Αγανακτισμένος είναι ο κόσμος των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των συλλόγων (που συμπίπτει να είναι και φορείς της ΚΑΛΟ) με όσα συμβαίνουν στο Υπουργείο Εργασίας πάνω στο ζήτημα της πολιτικής διαχείρισης της υπόθεσης της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Φαίνεται ότι πρόκειται για χορό εκατομμυρίων ευρώ σε αναθέσεις για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία χωρίς να πηγαίνει ούτε ένα ευρώ για την ενίσχυση του χώρου.
Ομοσπονδίες, ενώσεις και φορείς έχουν στείλει μια σειρά από επιστολές διαμαρτυρίας μετά την αποκάλυψη ότι κάποιοι έδωσαν κυριολεκτικά τα «κλειδιά του υπουργείου σε μια ΜΚΟ» να κάνει πολιτική για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. Κι αυτό φαίνεται ότι έγινε αφού πρώτα της έδωσαν με απευθείας ανάθεση τους πόρους για να διαχειριστεί την ετήσια έκθεση ΚΑΛΟ Athens Expo 2018 (Αθήνα, 7-11/11/2018). Ωστόσο, όσο κι αν είναι σκανδαλώδες αυτό ως γεγονός, δείχνει ότι δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου.
Το ίδιο το παγόβουνο πρέπει να είναι ότι πίσω από αυτό το χαρακτηριστικό γεγονός υπάρχει ένα χορός εκατομμυρίων τα τέσσερα τελευταία χρόνια, κατά τα οποία, παρά τις πομπώδεις δηλώσεις, τις ανακοινώσεις και τα δελτία Τύπου, δεν έχει πάει ούτε ένα ευρώ για την ενίσχυση του ίδιου του χώρου των κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων (ΚΟΙΝΣΕΠ) και άλλων κοινωνικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών. Σχεδόν έξι συνεχή χρόνια, τέσσερα χρόνια με τη σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και δύο χρόνια πριν, δεν έχει χρηματοδοτηθεί καμία δράση από το ΕΣΠΑ για φορείς της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.
Στις 16 Οκτωβρίου 2018 με μεγάλη έκπληξη καταγράψαμε από αναφορές συμμετεχόντων και με το Παρατηρητήριο των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών ότι το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης και συγκεκριμένα η Ειδική Γραμματεία Κοινωνικής & Αλληλέγγυας Οικονομίας είχε δώσει τα κλειδιά των γραφείων της στο Impact Hub για διαβούλευση με τους φορείς της ΚΑΛΟ πάνω στις θεματικές που θα συζητηθούν στο forum της ΚΑΛΟ Athens Expo 2018 χωρίς την παρουσία του ίδιου του Υπουργείου Εργασίας.
Η συζήτηση γινόταν χωρίς προσανατολισμό και χωρίς ειρμό, γενικά περί εκπαίδευσης των επιχειρήσεων. Επισημάνθηκε ότι η θεματική δεν μπορεί να είναι ξένη προς τα ζητήματα της κοινωνικής οικονομίας και τα προβλήματα που απασχολούν αντικειμενικά το πεδίο και ειδικότερα τα ζητήματα εκπαίδευσης, την οποία έχουν ανάγκη οι συνεταιριστικές κοινωνικές επιχειρήσεις. Ακόμα, δεν είχε γίνει αντιληπτό ότι οι δύο συντονιστές, που ήθελαν να διαμορφώσουν την ατζέντα, ήταν υπάλληλοι από το Impact Hub και όχι στελέχη του υπουργείου.
Ήταν απογευματινή ώρα, η Ειδική Γραμματεία ΚΑΛΟ του Υπουργείου Εργασίας ήταν κλειστή και δεν πήγαινε το μυαλό ότι μια ιδιωτική εταιρία είχε τα κλειδιά για διαβούλευση με τους φορείς στον χώρο της Ειδικής Γραμματείας ΚΑΛΟ (Σοφοκλέους 4, 7ος όροφος). Είχαν όμως χρησιμοποιήσει «παραπλανητικά» στην πρόσκληση τον τίτλο και την έδρα της Ειδικής Γραμματείας ΚΑΛΟ του Υπουργείου Εργασίας.
Αυτό που μαθεύτηκε για τη ΜΚΟ Impact Hub, που ιδρύθηκε μόλις το 2015-16, είναι ότι είναι μόνιμος διοργανωτής της ετήσιας έκθεσης και επικοινωνιακών δράσεων του Υπουργείου Εργασίας, ένα έργο το οποίο θα έπρεπε θεσμικά να αναλάβουν οι ενώσεις, οι ομοσπονδίες και οι δευτεροβάθμιες οργανώσεις του χώρου της κοινωνίας των πολιτών και ειδικότερα της κοινωνικής οικονομίας και όχι κάποια οιασδήποτε μορφής εταιρία. Και «φυσικά» η ΜΚΟ Impact Hub είναι από τους ελάχιστους φορείς που έχουν χρηματοδοτηθεί από το «ταμείο» της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.
Ενδιαφέρον προκαλεί επίσης ερώτηση που έγινε στη Βουλή με τα παρακάτω ερωτήματα:
- Με ποιο σκεπτικό μια ΜΚΟ υποκαθιστά στην ουσία το αρμόδιο Υπουργείο Εργασίας όσον αφορά στη διοργάνωση του ετήσιου συνεδρίου για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία;
- Η συγκεκριμένη μη κερδοσκοπική οργάνωση έχει αναλάβει και άλλες παρόμοιες «πρωτοβουλίες» με την ανοχή της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης;
- Ποιο ήταν το κόστος διοργάνωσης του ετήσιου συνεδρίου για την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία;
- Ποια είναι η πηγή χρηματοδότησης της συγκεκριμένης ΜΚΟ;
Πολλοί όμως δεν γνωρίζουν ότι υπάρχει κι άλλη ΜΚΟ που έχει το μοναδικό προνόμιο των απευθείας αναθέσεων από το Υπουργείο Εργασίας για τις επικοινωνιακές δράσεις του υπουργείου. Μια ΜΚΟ που ιδρύθηκε το 2016 και εκτοξεύτηκε στον χώρο χάρη σε αυτές τις αναθέσεις. Μια ΜΚΟ από τα σπλάγχνα του ΣΥΡΙΖΑ, που έχει ενοχλήσει αρκετούς «συντρόφους» και μέσα στην οργάνωση, καθώς έχει την τάση να μονοπωλεί τον χώρο, δημιουργώντας και εσωτερική δυσαρέσκεια.
Έτσι προέκυψε και η διαρροή πληροφόρησης, καθώς η προστασία και η ώθηση γινόταν κυρίως από κάποιο διαχρονικό σύμβουλο του υπουργείου. Καμία σχέση με αυτές τις επιλογές δεν φαίνεται να έχουν οι υπουργοί κα Ε. Αχτσιόγλου και κα Θ. Φωτίου, που τελευταία έχουν αναλάβει την αρμοδιότητα εποπτείας της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας από τη στιγμή που έφυγε η κα Ρ. Αντωνοπούλου ούτε ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας κ. Α. Νεφελούδης.
Στον «σύμβουλο» και σ’ αυτή τη ΜΚΟ χρεώνεται μάλιστα και το φιάσκο της πρόσκλησης που έγινε πρόσφατα για τα Κέντρα Στήριξης Κοινωνικής Οικονομίας, όπου οι φωτογραφικές διατάξεις της και τα απίθανα δικαιολογητικά που ζητούσε είχαν ως αποτέλεσμα να ξεσηκωθούν πολλοί φορείς της ΚΑΛΟ, κυρίως ΚΟΙΝΣΕΠ και ενώσεις, ακόμα και στελέχη των οποίων υποστηρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ως προς τα Κέντρα Στήριξης Κοινωνικής Οικονομίας, υπάρχει ένας γενικότερος αναβρασμός για το πώς στήθηκε η πρόσκληση ώστε μόνο από πριν μιλημένοι να έχουν πιθανότητες να εξασφαλίσουν όλα τα δικαιολογητικά. Πολλές βιώσιμες και με διαχειριστική ικανότητα κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις αποκλείονταν εάν δεν είχαν προσλάβει εκ των προτέρων ειδικότητες εργαζομένων που απαιτούσε η πρόσκληση. Έτσι, πολύ μικρός σχετικά αριθμός δικαιούχων περνά τα κριτήρια, γεγονός που έχει εκνευρίσει την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, με αποτέλεσμα, ως φαίνεται, πριν από έναν μήνα να ζητήσει την παραίτηση του ειδικού γραμματέα ΚΑΛΟ κ. Α. Βορλόου.
Έτσι, ο στόχος που είχε βάλει η πολιτική ηγεσία για 89 Κέντρα Στήριξης Κοινωνικής Οικονομίας σε όλη τη χώρα –για να κάνουν επικοινωνιακή εκστρατεία σε μια κατά βάση προεκλογική χρονιά;– δεν φαίνεται ότι μπορεί να επιτευχθεί από τη στιγμή που οι «σύμβουλοι» έκαναν το κουμάντο για το δικό τους παιχνίδι και όχι οι υπουργοί.
Πριν από δύο χρόνια, τον Οκτώβριο του 2016, η πρώην γενική γραμματέας κα Δήμητρα Χαλικιά της Γενικής Γραμματείας Διαχείρισης Κοινοτικών & Άλλων Πόρων υπέβαλε την παραίτησή της, κατηγορώντας την τότε αναπληρώτρια υπουργό Εργασίας για απευθείας αναθέσεις με αυτεπιστασία προγραμμάτων κατάρτισης ανέργων, προκλητική εύνοια στα μεγάλα ΚΕΚ και φωτογραφικούς διαγωνισμούς. Φαίνεται ότι το πρόβλημα των αναθέσεων ήταν υπαρκτό από τότε. Τώρα προστίθενται και οι ΜΚΟ με τα «δικά μας παιδιά». Μία ακόμα επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή θα αποκαλύψει τις διαστάσεις αυτού του φαινομένου χρηματοδότησης μιας ψευδεπίγραφης κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.
Έχει σχηματιστεί ένα συνολικό οικονομικό κεφάλαιο, κυρίως από χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ύψους 161.000.000 ευρώ για την υποστήριξη της κοινωνικής οικονομίας –και, όπως τη λένε οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα, «κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας»– μέχρι το 2022 για τη διαχείριση τόσο της κεντρικής κυβέρνησης, όσο και των Περιφερειών. Από αυτό το διαθέσιμο κεφάλαιο έχει διατεθεί μέχρι σήμερα σχεδόν τίποτα!
Παράλληλα, μετά τον Νόμο 4019/2011 και τον καινούργιο 4430/2016, οι καταγεγραμμένες ΚΟΙΝΣΕΠ παρήγαγαν ή συνέβαλαν με περίπου 10 εκατ. ευρώ στο ΑΕΠ της εθνικής οικονομίας, με 1.300 περίπου εργαζομένους. Μάλλον είναι πολύ μικρή η απορροφητικότητα και ανεπαίσθητη η αποτελεσματικότητα των ενεργειών της εκτελεστικής εξουσίας στα θέματα της κοινωνικής οικονομίας. Ή δεν θέλουν ή δεν μπορούν οι αρμόδιοι, αλλά η κοινωνία έχει ανάγκη και έχει διαθέσει τα απαραίτητα κονδύλια.
Η Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Κοινοτικών & Άλλων Πόρων του Υπουργείου Εργασίας είναι αρμόδια για τον συντονισμό, τη διαχείριση και την υλοποίηση παρεμβάσεων που αφορούν στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας και συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), καθώς και από άλλα εθνικά ή/και ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά μέσα.
Δημήτρης Μιχαηλίδης,
Δημοσίως γράφων-«ΑγροΝέα»
Share this post
