Το Σάββατο 23 Μαρτίου 2019 στο Λύκειο Νέας Μάκρης με πρωτοβουλία του Δήμου Μαραθώνα διοργανώθηκε εκδήλωση, όπου ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής «Άγιος Γεώργιος» έδειξε την πατροπαράδοτη τέχνη της τυροκόμησης.
Οι κτηνοτρόφοι της Αττικής είναι κυρίως Αρβανίτες, κάποιοι Σαρακατσάνοι και μερικοί Βλάχοι. Το γάλα που παρήγαν, όσο δεν καταναλωνόταν αμέσως, επειδή το γάλα είναι ευαλλοίωτο, έπρεπε να το μεταποιήσουν ώστε να διατηρηθεί για τους μήνες που δεν θα υπήρχε γάλα. Έτσι, μέσα στην καθημερινότητα των Αρβανιτών και των άλλων κτηνοτρόφων έχουν ενταχθεί τεχνικές και τρόπος ζωής στην ύπαιθρο της Αττικής ώστε το γάλα να γίνει τυρί, μυζήθρα ή άλλα προϊόντα που μπορούσαν να αποθηκευτούν και να καταναλωθούν τους επόμενους μήνες.
Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής «Άγιος Γεώργιος», ανταποκρινόμενος στην ισχυρή επιθυμία πολλών Αθηναίων αλλά και συμπολιτών να ξαναενημερωθούν για τη διαδικασία παραγωγής τροφής, εδώ και οκτώ χρόνια κάνει ενημερώσεις, αφού απέκτησε έναν παστεριωτήρα-ψύκτη από την Inox Steel Technical και ένα μικρό αρμεκτήριο από τη Vender για την ενημέρωση τόσο κτηνοτρόφων, όσο και όσων συμπολιτών ενδιαφέρονται για την τυροκόμηση.
Ήδη έχουν γίνει ενημερώσεις στα Μέγαρα, στη Μεγάρων Γη, στο Επιμελητήριο Άρτας, στην Ανθοκομική Κηφισιάς, στον Δήμο Αιγάλεω, στη Λέσβο (Παπάδος), στο Μαρκόπουλο Αττικής, στην Αίγινα, στο Βουστάσιο Κοντογιάννη στο Μενίδι, στην έκθεση Dairy στην Αττική, στη Σχολή Κρέατος Αθηνών, στο Κτήμα Βασιλείου στο Κορωπί, στο ΙΙΕΚ Master, στην έκθεση BeFood στην Τεχνόπολη, στο Hobby Festival στην Αθήνα, στο Education Festival στην Αθήνα, στη Λέσχη Αρχιμαγείρων Αττικής, στον Πειραιά (Πασαλιμάνι), σε πολλά δημόσια ΙΕΚ της Αττικής, σε σχολεία, σε εκπομπές στην τηλεόραση και αλλού.
Η Διεύθυνση Τοπικής Οικονομικής Ανάπτυξης του Δήμου Μαραθώνα προσκάλεσε όλους στις 23 Μαρτίου στο Λύκειο Νέας Μάκρης να ενημερωθούν για τις δυνατότητες που έχει ο κάθε ένας να κάνει το τυρί του με τον παραδοσιακό τρόπο από την κα Μάγδα Κοντογιάννη, γραμματέα του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής, ενώ η κα Στέλλα Βαλούρδου, διατροφολόγος, μίλησε για την αξία του γάλακτος και των τυροκομικών προϊόντων στη διατροφική αλυσίδα.
«Τις τελευταίες δεκαετίες γίνεται πολύς λόγος για την ανάδειξη της τοπικότητας, ιδιαίτερα των τοπικών παραδοσιακών τροφών και του διατροφικού πολιτισμού. Δεν ξεχνάμε την Unesco και τη Σύμβαση του 2006 για την Άυλη Πολιτισμική Κληρονομιά (Intangible Heritage), η οποία αναφέρεται πρωτίστως στην προστασία των τοπικών πολιτισμικών στοιχείων και μάλιστα της διατροφής. Μπορούμε να χτίσουμε πάνω σ’ αυτή την πραγματικότητα με φαντασία και μεθοδικότητα και να δημιουργήσουμε νέες ευκαιρίες για ένα καλύτερο μέλλον.
»Η έμφαση στη μικρή γεωργική και ποιμενική εκμετάλλευση και μεταποίηση τροφίμων, στην ανάπτυξη τοπικών αγορών και δικτύων διανομής τοπικών προϊόντων και κυρίως στην προβολή της ταυτότητας αγροτικών περιοχών προσιδιάζει στη φυσιογνωμία των μικροδομών, η οποία ίσχυε πάντοτε στον ελληνικό χώρο με τη μικρής κλίμακας παραγωγή και χάρη στην οποία διασώθηκε το πλούσιο αγροδιατροφικό κεφάλαιο, το οποίο μπορούμε ακόμη να διαχειριζόμαστε με τον ανεξάντλητο, παρά τη μικρή και φτωχή μας γεωγραφική έκταση, τη λειψυδρία μας, κατάλογο των τοπικών παραδοσιακών προϊόντων και τροφίμων (ΠΟΠ, ΠΓΕ) και τους δυνατούς πολιτισμικούς και οικογενειακούς δεσμούς των αστών με τον αγροτικό χώρο.
»Η ενδυνάμωση των δεσμών ανάμεσα στους αγρότες και στον τόπο τους, στα έθιμα και στις εκδηλώσεις που συνδέονται με την οικογενειακή και συλλογική κατανάλωση τροφών και συνακόλουθα την παραγωγή προϊόντων και τροφίμων αποτελεί σημαντικό βήμα για μια αγροτική ανάπτυξη, η οποία θα ενσωματώνει όχι μόνον τις φυσικές πηγές, αλλά και τους πολιτισμικούς πόρους για όλη την κοινωνία, αγροτική και αστική. Ο πολιτισμικός θησαυρός, που ενσωματώνει με την μακρά θητεία του στους αιώνες ο ποιμενικός βίος ως διαχρονική αξία, είναι καιρός να μελετηθεί και να αξιοποιηθεί για ένα καλύτερο μέλλον» (απόσπασμα από: «Αιγοπροβατοτροφία: Παραδοσιακή απασχόληση με μέλλον», Επετηρίδα Κέντρου Λαογραφίας, Κέντρο Λαογραφίας Ακαδημίας Αθηνών, 2009-2013, Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη).
Η κτηνοτροφία, και μάλιστα η νομαδική, διατήρησε βιώσιμο το περιβάλλον και τις κοινωνίες της υπαίθρου της Αττικής μέχρι πριν από λίγα χρόνια. Τα τελευταία χρόνια η ιμπεριαλιστική επέλαση της τσιμεντοποίησης με πρωτεργάτες τους νεοαστούς και την τεράστια αστυφιλία, που υποστηρίχτηκε περίεργα και όχι πάντα με νόμιμο τρόπο, συγκέντρωσε σε ένα λεκανοπέδιο περίπου 6.000.000 ανθρώπους και πολλούς ακόμα μη εγγεγραμμένους. Για να έχει μέλλον αυτή η μαζική συγκέντρωση των ανθρώπων, έχει ανάγκη από υγιώς λειτουργούσα και βιώσιμη ύπαιθρο και βέβαια από αγρότες.
Αυτή την ανάγκη για βιώσιμες κοινωνίες με συνεργασία παρουσιάζει σε κάθε ευκαιρία ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής κ. Γιάννης Κοντογιάννης. Μάλιστα τώρα τελευταία κατέγραψε ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής τις αναγκαίες συνθήκες για βιώσιμες κοινωνίες με συνεργασία στην ύπαιθρο της Αττικής και τις παρουσιάζει σε όλους όσοι θέλουν να έχουν σχέση με την τοπική αυτοδιοίκηση (Δήμους και Περιφέρεια).
Την Κυριακή 7 Απριλίου 2019 στις 11:00 στην τοποθεσία Βουστάσιο Κοντογιάννη, όπως αναφέρεται στο Google Maps, δίπλα στα γραφεία του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής (Λάμπρου Πορφύρα 4, γωνία με Πλήθωνος Γεμιστού 14, Μενίδι, Αχαρναί), με πρωτοβουλία του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής προσκαλούνται τυπικά και κινηματικά συλλογικά σχήματα για μια κατ’ αρχάς συζήτηση για τη συγκρότηση ομάδας τοπικής δράσης με συλλογικούς φορείς που ενδιαφέρονται για την τοπική ανάπτυξη στην ύπαιθρο της Αττικής με ορίζοντα την προγραμματική περίοδο 2021-2027.
Η τοπική ανάπτυξη ενισχύεται όταν τα τοπικώς παραγόμενα προϊόντα μεταποιούνται τοπικά με τοπικές συνταγές (πολιτιστική κληρονομιά) και καταναλώνονται τοπικά.
Πληροφορίες: Μ. Κοντογιάννη (6906 962549), Α. Μόσχος (6937 368380), Κ. Μαντζουράνης (6948 250720) και Α. Σαρχόσογλου (6936 939924).
Δημήτρης Μιχαηλίδης
Δημοσιογράφος, «Αγρονέα»