Τον προηγούμενο μήνα είχε τελειώσει η διαβούλευση (μία κατάκτηση της κοινωνίας των πολιτών, διότι τίποτε δεν προχωρά πλέον αν δεν γίνει δημόσια, δημοσιευμένη διαβούλευση, έστω και προσχηματική, για μερικές μέρες) για την πρόσκληση υποβολής χρηματοδότησης για τα κέντρα στήριξης της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.
Σκοπός της δράσης είναι να υποστηριχθεί η ολόπλευρη ανάπτυξη της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας (Κ.Αλ.Ο.) με πρώτο ορόσημο τη σύσταση κέντρων στήριξης Κ.Αλ.Ο. από φορείς Κ.Αλ.Ο., που θα λειτουργήσουν ως σημεία ενημέρωσης για την Κ.Αλ.Ο. και ως δομές συμβουλευτικής υποστήριξης κοινωνικών επιχειρηματιών/υποψήφιων κοινωνικών επιχειρηματιών, αλλά και ως δομές υποστήριξης της δημιουργίας και της ανάπτυξης άλλων φορέων Κ.Αλ.Ο.
Στην κατεύθυνση αυτή θα χρηματοδοτηθεί ειδικότερα η σύσταση και η λειτουργία για 18 μήνες κέντρων στήριξης Κ.Αλ.Ο. από φορείς Κ.Αλ.Ο. του άρθρου 3 του Ν. 4430/2016 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 205/31-10-2016) για να παρέχουν υπηρεσίες προς τις κοινωνικές επιχειρήσεις.
Δικαιούχοι που θα μπορούσαν να υποβάλουν αίτημα χρηματοδότησης στην πρόσκληση είναι:
α. Οι φορείς Κ.Αλ.Ο. του άρθρου 3 του Ν. 4430/2016 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 205/31-10-2016), όπως ισχύει, που έχουν λάβει βεβαίωση εγγραφής από το Γενικό Μητρώο Κ.Αλ.Ο. μέχρι και τις 31/12/2017 και οι φορείς Κ.Αλ.Ο. του άρθρου 3 του Ν. 4430/2016 που έχουν λάβει βεβαίωση μετάπτωσης/τροποποίησης καταστατικού από το Γενικό Μητρώο Κ.ΑΛ.Ο. μέχρι και τις 31/12/2017.
β. Οι εν δυνάμει φορείς Κ.Αλ.Ο. του άρθρου 3 του Ν. 4430/2016 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 205/31-10-2016), όπως ισχύει, που έχουν υποβάλει αίτηση εγγραφής μέχρι και τις 31/12/2017 ή εμπρόθεσμη αίτηση μετάπτωσης στο Γενικό Μητρώο Κ.Αλ.Ο.
γ. Όσοι από τους ανωτέρω έχουν υποβάλει αίτηση τροποποίησης καταστατικού μέχρι και τη δημοσίευση της παρούσας πρόσκλησης.
Φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας είναι:
α. Οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις του άρθρου 14.
β. Οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί περιορισμένης ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.), που διέπονται από το άρθρο 12 του Ν. 2716/1999 (Α΄ 96), συμπληρωματικά από τις διατάξεις του Ν. 1667/1986 (Α΄196), του άρθρου 12 του Ν. 3842/2010 (Α΄ 58).
γ. Οι συνεταιρισμοί εργαζομένων, που συστήνονται με το άρθρο 24.
δ. Οποιοδήποτε άλλο μη μονοπρόσωπο νομικό πρόσωπο, εφόσον έχει αποκτήσει νομική προσωπικότητα, ιδίως όπως αγροτικοί συνεταιρισμοί του Ν. 4384/2016 (Α΄ 78), αστικοί συνεταιρισμοί του Ν. 1667/1986, αστικές εταιρίες των άρθρων 741 επ. του Α. Κ., εφόσον σωρευτικά συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:
- Αναπτύσσει δραστηριότητες συλλογικής και κοινωνικής ωφέλειας, όπως ορίζονται στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 2.
- Μεριμνά για την πληροφόρηση και τη συμμετοχή των μελών του και εφαρμόζει δημοκρατικό σύστημα λήψης αποφάσεων σύμφωνα με την αρχή «ένα μέλος μία ψήφος» ανεξάρτητα από τη συνεισφορά κάθε μέλους.
- Το καταστατικό του προβλέπει περιορισμούς στη διανομή του ως εξής: i. ποσοστό τουλάχιστον 5% διατίθεται για τον σχηματισμό αποθεματικού ii. ποσοστό έως 35% αποδίδεται στους εργαζομένους του φορέα, εκτός κι αν τα 2/3 των μελών της γενικής συνέλευσης αποφασίσουν αιτιολογημένα τη διάθεση του ποσοστού αυτού σε δραστηριότητες του στοιχείου iii. το υπόλοιπο διατίθεται για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη διεύρυνση της παραγωγικής του δραστηριότητας.
- Εφαρμόζει σύστημα σύγκλισης στην αμοιβή της εργασίας κατά το οποίο ο ανώτατος καθαρός μισθός δεν μπορεί να υπερβαίνει περισσότερο από τρεις φορές τον κατώτατο, εκτός και αν τα 2/3 των μελών της γενικής συνέλευσης αποφασίσουν διαφορετικά. Η υποχρέωση του προηγούμενου εδαφίου ισχύει και σε οποιαδήποτε μορφή σύμπραξης δύο ή περισσότερων φορέων Κ.Αλ.Ο.
- Αποβλέπει στην ενδυνάμωση των οικονομικών δραστηριοτήτων του και στη μεγιστοποίηση της παραγόμενης κοινωνικής ωφέλειας μέσω της οριζόντιας και ισότιμης δικτύωσης με άλλους φορείς Κ.Αλ.Ο.
- Δεν έχει ιδρυθεί και δεν διοικείται άμεσα ή έμμεσα από Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. α΄ ή β΄ βαθμού ή από άλλο νομικό πρόσωπο του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Η χρονική διάρκεια υλοποίησης των πράξεων ανέρχεται σε 18 μήνες.
Ο δικαιούχος θα πρέπει να λειτουργήσει το σημείο info point το αργότερο μέσα σε 60 ημερολογιακές ημέρες από την απόφαση ένταξης.
Αντικείμενο/επιλεξιμότητα δράσεων
Στο πλαίσιο της α΄ δέσμης ενεργειών «Εκκίνηση λειτουργίας και παροχή υπηρεσιών από τους φορείς Κ.Αλ.Ο. ως σημεία ενημέρωσης (info point) και κέντρα στήριξης» οι δικαιούχοι θα πρέπει να λειτουργήσουν ως κέντρα στήριξης φορέων Κ.Αλ.Ο. δημιουργώντας σημείο ενημέρωσης (info point) για την παροχή υπηρεσιών ενημέρωσης και πληροφόρησης και υλοποιώντας δράσεις δημοσιότητας.
Οι δράσεις της α΄ δέσμης ενεργειών απευθύνονται στον γενικό πληθυσμό και σε κάθε περίπτωση σε φυσικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται να πληροφορηθούν για τα ζητήματα της Κ.Αλ.Ο., όπως επίσης και σε ομάδες επιχειρηματιών (μη νομικά πρόσωπα).
Ενδεικτικά, η ενημέρωση περιλαμβάνει ενότητες όπως:
- Εισαγωγή στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία (Κ.Αλ.Ο.)
- Θεσμικό και κανονιστικό πλαίσιο Κ.Αλ.Ο.
- Πλεονεκτήματα/υποχρεώσεις φορέων Κ.Αλ.Ο.
- Πηγές χρηματοδότησης
- Τυπικές διαδικασίες ίδρυσης φορέα Κ.Αλ.Ο./επιχείρησης κοινωνικής οικονομίας
- Δικτύωση με άλλους φορείς του οικοσυστήματος Κ.Αλ.Ο. (προμηθευτές, πελάτες, άλλους φορείς Κ.Αλ.Ο.)
Οι δράσεις δημοσιότητας που θα υλοποιηθούν από τα κέντρα στήριξης στοχεύουν στη διάχυση της ιδέας της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας στην περιοχή παρέμβασης. Στόχος του info point είναι η παροχή γενικής πληροφόρησης στους πολίτες για τις δυνατότητες που παρέχονται μέσω της ανάπτυξης της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας με τη διάθεση ενημερωτικού υλικού, τη διοργάνωση ενημερωτικών εκδηλώσεων και τη χρήση άλλων προωθητικών ενεργειών.
Στο πλαίσιο της β΄ δέσμης ενεργειών «Υποστήριξη υφιστάμενων φορέων Κ.Αλ.Ο., καθώς και φυσικών προσώπων που ενδιαφέρονται για την ίδρυση φορέων Κ.Αλ.Ο., μέσω παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών» θα παρέχονται στα κέντρα στήριξης υπηρεσίες υποστήριξης και συμβουλευτικής σε φορείς Κ.Αλ.Ο. κατά τα πρώτα βήματα λειτουργίας τους (start-up) και πιο εξειδικευμένες υπηρεσίες υποστήριξης κυρίως σε φορείς Κ.Αλ.Ο. που βρίσκονται σε ανώτερο σημείο επιχειρηματικής ωριμότητας (υφιστάμενους φορείς Κ.Αλ.Ο.), καθώς και σε φυσικά πρόσωπα που ενδιαφέρονται για την ίδρυση φορέων Κ.Αλ.Ο.
Οι υπηρεσίες υποστήριξης και συμβουλευτικής περιλαμβάνουν ενδεικτικά τις ακόλουθες ενότητες:
- Κοινωνικό επιχειρηματικό σχέδιο
- Κοινωνικό marketing plan
- Λογιστική υποστήριξη, συμβουλευτική επιχειρηματικότητας (π.χ. φορολογικές υποχρεώσεις, σχέσεις με το δημόσιο: Δ.Ο.Υ., Σ.ΕΠ.Ε.)
- Συμβουλευτική marketing και προώθησης προϊόντων ανάλογα με τη ζήτηση
- Νομική υποστήριξη/συμβουλευτική (π.χ. ασφαλιστική νομοθεσία και εργασία στην κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, τυπικές διαδικασίες ίδρυσης επιχείρησης κοινωνικής οικονομίας, κατάρτιση καταστατικού, υποστήριξη συνεργατικής λειτουργίας)
- Υποστήριξη προετοιμασίας αιτήσεων χρηματοδότησης
Οι ως άνω παρεχόμενες συμβουλευτικές υπηρεσίες της β΄ δέσμης ενεργειών από τους δικαιούχους αποτελούν έμμεση κρατική ενίσχυση για τους φορείς Κ.Αλ.Ο. που θα τις λάβουν και υπάγονται στον κανονισμό (Ε.Κ.) υπ’ αριθμ. 1407/2013 της Επιτροπής για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis).
Είναι πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση ότι προβλέπει ότι όλα πρέπει να γίνονται μέσα σε έναν φορέα Κ.Αλ.Ο. Είναι πρωτότυπη προσέγγιση. Είναι διαφορετικό να προβλέπει ότι οι αποφάσεις πρέπει να παίρνονται από τον φορέα Κ.Αλ.Ο. και διαφορετικό ότι πρέπει να γίνονται μόνο από αυτό τον φορέα. Αν θα το υπεραπλουστεύαμε, θα μπορούσαμε να πούμε δογματικά ότι την απόφαση για να κάνω εγχείρηση στο σώμα μου πρέπει να την πάρω εγώ (και είναι απολύτως σωστό) και τελείως διαφορετικό ότι, αν πρέπει να γίνει εγχείρηση, θα πρέπει να την αποφασίσω, αλλά και να την κάνω εγώ. Θα μπορούσε να προβλέπει ότι θα μπορούσα να δεχθώ εξωτερική βοήθεια, π.χ. από εξειδικευμένο γιατρό χειρουργό, αλλά πάντα την απόφαση του τι θα γίνει στο σώμα μου θα την πάρω εγώ. Αυτή η απολυτότητα και ο δογματισμός ίσως να επιφυλάσσουν εκπλήξεις κατά την υλοποίηση των πράξεων.
Για να στηρίξεις κάποιον άλλον, ιδιαίτερα αν είσαι υπεύθυνος για αυτόν, θα πρέπει να πατάς πάρα πολύ γερά εσύ στα πόδια σου, ώστε να προσπαθήσεις να βοηθήσεις. Ίσως δεν αρκεί να έχεις απλώς περάσει από τα μονοπάτια της ίδρυσης έστω και υποτυπώδους λειτουργίας δικής σου κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης για να στηρίξεις (ή μήπως να εξωθήσεις σε δύσβατα και επικίνδυνα μονοπάτια) μία νέα, υπό δημιουργία δραστηριότητα.
Ευχόμαστε τα καλύτερα. Βέβαια τα αναφερόμενα είναι μόνο μερικά σημεία της κατόπιν διαβούλευσης πρόσκλησης και έχει πάρα πολλά ακόμα σημεία. Τελικά οι συμμετέχοντες σε φορείς Κ.Αλ.Ο. θα πρέπει να γίνουν και κάποιας μορφής γραφειοκράτες για να ανταποκριθούν στην πολυπλοκότητα της πρόσκλησης.
Δημήτρης Μιχαηλίδης,
Δημοσιογράφος – «ΑγροΝέα»