Στις 3, 4 και 5 Οκτωβρίου 2018 πραγματοποιήθηκε στην περιοχή Κλερμόντ-Φεράντ (Clermont-Ferrand) της Γαλλίας η έκθεση Sommet de l’Elevage. Μια έκθεση ειδικευμένη στα παραγωγικά ζώα (βοοειδή, πρόβατα και άλογα) με έμφαση στο μοσχαρίσιο και το αρνίσιο κρέας.

Μάλιστα η 2α Οκτωβρίου ήταν αφιερωμένη στους διεθνείς επισκέπτες που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν σε επισκέψεις σε αγροκτήματα, χώρους συγκέντρωσης ζώων και σφαγεία. Από την Ελλάδα είχαν δηλώσει 6 άτομα, από τα οποία εντοπίστηκαν τα τέσσερα (τα δύο τελικά δεν μπόρεσαν) και από αυτά, τα δύο ήταν μέλη του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Περιφέρειας Αττικής «Άγιος Γεώργιος», ο κ. Νίκος Κορδαλής και η κα Αθηνά Μιχαηλίδου. Η συμμετοχή εξυπηρετήθηκε από το εμπορικό τμήμα της γαλλικής πρεσβείας στην Αθήνα.

Ακολουθώντας μια πάγια πρακτική, ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής έχει παρακαλέσει τα μέλη του, ως ελάχιστο στοιχείο αλληλοϋποστήριξης, όταν επιστρέφουν στην Αττική, εφόσον μπορούν, να παρουσιάζουν σε όσους ήθελαν αλλά δεν μπόρεσαν να συμμετάσχουν τις εντυπώσεις των μελών που συμμετείχαν. Έτσι όσοι συμμετέχουν γίνονται πολλαπλασιαστές των καλών πρακτικών που εντοπίζονται και όλα τα μέλη ωφελούνται με μικρότερη συνολική δαπάνη.

Από τα σημεία προσοχής καταγράφονται τα παρακάτω:

1. Όλοι οι αγρότες είναι οργανωμένοι σε συνεργατισμούς-συνεταιρισμούς.
2. Δεν εντοπίστηκαν αγρότες που δεν ήταν σε συνεργατισμούς.
3. Κάθε περιοχή είχε έναν συνεταιρισμό και ένα ή δύο είδη-φυλές ζώων μόνο.
4. Σε κάθε περιοχή υπήρχε μόνο μία ή δύο φυλές.
5. Δεν μπορούσε ένας αγρότης να εκθρέψει άλλη από την επικρατούσα φυλή στην περιοχή.
6. Αν κληρονομούσες κτήμα στην περιοχή, μπορούσες να εκθρέψεις μόνο την επικρατούσα φυλή ζώου. Τίποτε άλλο.
7. Αν επιθυμούσες να ασχοληθείς με κάτι άλλο, δεν μπορούσες. Ούτε άλλη φυλή ούτε άλλη εκτροφή ή καλλιέργεια.
8. Τα κτήματα σε μια περιοχή προορίζονταν για την παραγωγή τροφής και μάλιστα μόνο από τη συγκεκριμένη φυλή ζώου.
9. Αν παρ’ όλα αυτά ήθελες κάτι άλλο (από τη συγκεκριμένη εκτροφή), η μόνη επιλογή θα ήταν να πουληθεί το αγρόκτημα και να αγοράσεις ένα άλλο αγρόκτημα σε περιοχή που προβλέπεται η εκτροφή αυτών των ζώων που θέλεις ή η καλλιέργεια αυτών των φυτών που επιθυμείς να αναπτύξεις.
10. Καμία φάρμα δεν πουλά ζώα.
11. Τα ζώα προς πώληση συγκεντρώνονται σε προκαθορισμένα σημεία, όπου εκτρέφονται από κοινού, από τον συνεταιρισμό, και πωλούνται μόνο από τον επίσημο πωλητή του συνεταιρισμού.
12. Όλα τα ζώα προς σφαγή σφάζονται στο συνεταιριστικό σφαγείο και πωλούνται από τον συνεταιρισμό ή τα παίρνουν οι ιδιοκτήτες για να τα τεμαχίσουν μόνοι και να τα πουλήσουν στο κτήμα τους, στις κατάλληλες εγκαταστάσεις.
13. Οι αγρότες μπορούν να σφάζουν χωρίς αμοιβή σφαγείου τα δικά τους ζώα, είτε για ιδία κατανάλωση στην οικογένεια είτε για πώληση από το αγρόκτημα, αυτούσια είτε μεταποιημένα (κρεατοσκευάσματα είτε μαγειρεμένα).
14. Δεν πουλά κανείς κτηνοτρόφος ζώα σε τρίτους.
15. Το κρέας προς πώληση πουλιέται από τον συνεταιρισμό.
16. Τα ζώα προς πώληση πωλούνται από τον συνεταιρισμό. Η μόνη δυνατότητα είναι να επισκεφθείς τον χώρο συγκέντρωσης και να επιλέξεις από τα προς πώληση ζώα είτε να επιλέξεις μέσω διαδικτύου. Δεν μπορείς να πάρεις από κάποιο αγρόκτημα.
17. Ο συνεταιρισμός έχει το δικό του σφαγείο, που σφάζει τα ζώα των μελών του. Είναι όλοι εξειδικευμένοι στα ζώα της συγκεκριμένης φυλής και στις ιδιαιτερότητες των ζώων.
18. Τα αγροκτήματα δεν κατατέμνονται.
19. Ούτε αλλάζουν χρήση ούτε εκτροφή φυλής.
20. Πωλούνται ή μεταβιβάζονται ολόκληρα.
21. Εάν κάποιος έχει δύο κληρονόμους, το αγρόκτημα θα το πάρει ο ένας και «θα τα βρουν» με όποιο τρόπο θέλουν μεταξύ τους.
22. Μπορεί να συστήσουν μια επιχείρηση που θα έχει συνιδιοκτήτες τους δύο κληρονόμους είτε και όσους άλλους θέλουν, αλλά θα είναι μία δίχως κατάτμηση επιχείρηση όσον αφορά το αγρόκτημα και τη χρήση του.
23. Υπήρχε ενιαία τεχνική υποστήριξη και εκπαίδευση για όλους τους κτηνοτρόφους της περιοχής-μέλη του συνεταιρισμού.
24. Υπήρχε ενιαία προώθηση πωλήσεων κρέατος με έμφαση στην αξιοπιστία όσον αφορά την ποιότητα, τη συνέπεια και τη συνέχεια στις πραγματοποιούμενες συναλλαγές.
25. Υπήρχε σύνδεση και υποστήριξη του συνεταιρισμού τόσο στον τεμαχισμό (σχολές κρέατος, σεφ κ.λπ.) όσο και στη μαγειρική (σεφ, συνδυασμοί τροφών, ποτά κ.λπ.) και στις τάσεις της κατανάλωσης.

Η έκθεση Sommet de l’Elevage ήταν πολύ φιλική για τους επισκέπτες. Υπήρχε ακόμα και χώρος στην έκθεση με όλους τους διεθνείς επισκέπτες, όπου ο κάθε επισκέπτης μπορούσε να βάλει κάρτες (card visit) για να πάει όποιος θέλει, αλλά και χώρος για να αφήσει κάποιος ένα μήνυμα στον επισκέπτη.

Μια ολόκληρη ομάδα εθελοντών μεταφραστών από μαθητές σχολείων της περιοχής εξυπηρετούσαν τους επισκέπτες στις επικοινωνίες τους καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης.

Η έκθεση είχε και διαγωνισμό «καλύτερου» ζώου ανά φυλή. Διαγωνισμοί γίνονταν μόνο για αυτόχθονες φυλές είτε για εγκλιματισμένες, προσαρμοσμένες, βελτιωμένες φυλές. Στην τεράστια αίθουσα διαγωνισμών, με κερκίδες γύρω γύρω για παρακολούθηση από όποιον επιθυμούσε, μετείχαν ζώα από τις φυλές National salers, Charolais, Parthenais, Blonde d’ Aquitaine, Aubrac, Gascon, Blancbleu, Bazadais, Limousin, Hereford, Ferrandaise και Rouge des pres. «Μήπως θα μπορούσε να δημιουργηθεί και στην Ελλάδα ένας παρόμοιος διαγωνισμός;» μας είπε η κα Αθηνά Μιχαηλίδου. Οι ελληνικές αυτόχθονες φυλές αξίζει να αναδειχθούν. Μπορεί ίσως ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής να εξασφαλίσει όλες τις απαιτούμενες συνεργασίες για να πετύχει κάποια τέτοια πρόταση. Στην έκθεση πραγματοποιήθηκαν διαγωνισμοί για τα καλύτερα παραγωγικά ζώα βόειου κρέατος, γαλακτοπαραγωγής, αρνίσιου κρέατος και μια ξεχωριστή κατηγορία, για άλογα και γαϊδούρια εργασίας.

Άκουσα προ ημερών από τον κ. Δήμο Δήμου («Κιβωτός του Δήμου») για την ελληνική στεπική φυλή Κατερίνης, η οποία κουβαλά το γενετικό απόθεμά της εδώ και χιλιάδες χρόνια. «Πέρυσι, στην παρατεταμένη ξηρασία (Μάιος-Σεπτέμβριος 2017), τα ζώα αυτά εκμεταλλεύτηκαν και αξιοποίησαν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον φτωχό και ξηρό βοσκότοπο που απέμεινε και αντεπεξήλθαν στις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Στη συνέχεια ανέκαμψαν πλήρως αξιοποιώντας την υπερτροφή των αγριόγκορτσων, των βελανιδιών και, μετά τους παγετούς, τη λαδανιά και πολλά άλλα. Θέλω να τονίσω ότι ανέκαμψαν χωρίς πρόσθετες εισαγόμενες και πολυδάπανες εισροές σόγιας, καλαμποκιού και φαρμάκων. Τελικά η διάσωση και η αξιοποίηση της αρχέγονης και αυτόχθονος στεπικής φυλής Κατερίνης αποτελεί και μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς μας».

«Ένα από τα πιο σημαντικά, δυνατά σημεία της έκθεσης Sommet de l’Elevage φαίνεται ότι ήταν οι επισκέψεις στα γύρω αγροκτήματα και στους συνεταιρισμούς», μας είπε κατενθουσιασμένος ο κ. Νικόλαος Κορδαλής (Πρόβειο Κορδαλή, Μέγαρα, 6972 204310). Βλέπεις και καταλαβαίνεις, κυρίως όμως συζητάς με επαγγελματίες του χώρου ό,τι σε απασχολεί για το συγκεκριμένο θέμα και όχι γενικόλογες προσεγγίσεις και «βαθιές» έρευνες – πολύ σημαντικές, αλλά… Ο κ. Κορδαλής στις επισκέψεις στα αγροκτήματα, στους χώρους συγκέντρωσης και στα σφαγεία εντόπισε πολλές ομοιότητες και δυνατότητες, που δείχνουν ότι πολλά μπορούν να γίνουν και στην Ελλάδα.

Το κυριότερο όμως ήταν η εικόνα της κοινής διάθεσης όλων των κτηνοτρόφων κάθε περιοχής να πορευθούν κοινά και να προωθήσουν από κοινού το κοινά προωθούμενο αγροτικό προϊόν. Με απόλυτη συνέπεια. Όλοι μαζί. Τελικά η έκθεση ήταν ένας ύμνος στον συνεργατισμό εστιασμένος στην κτηνοτροφία, πάντα σε συνδυασμό με την πολιτιστική κληρονομιά, δηλαδή τις αυτόχθονες φυλές κάθε περιοχής.

Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής (γραμματέας: κα Μάγδα Κοντογιάννη, 6906 962549) μας ενημέρωσε ότι ήδη προετοιμάζει εκδήλωση για όλους τους ενδιαφερομένους (εικόνες από την έκθεση, εντυπώσεις από τον συνεργατισμό και νέες δραστηριότητες) για την Κυριακή 2 Δεκεμβρίου, στις 12:00, ενώ έχει καθοριστεί ήδη ότι ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αττικής θα υποδεχθεί τον νέο χρόνο Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2019, στις 12:00, στηριζόμενος στον πλούσιο απολογισμό των δραστηριοτήτων του 2018.

Δημήτρης Μιχαηλίδης,
Δημοσίως γράφων-«ΑγροΝέα»

Share this post