Και μετά τις πολύ σημαντικές εκλογές –όλες οι εκλογές είναι σημαντικές, διότι, όπως έλεγε και ο Αβραάμ Λίνκολν: «Η ψήφος είναι πιο δυνατή από τη σφαίρα. Με τη σφαίρα μπορεί να σκοτώσεις τον εχθρό σου. Με την ψήφο μπορεί να σκοτώσεις το μέλλον των παιδιών σου»– πρέπει να δράσουμε για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας των συνανθρώπων μας σε τοπικό επίπεδο.
Στις 3-7 Ιουνίου 2019 στην Ηλιούπολη (κάθε μέρα από τις 10:00 έως τις 16:00) με την υποστήριξη του Skywalker.gr οργανώνεται ως δωρεάν προσφορά στην κοινωνία και σε όσους μπορούν να έρθουν εκεί και με την εθελοντική δωρεάν προσφορά εισηγητών το Μονοπάτι Τοπικής Ανάπτυξης με υπεύθυνη την κα Γεωργία Κωνσταντίνου (210 9730280).
Έχοντας στα χέρια τη β’ έκδοση «Τοπική ανάπτυξη» (1989, καθηγητής Γεώργιος Δαουτόπουλος, ISBN 960-90046-1-X, σελίδες: 226) και την ε’ έκδοση (2005, σελίδες: 492), καταγράφω:
«Η τοπική ανάπτυξη αποκτά ένα καινούριο ενδιαφέρον σε μια περίοδο όπου πολλοί μιλούν για την αναπόφευκτη παγκοσμιοποίηση και τη συρρίκνωση του τοπικού χώρου. Όπως θα διαπιστώσουν οι αναγνώστες του βιβλίου και οι συμμετέχοντες στις συζητήσεις, η δική μας άποψη είναι εντελώς διαφορετική. Και αν ακόμη σήμερα (σ.σ. το 2005) φαίνεται η μεγάλη υπεροχή της παγκοσμιοποίησης, τα μειονεκτήματά της σύντομα θα γίνουν έκδηλα σε μεγαλύτερες ομάδες του παγκόσμιου πληθυσμού.
»Τα σημερινά προβλήματα της ανθρωπότητας θα επιλυθούν μόνο όταν αναγνωρίσουμε ότι η τοπική παραγωγή με τη χρήση τοπικών πόρων και κάτω από τον έλεγχο και την καθοδήγηση της τοπικής κοινωνίας με σκοπό την τοπική κατανάλωση αποτελεί τη μόνη ασφαλή και βιώσιμη λύση. Το μοντέλο της απεριόριστης ανάπτυξης, της εξειδίκευσης της παραγωγής και της μεταφοράς εκατοντάδων προϊόντων σε χιλιάδες χιλιόμετρα από τους τόπους παραγωγής στους τόπους κατανάλωσης αντιβαίνει προς βασικές αρχές της φύσης και αργά ή γρήγορα θα καταρρεύσει».
Και το 2012 ο κ. Γεώργιος Κολεμπάς γράφει στο βιβλίο «Τοπικοποίηση»:
«Σήμερα στο πλαίσιο της συνολικής κρίσης και του ναυαγίου του μοντέλου ανάπτυξης που ακολουθήθηκε στη χώρα θεωρούμε ότι η στροφή προς την επανατοπικοποιημένη κοινωνία μπορεί να αφορά ένα ευρύτερο σύνολο στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας. Περισσότεροι πολίτες της βλέπουν ότι είναι αναγκαίο να ξεπεραστεί το παγκοσμιοποιημένο μοντέλο “ανάπτυξης”, που μας οδηγεί σε οικονομικές και οικολογικές καταστροφές.
»Ο όρος “τοπικοποίηση” είναι ένα παιχνίδι διαλεκτικής με τον όρο “παγκοσμιοποίηση” και έτσι θα πρέπει να γίνει κατανοητός. Προέκυψε από την κριτική στο δυτικό-καπιταλιστικό μοντέλο ανάπτυξης, που επιδιώκει να παγκοσμιοποιηθεί, οδηγώντας τον κόσμο προς την ισοπέδωση, την άλογη μονομερή ανάπτυξη και πιθανώς στην καταστροφή. Μετά 30 χρόνια παγκοσμιοποίησης, όσο και να επιδιώκει το καπιταλιστικό σύστημα να μεγαλώσει την πίτα, αυτό δεν μπορεί να γίνει ερήμην του πλανήτη, που διαθέτει περιορισμένους πόρους και θέτει όρια. Αντί να τη μεγαλώνει, φουσκώνει την πίτα. Όταν οι φούσκες όμως σπάνε, έχουμε οικονομικές και κοινωνικές κρίσεις. Στο μέλλον δεν θα έχουμε μόνο κρίση χρεών και πτωχεύσεις κρατών, αλλά και οικολογική πτώχευση στην Α.Ε. Γη.
»Τοπικοποίηση είναι η στρατηγική με την οποία θα απαντήσουμε στην υπαρκτή παγκοσμιοποίηση και θα επιδιώξουμε τη στροφή σε μια αποκεντρωμένη, επανατοπικοποιημένη, αυτοδιαχειριζόμενη, οικολογική κοινωνία της ισοκατανομής, που θα έχει ως κύτταρο την αυτοδύναμη κοινότητα και τον Δήμο και θα στηρίζεται στην ομοσπονδιοποίηση Δήμων, Περιφερειών, εθνών μέσω της θέσμισης της δημοκρατικής αυτονομίας και του δημοκρατικού ομοσπονδισμού. Για το ξεπέρασμα του δυτικού μοντέλου ανάπτυξης, της κλιματικής-οικολογικής καταστροφής, του καπιταλισμού και του εθνικού κεντρικού κράτους. Είναι μια στρατηγική στο πλαίσιο των γενικότερων προταγμάτων της απο-ανάπτυξης, της αυτοδιαχείρισης, της άμεσης δημοκρατίας και του κοινοτισμού».
Μέχρι σήμερα λόγω των πολύ ραγδαία μεταβαλλόμενων καταστάσεων στην περιοχή της χώρας μας επιβαλλόταν μια διευθυντική διοικητική προσέγγιση. Αυτή προέβλεπε για την αποτελεσματικότητά της κεντρική λήψη αποφάσεων και ίδια εφαρμογή από όλους ανεξαιρέτως, ισοπεδωτικά, ενώ επέβαλλε μια πρωτόγνωρη γραφειοκρατία. Όμως άλλο γραφειοκρατία και άλλο δικτατορία των γραφειοκρατών, με μισθούς που ο μέσος όρος τους είναι πάνω από τον μέσο όρο των μισθών των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα. Άλλο γραφειοκρατία και άλλο υποβάθμιση του πολίτη και ανυποληψία του, ενώ τον χειρίζονται ως κλητήρα των δημοσίων υπαλλήλων.
Έπειτα από 60 χρόνια ειρήνης στην περιοχή και συμμετέχοντας σε ισχυρές διεθνείς συμμαχίες, η Ελλάδα μπορεί να σκεφτεί και να δρα με στρατηγικό προγραμματισμό και να ενισχύσει και πάλι τους Δήμους και τις Περιφέρειες μεταφέροντάς τους αρμοδιότητες και αναθέτοντάς τους το επίπεδο λήψης των περισσοτέρων αποφάσεων που τους/τις αφορούν.
Επίσης μπορεί να επανασχεδιαστεί η ενεργοβόρος, κοστοβόρα και με πολλά συντηρητικά εφοδιαστική αλυσίδα και να υποκατασταθεί από πολλές αυτάρκεις τοπικές εφοδιαστικές αλυσίδες, συνεργαζόμενες οριζόντια για την κάλυψη ειδικών αναγκών. Ειδικά στην Ελλάδα οι τοπικές κοινωνίες διαθέτουν επαρκή καταναλωτική δύναμη, ενισχυόμενες εποχικά ή μονιμότερα από τους επισκέπτες, που δίνουν νέα δυναμική.
Άλλωστε, εάν δεν οργανωθούν οι τοπικές κοινωνίες για να συμμετέχουν ενεργά στη διαχείριση και τη διακυβέρνηση του τόπου τους, κινδυνεύουν να διολισθήσουν σε δημαρχομεντρικά σχήματα, που είναι αντιγραφή του κεντρικού ακατάλληλου κράτους για το τοπικό επίπεδο.
Επιβάλλεται ανάπτυξη συνεργασιών των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών για να καλύπτεται η αποτύπωση όλων των αναγκών της κοινωνίας και του εθελοντισμού.
Το θεωρητικό υπόβαθρο της τοπικής (κοινοτικής) ανάπτυξης, τις σύγχρονες τάσεις, τις δυνατότητες, τα δυνατά σχήματα, τον τρόπο οργάνωσης, τη λειτουργία των ομάδων τοπικής δράσης, δυνατότητες χρηματοδότησης, αλλά και παραδείγματα από την ελληνική πραγματικότητα, θα προσεγγίσουν όσοι θα μετάσχουν στο Μονοπάτι Τοπικής Ανάπτυξης (3-7 Ιουνίου, 10.00-16.00, Ηλιούπολη) από το Skywalker.gr.
Δημήτρης Μιχαηλίδης
Δημοσιογράφος, «Αγρονέα»
Τηλ.: 6998 282382