Τα τοπικώς παραγόμενα αγροτικά προϊόντα, επεξεργασμένα (μεταποιημένα) τοπικά με βάση τοπικές συνταγές (τοπική γαστρονομία, πολιτισμός) και καταναλισκόμενα τοπικά (κάτοικοι, επισκέπτες, τουρισμός) μπορούν να δημιουργήσουν συνθήκες τοπικής / κοινοτικής ανάπτυξης, που είναι η ευημερία των κατοίκων του τόπου.
Το κόστος της ψαλίδας μεταξύ των τιμών παραγωγού και των τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα είναι, σύμφωνα με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, 5 έως 8 φορές στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Στην τοπική εφοδιαστική αλυσίδα οι τιμές καταναλωτή θα μπορούσαν να ισορροπήσουν στο τριπλάσιο των τιμών παραγωγού της εφοδιαστικής αλυσίδας. Έτσι, και ο παραγωγός θα εισέπραττε 200% καλύτερες τιμές (αφού έκανε κάποια έξοδα συσκευασίας και αποθήκευσης) και ο καταναλωτής θα αγόραζε τρόφιμα κατά 60% φθηνότερα (αφού έκανε κάποια έξοδα μετακίνησης και διέθετε κάποιο χρόνο).
Δηλαδή, αν ένα προϊόν είχε τιμή παραγωγού 1 ευρώ, θα μπορούσε να πωλείται από τον παραγωγό στον καταναλωτή 3 ευρώ (+200%), που θα το αγόραζε ο καταναλωτής 3 ευρώ (-60%) αντί για 8 ευρώ, που το βρίσκει συνήθως στα ράφια των σουπερμάρκετ. Αυτό θα έδινε στον παραγωγό τα απαραίτητα χρήματα (ρευστό) για να κινήσει την αγροτική του εκμετάλλευση, αποδεσμεύοντάς τον από την ανάγκη να ζητήσει δάνειο από τράπεζες. Επίσης θα επέτρεπε στον καταναλωτή να γνωρίσει τον τόπο παραγωγής και τον παραγωγό (μια ιδιότυπη «πιστοποίηση»), να έχει κάποιες ώρες αναψυχής στην ύπαιθρο (όπου συνήθως παράγονται τα αγροτικά προϊόντα) και κάποιες στιγμές με την οικογένειά του.
Ο αγρότης που πουλά μόνο σε χονδρέμπορο είναι πιθανώς αντικείμενο εκβιασμού, διότι τα αγροτικά προϊόντα είναι ευαλλοίωτα και ογκώδη. Εάν δεν πουληθούν σε μερικά εικοσιτετράωρα, γίνονται ακατάλληλα, και μαζί με όλα τα άλλα έχει και την υποχρέωση να τα «πετάξει» (και αυτό έχει πρόσθετο κόστος).
Μια καλή πρακτική θα ήταν να μπορεί ο αγρότης-παραγωγός να τυποποιεί, να συσκευάζει και να μεταποιεί τα ευαλλοίωτα και να τα καθιστά μακροβιότερα ή τα ογκώδη να τα καθιστά μικρότερου όγκου και άρα αποθηκεύσιμα. Σε αυτή τη διαδικασία θα μπορούσε να βοηθήσει η οικοτεχνία. Ένας νόμος του 2014 (4235/11-2-2014), που ακόμα καρκινοβατεί και δεν μπορεί να αποδώσει επαρκή οφέλη στους αγρότες-παραγωγούς. Και έτσι, οι αγρότες παραμένουν αντικείμενο εκβιασμού.
Η τοπική εφοδιαστική αλυσίδα (short supply chain) αποτελείται από το πολλαπλασιαστικό υλικό (αυτόχθονα, ενδημικά, τοπικά), τον αγρότη-καλλιεργητή-παραγωγό, τον φορέα της γαστρονομίας (μόδα, πολιτιστική κληρονομιά) και τον καταναλωτή. Μοιάζει ότι οι προμηθευτές πολλαπλασιαστικού υλικού, οι καλλιεργητές-εκτροφείς και οι αρχιμάγειροι αποτελούν μια ενιαία ομάδα με στόχο να προσφέρουν το καλύτερο αποτέλεσμα στον καταναλωτή. Όσο πιο γρήγορα το καταλάβουν οι εμπλεκόμενες ομάδες, τόσο το καλύτερο για όλους και για τον τόπο.
Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής «Άγιος Γεώργιος» εσωτερικά κάνει εκπαιδευτικά σεμινάρια, ημερίδες, επισκέψεις μελέτης για την εξασφάλιση των καλυτέρων συνθηκών εκτροφής. Το σημερινό διοικητικό συμβούλιο του συλλόγου καταβάλλει ιδιαίτερες προσπάθειες για την προφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και του τρόπου ζωής (ήθη και έθιμα) των κτηνοτρόφων της Αττικής. Επίσης κάνει πολλές προσπάθειες να προσανατολιστούν οι κτηνοτρόφοι-μέλη του σε αυτόχθονες φυλές ζώων και σιτηρέσιο από τοπικές πηγές.
Τελευταία καταγράφεται μια εντατική προσπάθειά του να ανοιχτεί στην κοινωνία και στους καταναλωτές με επιδείξεις τυροκόμησης και παραγωγής κρέμας σε εκθέσεις, καθώς και με πολλή επιτυχία, σε συνεργασία με τη Λέσχη Αρχιμαγείρων Αττικής «Ακρόπολις», σε ιδιωτικά ινστιτούτα εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΙΙΕΚ) και σε δημόσια ΙΕΚ στους κλάδους της μαγειρικής και της ζαχαροπλαστικής. Επίσης σε σχολεία και γυμνάσια στην ύπαιθρο της Αττικής.
Στις 23/2/2016 στα γραφεία της «Ακρόπολις» στο κτίριο της ICOMOS (Πειραιώς 73, Αθήνα) ο κ. Γιάννης Κοντογιάννης, πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής, επαναβεβαίωσε το πρωτόκολλο συνεργασίας με τη Λέσχη Αρχιμαγείρων Αττικής για την προώθηση της τοπικής παραδοσιακής γαστρονομίας στην Αττική. Τότε, στις 6/8/2018, μεταξύ άλλων είχαν συμφωνηθεί:
- Προώθηση της εμπιστοσύνης και της αλληλοβοήθειας για τη διαμόρφωση συνθηκών για βιώσιμες κοινωνίες με συνεργασία μεταξύ αστών και αγροτών.
- Υποστήριξη των τοπικών παραδοσιακών πολιτισμών (και βέβαια της γαστρονομίας) και ανάπτυξη τοπικών εφοδιαστικών αλυσίδων, επιδιώκοντας τοπική παραγωγή, τοπική μεταποίηση και τοπική κατανάλωση για ευημερία των κατοίκων των τοπικών κοινωνιών.
- Συνεργασία στην υλοποίηση προγραμμάτων σε αντικείμενα όπως ο αγροτουρισμός, ο τουρισμός, η γαστρονομία, η οινολογία, η διατροφή, η συσχέτιση με την υγεία πληθυσμού, η εκπαίδευση, η κατάρτιση, η πολιτιστική κληρονομιά.
- Συνδιοργάνωση για την ανάδειξη, την προβολή και την προώθηση της ελληνικής διατροφής και του ελληνικού γαστρονομικού πολιτισμού.
- Διερεύνηση, ανάδειξη και τεκμηρίωση της ιδιαίτερης διατροφικής αξίας και των ευεργετικών χαρακτηριστικών των παραδοσιακών προϊόντων διατροφής.
- Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των χώρων μαζικής εστίασης, των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και των τοπικών παραγόντων και παραγωγών.
Στο κόψιμο της πίτας παρέστη και η βραβευθείσα στον αγροδιατροφικό τομέα στις 19/10/2018 στο Ζάππειο από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Οινογαστρονομίας (Conseil Européen des Confréries Oenogastronomiques, CEUCO) κα Μάγδα Κοντογιάννη. Μάλιστα η κα Κοντογιάννη είχε την ευκαιρία να αναφερθεί στην ανάγκη για μια συνάντηση παραγωγών αγροτικών προϊόντων Αττικής, φορέων τεχνολογίας τροφίμων, αρχιμαγείρων και άλλων τοπικών φορέων για τη διαμόρφωση συνθηκών υποστήριξης τοπικών εφοδιαστικών αλυσίδων στις διάφορες περιοχές της Αττικής ίσως στις 7 Απριλίου στο Μενίδι.
Η σύνθεση μιας τοπικής ομάδας δράσης στην Αττική από τοπικούς φορείς θα μπορούσε να προετοιμάσει μια ένταξη στην προσεχή Κοινή Γεωργική Πολιτική μερικών τοπικών εφοδιαστικών αλυσίδων στην Αττική.
Δημήτρης Μιχαηλίδης, «Αγρονέα»
Share this post
