνουν πολύ γρήγορα πίσω»!
Στις 26 Σεπτεμβρίου 2019 στις 21:00 στο Πρότυπο Κέντρο Μελισσοκομίας Κερατέας (Αττική, 22990 42700) οι τοπικές συλλογικότητες θα συζητήσουν για τις Ομάδες Τοπικής Δράσης.
Δημήτρης Μιχαηλίδης
Δημοσιογράφος, συγγραφέας